Algemeen Nieuws-, Advertentie Landbouwblad.
M 471.
Motie van den lieer Keuchenius.
OUD en NIEUW.
Tiende Jaargang
BLIEVEN FRANCO.
Zoo min op dit gebied als op dat der natuur
SCHAGER
abonnementsprijs voor drie maanden:
Voor Schagen f 1,00.
Franco per post door het geheele Rijk n 1,15.
Afzonderlijke Couranten0,10.
Verschijnt iederen Donderdagmorgen.
Abonnementen op dit blad worden door alle
Die timmert aan den wegli
Verwacht gezegh. (Cats.)
UITG-EEFSTEE WED. IP. 0". Gr IDXIDETbXOir.
prijs üer advektentiün
Van een tot vijf regelsf 0,75.
Iedere regel meerder0,15.
De 35 cents zegelregt niet mede gerekend.
Groote letters naar de ruimte die zij beslaan.
boekhandelaren en Postdirecteuren aangenomen.
Toen in 1572 een Spaansehe vloot, onder het
opperbevel van Medina Celi door de Geuzen werd
aangevallenwerd onverwachts op een schip in
het midden van dc vijandelijke vloot de geuzen vlag
geheschen. Het was de moedige Ewouts, die
niet de zijnen als gevangenen aan boord van Tel
lez schip, het scheepsvolk wist te overmeesteren,
en zich meester te maken van liet vaartuig. Toen
de Spanjaarden dus plotseling van een eigen
schip de vijandelijke vlag zagen waaijenzonk
hun moed in de schoenen en togen zij ijlings op
de vlugt. Een zelfde gewaarwording moet thans
ons ministerie ondervindennu het door den per'
rood, die hot onder zijne vriendeu had gerekend
zich zulk eencn b -slissen.leii slag ziet toebrengen
Wat er thans ook door de regering gedaan worde,
een ieder zal erkennen dat de liberalen eene schit
terende zegepraal hebben behaald. Wij verheugen
ons ten zeerste in die overwinning.
Ongemerkt maar zeker veranderen alle dingen.
De verandering geschiedt zoo regelmatig, zoo
trapsgewijzedat wij die er getuigen van zijn
haar dikwijls niet opmerkendoch daarentegen
heeft zij door langzame ontwikkeling op het oo-
genblik waarop wij acht op haar slaan, soms zulk
eenen omvang verkregendat wij haar voor eene
nieuwigheid uitkrijten.
Inderdaad bij naauwkeurige b' schouwing is er
geene enkele zaak geblevenwat wij haar vroeger
gekend hebben. Hoezeer verschilt onze kleeding
niet van die van vroegerhoe groote verande
ringen hebben er niet plaats gehad in onze dage-
lijksche gewoonten, in de vormen onzer zamrn-
lcvingwat eene wijziging in onze wereldbeschou
wing wanneer wij die van tegenwoordig vergelij
ken met die van vroeger? Wij moeten om dit op
te merkenniet bij ons zelveu blijven staan maar
om ona heen zien.
W ij moeten daartoe het oog slaan niet op onze
kleeding, onze gewoonten, onze wereldbeschou
wing, maar op de kleediug, de gewoonten, de
wereldbeschouwing. ij moeten daartoe met el
kander vergelijken niet tw.ee digt bij elkander ge
legen tijdstippenmaar onze vergelijkingspunten
scheiden door een aanzienlijk tijdsverloop. Oude
menschen met heldere hoofden in wier geheuge-
nis nog ligt het begin dezer eeuw zallen erken
nen dat zij zich in eene nienwe wereld geplaatst
ziendat alles is veranderdsints de dagen toen
zij jong waren. En wanneer zij nadenken over
de oorzaken dier verandering zullen zij die vin
den in het leven der gebeurtenissen zelve.
De motie van den heer Keuchenius en dc aan
neming daarvan door dc Tweede Kamer is van
eene groote beteekcuis, zij bevat eene profecy,
dat de christelijke beginselen in onze koloniale
staatskunde de bovenhand zullen behouden. Ten
aanzien van de koloniën is onze natie in twee
partijen verdeeldde cenfc wil de koloniën zoo
besturen dat wij Nederl: aders er het meeste geld
van trekkende andere eischtdat wij in de
heerschappij over die gewesten ons als echte
Christenen zullen toonendat wij voor alles zullen
streven om de bewoners dier lauden gelukkig te
maken.
