4
Algemeen Nieuws-, Advertentie Landbouwblad.
M 510.
Elfde Jaargang.
Tijdsbeschouwiiigen.
GEWONE BEKIGTE>.
SCHAGER COURA
ABONNEMENTSPRIJS VOOR DRIB HAAN URN:
Voor Schagen f 1,00.
Franco per post door het geheele Rijk t 1,15.
Afzonderlijke Couranten0,10.
Verschijnt iederen Donderdagmorgen.
Abonnementen op dit blad worden door alle
UITQ-EEPSTEE WED.
t it
Die timmert aan den wegh,
Verwacht gezegh. (Cats.)
F. J-. O DIDEEICH.
PRIJS DER ADVBRTENTlëlT:
Van een tot vijf regels0,75.
Iedere regel meerder#0,15.
De 35 cents zegelregt niet mede gerekend.
Groote letters naar de ruimte die zij beslaan.
Boekhandelaren en Postdirecteuren aangenomen.
BEIEVEN PRA1STCO
De intrekking der erfpachtswet van
J a v a. Al weder eene ministriele crisisDe
minister van koloniën heeft ontslag gevraagd.
Terwijl wij dit schrijven is op deze aanvraag nog
niet beslist. Reeds worden er namen genoemd
van mannen bestemd om den heer Takranen te
vervangen maar voor dat door de regering eene
keuze gedaan wordt zal zij toch een besluit
moeten nemen ten opzigte van de rigting die
zij wenscht te volgen in het koloniaal beheer.
De interpellatie van den heer van de Putte zal
hieromtrent waarschijnlijk licht doen ontstaan
schoon naar ons vermoeden uit die interpellatie
de stelselloosheid van het bestuur blijken zal en
de onmagt om verder als regering aan het hoofd
der zaken te staan. liet miuisterie heeft door
den minister van koloniën op te geven het uur
van ziju val verhaast.
liet was juist toch in diens persoon dat de
conciliante rigting van het bewind gelegen was
het midden houdende tusschen de beide uiterste
stelsels heeft de regering in kolouiale zaken ge
tracht door langzame ontwikkelingzoo wel de
partij van vooruitgang als die van behoudaan
zich te trekken. liet belang van beide partijen
bragt mede dat zij dezen minister ondersteunden,
maar aan beide partijen heeft het weder ontbro
ken aan geduld.
Slecht enkele leden in de Kamer hebben op
het gevaar gewezen dat in eene aftreding van
dezen minister ligt: een groot deel der liberale
partij heeft door de aanneming van het geamen
deerde artikel de intrekking der wet noodzakelijk
gemaakt ee de ondersteuning door de conserva
tieven aan het artikel verleend heeft nu ten twee
den malede aftreding van een minister be
werkt
Het is noodzakelijk dat aan dezen toestand een
einde kome. Langs welken uitweg men tot eene
beslissing in de koloniale kwestie komen zal is
moeijelijk vooruit te zien. Wij zijn beducht dat
de aftreding van dezen minister ons een geruimeu
tijd zal doen stilstaan in het aanbrengen van ver
beteringen aan ons Indisch regeringsstelsel. De
ministeriele vacature is gemakkelijk weder aan te
vullen maar daardoor is de zaak niet gered. Het
gouvernement heeft naar ons inzien geene keuze
dan tusschea algemccne aftreding of benoeming
van een bepaald behoudend indisch staatsman.
Daardoor zou alleen een gezonder toestand in het
leven zijn te roependoch naar onze overtuiging
zal noch het eennoch het ander gebeuren, maar
door spoedige benoeming van weder een conci-
liant minister van koloniën de langere duur van
dit kabinet voor eenigen tijd weder worden ver
zekerd.
Wat wij echter gaarne aan de haak zagen ge
steld is het stemmen van leden der Kamer tegen
hun overtuiging met het doel om een minister
te doen vallen. Het amendement Poortman,
door welks aanneming in der tijd de cultuurwet
van van de Putte vielwerd aangenomen door
den steun dien het bij de conservatieven vond
en door deze intrige visten zij een bewind te
doen vallen dat tegen eiken prijs verwijderd moest
worden.
