Algemeen Nieuws-, Advertentie- Landbouwblad.
Napoleon III.
M 674.
Veertiende Jaargang.
Ao. 1870.
f r
ADVERTENTIEN worden voor dit blad aangenomen voor Duitschland, Oostenrijk en Zwitserland door tusschenkomst van
de heeren HAASENSTEIN en VOGLER, die tot dat einde hunne kantoren gevestigd hebben te: Hamburg, Frankfort a/d Main
Berlijn, Leipzig, Dresden, Keulen, Stutgart, Weenen, Praag, Bazel, Zurich, St. Gallen, Geneve en Lausanne.
GEMEENTEAFKONDIGINGEN.
SCHAGER COURANT.
Dit blad verschijnt op Woensdag avonddoch wordt
niet een bijvoegselbevattende het jongste Schager-
marktberigtden volgenden avond verzondenaan hen
die zulks verlangen.
Brieven franco aan de uitgeefster.
Abonnementen op dit blad worden door alle
Prijs per jaar f 3,Franco per post f 3,60.
Afzonderlijke nummers f 0,07$.
ADVBRTKNTiëN van een tot vijf regels f 0,75; iedere
regel meerder f 0,15. Groote letters naar de ruimte die
zij beslaan.
Naar volksheil zonder deugd te dingen
Is arbeid aan een rots te biên.
Boekhandelaren en Postdirecteuren aangenomen.
PATENTEN.
De burgemeester van Schagen, maakt bekend
dat van af Donderdag den 25 Augustus a. s. alle
werkdagen tot en met Zaturdag 10 September a. s.
des voorraiddags van 9 12 en des namiddags
van l4 ure, ter Secretarie der Gemeente kunnen
worden afgehaald de voljaarspatenten dienst ÏS^J,
wordende de patentpligtigen herinnerd dat de af-
haling in persoon door hen zelve moet geschieden.
Schagen den 23 Augustus 1870,
L)e Burgemeester voornoemd
Van Dörnberg Heiden.
Naar het zich laat aanzien en siuts het begin
van dezen oorlog reeds liet aanzien, is het rijk
van Napoleon III ten eiude. De geschiedenis heeft
weinig voorbeelden, waarnaar de gebeurtenissen van
«leze maand zich zouden hebben kunnen boetseren.
De nederlaag der Franscheu zoo aanhoudend, zoo
overstelpend, zoo afdoend, werd niet door ons ver
moed. Wij hebben ons nooit illusiën gemaakt
omtrent de hechtheid van Napoleon's troon: zoo
wel de middelen van verkrijging als de aard van
de raagt door hem uitgeoefend, hebben wij altijd
als in strijd niet zedelijkheid en goed regt ten
strengste gegispt, maar toch hebben wij ons nog
een te flaauw denkbeeld gemaakt van de weerloos
heid, waarin het Cezarisme zijn Cezar plaatst. Het
kwam ons voor, dat men altijd eenigermate moest
afscheiden den mensch van zijn stelsel en dat der
halve een in den grond verkeerd systeem, wat zijn
loodlottige gevolgen betreft, kon worden getemperd
door de goede eigenschappen van hem, die zich
aan zoodanig stelsel gewijd had. Maar dit schijnt
niet zoo te zijn. De alleenheerscher heeft inder
daad zijn ziel verkocht cn alle gaven naar geest
en hart, die hem sieren mogen, zijn niet in staat
één ellende te weren van de reeks van rampen
die over een niet vrij volk komen moeten. De
feiten schijnen er voor te spreken dat de laatste
Cezar voor geene misdaad terugdeinsde, dat het
belang zijner onderdanen geheel ondergeschtkt werd
gemaakt aan ziju dinastiek belang en dat misschien
het minst van alle ingezetenen, het hoofd van den
Staat op de hoogte was van de eischen van den
toestand.
Dit laatste schijnt zoo klaarblijkelijk te volgen
uit de schrikkelijke gebeurtenissen, die Frankrijk
in deze maand geteisterd hebben, dat niemand de
onbtk.vaamheid van den Franschen keizer in twij
fel zal trekken. En toch zijn wij de meening toe
gedaan dat deze beschuldigingen onbillijk worden
ingebragt tegen Napoleon Hl; dat zij uitsluitend
regt hebben tegen zijn stelsel. De misdaad van
den 2 December moet niet gesteld worden op re
kening van den mandie haar bedreefzij was
niet meer dan een regtstreeksch gevolg van de pot
sierlijke mcening dat het kwaad door mij als sou-
verein gedaan, ook door mij als souverein in goed
zal kunnen worden veranderd.
