Algemeen Nieuws-, Advertentie Landbouwblad.
Ao, 1876.
20s!c Jaargang.
Pkijs per jaar 3.Franco per post 3.GO,
Afzonderlijke nummers f 0.0 7 J
Bekend ma ki ng.
G. J. MULLER.
I)c toast van Jlir. MOCK.
Brieven uit Utrecht.
Pit blad verschijnt op Woensdag avonddoch wordt
met een bijvoegsel bevattende het jongste Schager
marktberigtden volgenden avond verzonden aan hen
die zulks verlangen. Brieven franco aan de uitgeefster
Abonnementen op dit blad worden door alle
ADvr.rtr.STiëx van een tot vijf regels f 0,75; iedrre
regel meerder ƒ0,15. Oroote letters naar plaatsruimte.
Postdirecteuren en Boekhandelaren aangenomen.
Naar volksheil zonder deugd te dingen
Is arbeid aan een rots te biên. f
Hel Hoofd van het Plaatselijk Bestuur der ge
meente Schagcn, brengt bij deze ter kennis van
de Ingezetenen dier Gemeente, dat het Kohier
van het patentregt over het dienstjaar 187' [eerste
kwartaal] op den le September 1876 door d n
Heer Provincialen Inspecteur in de provincie
Noord-Holland is executoir verklaard, en op heden
aan den Heer Ontvanger der Directe Belastingen
binnen deze gemeente ter invordering is ter-hand
gesteld.
Ieder Ingezeten die daarbij belang heeft, wordt
alzoo aangemaand om op de voldoening van zijnen
aanslag behoorlijk acht te geven, ten einde alle
geregtelijke vervolgingen welke uit nalatigheid zouden
voortvloeijen, te voorkomen.
Schagen, den 4e September 1876.
Het hoofd van het Plaatselijk Bestuur voorn.
M a c a u 1 e ij spreekt in een zijner keurige kri
tische karakterschetsen ik meen in die betrekke'ijk
B ij r o n van tijdelijke opwellingen van zedelijk
heid in het publiek. Dat publiek is, volgens hem,
niet eens zoo heel zedelijk; het ziet met onver
stoorde!) blik het kwade en verkeerden om zich
en troost zich met eene verzuchting over het ge.
brekkige van al het menschelijke tot dal het op
een gegeven oogenblik van verontwaardiging trilt
om wat liet gewoon was londotn zich te zien.
Wee dan den ongelukkige, die voor dien rechter
stoel zich heeft te verantwoorden op genade is
er voor hem geen hoop; wie trouwens zou er
kunnen bestaan voor eene zoo heilige maatschappij
als de onze?
Deze gedachten kwamen in ons op, toen wij
dezer dagen, waar we ons ook bevonden, op de
markt en op liet kanton, op sociëteit of in bui
selijken kring, van alle zijden hoorden ijveren tenen
den Prins van Oranje, als of uien daartoe dichter
bij geen gereeder aanleiding had kunnen vinden.
Ik boorde dat de PriDS niet deed wat bij doen
moest en deed wat hij laten moest, als of dit in
prinsen eene ongewone zaak was en de kritiek thans
zelfs aan Titus de eerkroon niet onthoudt, door
de oudheid hem geschonken. Die kritiek hoorde
ik van jongelieden, op welke zij bij uitstek gepast
zou hebben, als ze voor hen zelf had gegolden
van personen, die onmogelijk iets weten konden
vau den prins, noch wat hij deed, noch wat hij
doen moestvergetende in hun oordeel, dat
zij gemeten zouden worden met de maat, waarmede
zij gemeten hadden.
Aan al dat misbaar had buiten de onvolmaakt
heid van den prins en de strenge deugd zijner
beoordeelaars, een zekere Jhr. Mock schuld, die
in een toast als publiek ministerie was opgetreden
en den prins dapper de les gegeven had. M il
men nu ook ons oordeel weten over deze handel
wijze
Onbehoorlijk is zij. Wie de gezondheid van den
prins van Oranje instelt, doet iets waartoe bij niet
verplicht is; doet ienjand dit dan wordt hij geacht
daarmede een eerbewijs te beoogen, maar wordt de
toast in stede daarvan een verwijt, dan handelt bij
die hem voordraagt zeker onbehoorlijk. Niemand
kan het aangenaam zijn, zoo hem in het openbaar
eene onaangename waarheid wordt gezegd, maar
waar dit bovendien verborgen wordt achter hel
mom van een eerbewijs, wordt de handeling zeker
zoo onbehoorlijk mogelijk.
