Algemeen Nieuws-, Advertentie Landbouwblad.
13
Gemengde berichten.
Ao, 1876.
20ste Jaargang:.
No. 968
Vader Cats.
iii.
SCMGE
Dit blad verschijnt op Woensdag avonddoch wordt
met een bijvoegselbevattende het jongste Schager
marktberigtden volgenden avond verzonden aan hen
die zulks verlangen. Brieven franco aan den uitgeefster
Abonnementen op dit blad worden door alle
Prijs per jaar 3.Franco per post f 3.60,
Afzonderlijke nummers f 0.07}
ADVERTBNTiëx van een tot vijf regels f 0,75; iedere
regel meerder 0,15. Groote letters naar plaatsruimte.
Postdirecteuren en Boekhandelaren aangenomen.
Naar volksheil zonder deogd te dingen.
Is arbeid aan een rots te bièn.
Zoo ieder, die tot een hoogen trap van eei
en aanzien is geklom nen, een onb nevelden blik in
zich zelve sloeg, dan zoude hij zich moeten ver
wonderen, dat hij het met een zamenstel van elkander
bestrijdende eigenschappen en meestal slechts ter
halve gerijpte talenten het nog zoo ver heeft
kunnen brengen, zijn voorspoed zal hij dan minder
aan eigen vlijt en inspanning dan aan een geluk
kigen zatnenloop van omstandigheden dank wijten.
Cats sloeg op tacliligjarigen leeftijd, dhn blik i n
zich zelve, was het wonder dat hij God alleen dankte
voor zijn voorspoed? Wie. was ook gelukkiger ge
weest dan hij. Als groot zegelbewaarder en stadhouder
der Ieeuen, had hij toch, die een eenvoudig zeeuwsch
burger van afkomst was, den hoogsten trap van
aanzien bereikt, waartoe men in ons vaderland
geraken kon, hij, plebejer had zijne eene dochter
zien huvren met een der eerste ambtenaren van
Holland (Cornelis Musch, griffier der Staten) en
zijn andere met een telg uit een oud adelijk
geslacht (van Aerssen.) Hij die het meeste hield
van lezen en versen maken was schatrijk geworden,
hij de gemoedelijke prater was gesteld geweest
in een ambt waarin hij Oldenbarneveld tot voor
ganger en de Wilt tot opvolger had, hij de rust
lievende en vaak vreesachtige man had in die
hoedanigheid met mannen van ijzer en staal moeten
omgaan, de leeinen pot had met die van ijzer tegelijk
te water moeten gaan en toch was, zij ongeschonden
gebleven, scholastisch, pluiszieke geleerde als hij
was, had hij toch door zijn versen eene popula
riteit verworven, welke die van alle andere dichters
overschaduwde. Toen Vondel terwijl hij reeds
stond op het toppunt van zijn roem, zijn altaar
geheimenissen opdroeg aan den R. C. aartsbisschop
van Megchelen kreeg hij van deze het naïve com
plement dat Sinjeur Vondel heel mooi dichtte, toch
op verre na nog niet met Cats gelijk stond.
Te midden van den heftigen kampstrijd der staat
kundige partijen, waarin zoovele bloedige en be-
wonde offers waren gevallen, was Cats altijd ge
spaard en door lillen ontzien. Nu op zijn tachtig
jarigen ouderdom leefde hij op Buitenzorg als een
Koning in het klein, daar kreeg hij bezoek van
de hoogste zelfs van vorstelijke personen. V as
het wonder dat hij vreemd te moede werd als
hij dat alles bedacht, en ging peinzen over het
geluk, dat hem was ten deel gevallen. Had een
praktisch schrijver uit onze eeuw b. v. Samuel
Smiles hem sprekende opgevoerd, hij zoude hem
zeker de steriotiepe woorden in den mond gelegd
hebben Jongelui, ik was altijd vlijtig, ik stond
vroeg op en ging laat naar bed, als ik vijf stuivers
verteeren moes^ gaf ik er geen zes uit, als ik
een hinderpaal op weg tegen kwam, het ik mij
net afschrikken, en zoo werd ik een welvarend ge
lukkig en beroemd man, volgt mijn voorbeeld jongelui
en het zal u even als mij gaan.
Vader Cats sloeg een geheel anderen toon aan,
al zijn geluk en voorspoed dankte hij «Heen aan
God. In beide wijzen van beschouwing ligt iets
goeds en ook iets verkeerds. De eeuwige preek van
Smiles, werk, en de eeuwige preek van Cats
bid zijn beiden even vervelend en eenzijdig.