Deze grondstelling is zoo onwaar mogelijk. Al
len, die haar aankleven, sleept zij tnede tot de
afschuwelijkste consequenties. Wij behoeven zoo
ver niet te zoeken oin daarvan ook in ons vader
land voorbeelden te vinden. Er zijn onder de ver
dedigers van het compagnie-systeem in Indie hoogst-
achtenswaardige mannen. Toch ligt het voor de
hand dat het een schurkenstreek is om krachtens
de raagt, die wij hebben, aan weerloozen te ont
houden, de belooning van den arbeid, dien zij ten
onzen behoeve verrigten, en dat wel op grond dat
in zulk eene misdadige bejegening het beste op
voedingsstelsel van den Javaan zou liggen. Al de
achting, die wij koesteren voor den heer van Fo-
reest belet ons niet zijn stelsel verfoeijelijk te noe
men en wij betreuren als medewerkers in dit kwaad
zijne noodlottige dwaling, die als grondslag van
regt, onregt aanneemt.
Schuldiger is ook Napoleon UI ten opzigte van
den 2 December niet. Laat ons dit thans niet
vergeten nu zijn val een onvermijdelijkheid is ge
worden. Laat ons alle onze afschuw overhouden
voor het stelsel en den mensch buiten beoordee
ling laten. Het gemis aan veerkracht, de verduis
tering in doorzigt, welke gaande weg in Napoleon
zich meer openbaarden, sproot welligt voort uit
een verzet van zijn betere natuur tegen de onont
koombare misdaden, welke zijn stelsel medebragt.
In eene verguizing van personen ligt niet de her
stelling van het regt. Het voordeel dat wij voor
onze staatkundige overtuigingen pntten kunnen uit
den val van Frankrijks keizer zij dit, dat wij nim
mer of nooit zijne dwaling deelen, dat wij regt
hebben tot onregt wanneer wij den wil hebben er
regt uit te maken.
De geschiedenis zal als een der oorzaken van
Napoleon's val te boek staven zijn zorg voor de
voortduring van zijne dinastie. Daaraan zal het
heeten, heeft hij Frankrijk opgeofferd en inderdaad
is dit zoo. Maar is een ander streven denkbaar
bij een autocraat Moet hij niet geacht worden,
als de Paus gezworen te hebben, zijne regttn ou-
vervreemd aan zijn opvolger over te dragen Het
Cezarisme verschilt hierin van het dictatoriale stel
sel, dat het, terwijl dit laatste tijdelijk alle mag-t
in de hand van een enkele zamen brengtdie
concentratie van magt voorstelt als een normaal
regerings middel.
De Cezar, die niet zorgt voor de bevestiging
van zijn magt na zijn dood, is ontrouw aan zijn
stelsel en de schuld dus die men op Napoleon
III legt, dat hij Frankrijks belang heeft onder
geschikt gemaakt aan zijn dinastiek belang, is
weer niet zoo zeer te wijten aan den persoon, als
aan het stelsel en moet bovendien grootendeels
terug vallen op Frankrijk zelf, dat zijn lot het liefst
zamenbindt aan dat van een militair autocraat.
Het is onbegrijpelijk hoe Napoleon zoo zeer heeft
kunnen mistasten in de schatting van eigen kracht
en die zijner vijanden; in de onbevangen beoor
deeling van den toestand als het geval geweest
moet zijn. Wij gelooven niet dat een tacticus
ons tegenspreken zal, wanneer wij stellen, dat een
oorlog door Prnissen ons aangedaan, met een le-
gerraagt als het actief in Frankrijk had en eene
beschermde neutraliteit van Belgie, niet binnen 20
dagen eindigen zou met de bezetting van Amster
dam. Wij zijn bevoegd om buiten rekening te
laten verraad en onbekwaamheid der opperbevel-
hebbers. Maar deze kracht bezat Napoleon niet.
Een alleenheerscher wordt bedrogen en laat het
een les zijn voor alle alleenheerschers dat uit het
voorbeeld van Napoleon is gebleken, een despoot
nimmer zijn kracht kent. Rusland is groot en
sterk en op de stem van den Czaar wapenen zich
de krijgshaftigste benden. Laat het zich haasten
zijn vorsten terug te brengen onder de menschen
de weerbaarheid van Rusland is niet grooter dan
die van Frankrijk en het gevaar even groot. Het
stelsel dat controle uitsluit is er een zonder con
trole, behalve die eene, dat het soms plotseling
als onbruikbaar in een rolt.
Pruissen is thans zegevierend en de militaire
staat bij uitnemendheid, laat het voorzigtig zijn
en aan een militaire despotisme geen voet geven.
Een gelukkig generaal en een bekwaam staatsman
kunnen alleen duurzaam werk stichten in de dienst
der vrijheid: hoe gelukkig en hoe bekwaam ook,
zij werken zich eindelijk vast, wanneer zij geen
rekening gehouden hebben met de noodzakelijkheid
dat een volk zijn eigen lot bestemmen moet. Hoe
treurig de rekening van Napoleon Hl ook zij uit
gekomen, bekwaamheid en geluk kan hem niet
ontzegt woiden, maar de vloek die op elke geweld
dadige poging rust, om het eigen leven der volken
te prangen in het juk van een man, keert zich
ten slotte tegen dien man zelf, hij heete von Bis-
marek of Napoleon.
