Gemengde berichten.
ren afschrikwekkend oorbeeld nemen want ook bij on»
broost de overdreven clericale ijver het liberale be- i
ginsel in gevaar.
Oorlog n cl Atrhln. Het is eene hoogst zon
derlinge redenoring van de prov. Groninger courant,
als zij leert, de wtiiping onzer mngt in Oost-Indien was i
cnreptmatip. wij hebben versclioidene onregt vaardig-'
oorlogen in Oo«; -Iiulie gevoerd daarom komt het er
niet op aan of deze met Atsjiu al dan niet onregt-
vaardig is, wij moeten hem dan ook maar door zotten,
met andere woorden, wij zijn toch nn eenmaal roovers,
on nn op een nieuwe rooftogt uitzijml» moeten wij haar
waar ook volvoeren. De eerste traag is deze rust
onze magt in Indio <p louter onregt? Moet deze
vraag toestemmend beantwoord worden dan is het voor
"Nederland een dure pügt dit onrogt te herstellen door i|
zich zoo spoidig mogeljjk aan Indien te onttrekken,
maar bij de beantwoording der vraag moet men zich i
niet bepalen tot dtn historischen grondslag. De ves-
tiging van iederen staat is toch gemengd met onregt
omdat zjj heeft plaats gehad in een tijdvak dat de
volken niet tot hot begrip van eon zuiver regtsbe-
wustzijn warort gekomen. Ofschoon in het volkenregt i
natoprlijk geen sprake kan zijn van verjaring zoo is 1
het toch verkeerd onr l>ij het bespreken der regts-
kwestie te veel in het historisch verledon te wroeten, i
Elke heerschappij is regtvaardig als zij gevoerd wordt
in het belang van do bestuurde volken zeiven.
De eenige vraag die dus met betrekking tot de i
regtmatigheid van onze hocrschappy in Oost-Indie
moet gedaan worden is deze: worden de bewoners
dcc verschillondo eilanden er door gebaat? Als onze i
staatkunde dit doel beoogt dan is zij rogtvaardig,
Iicoogt zij dit niet dan is zij onregtvaardig.
Teil opzigto van don oorlog met Atsjiu geldt hetzelfde: ji
is werkelijk de uitroeijiug van zee- en mcnschenroof i'
lipt doel van don oorlog geweest, waren wij door het
internationale regt verpligt om het onze voor die uit-
roeijing t« doen en kon dat doel niet nnders bereikt
worden dan door oorlogen annexatie, dan worden
beiden daar door geregtvaardigd. |i
/trbrbl «ter Fabriek» kinderen. De discus- i'
aio in de Tweede Kamer over hot voorstel van den
Hoer van Houten tot regeling van den arbeid der
fabrioks kinderen is ojjne dor belangrijkste die erlang i
gevoerd is, do bezadigdheid, waarmede zij gevoerd
wordt, do degelijkheid, die er bij voorzit kannen meer 1
dan iets anders strekken om die sinds lang deerljjk
verguisde Kamer in het oog der natie te rohabilite-
reu. 't Kan een wegwijziug zoowel voor regering als
voor vertegenwoordiging zijn, het kan leeron dat
mei» op sociaal gobied menig punt kan vinden waat-'i
ovor do verschillende partijen het eens kunnen worden
en dat op dat gebied de wetgevendo kracht der re-1
gering zioh hot naast kan ten toon spreiden. Voor de)
conservatieve en oud liberalo partij moot hot een prik
kel zijn ori ook op dat gebied iets tot stand te bren
gen daar het ti<ch met al haar invloed zal godaan zijn
zop zij zich door de gcavaucccrden laten overvleugelen.
Do Commissie tot het houden van ecne Ten-'
toonstelling van Zaanlandschc oudheden heeft
ons verzocht haar oogmork te ondersteunen, wij doen
dit door hier onder hare circulaire te laten volgen. S
Na do velo bewijzen van instemming met hun plan
hebben Ondergeteekende zich verecnigd tot oene Com-
missie, met het doel om in den loop van dit jaar eene'i
tentsonitellino te houden van Zaanland-
actie ondln-dcn en merkvtaardigheden. i'
Zullen zij in hun pogingen slagon on eene vorza-
meling tentoonstellen, die zoowel de geschiedenis van
ile Zaanlandschc gemeenten in het algemeen, als het i'
loven en het bedrijf, de gebruiken en de gewoonten
van de vroogcro bewoners der Zaanstreek in hun
eigenaardig karakter in het bijzonder weergeeft, dan ij
is eene zamenwerking van allen onontbeerlijk.
