Terugblik.
Algemeen Nieu\v3-, Advertentie Landbouwblad.
1
Negentiende Jaargang.
i>ckcndmakihg.
Vü 902.
Aow 1875;
SIIUI.TII
Dit blad versehijnt «p Woensdagavond; doch wordt
met een bijvoegsel bevattende het jongste Schager-
marktberigt, de» velgenden avond verzonden, aan hen
die zulks verlangen.
Brieven franco ui Ie uitgeefster.
Abonnementen ap dit blad worden door alle
Prijs per jaar .A3,Franco per post f 3,öU.
Afzonderlijke nummers f 0,07 j.
ADVERTZSTiëv van een tot'vijf regels f 0,75; iedere
regel meerder 0,13. Groote letters naar de ruimte die
zij beslaan.
-eS,
inde in
P3EKG,
i ceoige
luute-id
snde
Boekhandelaren en Po«tdireetewrcn as-i?snomen.
Burgemeester en Wethouders van Schagen, noo*
digen hij deze belanghebbenden uit, die over den
jarc '1874 iets te vorderen hebben hunne.rekening
vóór of uiierlijk op den len Fehrnarij aanst, ter
Secretarie dezer gemeente in te leveren.
i' Schagen den 5e Jariuarij 1875.
- i>' Burgemeester en Wethouders voornoemd
buo.lini!
<4 Luo
G. J. MULLER.
De Secretaris,
DENIJS.
.»IM .nel V j O
W animeer wij in ons eerste nummer van 1S75
'bet gebgurfle in 1 S_74- nog eens overzien willen,
dan biedt dit jaar voor de geschiedenis van ons
land slepbts enkele punten aan die dadelyk onze
aandacht trekken. Wij behopren onder de gelukkige
volken die een vergeten bestaan voeren; weeden man,,
'wee! het volk, waarvan de naam dagelijks op de
lippen komt. Wat over ons spreken dort, is in
den regel niet wat ons gunstig ouders heidt. Wij
hebben onder de volken van Europa den naam
van een vredelievend, orde minnend en welvarend
volk en de getuigenissen die in 1S74 door vreemden
omtrent oiis zijn afgelègd, spreken niet meer over
ons als over eeij uitgedoq/d volk of als van de
Chinezen in Europa. Onkunde en kwaadsprekendheid
kan alleen de verschijnselen in ons waarnemen, die
'bij die benamingen passen: nog altijd is er geen
land in Europa binnen welks grenzen, orde, welvaart
en vrylirid veiliger is,
wy eindigden in 18.74 den oorlog in Atchin.
Het ligt niet in onze bedoeling daarover breed nit
te weiden. Xach moet de geschiedschrijver van 1874
danrby stilstaan. De oorlogs verklaring was in onze
omstandigheden, pene gewaagde zaak. Wij zijn een
vredelievend volk. De geest der voorvaderen, die
tuk op ondernemingen en gevarón, over den gan-
schen aardbol zich gelden lipt en in elk werelddeel
zich invloed en bezittingen wist ie verschaffen, die
geest is de onze niet meer. Haasten wij ons om
er bij te voegen~dwt de omstandigheden, dip 300
jaar- geleden, «en dergelijk pógën begunstigden, thans
eenft. dergelijk* politik .onfoo^ljjlr inakeij. De .we.
rèla is verdeeld en dat daarin niet gemakkelijk
verandering is te brengen- bewijzen de machtelooze
pogingen vsn Duitschlan'd otn zich Ipt eene koloniale
mogendheid te mak'én. Waar verovering haar uit
weg mist, treedt op den voorgrond den plicht om
wat men bezit te behoiiden. Maar, het is moeielijk
om bij dien óvergang. den geest wakker te doen
blijven en na een bloei als van Spanje, eens de
groote koloniale mogendheid, volgt niet zeldzaam
een val als van Spanje, wiens laatste bezitting een
buit voor vreemden is. Een dergelijke val is de
onze niet geweest. Schoon verdrongen uit menige
kostbare beaitting is het groote erfstuk onzer va-
dergrv-is.jpaan ons goblpven, vollediger dan
dit ooit vroeger bet ^cval was. Doch wij zonden
ons bedriegen, zoo wij dit enkel aan eigene kracht
inspanning foeschreven. M el is ons Indisch legei
te recht bpkenu om zijn verdiensten, maar toch
het veeljarig bezit handhaafde ons voornamelijk in
onze stelling. -j
Daar dreigt een gevaar! De noodzakelijkheid dringt
tot krachtsbetoon! Wij moeste®tjpnoprlog vprk.arca.