Het oraet la hora onzer voorouders behoort
niet gescheiden te worden. Cats vergat te veel
het laatste en Smiles het eerste, waarschijnlijk
waren beide schrijvers beter in praktijk dan in the
orie. Zeker altans is het dat bij Cats het werk
even sterk als het gebed op den voorgrond stond.
Ook in dat opzigt stellen wij ons Cats meestal te
veel als een man voor, die altijd oud was. Ook
hij heeft gewis niet altijd den dag zoo regelmatig
verdeeld als hij het in zijn grijsheid, blijkens zijn
ouderdom en buitenleven deed, ook bij kon niet
in zijn geheele leven zoo doodprettig zijn tijd
doorbrengen, den dag verdeelende in uren voor
lezen, schrijven, tuinieren, eten, enz. Neen 1 Cats
was in zijn jeugd eer wispelturig dan vost van
karakter. Even veranderlik, als hij toch was in
zijn verliefdheid was hij* ook in zijn ambitie. Hij
wilde vooruitkomen dat Stond vast, maar hij kon
misschien zelf niet zeggen welke glorie hem het
meeste toelachte, of hij een beroemd rechtsgeleerde,
een groot schrijver of eën populair dichter wilde
worden. In alles wat hij ondernam schijnt hij nog
al gelukkig te zijn geweest. Hij begon met laiqnsche
versen te maken en dezefwerden mooi gevonden,
als jong advocaat pleitte hij voor ecu vrouw, die
van toovenarij was beschuldigd en voor een jon
geling die ter verdediging van zijn vader een
ander had gedood. Beiden pleidooijen hadden een
gewenscht gevolg, de beschuldigden kwamen v»ij,
en de praktijk en roem van Cats klommen er
aanzienlijk door. Evenwel zeide hij de bilie spoedig
vaarwel en hij werd landoutginner. Door het indij
ken van verscheiden polders zoo in StaatsvIh»wieren
als op Walcheren werd hij een vermogend man.
Schoon hij met hart en ziel een landbouwer was
schijnt hetn toch te midden van zijn bedrijvigheid
de oude zucht naar letterroem weder aangewaaid
te zijn. Terwijl hij toch te Grijpskerk bij Middel
hurg o»er den rijken oogst vau oliezaad en win tergerst,
die zijne landerijen hem Opleverden zijn blikken
inet welgevallen liet weiden, terwijl hij zijn kinderen
onder de groene boomen zag spelen, begon hij
weder met het maken van Hollandsche versen.
Misschien heeft zijne vrouw die een groot liefhebster
van lezen, vooral in den bijbel en Plutarchus was,
hem er weder toegebragt, Oats was toen de 40
jaren gepasseerd. De eerste vrucht van deze ver
nieuwdc lètteriiefde was het werk, dat hij uitgaf
onder den naam van ininne- en zinnebeelden. Uit
dit werk blijkt dat Cats bij het schrijven daarin
nog geenc enkele zijner eerzuchtige droomen heeft
vaarwel gezegd,want hij is in dat boeksken beurtelings
nederlandsch, latijngch en fransch dichter, in zijn
aanteekeningen blijkt hij een schrijver van veel
kennis en vooral uitmuntende in regtsgeleerdheid.
Hij wil het publiek klaarblijkelijk polsen, op dien
weg, waarin het hem het meest aanmoedigt
wil hij «oortgaan. De Hollandsche verzen worden
het meest toegejuicht en zoo werd Cats dan eerst
regt hollandsch dichter. De latijnsche muse was
sinds meer en meer door hem verwaarloosd, eerst
later ontwaakte zijn liefde voor haar weder eeniger
mate, doch ik geloof dat zijn latijnsch vers over
het huwelijksleven der aardsvaders eigentlijk
niets anders is dan een hollandsch vers in latijn
sche. woorden.
De collecte der watersnood-commissie te
Schagen heeft opgebracht f 367.- voegt men daarbij
de f786.— die de Fancy-fair-comrai&sie heeft
oiergehouden, en hetgeen de leerlingen der
openbare school hebben bijeengebracht, dan heeft
deze gemeente minstens f 1166.— tot leniging der
noodlijdenden bijgedragen.
Het is een bekend feit, dat van de vele
persouen die elk jaar door den bliksem getroffen
worden, de meesten er zelf de schuld van zijn,
door tijdens een onweer onder een boom te schuilen.
Groote, alleenstaande booanm hebben een bijzondere
aantrekkingskracht voor den bliksem. Met het oog
daarop stelde wijlen Professor Lichtenberg te Göt-
tingen voor, aan zulke boomen plankjes te spijke
ren met het opschrift: 'Hier wordt men door den
bliksem getroffen.'