Onkiesch is zij. Ik zwijg er van dat de toast
gesproken werd buiten tegenwoordigheid van den
prins, maar de moedige spreker, die er volgens
zijn opgewonden en zelfverheerlijkend schrijven
zorg voor had gedragen dat zijne onder de cham
pagne gesproken woorden, onmiddelijk teraJgemeene
bekendmaking aan de dagbladen verzonden werden,
had moeten bedenken, dat de prins z;ch niet ver
antwoorden kon, waar hij op dusdanige wijze werl
aangevallen. Wij kunnen ons niet voorstellen hor
iemand, met eenig eergevoel, zich zou kunnen ver
lagen tot eene verdediging op eeu drrgelijken aan
val.
Bij beoordreling van publieke personen moet men
alleen acht slaan op hunne publieke ha idelttigeii.
Hel gaat niet aan uit het private leven te klappen
of omtrent niemand weten kan ecu ongunstig ver
moeden te uiten. Is het niet onmogelijk dal de
prins in zeker opzicht zich den jeugdigen Hendrik
Monmouth, den lieveling van Shakespere
heeft voor oogen gesteld en dat dus de, naar het
oordeel van oppervlakkigen, niet goed besteede tijd
de voorbereiding kan blijken voor eene waardige
vervulling van zijne betrekking'? Kan het niet zijn,
dat de prins, veel meer dan iemand denkt, zijne
krachten inspant om de beteekenis, den invloed en
de roeping van den constitutioneeleu vorst dezer
dagen over een volk als het onze, te leeren kennen
Is dit onvereenigbaar met een verblijf te Parijs
Het Nederlandsche volk dat niet op de hoogte
kan zijn van de verdieusten zijns eersten burgers,
heeft geen recht die verdiensten te ontkennen.
Vergeten we niet, dat onze constitutie slechts één
vorst kent >.N onderdanen en nagenoeg geen plichten
oplegt noch rechten toekent aan den kroonprins
Iroon-opvolgtr. Vergeten wij ivtet, dat wij volstrekt
geen reden hebben om te twijfelen, dat wanneer
de ure van gevaar sloeg en wij den Prins van noode
hadden, een oogenblik ook slechts hij ons te leur
stellen zou; dat het oranje bloed nog niet zoozeer
is verbasterd of het zou willig vloeien voor hel
heil van het oude Nederland. Vergeten wij niet,
dat naar de uitspraak van bevoegden, de prins ten
uitstekend krijgsoverste moet zijn en *an zijne
grondige kennis reeds herhaaldelijk de bewijzen heelt
gegeven. Vergeten wij vooral niet hij het verwijt
dat onze kroonprins zich onthouden zou aan het
bestuur vau 's lands zaken, dal de geschiedenis
voorbeelden genoeg heeft van kuiperijen en horin
triges door den vermoedelijke!) erfgenaam van den
troon gesmeed en dat 's prinsen handelwijze vrij
wat meer coustitulioneele kennis verraadt, dan de
uitgebrachte klacht van den Mokkenden Nederlaud-
schcn burger.
Het Nederlandsche Volk wil geene vrije universiteit
tot opleiding van Protestantsche theologen.— Hel
spijt ons, maar wat zal onze stem gevni. De li
beralen hebben op 't oogenblik 't zeer druk, vooral
over den toast van Jhr. Mock en de loopende Mi
nislers kwestie. Wij voor ons maken ons daarmede
niet warm, en zullen deze week daarom eene korte
schets geven van nieuwe en herdrukte boeken der
Heeren P. Noordhoff en Smit te Groningen. Eer
stens de 22e Afl. van den Modegids 3e Jaargang
met bijblad is ons heden geworden. De Aglaja of
Bazar heeft mooi adverteeren, zij kan niet met
de Dames modegids konkureeren.- De Etigelschc
taal is mij oubekend, zoodat ik over 2 i.ieuwc
werkjes van den Heer Yalkhoff geen woord kan
zeggen. Het proefblad vau Recueil de lettres a
1'usage des jeunea gens en Retueil poëtique, Choix
de poe'sies par J. N. Yalkhotf heb ik met groot
genoegen gelezen en hoop ik weldra het volledige
werk te ontvangen. Zoo ook zie ik met belangstel
ling te gemoet
1. Die Vorschule, praktische inleiding tot de be
oefening der Duitscbe Spraakleer.
2. Erstes Deutsches Lesebuch beiden van J. N.
Valkhof!.