Wij lijden, eene pijnlijke- nederlaag. Niet, al een
ofluts van geld, offers- van bloed worden van Ne
derland gevraagd. Dit was harde, eisch. Mij
hebben hem gedragen, 'jrjj hebben *Jên p>;chl vpl-
voerd 1.874Beloonde ons. Niet zonder h ruï
neringen die ons doen bfoozen herdenkt then evenwel
daaraan tetug. Pditick liet zich bewegen om de
regeering, tö bemoeijelijken op het oogenj)jik van
het gevaar, maar het Nederlandsehe voik hee.t
geen oogenblik geweifeld. Afgescheiden van de
partij,-intriganten stond hóóg en laag, Koomsch
Naar volksheil zonder deugd f e dingen
Is arbrid aan een rots te biêu.
en Oarooi.nsch kloA.niic-lig' der regeeriug bij en
tnqp de jnichtoon dat de Kraton was genomen in
Nederland gehoord werd, gaf dit ter<>cht hut sein
voor eene nationale vréugde en dankbetoon.
In 1874 weler eéne ministctiele crisis. Het
liberale ministerie vj'ol uit gebrek anti sijmpathie'.
SVij hebben het son^ervntleVe ministerie als noodzake
lijkheid erkend 1 let heofl zijn winterveMthcht gemaakt
en gaarne zouden wij het een lang leven toewenschen.'
Niets toch verslijt meer mannen^dan die telkens weder
keerenden crisissen. Het gaal Uier te lande soms
bijna als in Spanje. Otvge lacht st^at in het politieke,
kamp, een generaal op, dringt onder de eene of
andere lenze voorwaarts, weet de meerderheid le
rangen en liet bestaande ministerie is verslagen orr,
plaats te maken voor den nieuwen indringer. Eene
regeering zonder duur kan evenwel niets uitrichten.
Toch zijn wij niet zonder vrees dat ook dit mini
sterie slechts van korteu duur zal zijn. Wij kunnen
toch ^»een spoor ontdekken vnn het streven naar
sijmpathie tusschen regc*eri.ng en volk. Ons heeft
althans leed gedaan de houding van dep minister
Heemskerk in do Thorbecjcè kwestie.- ij kunnen
hein niet toegeven dat geen lands belang is waar
liet te doen is om de. 'vereering vnn een gro jt
man; wij moeten de schouders ophalen over zijne
inmenging, waardoor hij de oprichting vnn het
standbeeld tegenhoudt, maar, boe zullen wij bet
noemen? de otikieschlieid, die elk woord en elke
handeling van den minister in dit opzicht ontsiert,
wordt in Nederland niet Ijzt vergeven- M ij zijn
meer dan vroeger bel gevoelen van (1 r 0 e n toege
daan, een andere tegenstander van Thorbecke dan
Heemskerk dathet denkbeeld aan eene nationale helde
te voorbarig is geweest;- dat er te veel partijzucht in
oeweging, te weinig natiQpglitei', voor bet nogeubjik,
in de vereering kon zijn, oin haar den man, dien
het gohl, waardig te maken. Maar deze opmerking
is eene andere dan die van ons Mini-terie, die
alleen blind, schijnt - voor de popuhyilrit, welke
Thorbecke vooral sedert zijn dpod, lu efl verworven
en die werkelijk van mezuing schijirt, dat N^derUm)
er niet door verliezen zou, indien liet dien man
vergat.
Een gelukkig geëindigde oorlog, ern nieuw mi
nisterie, ziedaar de twee feiten die 1S74 vooral
kenmerken.
Ze vallen samen .met een tijdperk van ongekende
materielen blocil Van volksrampen bléven we ver
schoond; -welvaart was ieders deel; 'g;óote werken
werden er voltooid of der voltooing dader gebracht;
hieuwen, ontworpen. Hoogewé tietajigen-, onderwijs,
wetenschap godsdienst en zed^jkjueid ropc^en.^n
gunstig leven leiden t in liet afgtluopeH jaar- en -de
Schatkist is bel niet allee*;;., dip een vqoideeüg saldo
oter 1S74 aan te wijzen "beeft.
Gemengde berichten.
Den 5 dezer werd,. als naar gewnante, te
Schagen, ih hei Noo'rl hollnudsphp koffiehuis, iae
eerste Volksvoordracht gehóudende groote, zaal
was geheel bezet, de orde werd geen oojjenjblik
gestoord.
De commissie heeft eer van haft "wérk*.
InarravoD „ff, v,hfc>I> ta«A jol» 6 .maol
-7- Te Zeist Jieeft zieh'een geval.-wan verthbe-
delijke hnn-:ls(lolhci<l voorgcdaaaA liet vcvdwehtè beésl
is dadelijk gedood en door ile politie is verboden
honden voorloopig ougemuilhand te hilen ldopen.
