i 27
Algemeen Nieuws-, Advertentie- Landbouwblad.
«ROOTE KOEMARKT
Jtè 683.
Veertiende Jaargang.
Ao. 1870
Tijdsbeschouwingen.
ADVERTENTIEN worden voor dit blad aangenomen voor Duitschland, Oostenrijk en Zwitserland door tnsschenkomst van
de heeren HAASENSTEIN en VOGLER, die tot dat einde hunne kantoren gevestigd hebbon te: Hamburg, Frankfort a/d Main
Brleijn, Leipzig, Dresden, Keulen, Stutgart, Weenen, Praag, Bazel, Zurich, St. Gallen, Geneve en Lausanne.
te SCIIAGEN, op Donderdag
3 November.
SCHAGER COURANT.
Dit blad verschijnt op Woensdag avonddoch wordt,
met een bijvoegselbevattende hot jongste Schager-
marktberigtden volgenden avond verzondenaan hen
die zulks verlangen.
Drieven franco aan de uitgeefster.
Abonnementen op dit blad worden door alle
Prijs per jaar 8,Franco per post f 3,60.
Afzonderlijke nummers f 0,07$.
Advertenties van een tot vijf regels f 0,75; iedere
regel meerder f 0,15. Oroote letters naar de ruimte die
zij beslaan.
Naar volksheil zonder deugd te dingen j
Is arbeid aan een rots te bién.
Boekhandelaren en Postdirecteuren aangenomen.
Gedachten over den oorlog. Bij al het
afgrijzen, dat ieder regtschapen mensch voor den
oorlog moet voeden, moet men toch niet over het
hoofd zien, dat ook hij zijn goede zijden en zijne
goede gevolgen heeft. In een tijd van vrede ge
went de mensch er zoo ligt aan om in aardsche
bezittingen, genot en het leven de hoogste goede
ren te zien; in den oorlog treedt daarentegen de
doodsverachting op den voorgrond. Men
leert inzien dat de regtschapen mensch zijn leven
voor het vaderland moet veil hebben. De arme
soldaat, den gewissen dood met onverschrokken
moed tegentredende ia een der edelste vertegen
woordigers van de menschheid. Daar geene ware
menachelijke grootheid zonder die doodsverachting
kan bestaan, kan de oorlog ontegenzeggelijk dienen
om den adel in het menschdom te verhoogen.
Waar deze doodsverachting geene gelegenheid vindt
om zich te openbaren, daar loopen de volken zoo
ligt gevaar dat eene te groote gehechtheid aan
het leven zich van hen meester maakt. In zoo
verre is het dan ook in zekeren zin bemoedigend
voor deze eeuw dat bijna nimmer van weerszijden
zoo moedig en onverschrokken is gestreden als
in dezen oorlog. Ook in doodsverachting schijnt
de menschheid vooruitgegaan te zijn, een vijftig
jarige vrede hééft dan het menschdom niet ver-
weeklijkt.
Gelijk iedere andere zaak zoo zal ook deze oor
log zijne gezegende gevolgen hebben. Wij heb
ben er vroeger op gewezen hoe de oorlogen in
den jongsten tijd, in strijd met den wil van de
bewerkers, steeds hebben gediend om de vrijheid
en gelijkheid meer over Europa te doen heerschen.
En ook deze oorlog zal daartoe mede werken.
De volken zullen de vrachten plukken van de
drie laatste oorlogen, die alleen door den moedwil
en de misdaad der regeringen sijn ontstoken. En
daar het ongelnk altijd meer ten zegen stiekt dan
de voorspoed, zoo zal ook naar alle waarschijnlijk
heid de gelukkige gevolgen van den oorlog meer
aan Frankrijk dan aan Duitschland ten deele val
len. Sinds 1789 is Frankrijk bestemd om het
middelpnnt der democratie in Eoropa te worden.
Door oorlogsroem en weelde werd het echter tot
beden in deze zijne ware roeping belemmerd. De
ongelukken van dezen oorlog zullen de thans zoo
lijdende natie terugbrengen, tot haar zelve voor
Duitschland helaas! vrcezen wij dat het sinds hon
derd jaren daar zoo helder brandende licht der
verstandelijke ontwikketing van den kandelaar zal
worden genomen, strevende naar den noodlottigcn
militairen roem heeft het reeds opgehouden het
land der godsdienst en des regts te zijn, vreemd
geworden aan het waarachtige christendomdat
toch in de eerste plaats vergevensgezindheid jegens
overwonnene vijanden eischt, zal het vroeg of laat
ondervinden dat er buiten dat christendom geen
plaats is voor het volksgeluk.
Wie is de schnld van dezen oorlog?
