Gemengde berichten. Een Nederlandsche uitvinding. Burgerlijke Stand der gemeente Schagen degelijks ontvangt, achten wij het overbodig bij U aan te dringen in te teekencn op hel Jaarboekje, •dat, wat goedkoopen prijs betreft, door weinige dergelijke werkjes geëvenaard wordt. Alleen eene aanzienlijke oplaag kan daaraan te gemoet komen. Letterkundigen van naam zijn weder tot medewerking uitgenoodigd, terwijl een net plaatje, tot de Koloniën in betrekking staande, aan het boekje zal worden toegevoegd. We raden het op hoogen prijs stellen, de lijsten vsn inteekening voor 1 November e. k. aan bet adres van den heer C. J. M. Jongkindt Coninck te Frederiksoord, met vele handteekeningen voorzien terug te out- vangen. We hebben een lijst van inteekening op ons bnreau gedeponeerd, die wij in de hoop van krachtige medewerking zelf geteekend hebben. Op den 7, 8 en 9 dezer maand had te Anna Paulowna de door de vereeniging tot ontwikkeling van den landbouw in Holland's Noorderkwartier, uitgeschreven wedstrijd plaats. Groot was de belang stelling en algemeen roemde men den ijver en de zorg die door het bestuur wedcr aan dezen wedstrijd .was gewijd. Dat echter door het zéér ongunstige weder eenige der aangegeven, machines op het terrein gemist werden en ook dat het aantal toeschouwers minder talrijk was dan men wel had mogen ver wachten, behoeven wij naauwelijks te vermelden, een ieder zal dat begrijpen en daarom wijden wij er niet over uit en geven alleen den uitslag van den driedaagschen wedstrijd. De uitgeloofde prijzen werden toegekend als volgt, aan lo. Eene vervoerbare dorsch— en Graanzuiverings- machino met horizontale locoinobile van zes paar denkracht. vervaardigd door Marsall Sons en Co., ingezonden door Landré en Glinderman te Am sterdam, met zelfwerkend voedingstoestel, geheel compleet, te koop voor f 4383.den eersten prijs. 2o. Eene vervoerbare dorsch- en graanzuiverings- machine met horizontale locomobile, van drie paardenkracht vervaardigd en ingezonden als sub. No. 1 geheel compleet te koop voor f 3420. den eersten prijs. 3o. Een dorsch werktuig met ijzeren rosmolen voor drie paarden, ingezonden door Breebaart en Tool te Wieringen,prijs onbekend, den tweeden prijs. 4o. Een dorschwerktuig met ijzeren rosmolen, voor drie paarden, ingezonden door Wissekerke te Anna Paulownapolder te koop voor f 580. den eersten ptijs. 5o. Een dorschwerktuig met ijzeren rosmolen, ingezonden door Gebr. Verhaag te Steijl, te koop voor f 400. den tweeden prijs, 6o. Een dorschwerktuig met ijzeren rosmolen, ingezonden door W issekerke te Anna Paulowtia te koopj voor f 490 den eersten prijs. 7o. Een dorschwerktuig met ijzeren rosmolen, ingezonden door Jn. Kuiper te Winkel, prijs niet opgegeven, den derden prijs. 8o. Een dorschwerktuig met ijzeren rosmolen, ingezonden door Gebr, Verhaag te Steijl, te koop voor f 250. den eersten prijs. 9o Een dorschwerktuig met ijzeren rosmolens, ingezonden door Landré en Glinderman te Amster dam te koop voor f 215. den tweeden prijs. lOo Een hand dorschwerktuig, ingezonden door J. Peignat en Co. te Amsterdam, prijs onbekend den eersten prijs. llo Een band dorschwerktuig, ingezonden door Landré en Glinderman, te Amsterdam, te koop voor f 110. den tweeden prijs. 12o. Een Corbett's wanmolen A. 2* ingezonden als sub. No. 11 geheel compleet te koop voor f 174.50 den eersten prijs. 