Den 31e' December l!s vierde te Zaandam
de wisselwacfitcr H. van Til den dag waarop hjj
voor 25 jaren in dienst bij de Hol!. IJzeren Spoor
wegmaatschappij trad. Tan véle zijde on^vi^g de
tronwe wachter blijken vari "deelneming, réu van de
Maatschappij als van het dienstdoendpersoneel
aan het station Zaandam en elders. Van de eerst
genoemde ontving hij ter bclooning een- zilveren
tabiksdoos en van laatstg.noem Ie een f.nleul met
stoelen en 's avonds een serenade.
In liet Zeiler 1 d, in Stiermarken, is de vorije
week eene boerderij afgebrand, waarbij de b^er
pit de krocht met veel moelc uit de vlamrnpn
zijn ontkdmeu, doch de boerin-met vier kinderen
en twee werk nojden het leven hebben verloren
De boer verkeert, tengevolge van brandwonden, ut.
een uiterst gevaarlijken toestaud.
Men weet, dat do Paus gewoon is elk jiar
eene gouden roos te schenken aan die Votsfin o
Prinse^ van koninklijken bliede, welke zich hé
meest aan de belangen der Room«c!te kerk liertt
laten gelegen liggen. Deze onde'scheiding zal naar
men verzekert, ditmaal ierf deel vallen aaii Kotïutg-
in Maria van lleijereit, moe Ier v.vi <ieo rrg-rendea
Koning, die onlangs tot het katliolteisme is oserge
gaan.
In den vroegen morg n van Donderdag jl-
zijn te llatriem «eg-ns dief-l:ll bij insluiping br-Tfapt
en door don bestol 110 aan de |>()liiie overgi levert',
twee jongens, w tarvan de een ti jaren en de ande
re 9 jaren telde.
Hduanije van de familie B. te 's Gravenhagé
lift Zonda.' ten zijner trommelstokken in den be-
>tozei. regenput vali.-n- en aieo tiie-naud wülttl'Io
vragen om het slokje er uit te halen, daar hij
vermoedelijk zeer juist wel dacht, dat niemand
het de móete Waaul eou vinden, maakte hij zich
meester van bet zilverwerk, dat bij ma btig koiv
worden en wierp het bj den trommelstok. Een
ha'if nur later hoorde men in het huis roepen: het
zilver is weg! Daar merkt EduarJ, die bijdehante
joe.gen, dat er ie s ujjüstert in dqn put. Fluks
cc-h ladder gcinald, en terwij! (nou het vaatwerk
met cenige deuken weór naar bove.u bréngt, roept
Eduard.f wOcli Jan, kijk meteen eens, of tnij i
stokje et ook in hgtl'
Een vrcese! jk voorval haefl de ontzetting ver-
spreid door de s a 1 Arles. Zekere Bosc, een 011 t
uian, die mit zijn vrouw een kl<-in buitenverblijf
even buiten de voorstad bewoonde, werd tegelijk
met baar op de gruwlijkste aijze vermoord. Do
misdadigers zijn met ladders hei raam ingeklommen
en traden de kvner binuen waarin de twee oude
lieden sliepen die plotseling verschrikt ontwaakten.
Zij waretfi niet in staat eenigc tegenstand te bieden.
De bohswiehten slbégen hen herhaalde malen met
een handspaak op het hoofd, zoodat zij spoedig
waren afgemaakt: r
Hoewel ■ihéfstnl r*isrréh:jn'jjk de aanleiding tot
^ozen moord was, zijn d<» modrder.hars, die in hun
bedrijf schijnen gestoofd te zijn; vertrokken tonder
iets tnedc te neirien, niett ^geiistaapde pr eene som
van 590 francs wdka Bosc deazelfdcu dag, als
opbrengst Van zijn klavr ontvangen Itpd, 'in de la
de van een ka«t voor dfe hand Hig. Men heeft nog
cenige hoop den wan in bet leven te behouden
de toestand der vróuw 13 hopeloo-.
Zekere vrouw Guillot was in gezelschap van
een oude viouw bez:g aan bet roeien van aardappe
len, in een veld, nabij het bosch van Gfairvaux.
Onverwacht kwam ce:i groote wolf uit dat bosch
te- voorschijn, die de Trouwen tot op een gerineen
afstand nadefde.- Trouw Guillot wierp hem telkens
met :teen«i, tnw dezw schenen hem niet zeer ta
óivtfusten; daarop liep zij naar hem toe, waarop
hy zicit .in de struiken terugtrok. De avond tegon
reeds te vallen, maar de moedige vroow besloot 1
haar overwinning voort le zetten. De haakstok,
t .armede z\j aan liet rooien was geweest, met
heide handen opheffende, aarzelde zij niet c'en wolf
tpt jn zijne schuilplaats.te vervolgen, hoewel jip
apSere vrouw, die van angst gilde en dr vlucht r
itam, baat trachtte terug te houden. De wolfstondi
haar met vurige oogen en geopende fcee af te
wachten, maar de heldhaftije vrouw bragt hem
met zooveel kracht en snelheid twee slagen op