Iets over den roman en
liet romanlezen.
Burgerl. Stand der gemeente Barsingerliorn c. a.
Burgerlijke sland der gemeente Schagcn.
Burgerlijke stand der gemeente SI, Maarten.
BEURSTIJDINGEN.
MARKTBERIGTEN.
MENGELWERK.
en dat zij daarentegen thans van oordeel zijn dat
het ongeoorloofd en ongroudwettig ia
lo. dert geêerbiedigden naim de» Koning» in de
beraadslagingen te mengen
2o. zich achter de Kroon te verschuilen en de
ministeriele verantwoordelijkheid te ontduiken;
3o. van regeringswege op de verkiezing te werken
4o. personen vooral ambtenaren te verguizen te
intimideren en af te zetten.
5o. oneerbiedig te zijn jegens de vertegenwoordi
P't'g
60. de Kamers, anders dan in den grootsten nood,
te ontbinden
7o. de Kamers te mystificeren, met Mijertjes en
dergelijke koffers pakkende heeren
terwijl So. stabiliteit van de regeling thans vol
strekt geen vereischte meer is.
Zoo levert dan de ontbinding van het vorige
kabinet eene dubbele vreugde op.
Ingeschreven van 2 9 Junij 1868.
GEBOREN 2 Junij. Jacob zoen van Jan Kok Jliz.
en van Maar'je de Wit l dilt» Corneli» zoon van
Diik Winkel en van Neeltje Butler; 6 dilo. Jacob,
zoon van GerOregt Raap.
ONDERTROUWD (ieene.
GKIIUWD: Geene.
OVERLEDEN .- Geene.
Ingeschreven van 1 7 Junij 1868.
GEBOREN: 3 Junij. Mijndert, zoon van Jacob
Denijs Wz. eu van Cornelia Selderheek 6 diio.
Aaltje, dochter van Pieter van «Ier Oord en van Dieu
werlje Buis; Albeilus, zoon van Evert Krant Dz.
en van Stijntje Schagen.
ONDERTROUWD; 6 Jnnij. Jan Heddes weduwn.
van Alida Hiiiherts oud 43 jaren wonende alhier en
Siepluiiia Lokat weduwe vau Pieter Rietveld oud 31
jaren, wonende te Zijpe.
GEHUWD 5 Junij, Pieter Zwart weduwnaar van
Marijije Plevier, oud 42 jaren met Maartje Smart
weduwe van Michiel Wolvéndijk oud 46 jareu, beide
wonemle alhier.
OVERLEDEN: 7 Juny. Calhanna Huiberts oud
4 maanden.
Ingeschreven vah 1 8 Juny 1868.
GEBOREN - 1 Juny. Tyszoon van Nac Dekker
en Trijntje Strijbit3 dito. Tyszoon van Reijer
Roos ea tan Hillegonda Rins.
ONDERTROUW D: Geene.
GEHUWD: Geene.
OVERLE EN Geene.
Dingsdag den 9 Junij 1H68.
Arasterd. W. S. 2},C. 56}, 3pC. 65}.
Rusland, oude 5pC. 95} 1831 5pC. 7HJ
OostenrijkMetaliek 5pC. 4S idem A. 6uJ
idem Nationale 185 4 5 pCt. 52
Spanje thans 2}pC. 36 8pC. 33,
Portugal 8pC. 3'J.
BI. Grieken, 5pC. 12.
Mexicanen 3pC 15
Londen, Wiexdb. >igt 11,90,2 m. 11,94.
Parijs57 #56}.
Hamburg 35} #35.
Bordeaux 15 dagen 65} #56}
Metal. Coopons f 24,75
idem nationale niet genoteerd.
Schagen, den 4 Junij it>6§.
Aangevoerd 4 vette gelde koeijen f 200 a 300,
4 magere dito f 100 a *175; 16 Kalfkoeijen f80
a-160 12 Vaarzen 160 a 90; 14 nuchtere
Kalveren f5 a 10 328 magere Schapen f5 a
24; 2000 Lammeren i 3 a 11 16 magere Varkens
f 13 a 20. 100 Biggen f4 a 8; 5 Bokken en
Geiten f 0.75 a 6; Konijnen 10 a 60 ets. Kip-
pen 45 a 75 ets. Kenden 35 a 40 ets. Duiven
10 a 30 ets. Beter 75 ets. per kop of f 1 per
N. ft. Kaas f 18 a 30 ets. per N. ft. Kip—Eijt-
ren f2,40, Eend dito f3,10 per 100.