Ondergeteekende wenden zich daarom niet alleen
tot de bewoners van deze streek, tot de besturen van 1
de gemeenten, waterschappen'en kerken aan de Zaan,
maar ook tot alle beheerders van archieven en musea, i
alsmede tot alle verzamelaars van oudheden en curio- i
siteiten, met het dringend verzoek dat zij die voorwer-
pon, welke min of meer in verband staan mot i
de Zaan en hare bewoners in bruikleen afstaan, ge- 1
dn rende den tijd dat de tentoonstelling zal worden
gehouden. i
Ten einde bij tijds voor de noodige lokaliteiten en 1
▼oor de uitgave van eon catalogus te kunnen zorgdra- j
gen, verzoeken Onderdo teekenden bovendien dat de i
bezitters van de hier bedoelde oudheden en merk-
waardigheden, zoo spoedig mogelijk, aan een lid der j
Commissie zullen berichten welke voorwerpen zij willen i
Afstaan. Ondergeteekende vleu-n zich tevens dat met- 1
«en alles zal worden medegedeeld wat op die voor- j
werpen betrekking heeft. i
Nadere opgave omtrent den tijd wanneer en de lo- j
kalen waarin de tentoonstelling zal gehouden worden
behoudt de Commissie zich voor zoo spoedig doenlijk
bekend te maken.
Het programma Tan de in de gemeen
te Sehagen te houden feestviering op
12 ea 13 Mei aanstaonde is te. uitvoe
rig om in dit Nummer tckunnen vvor-
deu opgenomen, het zal afzonderlijk
worden uitgegeven.
Gisteren den 6 derbr vierden de kinderen d* 1
departementale bewaarschool te Sehagen feest, ter
herinnering aan de25jarigc regering van onzen be- i
minden Koning. De kinderen hadden pret, in den vol-
sten zin des woords; eene poppekast uit Amsterdam
ontboden, vernkaakte hen bij nitstak, de meesten dier
kleinen hadden nog nooit zoo iets gezienvorder wer-
den zij door de Directie onthaald op koek en china's
appelen, insgelijks (wat de laatste betreft) uit
Amsterdam ontbbden, iets wat wij altjjd betreuren,
china's aopelen toeh waren, in ruime mate te Behagen
verkrijgbaar, ze hadden dns door 8chagens ingezetenen
behooren te worde.geleverd, al ware het .dat de Di
rectie se eenige centen duurder had moeten betalen,
hot zijn immers de ingezetenen van Behagen die de
bewaarschool hebben gesticht en haar nog hodon ten J
dage onderhouden i
Het departement, Nijmegen Maatschappij lot
nut van 't Algemeen, dat zijn sporen op het gebied
van het onderwij» reeds voorlang verdiend heeft, j
rust niet op de behaalde lauweren, maar gaat on
vermoeid voort om de inrichtingen, die het tot stand
bracht, te verbetereu, en nienwe in het leven te
roepen, wanneer de behoefte daaraan luide spreekt, i
De inrichtingen, die het reeds tot stand bracht,
zijn.
1. een bewaarschool voor minvermogenden, een
school, wier werking zoo weldadig is, dat men zich
moeilijk voorstellen kan, waarom dergelijk inrich-
tingen niet overal verrijzen.
2. een bewaarschool voor raeergegoeden. Deze
school beantwoordt ook volkomen aan haar doel;
een achtenswaardige onderwijzeres, Mej. Brinkman, 1
bijgestaan door goede helpsters, zorgt dat de kleinen
van 36 jaar, die aan haar zijn loevertronwd,
door lichaamsoefeningen, verstandsoefeningen en i
handbezigheden zooveel mogelijk ontwikkeld worden
en vatbaar zijn om op het 6e jaar bet lager onderwijs
te genieten. Haar gunstige invloed op de ontwik
keling wordt door de onderwijzers der lagere school
eenparig erkend.
