Het sterfbed van J. F. Helmers
2G Februarij 1813.
m.
»s\»tellen van wetteu is toegenomen. Die niet.*-
doende en alleen pratende Stalcn-Gencraal hebben
gedurende de 50 jaren van hun vernieuwd be-
bestaan ons eene verzameling van wetten gegeven,
die in omvang en getalal de ordonnancien en
besluitendie de absolute Frauache koningen
gedurende 5 ccuwcu aan hunne onderdanen gaven,
verreweg overtreft.
"VVij stemmen echter gaarne toedat vele wet- j
tenwaaraan lang behoefte wasveel langer weg-
blijven dan wel oorbaar is. Maar de schuld daar-
van moet men niet uitsluitend wijten aan het j
parlement. De oorzaak daarvan moet veel eer
worden gezocht in tijdsomstandighedenonafhan- 1
kelijk van den regeringsvorm in gebrek aan be
kwame mannen om sommige wetten tot stand te
brengen en eindelijk in de aan onze natie ook
in andere dingen zoo eigene zucht naar traag
heid.
Ook zakendie niets inct het parlement ge
meen hebbenkomen bij ons langzaam tot stand,
men denke aan bet woordenboek onzer taal, aan
het standbeeld van \ondel. De schuld der lang
zaamheid moet dus niet gezocht worden bij den
regeringsvorm maar bij de natie zelve.
Het bezwaardat de souverein is geplaatst in
een ongelukkigen toestandgaat mede niet op.
Het is goed en gelukkig voor den zwakken mensch,
dat hij beperkt worde in zijne niagt. Een onbe
paalde heerschappij maakt doorgaans den bezitter
zeiven het meest rampzalig. De geschiedenis van
de geslachten der onbepaalde gebieders is steeds
met bloed en tranen geschreven. Een Nero en
Caligula geplaatst op eeneu constitutionelen troon,
zouden gelukkige en brave menschen zijn gewor.
I 1■l-'-LU «1 I I J 1
Gelijk gewoonlijk het geval isvolgde ook bij
den dichter na de overspanning uitputting, en
die uitputting was de aanvang des stervens. De
zoo even vermelde woorden waren de laatsten die
hij duidelijk sprak wat hij nog verder uiltc wa
ren half afgebroken volzinnen of woordenwel
ker ware beteekenis somtijds moeijelijk was na te
gaanof ook de zulkendie alleen betrekking
hadden op eene aaudoening of behoefte des oo-
genbliks. "Wie daar lag te zieltogen was niet
meer de dichterniet meer de denkerniet meer
de vurige patriot maar de menschde echtge
noot en de vader; de sluijer blijve dus ten dien
aanzien voor die sponde gespreidieder onzer kan
zich eene voorstelling van zulk een sterfbed ge
makkelijk vormen daar niet alleen de verbeeldings
kracht, maar zelfs de herinnering van een dergelijk
door de meesten zelf bijgewoond tooneeldat ge
makkelijk maakt.
Men groepere om een sterfbed een weenende
gadevrienden die willen troosten en helpen, maar
niets kunneneen kroost, dat de zegen des va
ders verwacht en men zal de grondtype der veege
sponde van iederen vader en echtgenoot voor zijne
oogen zien verrijzen. Yan deze type wijkt ieder
sterfbedhet zij iu de werkelijkheid aanschouwd,
het zij ons beschreven door de pen van roman
schrijver of dichter, weinig af.
Met het uur des stervens wordt de mensch aan
onze blikken ontogen om eene toekomst vol ge
heimzinnigheid en nevelen te gemoeb te gaan
maar het geen hij was als maatschappelijk wezen,
het zij dan als staatsmanhetzij als schrijver
of als dichter, blijft op aarde achter, dit wezen
heeft te midden van de levendenzijn eigen lot
gevallen zijn eigen toekomstgelijk de levende
den.
De Engelsche koningen George IIHT en
IV waren de ellendigste wezens die men
zich kan denken. Varen zulke wezens onbeperkt
geweest in hun gezagzij zonden gewaad hebben
in het bloed en de tranen der onderdanen. De
Engelsche vrijheid heeft hare vorsten gevrijwaard
voor den vloek van het nageslacht.
GEMENGDE IlEllIGTE-V.