13o. Een wanmolen, ingezonden door J Peig nat en Co. te Amsterdam, te koop voor f 130. den tweeden prijs. Verder zijn bekroond met prijzen van het bestuur, twee werktuigen ter opluistering, inge zonden als Een locomobile van drie paardenkracht waaraan verbonden een dorschwerktuig, afkomstig uit de fabriek van G. Stout te Tiel, ingezonden door J. 1 Kooijman Jun. te Winkel ea Een vierpaards dorschwerktuig ingezonden door Lindré en Glin derman teA msterdam. Wen schrijft ons uit Callantsoog. In den nacht tusschen Donderdag en Vrijdag jl. trof onze gemeente een vreesclijke ramp. Bijna dc helft van het dorp werd in minder dan een uur in de asch gelegd. Omstreeks half een sloeg de bliksem in de woning van den timmerman F. Jongerling en binnenweinige oogenblikken stond het gebouw in volle vlam. Een felle weste wind dreef de vlammen onmiddclijk tot het belendende gebouw, eene boeren woning, en weldra deelde deze het zelfde lot. Aan blusschcn viel niet te denken. Men moest het woedende element den vrijen tengel laten. Elk moest op redden van zich en de zijnen bedacht zijn eu in groote haast eenige goedcien bergen. Doordien de wind eer in kracht toenam dan verminderde, werden achttien gebouw;n in ruines herschapen. Ouder deze gebouwen belmoren de pastorie, bet raadhuis, de beiden koffiehuizen en de bakkerij. Gelukkig zijn er geen meuschenlevens te betreu ren doch van have en goed is bij vele inwoners bijna uiets gered. Had de onderwijzer den bliksem niet zien inslaan en de inwoners door brandgeroep en het luiden der klok gew ekt, misschien waren dc gevolgen van den brand nog van een veel ernstiger aard ge weest. Gelukkig zijn de meeste bezittingen tegen brand schade verzekerd, hoewel gootendeels veel te laag- Zcslig metischen waren Vrijdagmorgen zonder huisvesting, doch zijn thans allen gelukkig onder dak. De aanblik der puinhoopen is indrukwekkend. Van heinde en verre komen bezoekers om zich van de verwoesting van weinige oogenblikken te overtuigen. Vrijdag, Zaturdag en Zondag was het aantal vreemdelingen in Callantsoog verbazend groot. De kerk en de bijna voltooide school en onder wijzerswoning zijn, doordien de wind tweemaal een weinig van rigting veranderde, als 't ware door een wonder bewaard gebleven. E en inzender in de N. Rott. Ct. schrijft het volgende: 0 Aanhoudend lees ik in uw gcach'c courant van ongelukken en voornamelijk van brand, veroorzaakt door het springen van petroleumlampen, Zulk - doet mij veronderstellen, dat de oorsaak, waarom de lampen springen, aan weinigen hekend is. Het springen of barsten van den oliehoude r of reservoir ontstaat meestentijds doordat de pit te smal is. Hierdoor blijft een opening in de brand- bnis. Zoodra nu de olie voor het grootste gedeelte verbrand is, stijgt ze niet zoo vlot meer op, als de grootte van de vlam zulks vereischt, het gevolg hiervan is, dat de vlam de pit dieper aangrijpt en langs de zijkanten van het katoen in de buis dringt, hetwelk eene verhitting vau den brauder tengevolge heeft. Hierdoor onrwikkelt zich in de leeg gebrande ruimte in den petroleumbol of reservoir eene hoe veelheid gas, hetwelk bij de minste beweging, bijv. door het toeslaan eener deur, het stampen op den vloer of door het opnemen der lamp van de tafel, in aanraking komt met de vlam waardoor natuur lijk zeer licht barsten en brand veroorzaakt wordt. Een ieder lette dus wel hierop, want het springen van den ol ieliouder komt hoofdzakelijk do< dat het katoen t e smal is. De katoen moet juistde buis vullen. Moge dit strekken ter voorkoming van vele on gelukken. Onder bovenstaande» titel maakt de heer lluët leeraar aan de Pojtechnische school te Delft, een schrijven openbaar, dat wij met het oog op de belangen der vaderlandsche nijverheid gaarne over nemen «Het is ons een waar genoegen, de algemeene aandacht tc mogen vestigen, op eene uitvinding, die naar het ons voorkomt, bestemd is in sedert lang gevoelde behoeften te voorzien. «De heer P. van Gelder, korenmolenaar te Vrijenban, is er in geslaagd, door toestellen ge heel van zijne vinding, aan zijn molen die regel matigheid van beweging te verzekeren, waarnaar bij windmolens tot nog toe te vergeefs werd gezocht en waaraan vooral bij wind-korenmolens zulk eene groote behoefte bestaat. Doch niet alleen de regelmatigheid, ook de veiligheid van den molen wordt door de nieuwe inrichting geheel verzekerd. «De molen toch rieft, of, zooals de gebruikelijke term is, legt bare zeilen in of uit, al naarmate de wind meer of minder hevig is, en dat binnen