Xen opzichte van de zindelijdheid in Japan
koestert men, gelooven wij, niet bijster hooge ge
dachten, en allerminst schijnt wel een bezoek aan een
restaurant aanlokkelijk. Toch zijn deze inrichtingen
welke daar in groot aantal en in alle soorten zijn,
zoo ziudelijk en netje, dat men volstrekt niet aar
zelt er gebruik van te maken. De restaurant is een
^Jpotc vierkan'e kamer inet papieren wanden en
belégd met stroomatten. Voordat men van de straat
daar- binnenkomt, moet men de laarzen, scan-
daleftt^^jkiinpen of wat men moge d+Vg£n uittrekken,
en krygt'mon als re$u een langwerpig1 plankje met
een noünoV er op.
Op de matten staan op eene rij vierkantte'kast
jes; elk gezelschap dat binnenkomtjehaart zich dm
zoo'n kastje. Do Ja >amieezen z'ien gaarne Europa,
anen komenze lachen en schertsen wel wat met
hunne onbedrevenheid in liet gaan zitten en het
kruisen der beenen, maar tevens stellen zij er eene
eer in dat deze hetzelfde voedsel gebruiken als zij.
Een Japanneesch dienstmeisje niet opgestroopte
mouwen brengt dan een klein bekkeu met kolen,
dat juist in het kastje past, ze haalt vervolgens
In t nommer er van, loopt er mede naar dc keuken
en keert terug met een ijzeren pan, waarop rauw
vleesch in kleine schijfjes ligt. Dat wordt op het
kolenvuur geplaatst, nadat er nog uien, allerlei
kruiden en soja bijgedaan is, en het geheel begint
daarna lustig te braden, tot groot genoegen van
de hongerigen die er bij zitten te wachten.
Als het zoover gevorderd is, worden uit de keuken
een groote pot met gekookte rijst en de noodige
eetstokjes gebrachtde laatsten zijn uit zacht hout
vervaardigd en moeten van onderen nog aan elkan
der hangen, ten teeken dat zij nog niet gebruikt
zijn. Men trekt ze dan los, neemt ze volgens de
regelen der kunst tusscheu de vingers der regler-
hand en vult dan een porseleinen schoteltje beurte
lings met een weinig rijst en een stukje vleesch,
hetgeen men dan opeet.
Tot tafeldrauk dient een lichte rijstbrandewijn,
Labi grheeten, welke bijna heet gedronken wordt.
Alles ziet er goed uil en smaakt ook zeer goed.
Behalve de kleine vuurhaarden, heeft de kamer
geene meubelen. Aan de wanden hangen lijsten met
de prijzen der spijzenmen vindt daar bijv. rijst
2 tempo, vleesch 3 tempo, saki 2} tempo. Een
tempo is een vierkante koperen munt, met een gat
er in; 115 er van vormen een dollard. Na liet
gebruik van den maaltijd, geeft men den restaura
teur zijn nommer, betaalt en krijgt eerst dan zijne
laarzen terug.
Te Parijs is dezer dagen in de concertzaal
van het Grand Hotel eene carambole—partij van
6U0 punten gespeeld tusschen de twee beste bil-
lartspelers der wereld, de lieeren Vjgnaux, uit Tou-
louse en Sexton, uit New-York, De heer
Vigtiaux had in een wedstrijd te New-York een
eerebeker van 3000 francs gewonnen en dezen
beker kwam de heer Sixtou thans tegen een inzet
van 5000 francs betwisten. Na 3} uur won de
franschman de partij, terwijl zijn tegenstander nog
slechts 468 punten had verkregen, Onder de se
riën, die beide spelers maakten, kwamen ts~ee van
132 en 104 punten door den heer Vignaux en
twee vau 75 en 120 ponten door den heer Sexton
voor. Laatstgenoemde had met toestemming van
den heer Vignaux een billart uit Amerika inedege-
bragt. Ongeveer 700 toeschouwers woonden den
wedstrijd bij, waaronder zeer vele Amerikanen, die
uiterst ter neergeslagen de kampplaats verlieten toen
de franschman plegtig als *de eerste billartspeler
der wereld' werd uitgeroepen.
De minister vau onderwijs heeft aan de prefec
ten eene circulaire gezonden,waarin hij heil uitnoodigt
de schoolmeesters aan te schrijven, dat zij de jeugd
vooral de voor den landbonw schadelijke dieren
van de nuttige moeten leeren onderscheiden, en
haar moeten aansporen de eerste te vernielen en
de laatste te sparen en te beschermen.
Omtrent een vreeselijk ziektegeYal, verleden
week in het Groot Zieken Gasthuis te s'Hertogen-
bosch voorgekomen, wordt het volgende gemeld.
In de vorige week vervoegde zich aan het Gasthuis
zekere F. R. die klaagde dat hij des nachts onge-