In een huis te Dublin, hetwelk voor het ui
terlijke een apotheek scheen te zijndoch waar
binnen uaauwelijks voor eenige schellingen genees
middelen zich bevonden hteeft de politie een geheel
ntst Fenians opgieligtbenevens den eigenaar der
gewaande apotheek. Achter den winkel heeft het
huis eene roime zial die,700 personen kan be
vatten en waarschijnlijk tdt exccitieplaats diende.
In de maand Oct. jl. zijn 567 schepen
uit de Rritsche koloniën in Engeland aangekomen
en 373 derwaarts vertrokken. Vergeleken met
dezelfde maand van 1865 heeft de invoerhandel
eene kleine vermindering ,~de uitvoer daarentegen
eenige vermeerdering ondergaan.
G. lil. landman wonende te St. Maartensbrug,
in de Zijpe, is gepasseerden Zaturdag avond, met
kar en paard uit Alkmaar huiswaarts keerctide in
het kauaal gereden en jammerlijk verdronken.
Er is besloten om lpet gcheele Oostenrijksche
leger met achterlaadgewcren te wapenen 580,000
geweren znllen verauderd worden in geweren naar
liet stelsel Einder, waarmede men 14 schoten in
dc minuut kan doen 350,000 dezer geweren zul
len op 1 Mei gereed zijn. De kosten ziju geraamd
op 3,100,000 11. Er zullen nog 420,000 naar een
ander stelsel worden vervaardigd waarvan 200,000
ook tegen 1 Mei gereed zullen zijn. Die geweren
van nieuwe constructie zullen vervaardigd worden
naar het stelsel Ramingston en de patronen ge
fabriceerd naar de gecombineerde stelsels van lia-
mington en Peabody.
Iu de afgeloopen weelfwerden te Ammcrstol 46
zalmen gevangende prijs is van f 1,75 tot f2,
verkeert het nu eens in voorspoedondergaat
het straks verdrukking, wordt het nu ter Hemel
geheven straks der vergetelheid ten prijs gegeven.
Geen merkwaardiger geschiedenisdan die der
lotgevallen van een groot maatschappelijk wezen
op aarde, na zijnen dood. Ook die van Helmers
na zijn sterven is zeer belangrijk en leerzaam.
Naauwelijks was de doodstrijd gestreden en stond
de weduwe mit een brandend oog, waarin geen
traan wilde komenen steunende op haar balf
volwassenen zoon bij het lijk in stille smartof
een geregtsdienaar kwam namens den keizerlijken
procureur het huis binnenhij was voorzien van
een mandaat om deu dichter te arresteren. On
bekend met de ziekte en het sterven des dichters
verzocht hij om dezen te spreken. De bedroefde
weduwe had kracht genoeg om den geregtsdienaar
te woord te staan:
ETw mansprak hij ligt onder de verdenking
dat hij door zijne gedichtende getrouwe Am
sterdammers en Hollanders heeft opgezet tegen de
roemrijke regering van den grooten keizer. Ik
verzoek umij te volgen was haar antwoord
zij bragt hem naar het lijk van haren mandaar
ligt het lijk van den zanger der IloUandsche na
tie zeg aan uwen meester dat diegenewelke gij
zoektthans spot met alle magt der vreemde
overheerschingzeg hem dat de dichter nog in
zijn laatste dagen de herleving van Holland heeft
voorspeld.
De geregtsdienaar vertrokhet hem gegeven
bevel van gevangenneming werd zooveel mogelijk
geheim gehoudendaar de fransche regering te-
regt begreep dat de bekendheid daarvan alleen kon
dienen om de nagedachtenis des dichters bij zijne
landgenooten nog heiliger en meer dierbaar te
maken.
Drie dagen later werd het lijk des dichters
zonder eenige uiterlijke praal op het kerkhof te
Muiderberg begraven de lijkbaar werd alleen
vergezeld door den grijzen vader en den zoon van
I den overledenalsmede door zijne vricuden Loots,
per 5 oneen. Het dames concert te Utrecht
bragt f1910 op. Op st. Nicolaas avond is
het inons land overal slecht wcêr geweest.
Gedeputeerde Staten van Drenthe hebben verordend,
dat wegens de vele gevallen van hondsdolheid
die zich thans in die provincie voordoen de
honden tot 1 Februarij 1867, in dat gewest,
moeten worden vastgelegd. Te Aalten heeft
midden in het dorp een fikschen brand gewoed.
