;ïo kotek
Algemeen Nieuws-, Advertentie- Landbouwblad.
Gemengde berichten.
No. 1001.
Prijs per jaar 8.Franco per post f 3.60,
Afzonderlijke nummers f 0.07J
G. J. MULLER.
G::s Landbouwonderwijs.
Ao, 1876.
20stc Jaargang.
SCMGE
ioirht.
Pit blad verschijnt op Woensdag «vond doch wordt
met een bijvoegsel bevattende het jongste Schsger
marktberigtden volgenden avond 7erionden a*n hen
die zulks verlangen. Brieven franco aan de uitgeefster
Abonnementen op dit blad worden door alle
ADVRRTRimë* van een tot vijf regels f 0,75; iedere
regel meerder f 0,15. Groote letters naar plaatsruimte.
Naar volksheil zonder deugd Ie dingen
Is arbeid aan een rots te biêu.
Postdirecteuren en Boekhandelaren aangenomen.
Bij deze Courant behoort een bijvoegsel.
liokonclmakinKcn.
POLITIE ItEGLEMENT.
Pe Burgemeester van Behagen, berigt aan de
ingezetenen, dat ter bevordering der algemeene ken
nis van den inhoud van het pol'tiereglement dezer
gemeente dit ter secretarie verkrijgbaar is gestald
voor den geringen prijs van dertig cents per exem
plaar.
Het Hoofd van het Plaatselijk Pestuur der gr-
meente Behagen, brengt bij deze ter kennis van
de Ingezetenen dier Gemeente, dat het Kohier
No. 3 voor de belast'ng op het Personeel,
dienstjaar 1876|77 en dat van het PaJentregt,
over het zelfde dienstjaar tweede Kwartaal beiden
op den 24 November 1. 1. door Heer Provicia-
leu Inapectenr in de Provincie Noord—Holland zijn
executoir verklaard, en op heden aan den Heer
Ontvanger der Directe Belastingen binnen deze
Gemeente ter invordering zijn ter hand gesteld.
leder Ingezeten die daarbij belang heeft, wordt
alzoo aarg-maand om op de voldoening van zijnen
aanslag behoorlijk acht te geven, ten einde alle
geregtelijk vervolgingen welke uit nalatigheid zou
den voortvloeijen, te voorkomen.
Behagen, dan 27 November 1876.
Het Hoofd van het Plaatselijk bestuur voonoemd*
Onder den landbouwenden stand vestigt zich
meer en meer de overtuiging dat de landbouw
wetenschappelijker toepassing vereiacht dan het
geval kan zijn hij de tegenwoordige opleiding der toe
komstige landbouwers.
Tot nog toe, zij erkennen het zelf is de sleur
te veel leermeester geweest en »as persoonlijke
ondervinding te uitsluitend het leerboek. Toch ligt
het voor de hand dat de toegepaste landbouw vrij
wat grondige kennis noodzakelijk maakt. Kennis
van grond, zijn bestanddeelen, zijn eigenaardigheden
voert op het gebied der chemiede opkweeking
en fokking der dieren maakt dierkunde noodza
kelijk en de kennis der voedingskrachten; de
werktuigen bij den landbouw gebez'gd, eischen vrij
wat werktuigkundige kennis; de uitoefening van
het bedrijf maakt een koopman van den boer en
bovenal, de afhankelijkheid waarin hij vau zijne
arbeiders staat, maakt een diepen blik wensche>ijk
in betgeen men tegenwoordig de arbeidersvraag
gelieft te noemen. Hoe wordt tegemoetgekomen
aan die veelzijdige behoeften Is de boerenstand,
wij verstaan hier niet onder de arbeiders, maar
de rijke, gegoede landbouwers, zoo als men die
in onze provincie aantreft, van dit alles ook maar
eeniger mate op de hoogte? Wij betwijfelen dit,
zonder vrees voor veel tegenspraak. Wij aarzelen
niet als onze overtuiging te belijden, dat hierin
overal veel te kort komt en dat inderdaad praktijk
hier te lande veel te uitsluitend den landbouwer
vormt. Hoe gelukkig schijnbaar dan ook de be
oefening van den landbouw in onze rijke en vrocht
bare streken zij, een groot gedeelte van dien schijn
wordt verkregen door de vermeerdering van de
kapitaalswaarde der landerijen, eene toevallige om
standigheid, te danken aan de ruimte van het geld
en de onzekerheid van andere belegging. Bij ons
bestaat de overtuiging, dat boe rijk ook de boeren
worden, dit niet aan hunne wetenschap, maar aan
hun geluk te danken zij. Want wij niet alleen be
weren, maar zij relven zullen de eerste zijn om
te erkennen, dat zij met hunne wetensoh. p niet
op de hoogte staan van hun tijd, het natuurlijk
gevolg van het volkomen gebrek aan gelegenheden
om de noodige kennis op te doen.