Alkmaar, 5 Jnnij. Kleine kaas f25,50 dito
gras f 26,50 commissie dito gras f 27,50 uiid
del hu re dito f26,50, dito gras f 28 laagste prijs
f 12, dito gras f 13,50, aangevoerd 340 stapels
wegende 11738 N. ft.
6 Junij. Aangevoerd 14 Paarden f30 a 150,
14 Koeijen f40 a 70; 21 nucht. Kalveren f5 a
14; 295 Schapen f8 «40; 680 Lammeren f2,50
a 7,50; 8 Geiten f3 a 5; 6 Kleine Bokken
f 0,35 a 0,70, 86 magere Varkens f 10 a 20;
2 43 Biggen f 5 a 10 Boter per kop 62} a
70 ets.
8 Junij Aangevoerd I Koe f 230 lt'6 KaWe-
ren f 2b 71 5 i.lichtere dito f ft i 1 68
Schapen I 18 a 24, 90 \ettc Varkens 33 a 50
ets. per ft,
Hoorn, 30 Mei. Gerst f6 a 7, Haver 4.50
a 5,50, witte Erwten f15, gioenr dilo f 15,
bruine Boonen f 12 a 14.
4 Juuij. Graskaas f26, Hooikaas 22,50 aan
gevoerd 154 stapel», wegende 30/58 N. IC.
Amsterdam 8 Junij. 'i'»i*r bij gerijf als voren:
b. Pools. 1400 p. 2400 kilo.
Rogge in loco ruim prijsh. Rerdiaas 203 Ni
col-jeff f 202 205 Petersb. f 190 193. alle»
cont zonder korting en per 2100 kilo-, Nicolajiff
f212 op gewone cond.op levering honger verkocht:
in deze maand voor een nre f 156, 187 na een
n re f190, 191 192. 193, I 91.1 -dij I I 95
196 197 198, 196, 195 19rt.
Boekweit lager afgegeven 141/2. 113/2, 144/2
Amersf. en Nijkerker f 246, 252, 255 voorts
per 2100 kilo, Rijn f 2->(Jgrove Fransche f187.
Lijnkoeken fll} a 14.
Petroleum, f2 a 23}
Furmerende9 Jnnij. Boter f 0,95 a 1,05
per N. ft. 112 vette Kalveren f 6 a 85 ets per
N. ft. 50 nucht Kalveren f f s 13, |('9 vette
Varkens 43 a 53 ets per N. ft. II nutycre Vni
kens f 14 a 20 279 Biggen f 5 a 7 Kip-Eije-
reu f 2,75, Eend-Eijeren f 3,25 per 100.
Londenschc Veemarkt.
8 Jnnij. Aangevoerd 44K0 Runderen, 31210
Schapen en Lammeren, 742 Kalveren 310 Varkens.
Men betaalde voor Runderen 5/2 Schapen en Lnra-
nieren 4/10, Kalveren 5, Varkens 4/6.
door J. H. S. V.
VI.
De roman beeft veel nut gestichtwant hij
heeft de ledige uren van de meeste metrschtn
helpen vervrolijkenhet heiligdom der wetenschap
pen toegankelijk gemaakt voor het algemeen me
degewerkt om de verschillende standen en volken
nader met elkander te vereenigen en eindelijk
het slapende geweten der volken soms wakker ge-
schteeuwd. Toen wij de schoolbanken vaarwel had
den gezegdwierpen wij de deftige eu ernstige
boeken over meetkunst, geschiedenis, aardrijks
kunde en letterkunde voor oud vuil in de kast,
maar de romans lazen wij met immer grootere
graagte.
Zoo onze strenge leermeesters ons zoo verdiept
i hadden gezien in de romanlectuur voorzeker zou-
j den zij hanne wenkbnauwen zamen getrokken heb-
1 ben maar het komt mij voordat zij zich zou-
i den hebben moeten afvragen of het zoo veel beter
zou zijn geweestzoo zij ons altijd in sociëteiten
i of koffijhuizen hadden gezienwij hadden te veel
ledigen tijd en dat is het ongeluk van de meeste
jongelieden, onze ontwikkeling was nog te gering
om in ernstige studie behagen te scheppen, maar
reeds te veel om zich voldaan te gevoelen door
het eeuwige hengsten op de societéit. De
roman kwam als een middeldiug ons toen uitmun
tend te stade, hij was de vriend, die .ons onze
ledige nren op eene aangename wijze hielp door
brengen en ons tevens al spelende eenige nuttige
kennis deed opzamelen. In dit laatste opzigt beeft
de roman vooral veel nut gesticht. In vroegere
eeuwen was de geleerdheid veelal eeire afgeperkte
plaatswaar niemand dan de ingewijdendan de
priesters der wetenschap iu mogten komen. De
geleerden zonderden zich van de bestaande wer
kelijke wereld af, om uitsluitend iu hunne boeken
wereld te leven.
