Algemeen Nieuws-, Advertentie Landbouwblad.
3
23 MMHT.
Ao. 1876.
20e Jaargang.
No. 065
Bekendmakingen.
Stremming van Tassnge.
Nationale Militie.
Hoogcronricrwijs.
CHASER
Dit blad verschijnt op Woensdag avonddoch wordt
me* een bijvoegsel bevattende het jongste Schager
marktberigtden volgenden avond verzonden aan hen
die znlks verlangen. Brieven franco aan den uitgeefster
Abonnementen op dit blad worden door alle
Prijs per jaar 3.Franco per post 3.60,
Afzonderlijke nummers f 0.07
ADVERTgsTiës van een tot vijf regels f 0,75; iedere
regel meerder f 0,15. Groote letters naar plaatsruimte.
Naar volksheil zonder deugd te dingen.
Ts arbeid aan een rots te b:ên.
Postdirecteuren en Boekhandelaren aangenomen.
BEVOLKING.
N EELT JE GROEN.
wordt in haar belang aangemaand zich zoo spoedig
mogelijk te vervoegen ter Secretarie van Schagen.
Jagt en Vischerij.
De Burgemeester der gemeente Schagen brengt
ter kennis van de ingezetenen, dat de aanvragen
ter bekoonng van Jagt en Vischacten en van kos-
telooze vergunningen tot uitoefening der visscherij,
voor het saisoen 187677 ter Sectetarie dezer gf-
ineente voor de belanghebbenden ter invulling ver
krijgbaar zijn, dagelijks zon- en feestdagen uitge
zonderd, des morgens van 0 tot IE uur.
Schagen 14 Maart 1876.
De Burgemeester voornoemd.
G. J. MULLER.
NATIONALE MILITIE.
Oproeping van lotelingen die bij de Zeemilitie
verlangen te dienen,
Burgemeester en Wethouders van Schagen, Ge
Ie*' n de circulaire van den Heer Commissaris des
Konings in deze provincie van den 4e Maart 1876
8|441 M S. Verzameling no. 15.
Gezien Art. 150 der wet van 19 Augustus 1861
(Staatsblad No. 72).
Roepen bij deze op alle lotelingen welke genegen
zijn oui bij de zeemilitie te dienen, om zich daartoe
aantemelden ter Secretarie dezer gemeente, voor
den le April a. s. dagelijks van des morgens 9
tot des middags 12 ure, de zondagen uitgezonderd.
Schagen, den 14e Maart 1876.
Burgemeester en Wethouders voorn.
G. J. MULLER,
De Secretaris.
DENIJS.
vi ij.
vrij.
14 Reijer, Johanncs in dienst
15 Visser, Cornelis, broederdienat
16 Muller, Petrus Frar.s Alexandcr eenig wett.z. vrij
17 Kroone, Jan aa gew zen.
18 Schenk, Meijert broederJienst vrij.
19 Kistemaker, Pieter aangewezen.
20 lleddes, Jacob id
21 Wit, Arie te klein j vrij.
22 Zwang, Cornelis broewrdienst aangewezen.
23 Ambuul, Jacob lid vrij.
24 Kuiper, Jacob aangewezen.
25 Wit, Gerrit in dienst {behandeling 2e zitting.)
26 Slangen, Ditk Muriiius in dienst viij.
27 Roggeveen, Dirk Lz. aangewezen.
Burgemeester en Wethouders Tan
Schagen, brengen ter algemeene ken-
nisse, dat ten gevolge van het verhou
wen der steenen brug aan het NOORD
in die gemeente, de passage aldaar
gestremd zal zijn, voor vaartuigen van
af 20 MAARI' tot 8 APRIL e. k. en
voor vee, voer- en rijtuigen van af
eerstge-ioemden datum tot nadere aan
kondiging.
Schagen den 13 Maart 187G.
Burgemeester en Methouders voorn.
G. J. MULLER,
Dé Secretaris
DENIJS.
Ligting 1876.
GEMEENTE SCUAGEN.
Uitspraak vau den Militieraad.
Lotings No.
