Algemeen Nieuws-, Advertentie- Landbouwblad.
M 542.
Twaalfde Jaargang.
De uitslag der verkiezingen.
SCHAGER
ABONNEMENTSPRIJS VOOR DRIE MAANDEN;
Voor Schagen 1,00.
Franco per post door het geheele Kijk a 1,15.
Afzonderlijke Couranten0,10.
Verschijnt iederen Donderdagmorgen.
Abonnementen op dit blad worden door alle
PRIJS DER ADVERTENTlëN S
Van een tot vijf regels 0,75.
Iedere regel meerder, 0,15.
De 35 cents zegelregt niet mede gerekend.
Groote letters naar de ruimte die zij beslaan.
Boekhandelaren en Postdirecteuren aangenomen.
Naar volksheil zonder deugd te dingen,
Is arbeid aan een rots te biên.
TJITOBEFSTEK WED. IP. J~. Gr
DIDEEICH.
BEIEVEN FZEL^HSTOO
Gelijk onze lezers bekend is hebben wij van
den beginne aan de herhaalde ontbinding der 2e.
Kamer zeer betreurdvolgens onze wijze van zien
kon die ontbinding alleen dienen om de partij
schappen bij ons volk aan te wakkeren en de
eensgezindheidwaaraan ons vaderland bij de
vele gevarendie het van alle kant bedreigen
zoo dringend behoefte heeftin gevaar te bren
gen.
Allendie eenigzins vertrouwd waren met de
denkwijze en de gevoelens onzer burgerij konden
gemakkelijk voorspellen dat de ontbinding in den
siand der partijen in de Kamer weinig of geene
verandering konde te weeg brengen. Wonderlijk
genoeg heeft in de getalsverhouding der verschil
lende partijen door de verkiezinghet geheel
geene verandering ondergaanalleen zal iedereen
moeten erkennen dat de liberale partij eene aan
merkelijke aanwinst in bekwaamheden heeft ver
kregen terwijl ook de midden-partij in den hoog.
leeraar Boseli Kemper een beteren woordvoerder
heeft gevonden, dan zij tot dus verre bij ons heeft
gehad.
Na den afloop der verkiezingen zal men dus
genoodzaakt zijn te doenwat onzes inziens in
November 186 6 reeds had moeten geschieden.
Door het tot stand brengen van een zeker soort
van compronis tusschen de verschillende partijen
moet men eene duurzame regering mogelijk ma
ken. Het beste en verstandigste gedeelte der
natie wil geene partij-regeringhet is moede van
het eindeloos twisten en gedurig afwisselen van
ministeriën. Sinds lang is men overal in den lande
zoo wel wars van het eeuwig geschimp door het
dagblad van 's Gravenhage op ThorbeckeBetz
enz. als van den hoonwaarmede de bladen der
oppositie de tegenwoordige bewindslieden overla
den.
Naar ons gevoelen had de ministriele partij
toen zij regerende werd het voorbeeld der ver
zoening moeten geven en zijne verdedigers met
name het gemelde dagblad tot matiging moeten
aansporen. Zij heeft dit niet gedaan en ziedaar
haar grootste politieke fout. De voor haar zoo
ongunstige afloop der verkiezingen is grootendeels
alleen te wijten aan de heftige taal van het dag
blad.
Het is deze regering gegaan als het in Wal ter
Scotts eersten en misschien besten roman Wa-
verley ging. Deze werd namelijk in een dorp
van laag Schotland aangehouden door eene be
volking die hem geenzins vijandig was. Hij was
reeds op het punt van door deze weder te wor-
3
hebben. De verkiezingen zoo als bij ons plaats
grijpenleveren deorgaans de volgende nadeelige
vruchten op voor den zedelijken toestand der natie
lo. wakkeren zij de partijschappen aan 2o. doo-
den losgelaten, toen hij ongelukkiger wijze eene j *en zij door de partijzucht de liefde voor het
verdedigster vond in eene razende Xantippe. Deze algemeene vaderland uit, 8o. brengen zij dema-
overlaadde ter zijner wille de omstanders met be- gogische krachten-in beweging, 4o. moedigen zij
leedigingen en scheldwoorden, en ofschoon Wa- de onbetamelijke eerzucht van vele onbekwame
verleij daarbij het stilzwijgen bewaarde stelden toch ambitieusen aan.
