Ao. 1882*
26ste Jaargang
No. 1481.
13 JANUA11IJ.
Bekendmakingen.
8
Iets over de ontginning op
liet eiland Bat jan
(Oost Ind ie
Binnenlandse!) Nieuws.
SCHA«ER
Dit blad verschijnt drie maal per week Maanaag-
Woensdag- en Zatur dagavond. Bij inzending tot
's middags 12 ure worden Adverlentièn in het
eerstuitkomende nummer geplaatst. Ingezonden
stukken een dag vroeger.
Prijs per jaar f 3.Franco per post f 3.60
Afzonderlijke nummers f 0.05.
Advertentiën van een tot vijf regels f 0.75,
iedere regel meer f 0.15. Groote letters worden
naar plaatsruimte berekend.
POLITIE,
GEVONDEN:
in de gemeente Schapen:
een DOOD SCHAAP (Orerhouder.)
De regthebbende kan hieromtrent inlichtin-
tingen bekomen, ter gemeente secretarie aldaar.
Burgemeester en Wethouders van Schagen
noodigen bij deze belanghebbenden uit, die over
den ja re i88t van de gemeente iets te vorde
ren hebben, hunne rekening voor of op den
ten Fehr narij a s. ter plaatselijke Secretarie in
te leveren.
Schagen, 4 Jannarij 1882.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
G. LANGENBERG.
de Secrataris,
DENIJS.
wijk A no
wijk A no
wijk A no
wijk A no
Burgemeester en Wethouders van Schagen;
Gelet op art. 5 der wet van 28 Junij 1881
(Staatsblad no 97);
Brengen ter algeineene kennis, dat vergunning
tot de uitoefening van t|en kleinhandel in sterken
drank is aangevraagd, in deze gemeente, door
de navolgende personen
1 Knijn, Louw ren s Noord
2 Bleeker, Willem
3 lemmink. Willem
4 Pater, de Leendert
5 Hornong, Louis Marktplaats wijk A no
6 Itrainnier, Pieter wijk A no
Plukker, Willem Nieuvvslraal wijk A no I07
Viedenburg, Corn. Mat ktplaats wijk B no 3p
Huiberts, Jan wijk B no
Zeeman, Cornelis wijk B no
Boontjes. Gerrit wijk B no
Boutna, Gaele wijk B no
Boer, de Hendrik wijk B no
Kos Cornelis wijk B no
l.S Boes, ltudolph Anton Lagezijde wijk B no
16 Vries. Cornelis de wijk B no
Denijs, Cornelis wijk B no
Ham, van Cornelis
wij niet alleen daar waar wij onze hoofdzetels
gevestigd hebben, maar ook daar waar wij met
recht in de Indische archipel onze driekleur
mogen planten, de gronden niet onbebouwd,
den bodera niet onontgonnen laten, wij
ons waardig toonen eene uitgestrektheid aan
grondgebied, ongeveer 40 maal grooter en 5
maal meer bevolkt dan Nederland te bezitten.
De eilanden buiten Java of liever gezegd
de buiten bezittingen, zijn reeds telang de
maatschappelijk stierfmoederlijk bedeelden, het
terra incognita van het groote pu bl i ek geweest.
Borneo en de N: oostelijk gelegen eilanden
mogen onder die minder bevoorrechten g 'ro
kend worden, niet tegenstaande mannen van
wetenschap en groote kunde, zoo als Bleeker
Mr. de Klerk en anderen welke die landen be
zochten, meermalen met klem doch vruchteloos
op de groote voordeden eener exploitatie aldaar
hadden gewezen. Regeering en particulie-
7
9
10
11
13
i3
<4
«7
18
25
4i
56
58
85
89
4-5
46
47
49
5i
53
55
^9
60
44 Witlok, Cornelis Nes wijk H no 1
45 Geel, Cornelis Keins wijk 11 no 66
46 Schoorl. Dirk Lagedijk wijk J no 16
Schagen, den 6 Jennarij 1882.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
,G. LANGENBERG.
De Secretaris
DENIJS.
Wanneer het getij verloopt moet men de
baken verzetten dachten wij meermalen bij het
vernemen en aanhooren van klachten over ma
laise in handel en nijverheid in onze Oost
indische bezittingen, klachten die het is be
kend, niet altijd ongegrond zijn.
Immers op Java, die parel onzer bezittingen, jren lieten ongebruikt wat daar lag. Thans
die steeds en uitsluitend de aandacht en zorgen I mag men tot eer van Nederland eene guns ige
van regeering en kapitalisten trokis de vroe- wending daar in verwachten.
Aan het volhardend onderzoek, het genie,
en gewis ook voor een grootdeel aan het nati
onaal gevoel van Jhr E. E. F. Elout, zegt de
Java Bode, is het grootendeels te danken dat
eindelijk vooreen kleindeel in de oostelijke
streken van onzen archipel, de Nederlandsche
ondernemings geest is wakker geschud en
kapitaal voor exploitatie is beschikbaar gesteld
Met genoemden heer hebben zich andere
personen in ons land aan het hoofd geste'd
cener maatschappij, die zich de ontginning
ten doel stelt van de Batjan, ook wel Batsjan
eilanden genaamd; en daar de Concessie door
het Ned. Ind Gouvernement verleend, het
Contract met den Sultan, die ons oppergezag
erkent, geteekend, en wat meer is het kapitaal
de
geren bloei van handel en nijverheid belangrijk
verminderd. Tegen overvloed van aanbod van
Europeesche werkkrachten lezen wijstaat
weinig vraag. De loonen zijn dalende en de
belastingen drukkender. Tal van opzichters,
administrateurs en handels emploije's. die zich
vroeger maar hadden aan te melden om ge
plaatst te wordenzwerven thans zonder betrek
king rond.