Ook thans weder is het amendement van de
Putte met algemeene stemmen aangenomenterwijl
van conservatieve zijde herhaaldelijk verzekerd is
dat de toelating der inlanders noodzakelijk op
benadeeling van den inlander moest uitloopen.
Wij wenscheD vurig, dat de strijd, dien ook wij
hebben te voeren gehad ter verkrijging van vrij
zinnige instellingen ook voor Indië met de zege
praal der liberale beginselen eindigen zal. Toen
voor 25 jaar Thorbecke en enkele liberalen den
strijd aanvingen om voor goed met een vroeger
tijdperk te breken en de regering van Nederland
te vestigen op de grondbeginselen van openbaar
heid in regerings zakenen erkenning van de
noodzakelijkheid tot verbetering in onze staatsin
stellingen werd dit streven als voorbarig uitge
kreten en de bereiking van het doel door zeer
verstandige mannen onmogelijkmaar zeer zeker
in het nadeel van ons land geacht.
Intusschen de liberale partij door de omstan
digheden begunstigd is regeringspartij geworden
en hare beginselen zijn gebleken voor toepassing
vatbaar te zijn en hebben in plaats van eene
gevreesde demagogie ons een sterke constituonele
monarchale regering bezorgd. Het zelfde zal on-
zes inziens gebeuren in Indië. Het onbekende
heeft weinig vrienden en gemoedelijke menschen
verzekeren ons dat Indië niet anders kan wor
den bestuurd dan door het tot nu toe gevolgde stel
sel. De proef van het tegendeel echter is reeds
geleverd. Het ministerie van de Putte en het
bewind van den Gouverneur generaal Sloet heeft
▼oor goed onmogelijk gemaakt de streDge handha
ving van het kultuurstelseln air heeft volstrekt
niet geschaad aan onzen invloed op Java.
Schoon ook wij met behoedzaamheid te werk
willen gaan waar het zoo groote belangen geldt
wier handhaving voor een mogendheid van den
derden rang altijd met moeijelijkheid gepaard moet
gaan ook wij twijfelen volstrekt niet aan het
eindelijk slagen der liberale partij en aan de ver
vulling harer profecy dat zoowel het belang van
moederland als kolonie gediend zal worden door
de aanneming van een regtmatiger en menschlie-
vender regeringsstelsel.
De heiligverklaring der Gorkumsche
marteralen. Met de Gorkumsche marteralen
is al veel gebeurd. Ze zijn in de vorige week te Rome
heilig verklaard en worden ten slotte nog bespro
ken in ons weekblad. Wij hebben meermalen
gewezen op de noodzakelijkheid dat de verschillen
de godsdienstige gezindten door ingezetenevan
een zelfden staat beleden, in vaderlandsliefde een
vcreenigingspunt moeten vinden. Wij vinden de
heilig verklaring daartoe een zeer weinig geschikt
middel. Men bad van Roorasche zijde deze zaak
moeten laten rusten uit een vaderlandslievend oog
punt.
Van Protcstantsche zijde is de daad van Lu me ij
nimmer goedgekeurd en trgenover deze ongelukki
ge heeft de geschiedenis onzer afscheiding van
Spanje duizenden van slagtotfers te stellen die als
offers van geloofshaat gevallen ziju.
Voorzeker, wanneer wij van hen iets te bid
den hebbendan vragen wijdenkende aan de
van Katholiek standpunt zoo schoone regels in
den Almanak voor Nederl. Katholieken van 1S53,
dat zij in het hart hunner geloofsgenooten die
thans broederlijk verkeeren met de kinderen hun
ner beulen allen geloofshaat dooden om hunnent
wil.
Met genoegen vernemen wijdat in deze ge
meente eene afdeeling is opgerigt van de Maat
schappij tot Nut van den Javaan, en dat
iu de volsicude week eene vergadering door die
afdeeling zal worden gehouden, toegaukelijk voor
alleu, die verlangen met de Iudische zaken nader
t« worden bekeod gemaak. (Zie advertentie hierach-
ter.)
Wij twijfelen niet, of die vergadering zalbij
de tegenwoordig algemeene belangstelling in Neder-
S landscb Indie, talrijk worden bezocht.
Ten gevolge van de invoering van dagelijk.
sche retourbiljetten bij de Hollandsche ijzeren spoor.
weemaatschannii is eene verandering in het tarief