1 Asjes, Simon, gebreken (behandeling 2e zitting.)
2 Denijs, Willem, zwakke borst vrij.
3 Schut, Engelbertus Maria, id vrij.
4 Bleek er, Gerrit aangewezen
5 Denijs, Pieter broederdienst
6 Huiberts, Cornelis aangewezen
7 Noë, Adrianns broederdienst *nj.
8 Overtoom, Pieter id vr*j
9 Stroomer, JaD te klein vrij
10 Bleeker, Cornelis broederdienst vrij.
11 Rietveld, Geert Jndccus id vrij.
12 Rot, Gerardus Johannes de, gebreken aangewezen
13 Cramer. Josephus Conslantinus broederd. vrij
Burgemeester en Wethoudrrs vnn Schagen:
Gezien de artt, 6 en 7 der wet van 'i Junij
(Staatsblad No. 95):
Brengen ter algemeene kennis, dat. van af lieden
ter gemeente St cretaric ter visie is gelegd een adres,
met de betrekkelijke bijlagen, van Jan Kweldatr,
houdende verzoek, om vergunning het perceel he
kend in wijk B no. 82a aan de lloogzijde alhier
te mogen Ruigten tot slagierij.
Bezwaren legen die inrigting kunnen schriftelijk
ingediend woiden tot Woensdag 5 April e. k. kun
nende bovendien belanghebbenden, op dien dal u 111,
hunne bedenkingen desvèrkiezende prrsoonlijk ken.
baar maken aan eene commissie uit liet gemeente
bestuur welke ten dien einde Zitting zal houden
ten Raadzaal alhier, des voormiddags 9 tot 12
ure.
Schagi n, den 22e Maart 1876.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
G. J. MULLER.
De Secretaris
DENIJS.
De Minister lleemskrtk wiet behendig zijne wet
te beschermen tegen den stoim van amendementen
uit de woordenrijke monden der kamerleden vloei
jende.
Tot nu blijft in de aangei.omen 'wet de Minister
aan het woord. Het zou voorbatig zijn thans reeds
tnet het oog op onze»wet ren blik te werpen
op de toekomst van liet liooger onderwijs. Wij
zullen eerst de aanneming der wet afwarliten, w.m'
eerst dan zal blijken wat er van bel lioogei
onderwijs is overgebleven.
Een paar pur.teu uil de soms zeer belangwek
kende beraadslagingen willen wij, staande bel
overleg der vergadering beknopt met onze lezers
bespreken.
Het lid voor Alkmaar, de heer van der Knaj
heeft in een amendement beproefd de gijuinasia
op den in ons oogeenigen goeden en vasten grondslag
le bouwen. Iti afwi king van het regeeringsv ïorstel,
wnarm, zoo als bit nu is aangenomen, bepaald
wordt, dal op <lk gijiuiasiuui 12 rakken moeten
onderwezen wenden, terwijl er bovendien nog 2 kun
nen worden onder wezen, stelde hij voor 6 verplichte
vakken; daarentegen 12 facultatieve. Zijn voorstel
is met 54 tegen 16 stemmer, verworpen. Hoe i.'
dat mogelijk I
De twee bier tegen elkander staarde stelsels
laten zich aldus omschrijven. De regeering achtte
eene opleiding voor den toekomstigen student
noodzakelijk, geheel en uitsluitend ingericht naar
zijne behoeften; men moest de bokken scheiden
van de lammeren. De heer van der Kaay begeerde
voor den tcekomstigen student eene gelegenheid
cm zich te bekwamen in die speciale kennis, welke
den student ikedz;k<lijk is en elders riet wordt
aangeboden, hij wilde geene scheiding van bokken
en lammeren.
Door de overwinning der regeering zullen erdns
gijmnasia zijn waarop onderwijs gegeven wordt als
bestonden er geene booge burgerscholen; eene
finanrieele last van groote zwaarte voor de gemeenten,
door de wet verplicht tot bet hebben van beide
einden, niair bovendien een kiem van bederf voor
het hooger onderwijs.