l«angR onderscheiden wegen zoekt men san dit
gebrek te gemoet te komen. Daartoe hebben de
landbouw vereenigingen moeten dienen. Maar deze
kunnen alleen de ouderen baten, niet de jongere,
aankomende landbouwers, voor hen verlangt men dat
op de lagpre school onderwijs zaLgegeven worden
in den Landbouw. Wij zouden dit niet on
nuttig vinden voor hen die den landbouw niet
beoefenen zullen, want het is schandelijk zoo groote
onkunde als iedereen schaamteloos daarover in het
dagelijksch leven laat blijken. Die onkunde laat
ons als vreemdelingen door onze velden wandelen;
het oog tuurt onverschillig op den rijkdom om
ons, waarvan wij minder weten dan het redelooze
vee. Maar voor den landbouwer zou zulk een on
derwijs weinig baten en voor den niet landbouwe'
zou beter onderwijs in de natuurkunde veel gi -
schikter zijn. Het verlangen naar landbouw onder
wijs in de lagere school vinden wij grondig weder-
legd in den «schoolbode* van dit jaar, waarin de
heer A. Meijer, hoofdonderwijzer te Oostwold zich
volgender wijze over dezen eisch uitlaat.
Wil men van onze lagere scholen een soort van
bcroepsscholen maken? Maar laat ons dan niet meer
van volkscholen spreken! Hebben de andere standen
dan ook niet hunne rechten? Waar zou 't heen,
wanueer iedere stand met zijne wenschen voor den
dag kwam en de onderwijzers poogden eenigermate
aan die wenschen te voldoen? Het ligt op onzen
weg te zorgen, dat de Nederlandsche jeugd goed
ontwikkeld wordt, opdat ze- in iederen stand te
recht kan. Alle achting voor den landbouwenden
stand van ons vaderland; maar die stand maakt
toch het Nederlandsche volk niet uit. Waartoe zal
't ook dienen, om den tijd, die voor 't algemeen
is bestemdgedeeltelijk te besteden voor het on
derwijs in een vak, waarhij eigenlijk alleen een
stand belang heeft? Btaat de rijks landbouwschool
te Wagenipgen niet open voor eiken boerenzoon,
die meent voldoende kennis te moeten bezitten
van de wetenschap, die uitsluitend over siju tor.
komstig bedrijf handelt
Tot dus ver, de heer M e ij e r. Landbouwonder
wijs op de school zou eene bevoorrechting zijn van
eenen bizonderen stand en zou voor dien stand altijd
onvolledig moeten zijn. Doch de vraag, waarmede
ik hem zijn betoog laat sluiten, brengt ons op een
ander euvel der landbouwscholen eigen. De heer
Meijer spreekt van een school voor den landbouwer
die uitsluitend over zijn toekomstig bedrijf handelt.
Zoodanig ëéne is die te Wageningen niet. Zij is
meer dan een landbouwschool, zij is er ééne voor
landbouwers en daardoor verwezenlijkt zij niet, wat
wij noodzakelijk achten. W ant het hapert den boer
het minst aan speciale kennis, hoe dan ook opge
daan, hoe onwetenschappelijk ook, maar hoofdzake
lijk aan algemeene kennis. Geene afzonderlijke
opleiding meer voor de beschaafde mannen van
ons vaderland! Naar mij voorkomt moet het mid
delbaar onderwijs, dat zijn. hetwelk bet deel wordt
der burgerij en daaraan moet de bizondere studie
zich sluiten. Men is zeer ten onrechte daarvan af
geweken voor het hooger onderwijs door de gijmnasia
te belasten met de taak var. het middelbaar ouderwijs
men gaat denzelfden dwaalweg op met het landbouw
onderwijs. Wij zouden wenschen eene school voor
den landbouw, waarop uitsluitend landbouwkunde
onderwezen werd aan jongelieden in het bezit eener
algemeene kennis. Daardoor zou bet maatschappelijk
standpunt van den landbouwer worden verhoogd.