De regeringen werpen die schuld op de volkeren
de volken op de regeringen. Maar naar ons ge
voelen is de eenige vraag welke in deze alles af
doet en beantwoord moet worden. Wie had het
regt van oorlogsverklaren Rustte die bij de ver
tegenwoordigers of bij de koningen en vorsten
Waren de laatste de eenige bevoegden om daar
over te beslissen, dan moet natuurlijk de volle
verantwoordelijkheid alleen rusten op de vorsten,
de vorsten alleen moeten voor God en het mensch
dom alle moorden en gruwelen, die in de laatste
drie oorlogen gepleegd zijn, verantwoorden, zij zijn
de eenige schuldigen, want wat zou een regt zeg
gen, zoo niet de bezitters, maar anderen aanspra
kelijk zijn voor de wijze waarop zij van dit regt
gebruik hebben gemaakt? Hoe, gij monarchen en
koningen van Europaaltijd hebt gij beweerdaan
ons, aan ons alleen komt het regt toe om den
oorlog te verklaren, wanneer wij het begeereu dan
moeten de volken zich naar ons goedvinden laten
doodschieten. Wij zijn de herders, gij de schapen,
die u gedwee moet laten leiden, naar het bloedig
oorlogsveld, verzet gij n dan is een zekere dood
uw straf.
En als de oorlog u tegenvalt, zoudt gij de onge
lukkige schapen nog aansprakelijk willen stellen
dan zult gij u nog beroepen op de publieke opinie
Gij wildet immers niet dat aan het pnbliek, aan
het volk de beslissing over oorlog en vrede werd
overgelatengij beweerdet dat het volksoordeel niet
kalm genoeg zonde zijn, maar dat het misleid zonde
worden door allerlei verkeerde hartstogten, doch
dat gij, omgeven door uwe raadslieden boven die
hartstogten verheven waart.
Als een voogd over onmondige kinderen, zeidet
gij tot hen, niet aan n, maar aan mij komt het
toe te beslissen of gij uw goederen en leven aan
een bloedig oorlogsproces zult blootstellen, gij be-
gont het proces en nu het een ongelukkig einde
neemt, zegt gij dat is alles uw schnld. Dat noe
men wij onregt. Want nog eens, zoo lang het
regt tot de oorlogsverklaring alleen bij de vorsten
berustzijn zij ook de eenigen die daarvoor ver
antwoordelijk kunnen worden gesteld. Al het in
de oorlogen vergoten bloed, bedenkt het wel, o
oorlogsverklaarders, komt dan alleen over uw hoofd,
de volken kunnen grootcndeels hunne handen in
onschuld wassclien. En daarom vertrouwen wij
ook dat de goddelijke regtvaardigheid niet toe zal
laten dat het ongelukkige Frankrijk te veel zal
lijden onder dezen oorlog. Gelijk nit ieder on
verdienden ramp, zullen uit dezen oorlog voor de
volken de gelukkigste gevolgen voortkomen maar
de vorsten en regeringen zullen voor den troon
van den Regter der wereld, het bloed, dat vergo
ten is, moeten verantwoorden.
GEMEW;!)!* IIEIUGTEX
De heer jS. majoor-kommandant der dd.
schutterij te Breda was dezer dagen in zijne wo
ning bezig met het naauwkeurig beschouwen van
een geladen chassepot-geweer dat hij in de hand
hieldtoen het schot eensklaps afging en de ko
gel hem in de borst drongmet het nood
lottig gevolgdat hij onmiddelijk nederstorte. De
ongelukkige was weduwnaar en laat zeven nog
jeugdige kinderen achter.
Het «Vaderland" meldt dat in de vorige
week te Haarlem in den Singel een meisje van
24 jaar als drenkelinge is opgehaaldvermoedelijk
is dit eene verwisseling met het meisje van 24
a 25 jaar dat Dingsdag voor 8 dagen te Am
sterdam digt bij de Haarlemmerpoort levenloos
hoewel nog warm opgehaald is.
In eene Woensdag voor 8 dagen te Am
sterdam gebonden effecten veiling is een aandeel
le serie in de Haarlemsche Brandverzekering Maat
schappij verkocht voor 109J pCt.
Op de kennis te Steenbergen is een turco
gearresteerd die voorgaf goochelaar te zijn, maar
die zoo als alras bleek van een der forten van
Antwerpen was gevlugt. Door de marchansé naar
Rozendaal overgebragt is bij dadelijk naar Esschen
(Belgie) getransporteerd.
De legitimistische bladen behelzen de vol
gende circulaire vau den graaf van Parijs:
Frauschen 1
«Gij zijt weder meester van uw lot.
Voor de vierde maal in minder dan een halve
eeuw, zijn uwe staatkundige instellingen ingestort
en aan de treurigste beproevingen zijn wij overge
leverd.
Moet Frankrijk het einde van die onvruchtba
re bewegingen, de bron van zoovele onheilen, aan
schouwen 't Is aan u hierop te antwoorden.
Gedurende eene reeks van jarenin eene on
verdiende ballingschapheb ik nimmer gedoogd
dat mijn naam de oorzaak zou worden van vee-