Daardoor verkreeg de wetenschap een voorko
men van dorheiddie haar voor het algemeen
ontoegankelijk maaktezij werd een koud en bleek
geraamtewaarvoor het volk ontzagmaar geen
liefde koesterde. Maar in onze eeuw voelde de
wetenschap behoefte om haar stoffig boekvertrek
te verlaten en zich te bewegen in ruimer damp
kring en in schitterender bestek. Zij beijverde
zich om de bloemen en vruchten die zij kweekte,
aan het algemeen te toonen eu aan te bieden. In
den roman vond zjj daartoe een der geschikste
middelen en ruimschoots heeft zij van dat middel
gebruik gemaakt. Het is toch door den roman,
dat verschillende schrijvers hebben gepoogd de
keunis a£ét nagenoeg alle weuschappen te ver
spreiden onder het algemeen. Zoo heeft men om
niet van de geschiedenis te gewagen waarvan ik
bij den historischen roman reeds sprak, in de laatste
40 jaren getracht het volk door den roman be
kend te makenmet de wijsbegeerte (zoo als
Auerbach in zijn Spinosa) met de theologie (zoo
als Diest Lorgeon in zijn predikant van Yliet-
huizenen Pierson in ziju Adriaan de Merival)
met de regtsgeleerdheid (zoo als de Gelder in zijn
zaakwaarnemer en gedeeltelijk Warren in zijn 10000
pond sterling) met Joodsche oudheden (zoo als
Slraus in Heions Bedevaart) met Gricksche oud
heden (zoo als Limburg Brouwer iu Diaphanes)
en met welke wetenschap niet al meer Zoo
doende werden aan het volk de vruchten der we
tenschap aangebodendie het in vroeger eeuw ge
heel werden onthouden.
Doch de invloed van den roman op de nlgp-
meene verspreiding der beschaving bepaalde zich
dmir niet toe. Het is toch voornamen! lijk door
zijne werkingdat de wetenschapook dan als
zij zich niet hult in het romantische kleedzich
toch met een bevalligen dos tooitdat die we
tenschap niet meer uitsluitend tot het verstand
zoekt te spreken, maar ook soms het gevoel en
de verbeeldingskracht te hulp roeptkortom dat
zij tot het besef is gekomen dat de mensch niet
alleen een verstandig, maar ook een gevoelig wezen
iseu dat niet alleen het verstandmaar ook
liet schoonheidsgevoel zijn eisclien heeftdie vol
daan moeten worden. De afzondering der weten
schap is ten allen tijde voor het algemeen na-
deelig geweestomdat de wetenschap toch het
nuttigste werkt als zij werkende onder de menscheu
optreedt.
Maar in onze eeuw vooral zou die afsluiting
i uadeelig zijn geweest. Immers wordt tegenwoordig
in bijna alle lauden bet grootste deel des volks
i opgeroepen om mede deel te nemen aan de re-
gering. In de meeste rijken is het volk werkelijk
1 souvereiu geworden. Wil die souverein zijn taak
i eenigzins goed volbrengen dan moet hij natuur-
1 lijk eenige kennis hebben opgezameld en bekend
i worden gemaakt met de uitkomstenwaartoe de
verschillende wetenschappen hebben geleid. Het
nut door den roman iu dit opzigtgesticht mag
I dan voorzeker niet gering worden geacht. Niet
minder heilzaam was zijn invloed door het dempen
Jer klove tusschen de verschillende stauden. De
J roman wordt toch gezocht door alle standen, hij
wordt gelezen in het hotel van den minister en
C achter de toonbank van den winkelier. Zijn stem
- spreekt tot allen bij maakt allen bekend en ge-
meenzaatn met alleswat er in de wereld omgaat
t-n wat er gedacht wordt. Daarenboven heeft de
i romantiek immer behoefte hebbende aan verscbe
stof, ook in het lot en het lijden der allerlaagste
en als het ware in vroegere dagen verworpene
i volksklasse een voedsel voor hare verdichting ge-
zocht.
Daardoor heeft het lijden der armoede eene stem
gevondendie haar jainmerkreeten doet weerklin
ken in de salons en boudoirs der weelde. Daar
door hebben de hoogere standen zonder moeite
kennis kunnen nemen van het lijden der mindere
klassen. Daarentegen heeft de lagere stand door
den roman kunnen leerendat er in de hoogere
sfeeren der maatschappij bijna niet minder wordt
geleden. En zou die kennis van het wederzijd-