3. Aehrenlese, Deutsches Lesebuch von J. C. Röh-
ner.- De proefbladen dezer drie werkjes zien er
goed uit, trouwens wij kunnen ons niets anders
voorstellen, of de Heer Valkboff een man dookneed
in talen, moet iets goeds leveren. Zijn naam ge
vestigd door verschillende fransche werkjes heeft
een te goeden klank bij ons, om iets slechts te
verkrijgen, 't Is gelukkig ook dal Meiding<-r en
c s. met hunne ingewikkelde leerwijze verdrongen
worden, door meer heldere en praktische werkjes,
die den leerling niet vermoeien en als 't ware spe
lende leeren. II. Hemkes Kz. De kleine rekenaar,
de >5e druk, is een aardig boekje, doch er zijn
er beter.— Dit moet gezegd worden, de 1IH. Noord
hoff en Sinit geven goed papier, helderen druk, en
Bink ingenaaid, ü/ar mogeu velen ziel) aan spiegelen.
De Vormleer door 11. Ilemkes kz. in den vorm van
een leesboek, al beeft dit ook de 3e druk iiu ai
bevalt kind noch onderwijzer alhier. De K leine Puijs
door Hemkes, 5e druk, is een lief boekje, dat op
de Volksschool veel nut kan stichten. Schetsen uit
liet groote boek der Geschiedenis door J. C. Sander
is uitmuntend, een oprecht hoekje voor de jeugd,
de 4e druk in 1$ jaar zegt reeds genoeg. Dr e
■naai den aardbol om in 2 stukjes en wel de 4e druk
met de Praclische Taalmeester beiden door F.
Bruins, zie lezers, deze twee werkjes kunnen niet
inenschelijk volmaakter kooien, dan ze zijn. De
lieer Bruins, 't ware te wenrchen voor onze school
vo >r den onderwijzer, dat die man Algemeen ln
«pecteur was, taal en aardrijkskunde zoude gezonde
en practischer op school algemeen worden onder
wezen, dan tot nog toe liet geval is.- ij hebben
4 onderwijzers gesproken, die beide werkjes ge
bruiken en gsaruè verklaren, dal zij geen werkjes
met meer vruelit op school hebhert ingevoerd dan
deze. De aardrijkskundige hoekjes kunnen den naam
dragen van de beste eu Bruins taalkundige kun
nen met die van Ukema wedijveren tegen alle be
staande voor schoolgebruik. Yooiuit z<gt, eu inct
recht ook, „wij bevelen onze medeonderwijzers de
kennismaking met dit boekje bijzonder aan en
twijfelen niet, of ze zullen er rijke winst mede doen
voor ontwikkelend taalonderricht De zuivere Pre-
anger koffij, in de koffijhaal, gaat inet groot succes
voort zijne uitmuntende waar die door geur en
smaak zich aanbeveelt, te verkoopen. W ij wenschen
J. Hendriks, Korte Poolen 28 te s' Hage geluk.
Niet minder bevelen wij G. van der Hoogt Kerk
straat 36 Amsterdam, ons blad aan, tot adverteeren
van zijne buste vau Mr. Groen vau Prinsterer. Ook
hier treft men bewoudenaurs en v» reerders van dien
grooten Christenuieiisch aan.- Zijn beeld, wij zien
het hier reeds bij 4 gezinnen prijken, is zoo wel
sprekend en gelijkend uitgevoerd, als immer iemands
beeltenis gegeven is. De lieer van drr Hoogt ver
dient niet alleen onzen dank en lof, maar als
kunstenaar verdient hij onze huuge achring. Stellen
v*ij dus prijs op den edelen Staatsman, laat ons
dan onze woonkamer, versieren inet dit heeld, en
niet van een ander, dat in verre na niet, h:ermede
in vergelijking komen kan. Een degelijk vers vonden
wij in den Standaard, dat wij hier gaarne neder-
schrijven
v't Gtheiin ran allen zegen,
{Oranje en Neerland, hoor 'i)
Is in Gods vrees gelegen,
Zijn dienst, zijn gunst, zijn woord.
De Standaard neemt met deu dag toe in waar.
Iteid te zijn. waarvoor bij zich altijd heeft uitgegeven.
Wij verheugen ons, in hem weldra een consequent
blad te mogen begroeten.- Niet minder mogen wij
ors verheugen,dat de Heer J. H. van Wees Jr. te
Utrecht begrepen heeft een stel hullandsche kinder
prenten in deu handel te brengen, die zich door
dergelijkheid, flinkheid, netheid en goedkoopte alle
aanbeveling verwerven. Trouwens het werd ook
tijd, dat we goede en goedkoope kinderprenten
kregen.— De Heer Wees heeft in eene groote
behoefte op dergelijke wijze voorzien.— Van
van Thefelens kiespijn tinctuur hooren wij zeer
vreemde nooten kraken. De Telegraaf geeft al
aardige mopjes over dien man.-
Om gezond water te drinken, in deze tijden,
raden de geleerden zeer aan, op een emmer water
S'io gmm Ltquor Stijpticus, chloor ijzer oplossing,
le mengen.