8. een school voor gewoon lager en meer uitge
breid lager onderwijs. Deze school telt p.m. 220
leerlingen. Zij staat onder de uitmuntende leiding
van den verdienstelijken hoofdonderwijzer Japikss-
wien een tiental hulponderwijzers zijn toegevoegd- j
Dc jongens bezoeken deze school van hun 6e tot hun j
12e jaar en gaan vervolgens naar de Hoogere Bur
gerschool, waarvoor het toelatingsexamen steeds met j
den besten uitslag wordt bekroond. Voor de aan. I
sluiting van 't lager aan 't middelbaar onderwijs, j
heeft deze school groote waarde, daar zij de eenige i
is, die goedgevormde leerlingen voor de Hoogere j
Burgerschool kan leveren. De meisjes verlaten deze
school in den regel met hnn 10e jaar, na 1 van
de 6 klassen te hebben doorloopen.
4. een meisjesschool van meer uitgebreid lager
onderwijs. Deze school, bestemd voor meisjesschool
van 1016 jaar, staat onder de directie Mej. E. P. I
Mank. Deze geeft zelve geen onderwijs, om hare
zorg onverdeeld te kunnen wijden aan de kostschool,
die in een prachtig woonhnis met tuin, aan deze
school verbonden is. Een twaalftal kostleerlingen j
uit alle oorden des lands wonen in het instituut.
dat onder het bijzonder toezicht van dezelfde Commis- j
sie gesteld is, die de scholen sub 2 en 8 beheert,
Het onderwijs wordt naar de eischen van den tijd
gegeven door vijf onderwijzeressen, terwijl bovendien
enkele vakken, zooals: het rekenen, de kennis der
natuur, de vormleer, het teekenen, de gvmna-
stick en de zang onderwezen worden door zes i
onderwijzers, waaronder drie leeraren aan de Hoogere
Burgerschool. Deze school mag met het volste i
recht een weldaad voor die stad heeten. Voor-
eerst, is zij voor meisjes de eenige inrichting van
onderwijs, die wegens haar neutraal karakter voor
allen open staat, ten andere, wordt alles gedaan
om, met uitstekende leerkrachten toegernst, het
onderwijs zoo goed mogelijk te maken. Dag en
en kostschool verheugen zich dan ook in een wel
verdienden bloei.
Vóór eenige dagen in had gemeente Grootebroek
een zeer ongewone plechtigheid plaats. Nadat het
gebeente van den voormaligen geneesheer, den heer
Nuijens, ongeveer negen-cn-twintig jaren op de
algemeene begraafplaats had gernst, werdhet onder
opzicht van zijn zoon Dr. W. J. F. Naijens, van
i Westwoud, opgegraven en dien dag met het geweon
i kerkelijk ceremoneel in geweide aarde overgebracht.
Na door een zoo invloedrijk persoon, daartoe een-
i maal het voorbeeld ja gegeven, verwacht men, dat
binnen kort meerder opgravingen zullen piaats
i hebben.
Donderdag avond werd te Noordwolde brui-
i loft gevierd. De genoodigden hadden reeds eenige
I nren vergeef- zitten wachten op de komst van den
bruidegom, toen men berigt ontving van diens
ongesteldheid, met verzoek er geen notitie van
te nemen, In gepaste doch niet al te gnlle vro
lijkheid bracht men den a7ond door doch bij
het einde ontvnig men het treurige berigt dat de
jonge man waa overleden, men zegt aan het ko
lijk. Algemeen is hier de verslagenheid en deel
neming met het neg jeugdige meisje. De jongman
was een oppassend persoon en bij allen gezien.
Bij den landbouwer Geertzema, te Waard en
Groet kalfde voor eenige dagen een koe, dat goed en
naar wensch afliep; doch een paar uur na de verlos
sing kwam de draagzak geheel naar bnitcn.
De koe was toen onrustig cu ging gedurig liggen
en opstaan, met dat gevolg dat dc draagzak gekwest
werd on er eene bloedstorting ontstond.