de beleedigde boeren al die heftigheid op zijne J De verkiezingen dienen toch doorgaans om twist
rekening. Zulk eene handelwijze is onregtvaardig en oneenigheid onder het volk te zaaijenzij ja
maar zij is natuurlijk. Scn vrienden tegen vrienden en broeders tegen
Altijd lijdt de verdedigde door de gebreken van j broeders in het harnasom zijn eigen partij te
den verdediger. In het oog van een groot gedeelte bevoordeelenlaat men zich in de verkiezings
der natie moest de regering boeten voor de fou- woede vaak verleiden om de groote mannen ^n
ten van hare verdedigersen daarom hebben velen de tegenpartij te verguizen en beschimpen en daar
voor hare bestrijders gestemd. Ook hier is weder 1 door brengt men dan den vaderlandschen roem
waarheid gebleken dat een onhandig vriend meer eene onherstelbare schade toe. Daarenboven is even
bederft dan de grootste vijand. De ontbinding als de secten-geest de vijand is der algemeene
heeft dus wat de verstaudhouding der 2e. Kamer godsdienstliefdezyo ook de partijzucht de tegen-
tot de regering betrefthoegenaamd geene veran-i werkster des vaderlandsliefde,
dering te weeg gebragt doch hoedanig is de uit- De volksleiders om het volk naar hunnen zin
werking op de natie zelve geweest? Heeft zij ge- te doen stemmen, vleijen de booze hartstogten en
diend om de liefde voor het vaderland bij ons de verkeerde neigingen, die er in den boezem der
volk te vermeerderen om meer eensgezindheid bij burgerij wonenzij speculeren op hunne bekrom-
de burgers aan te kweekenis zij gunstig ge- penheidhunne onverdraagzaamheid en baatzucht,
weest voor de publieke moraliteit Deze vragen De nadeeligsle, maar toch misschien het minst in
zijn moeijelijk te beantwoorden. J het oog springende vrucht der verkiezing, is de
Toch achten wij het noodigzoo men de ge- 5 aanmoediging der onbehoorlijke eerzucht van on-
volgen der Kamer-ontbinding goed wil beoordeelen bekwame ambitieusen. De eerzucht is even als
daarop een antwoord te vindeu. Gelijk iedere hau- de geldzuchtwanneer zij goed wordt geleid, eene
deling zoo ook heeft eene algemeene verkiezing weldaad voor de maatschappij. Maar in eene wel-
tweederlei uitwerkingeneene uitwendige en eene geordende maatsehappij mogen geld en eer alleen
inwendige. de prijs en de belooning zijn van arbeidinspan-
De gevolgen der eerste heeft men voor oogen ning en verdiensten,
in eene veranderde zamenstelling van de vertegen- Ongelukkig de menschdie door een ander
woordigingde gevolgen der laatste zijn moeije- r middel dan arbeidzaamheid en spaarzaamheid wil
lijker na te gaan. Evenwel zijn gelijk bij de meeste f rijk worden. Ongelukkig de menschdie zonder
zaken de vruchten welke men niet ziet van veel verdiensten en bekwaamheid eer wil inoogsten. De
meer belang dan die welke men
ziet. Iedere
algemeene verkiezing, vooral als zij strekt om
een oordeel uit te spreken over gewigtige rege-
rings beginsels en vergezeld gaat door de losbars
ting van hevige Staatkundige hartstogten oefent
eenen gewigtigen invloed uit op den zedelijken
toestand van een volk zulk eene verkiezing is
vaak eene crisis, van wier beslissing de toekomst
eener natie afhangt.
Gelijk alle andere zaken zoo kunnen de ver
verkiezingen zijn nu voor den eerzuchtige wat de
loterij en het hazardspel zijn voor den geld
zuchtige. Men wenscht de zoo eervolle betrekking
van volksvertegenwoordiger te verkrijgenniet door
bekwaamheid maar door volksgunst. Men wfl.
gedragen worden door den wisselvalligen wind der
volksopinie en vergeet dat die prijs alleen moest
zijn weggelegd voor een leven vol verdiensten.
De verkiezingen hebben ook haar goede gevol
gen zij blazen het gevoel van eigen waarde en
kiezingen zeer goede, maar ook zeer slechte ge- c de vrijheidsliefde bij de natie aanzij drijven den
volgen voor de vorming van een volkskarakter slaap dei onverschilligheidwaann de burgerij