Niet mIUcii toch dat zoo de burgerschool aan
hare roeping voldoet, het groot aantal leerlingen
lal baar bezoekt, ontmoedigd werken zal op de
gijmnasia, daar het aantal hunner leerlingen altijd
zeer beperkt zal zijn, maar vooral ia^hier te veel
geotterd aan hetgeen Thorbecka noemde: doctorale
rots ten koste van ongedoktori erde verdienste. De
lloogeschool heeft recht op leerlingen, die voor een
bepaald doel zijn ingericht; zij moet 1 e keur heb
ben der Maatschappij, maar niet een a te buiten
le maatschappij. Eenzijdige vorming sluit het ver-
tand in plaats van dit te openen. Elke sectaiische
fscheiding is eenzijdig en ik acht zoodanige af-
clu iding aanwezig, waar men voor deu aanstaanden
tudent een ander onderwijs begeert in taal en
geschiedenis, dan dat hetwelk de kern der Maat
schappij voedt. De meer of minder wetenschappelijke
opvatting van het onderwijs is oneindig meer de
z.aak van den leerling dan van den ondeiwijzei
Zeker kan bijv. eene nieuwe taal op meer en meer
wijsgeerige wijze worden geleerd, doch de wijsgee-
ige opvatting bij het onderwijs behoort eigenlijk
llcen le huis in hei hooger onderwijs; liet Fransch
dat den koopman baat en den ambtenaar is hetzelfde
Fransch dat den gepromoveerde baat, ten zij hij
juist op de letteien zich inocht. hebben toegelegd.
et is daarom naar ons inzien eene noodlottige
bepaling der wet, waarin zij voor de studenten eene
afzonderlijke leeischool verlangt, gebiedt, in de
zelfde rakken, die aan de honger burgerschool on
lerwezen worden. De gijmnasia zullen deze concur
rentie trots alle bescherming niet kunnen door-
taan.
Goede Latijnsche scholen - waren in den fegen-
woorduen tijd noodzakelijk, waarop de oude talen
grondig en uitsluitend onderwezen worden die
scholen moesten zoo als nu in greoten getale aan
en groot publiek de gelegenheid aanbieden door
le kennis van het Latijn en Grieksch en He-
breeuwsch zich de schatkamers der oudheid te
openen; doeh in plaats hiervan wordt dat or
derwijs door de tegenwoordige wet gesloopt en ver
zwolgen door een stroom van vakken uitgegoten op
de slachtoffers der gijmnasia, van welker oprichting
le nieuwe bloei van het hooger onderwijs gewacht
wordt.
Een tweede punt. De Minister Heemskerkende
meerderheid der kamerleden hebben met te begrij.
pen waardeering de voordeeeleu eener klassieke op-
oeding uitgebazuind. Zij vergissen zich echter
,zeer zoo zij die zoeken in hel meerdere weten van
den gedoctoreerde.
Welk is het groote voordeel eener wetenschap
pelijke opleiding aan de Iloogescbool Vooreerst
de kriuiismakiug met de beroe.-udste en uits'ekeudste
geleerden, uit wier blik, uit wiei toon van stem,
uit wier persoonlijkheid veelal de lessen spreken,
die in een geheel leven niet verloren gaan, opge
nomen in bet gemoed, één geworden met den
leerling. Paulus was wie hij was omdat hij aan de
voetrn van Gamabel bad gezeten.
Het is een nooit genoeg te waardreren voordeel
aan de lippen gehangen te hebben van een waarlijk
welsprekende!) mond, van een waarachtig geleerde,
lie van zijn wetenschap spreekt. Dit is alleen be
reikbaar aai: eene Hooge-chool dit is het voordeel
der academische opleiding.
Een tweede voordeel geeft hel verkeer der jon
gelieden onderling aan eene academie. Zij bchooren
daar tot eene kleine republiek, vrij van alle be
krompenheid, die in bet maatschappelijk leven de
leugels van de ziel bindt. Vrijheid, gelijkheid
en broederschap is daar eene waaiheid; geestdrift
mag da^r gloeien; vriendschap daar bevelen, want
die wereld behoort aan de jeugd, koen, sterk en
vrij van smet. Tot aan het uiterst Her levensbaan
valt nog het licht, dat een gelukkige studietijd