De veearts Jacob van Zoonen uit den Wieringcr-
waard zeide dat die wond doodoljjk was, als do draag
zak in die toestand naar binnen werd gebracht, maar
dat er nog misschien «en middel bestond om de koe
te behouden, n.1. het afbinden en afsnijden der draag
zak dat dan ook dadelijk door gonoemde Van Zoonen
gedaan werd, met dat gelukkig gevolg, dat do koe
sedert eenige dagen niet alleon gezond is, maar thans
ook zooveel melk geeft als vroeger.
Het zelfde geval deed zich ook drie weken vroeger
voor bij A. C. Bakkpr in den Wieringerwaard, ook
die kunstbewerking is door den reeds bejaarden vee
arts met hot beste gevolg verricht.
Burgerlijke Staud der gemeente Sehagen
Ingeschreven van 28 April 5 Mei 1874.
Geboren: 26 April, Catharina ffeertruida, dochter
van Jan Ligthert en Etta Kruijer. 2 Mei,
Dieuwertje, dochter van Pieter Kant en Trijntje
de Vries. 3 Mei, Anna Catharina, dochtei van
/acob Bleeker en Catharina Korver.
OndertrouwdGcene.
Gehuwd: 1 Mei, Hendericus van Leeuwen, jm.
oud 20 jaren, wonende te Opmeer en Maartje
Heddes jd. oud 22 jaren, wonende te Sehagen.
Overleden: Gcene.
Burgerl. staud der gemeente Barsingerhorn
Ingeschreven van 28 April 5 Mei 1874.
Geboren: Geene.
Ondertrouwd: 1 Mei, Comelis de Graaf jm.
wonende te Barsingerh orn en Bartje Tames, jd.
wouenae te Sehagen. 1 dito. Pieter Binnenwij-
zen, jm. wonende te Barsingerhorn en Klaasje
Boohacker, jd, wonende te St. Maarten.
Gehuwd: 80 April, Pieter Jongejan, jm. ond
24 jaren en Maartje Leijen, jd* oud 24 jaren,
beide wonende te Barsingerhorn, 30 dito-
Jan Veltum, jin. oud 28 jaren wonende te barsin
gerhorn en Trijntje Dekker, jd. oud 26 j. wonende te
7/arincarspel. 8 Mei, Gerrit Waiboer, jm. oud 23
jaren en /entje Smit, jd. oud 20 jaren, beide
wonende te Barsingerhorn. 3 dito. ^frie Winkel
jm. oud 22 jaren en Aatje Boonacker, jd. oud 27
jaran, beide wonende te barsingerhorn.
Overleden: Geene.
Burgelijke Stand der gemeente St. Maarten
Ingeschreven van 21 April 5 Mei 1874.
Geboren 30 April. Comelis, zoon van CórneÜs
de Vries en van Trijntje de Jong.
Ondertrouwd Geene.
Gehuwd: 30 April. Comelis Zomerdijk, j ra. oud
24 jaren wonende te Zijpe en Elisabeth Filmer,
jd., oud 23 jaren wonende te St. Maarten.
Gerrit Leijen, jm., oud 30 jaren, wonende te
Sehagen en Antje Teeling. jd., oud 23 jaren wo
nende te. St. Maarten. 3 Mei. Jacob bruin jm.
oud 22 jaren wonende te St. Maarten en Antje
Nieuwland, jd?, oud 20 jaren wonende te Zijpe.
Overleden Geene.
Burgelijke Stand gemeente Callantsoog.
Ingeschreven van 1 Maart 30 .dpril 1874
OndertrouwdGeene.
Gehuwd Geene.
OverledenGeene.
Geboren: 25 Maart. Simon, zoon van Willem
Zwaan en Pietertje Kater. 17 April. Arie,
zoon van Frans Jongerling en van Maartje baken.
17 April. Anna Margaretha, dochter van Klaas
Hanzen Heeroma en Cornelia Roggeveen.
lAftRTBERIGTEN.
Sehagen 30 April. Aangevoerd 3 Paarden f 90
a 200, Ossen f170 a 220, 225 Geldekoeien
f 140 a 240, Kalfkoeijen, f 150 a 170, Hokkelingen
f 40 a 70, 40 Nuchteren Kalveren f 4 a 10, 343