De tabaks cultuur die vroeger zoo veel
handen arbeid schonk, zoo veel schatten af
wierp, ligt thans kwijnende en de districten
Kedirie en Kadoe, die vroegere groote voor
raadschuur van dat goud afwerpende artikel
spreken ten huidigen dage van vervlogen groot
heid.
Ook de handel lijdt daar onder en men kan j ad t 2 400.000 gevonden is, mogen wij
zeggen heeft ook haar beste tijden op Java 1 onderneming als verzekerd beschouwen,
gehad, en al valt voor het oogenblik al eens
eene opflikkering van ondernemingsgeest waar
Nieuwe Laagzijde wijk B no 121; 182 nemen op het gebied van tram-en spoor-
19 Voorman, I'ieter Molenstraat wijk G no
20 Groot Tzn.; Jan wijkCno
21 Hoolwerff Dirk Vroon van
Hoep wijk C no
Meiten, Martinus Jacobus wijkCno
Bijpist, Gerrit wijkCno
Moor, de Marie
Wed. J. B Ratelband wijk C no
Administrateur der Holl.
IJzeren Spoorw, Maats. wijkCno
Visser, Arie wijkCno
Kreps, Johannes Everhardus
22
23
24
25
26
27
28
29 Plukker, Martijntje Hoogzijde
(Wed. .1. Dorbeck)
30 Ban, Martinus Michiel Simon
Laan
31 Hoogendijk, IJzaak
32 Bijpost, Thijs Dorpen
33 Keesman, Diik Hoogzijde
34 Sp'ers, Willem
2
46
57
67
67
wegen en havenwerken, waaraan Java
steeds groote behoeften heeft, dat neemt niet
weg dat Java uit een industrieel oogpunt be
schouwd achter uit gaat, het getij verloopt.
Men doet dus wel de blikken elders te
wenden om nieuwe bronnen voor handel en
nijverheid op te sporen eu in het leven te
roepen.
Het is waarhet door de natuur niet min-
69 der bedeelde eiland Sumatra begint thans al
meer en meer de aandacht te trekken van hen
Molenstraat wijk C no 88ji2i voor ^un jcapitaal cn arbeidzamen geest
Rotgans, Cornelis wijkCno 89 nn Java geen plaats meer kunnen vinden. Ook
wijk G no 116
35
36
37
38
39
40
41
wijk D no
wijk D no
wij k D no
wijk E no
wijk E no
Beurs, de Johannes Marktplaats wijk E no
milden bodem
Meijer, Arie
Broersma, Cornelis
Blom, Klaas Loet
Molenaar, Jan
Noë Sr Jan
Haan. de Klaas
4a Roggeveen Cz.,Willem
Marktplaats
43 Molenaar,Simon Lange Snevert wijk G 110
op Java geen
op dat schoone eiland, wier
slechts wacht op den ontginuer, om diens ar
beid met schatten te beloonenzullen spoedig
de hronnen geopend worden die Nederlandsch
handel en scheepvaart in onze O. I. archipel
zullen doen herleven, doch dat alles is voor
ons als koloniseerende natie met zulke uitge
breide bezittingen, niet genoeg.
In tijden als de tegenwoordige, nu rijken
zonder koloniënmet naijver hun blikken der
44 Waarts richten, en koloniseerende mogendheden
85(met wantrouwen de gangen en handelingen
83 van hun naburen bespiedenmet kleingeestige
schrielheidgedekt achter verouderde docu-
wijk F no 36 menten, elkander een strookje grond betwis-
3o ten, is het voor ons Nederlanders tijd dat
wijk E no
wijk E no
wijk E no
wijk E no
wijk E no
wijk E no
t
4
16
5
>9
27
3o
Thans willen wij overgaan onze lezers nader
met het gebied der exploitatie bekend maken
Het eiland Batjan, het grootste van de
eilanden groep vandien naam, dat dcor een
sultan wordt beheerschd en waaraan ook
vroeger de Obi groep behoorde die thans
Gouvernements eigendom is, daar die in 1683
door den toenmaligeu sultan, aan de O: 1.
Compagnie is verkocht voor f 2000- is
gelegen in de residentie Ternate, ten zuiden
van Halmaheira. en strekt zich uit van O 13'
tot O' 15' Z B en 127° 22' tot 128' O L,
en is volgens Melvill van Carnbee 50 vierkante
mijlen groot.
Wordt vervolgd.
Door verschillende mogend lieden zij u reeds
deskundigen aangewezen om op verstuitende sta
tions waarnemingen te doer. wanneer den 6e
December 1882 de planeet Venus voorhij de
zon zal gaat Ook Nederland zal daai hij niet
achterblijven en is door onze regeertng de Luit.
ter zee 2e kl. Heijning reeds aanjewi zeu die waar
nemingen te Cuiacau te doeu
Genoemde officier is bezig zich voor jdie taak
voortehereiden aan de sterrenwacht te Leijdeu nu
der leiding van prof- H. G- vau de Sande Bak-
huijsen*.
Een peperduui sterrenkijkertje. N >t va 1 den
Zetter.