Gene ziet in de koloniën pachthoeven waar
van wij als eigenaars maar inoetcu trekken wat wij
kunnent deze het aan •►..eten en hulpcloozcn toe-
belioorend goedwaarover w ij als voogden het
beheer hebben. Tot nog toe dobberde de antire
volutionaire partij tusschcn beidenzij durfde zich
niet aan de laatst gemelde partij aan te sluiten
daar zij in andere opzigteu tc veel zameuhitig met
dc partij des beliouds, onder wier vanen zich de
meeste vereerders van het systeem van uitzuiging
en aanbidders van liet batig slot hadden gerang
schikt. De heer Groen van Prinstercr, als vreemd
in koloniale zakenhuiverde om in dat opzigt te
breken met het behoudwaarschijnlijk was hij
ook misleid door de pogingen des behoudsdie
geene moeite spaarde om het strevender libera
len verdacht tc maken. Maar de lieer Keuche
nius, dc opvolger van den heer Groen, die de
Oost van nabij kende en daar alles met eigene
oogen had gezienkwam tot de overtuiging dat
de Javanen geen heil van dc conservatieven, maar
wel van de liberalen hadden te wachten. Hij deed
wat de lieer Groen niet durfde te doenhij sloot
zich op het gebied der koloniale staatkundf .Tan
bij de partij der liberalen. Voortaan heeft dus
het behoud te strijden tegen het vcreenigde leger
van vooruitgang en christelijke historie. Tegenover
dat leger zal het behoud met zijne halfslachtigheid
en zijne geveinsde verhevene denkbeeldenen
is er stilstand. Iedere daadiedere gebeurtenis
iedere gedachte heeft zoo wel haar oorzaak als
haar gevolg en zoo min als het onze verbazing
wekt dat een eikel een eik wordteen kind een
grijsaardevenmin raag het ons onnatuurlijk schij
nen dat de gedachten, de gewoonten, de be
hoeften der menschenminder kinderlijk, min
der gebrekkig, meer vefcl omvattend worden.
V ie eens zijne opmerkzaamheid gevestigd heeft
op dit geboren worden van andere toestanders om
hem leeft voor het vervolg zelfbewust het leven
van den vooruitgang. Onbewust waren wij altijd
nieuwigheidsbrengers. De stoutste behoudsman
moet van dit oogpunt gezien de beschermer ge
weest zijn van iets nieuws, dat zich onder zijne
hoede veilig uit iets ouds ontwikkelde. Onophou
delijke verandering moet oorzaak zijn van de om
keering die wij zien en ieder verzet tegen die wet
der verandering was een strijd tegen het onver
mijdelijke. Waar wij echter met zelfbewustheid
ons aandeel brengen aan het geen er gebeuren
zalwordt onze invloed grooterons levenmeer
beteckenisvol. Waar wij in de overtuiging han
delen dat steeds het minder goede moet plaats
maken voor het beteredat in geen geval de
schepping van het volgend oogenblik door ons kan
worden tegengehouden erlangen wij meer aandeel
aan hetgeen er om ons heen gebeurt en sluiten
wij ons vaster aanaan de hoop op de toekomst.
Er groeit echter op een akker veel onkruid
dat door de haud van den zorgvuldigen landman
wordt uitgeroeid. En zoo wordt ook door de hand
des tijds veel wat aanvankelijk welig opschoot uit
het leven der menschheid weggenomen. De liefde
voor het nienwe is noodttkelijkheidomdat het
oude zich daarin oplossende ons geen luchtgeen
voedsel meer geven kan en omdat wij worden
overgeplant in andere aarde, door de veranderingen
oin ons, maar in die liefde mag alleen deelen wat
werkelijk leven in zich zelve heeft. Hier geven
wij den behoudsman de hand, maar hierin ligt ook
de strijd niet tussclien oud en nieuw; tusschcn
vooruitgang en stilstand. Dien moeten wij zoeken
in zijne ontkennii gin onze erkenning van de
wet van veranderingin zijne stelling dat de mo
gelijkheid op vooruitgang zoo onwaarschijnlijk is
dat wij den raad ontvangen op onze beenen niet
te loopenin onze overtuiging dat de schepping
i en bestendiging van het nieuwe de taak is van
het tegenwoordig geslacht.
En wat is nu de aanleiding die wij vonden om
onzen lezers oud en nieuw voor te zetten
Eenvoudig het eerste nummer der llaarlemsche
Courant in haar nieuw formaat. Afstammeling van
de oude opregte staat zij daar voor ons zoo
nieuw als wij ten opzigte dier voorouders. Wat
een verschil in kleeding, in gewoonten, in we
reldbeschouwing zoo w el voor ons als voor haar,
bij vroeger en nu? Lieveling der Xederlandsche
natie, blijve zij, de oude matrone, door onop
houdelijke vernieuwing harer jeugdnog laDg
op het bijzonder gebieddat zij zich gekozen heeft
de juiste vertegenwoordigster van het standpunt
dat het Xeder'andsche volk heeft ingenomen tus-
schen ond en nienw. Jiieuw worde onze dag
bladpers niet alleen in hare gedachten maar ook
in de vormenwaarin zij die tot ons brengt.
Uit bet ondehet nienwezij de lens van ieder
die zich wijdt aan de behandeling der publieke
zaak.
Ook wij zullen bet tot een punt van ernstige
overweging maken in hoe ver ons weekblad oud
is en nieuw moet worden.