zooweinig tijds, dat bij een snel op komende windstoot de zielen zijn weggenomen, alvorens er gevaar heeft kunnen ontstaan. «Het behoeft wel niet gezegd tc worden, dat het molenbedrijf door deze uitvinding een aanzien lijke aanwinst doet, want het is wel bekend dat soortgelijke inrichtingen, tot nog toe gemaakt, op den duur niet hebben voldaan. Wij hebben daarom opzettelijk gewacht van deze nieuwe uitvinding melding te maken, omdat wij bij deze mededeeling wenschen te kunnen berichten, of de inrichting op den daur voldeed, al dan neen. »Zij is thans meer dan een half jaar in het wrrk geweest, tot volkomen voldoening van den eigenaar en zijn medewerkend personeel, en ieder, die den weg van Delft naar Pijnacker langs komt, kan zich trouwems met eigen oogen overtuigen, dat de zeilen aan de molen «de Aker" voortdurend in of uitgelegd worden, naarmate de wind af— of toeneemt, zonder dat eenige menschenhand zich daarmede bezig houdt. «Het meest eigenaardige van deze uitvinding is, dat zij op alle staande molens kan worden toegepast, en in dit opzicht maakt zij een onder scheid met andere uitvindingen in soortgelijke richting, die allen een geheele verbouwing van den molen vereischten. «Doch behalve regelmatigheid in de beweging en veiligheid in werking, geeft deze uitvinding nog een belangrijk voordeel. «Men kan en de uitvinder heeft dit in zijn molen toegepast de wieken breeder ma ken, en dus meer zeil voeren, zoodat de molen nog werken kan met slappe winden, waarbij vroeger moest worden stilgestaan. Bij de gewone windmolens kan men dit niet wagen, omdat daarmee gevaar zou verbonden zijn. De zelfwerkende in richting tot het reven der zeilen, door den heer van Gelder uitgevonden en toegepast, geeft, zelfs met breeder wieken, elkeir waarborg van zekerheid, want zoodra de wind uit schiet, ziet men de zeilen zichzelve inleggen en, wanneer de wind in hevigheid blijft toenemen, gaat het inleggen voort tot het geheele zeil is weggenomen. «Bij deze inrichting is tevens aangebracht een verbeterde vang en een zeer eenvoudige inrichting lot het verkruijen van den molen waardoor de molenaar ontheven wordt van het gevaarlijke en inoeitevolle werk om den molen voortdureud op den wind te stellen. Door het verstellen van één hefboom kan de molenaar den molen zichzelf laten bewegen naar regts of naar link9 en, zoodra de juiste stand bereikt is, wordt de toestel uit het werk geligd en staat de muien onwrikbaar vast. «Zeer te wenschen is het, dat deze uitvinding in ons land meer algemeen bekend worde, want hoe nuttig ook de stoom als beweegkracht zij, de windmolen zal in ons vlakke land wel altijd hare regten behouden en minst genomen een zeer te waardeeren hulp-vermogen blijven leveren. «Aangenaam zou het ons zijn als andere bla den dit berigt wilden overnemen en alzoo tot ver spreiding daarvan wilden medewerken." Wij vereenigen ons geheel met dezen wensch van den heer Huët, en hopen dat het Nederlandsche volk een zoo geheel Nederlandsche uitvinding zal waardeeren. Behalve den korenmolenaars, bevelen wij aan eigenaars van houtzaagmolens, pel- en papiermolens, bestuurders van waterschappen, en andere belang hebbenden ten zeerste aan een bezoek te brengen aan den heer van Gelder. Wij honden ons verzekerd, dat niemand onvoldaan zal terugkeeren, integendeel, men zal de overtuiging hebben bekomen, dat de wind als beweegkracht eene nog vrij hooge waarde beeft. Ingescheven van 8 tot en met 14 September 1874 GEBOREN: 9 September, Klaas, zoon van Arie Koster en Geertje Borst.9 dito. Hendrik, zoon van Leendert de Rover en Teetje de Wit. ONDERTROUWD: Frederik Lans, j.io. ond 25 jaren wonende te Schagen en Cornelia Lüle j.d. oud 23 jaren wonende te Zijpe. GEHUWD: Geene. OVERLEDEN: 6 September. Jan Groot, oud 25 jaren echtgenoot van Antje llartog. —9 dito Nan de Boer oud 4 weken zoon van Jakob de Boer en Heijltje Blom.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1874 | | pagina 2