Aan dien wensch komt de Wageningsche school te
kort. Intusschen ook deze proef zal verder brengen
en van de toekomst laat zich wachten, dat de boer
een wetenschappelijker man met aangenamer vor
men worden zal dan tot nn het geval kon zijn.
Vsn dagelijksche ondervinding is het voor den
boer onzer dagen dal bij, hoe rijk en gezien ook,
toch niet de plaats inneem1, die bem toekomt
alleen door onderwijs kan daaraan tegemoet ge.
komen worden.
Natuurlijk is voor ons mannen, de schooltijd
voorbij. Mij moeien ons r> ddeii te hooi en te
gras, zoo goed en zoo kwflad als dit gaat; evenwel
ook voor ons populariseert zich de wetenschap.
Getuige ren ons ter aankondiging toegezonden
tabel van den wakkeren G..J. Hsngeveld. Hun,
die aan de veefokkerij doen, wordt daarin aanschou
welijk voorgesteld, de vergelijkende voedingskracht
der voornaamste voeding«inidde'en. Schoon niet
enkel chet.ie, zijn het toch chemische wetten, die
deze stof beheerschen. Bij kennisneming zal de
waarde van het werk den practicns blijken en
eldra zullen er geen magere koeien meer zijn.
Kome die tijd spoedig en vooral de zeer door ons
gewenschte tijd, die door eene zorgvuldige opvoeding
aan den toekomstige» landbouwer goed maakt, wat
tot nu verwaarloosd werd.
Op de keurig uitgevoerde plaat wagen wij eene
kleine aanmerking. Kon er bij geen mogelijkheid
eene andere kleur voor alcohol gevonden worden,
waardoor de dwaling voorkomen werd, bij eene
oppervlakkige beschouwing der plaat onvermijdelijk,
dat brandewijn, vet is
Amsterdam. 23 Nov. 1876. De tweeling
broeders Kuraling, vieren heden in zeer blakenden
welstand hunnen 88ste verjaardag.
Kuilenburg. Vreeselijke, tot heden onbekende
ziekte onder de varkens.
Nederland. Van dezen Staat wil de familie
van Weibnom maar eventjes 2 5 3 milliards hebben.
Het is geen kleinigheid.
Utrecht. De handelssocieteit alhier wil van
den Minister van Financiën de brieven op 2| cent
port, in plaats van 5 cent hebben.
Zalt-Bommel. De turfpakhuiszolder van v.
d. A. alhier is met geweldig geraas naar beneden
gevallen. Geen ongelukken.
Ontevredenheid in bijna alle plaatsen. Am.
sterdam heeft het te kwaad met het onschuldig,
jongensspel van de school van den Heer Degen,
hardt, met het zingen van liederen in de kerk,
toen Ds. Hugenhaltz predikte. Breda met een ge-
ruismakende Israëliet. Maastricht met school te
houden op Allerheiligen en het protesteeren van
een wissel op dien dag. Is dat nu dat gelukkige
en tevredene Nederland.
Amsterdam. Klaas Ris is opgestaan als Volks
redenaar bij uitnemendheid. Andere geleerden hebben
altijd nog een hoofdvak van bestaan er bij, doch
deze man heeft zijne broodwinning er aangegeven,
en dat alleen uit liefde voor de werklieden.
De Ned. Weerbaarbeidsbond doet weer van
zich hooren, in een adres aan Z. M. den Koning
Kampen. Men gebruikt hier tegen muizenen
ratten, een pond aluin in 2 liters water opgeloat.
Weesp. F,ven als te Oss heeft een rijke bjer
alhier, de koeien van zijn buurman uitgemolken.
Gevangenis en geldboete zal zijn loon zijn.
Utrecht. Zegge 90, nieuwe cellen zijn hier
bijgebouwd in de cellulaire gevangenis. Ongelukkig
land, dat zooveel hokken noodig heeft.
Het Zondagsblad vtn den Standaard van 19
Nov. 1876. zegt over gewetensbezwaren, met De
Genestet
Geloof niet op gezag mijnbeer,
Onthoud dit wel ter degen
Geloof alleen wat ik u leer,
En spreek mij nimmer tegen.
Rhenen. Te plantaardige bedden van den
Heer G. J. v. d.Wal alhier zijn zoo in trek, en
worden zoo algemen in ons land, dat de bewerking
alhier aan velen brood geeft. Voor de gezondheid
zijn er ook geen betere bekend. Wij komen hier
later op terug.