Bij den predikant der gemeente Eoon-op-
Zand is ingebroken en aan verschillende voor
werpen voor p. m. f1000 gestolen. Mr. W.
II. Dullert is te Groningen tot lid van dc 2e.
Kamer verkozen.
Te Hoorn is een nienw en goed ingerigt
ziekenhuis geopend zoo iets behoort te Schagen
ook nog tot de vrome wenschen. Te London
zijn, in de vorige week, geboren 2128 en gestor
ven 1459 personen en te Amsterdan in de
maand November geboren 696 en gestorven 588.
Te Amsterdam heeft eene christin haren dier
baren echtgenootmet eene fhsch de hersenen in
geslagen ter voorkoming van oploop is zij in
den nacht geariesteetd en is een Jodin overleden
die de navolgende legaten heeft gemaakt vrij van
successieregtals aan de Synagoge de armen
de armenschool en het weesmeisjes-huis ieder
f 20,000, aan het oude mannen huis f 10,000 en
aan het weesjongens-huis f5000.
Te Egmond aan zee zijn vijf lijken aangespoeld.
De 4e. aflevering van het Nederlandsche woor
denboek is eindelijk verschenenlangzaam gaat
zeker. Te Noordwolde is afgebraud het winkelhuis
van Wiebe Wiebrens de Jong de vlammen deelden
zich mede aau de woning van Romke Romkca
Pnstma die Ook geheel afbrandde. Het huis
van de weduwe ter Stecge te Kampen is door
den feilen wind ingestort. Naar men verneemt
maakt het- geschrijf en de klagtcn over de ver
kiezingen te Almolo thans het onderwerp van een
geregtelijk onderzoek uit, wij zijn zeer naar deu
uitslag benieuwd.
Benoemd tot notaris te I.eijmuiden de heer
W. Boerlage. Op de Reguliers gracht te Am
sterdam heeft -een heer zich opgehangen. De
toestand van Mexico is niet zoo kalm als de
fransche bladen ons willen wi,a maken men zegt
dat moord en doodslag er aan de orde van de
Klein en van Hall. Geen Hollander die de een
voudige lijkstatie tegenkwamdie haar niet vol
diepen eerbied groettewant een ieder besefte dat
het gevallen vaderland in hem een zijner beste en
trouwste burgers .had verleren. Het w as een schoone
voorjaarsdag, toen het lijk ter aarde werd gebragt,
De lente-zon scheen vrolijk in de geopende groeve,
een sneeuwbloempje hief iu de nabijheid het een
zame knopje uit het dorre grasde naauw ont
waakte leeuwerik steeg vrolijk zingend naar boven,
zij die het lijk wegdroegen zagen in dat alles be
moedigende beelden en teekens voor het herleven
des vaderlands.
De erfenis, die Helmers naliet, neen! zij zoude
niet aan slaven ten deel vallen, maar de vrije zo
nen van Nederland zouden zich eens mogen ver
heugen in de schatten zijner nalatenschap. Maar
al scheen het ook aan de oosterkim een weinig te
gloren, de lange nacht der slavernij bleef voordu
ren, de kranke gevangene telde de slepende uren,
en er scheen geen einde aan de duisternis te ko
men toch waren de Nederlanders in de dagen
van hunne langgerekte en pijnlijke verwachting den
gestorven dichter innig dankbaardat hij hen ge
troost had met zijne zangendat hij hun gespro
ken had van den goeden tijddie wederkomen
zonde.
Ten allen tijde hebben de praktische Hollan
ders in hun beroep hunnen aardschenhoogsten
God vereerdvoor de meesten onzer is het beroeps
leven het' eenige ware levenhet beroep is de
Huisgod, voor wien wij het hoogste altaar bouwen,
zoo lang wij in zijn dienst zijn is de vereering van
andere goden afgoderij. Daarom kan de Hollan
der geen schitterender hulde bewijzen dan wan
neer hij bij het dienen van zijn God toont dat hij
nog iets anders hooger achtgeen schitterender
hulde dan wanneer hij om den wille van den be
lijder, diepen eerbied toont te hebben voor den
huisgod van een ander, en deze hulde werd Hel-
mere gebragt. Helmers en Loots dreven namelijk
zamen handel in kalk en cement. Op de ten