tMEIIIi» KIIÜWS- AÖ7SRTK5TÏE- y^DBOOWBUO
D1NGSDA
©I5 SYLT.
22 AUGUSTUS.
Ao 1882
26ste Jaargang
No 1575
Jan Gcorgc Bcrtclman.
BiiDHCiilaiulsch Nieuws.
Dit blad verschijnt drie maal per week - Maandag
Woensdag- en Zaturdagavond. Bij inzending lot
'b middags 12 ure worden Advcrtentién in hel
ecrstuitkomende nummer geplaatst. Ingezonden
stuiken een dag vroeger.
1*
Prijs per jaar f 3Franco per post ƒ3.60
Afzonderlijke nummers 0.05.
Advertentièn van een tot vijf regels f 0.75.
iedere regel meer f 0.15. Groote letters worden
naar plaatsruimte berekend.
Wie de nieuwe kerk der hervormde gemeente
te Amsterdam bezoekt en een aandachtigen
blik over de grafzerken laat gaanzal er een
ontwarendie alle blijken van nieuwheid draagt
en waarop in het latijn gegriffeld staat:
Aan JAN GEORGB BERTELMAN
Geb: 1782 Gest: 1854.
Muziekonderwijzer Amsterdam.
Door genie, vrome levenswijs, zedigheid,
voortreffelijkheid in de kunst gelijkelijk groot,
zijne vrienden en vereerders.
1854."
Op den 21 Januarij 1782 zag onze'kunste
naar het licht en daar zijn bijzondere aanleg
voor do muziek zich reeds in zijne prilste jeugd
duidelijk verraadde, ontving hij reeds op zijn
zevende jaar ouderwijs op de viool. Toen hij
twee jaar later zijn vader verloorweifelde hij
een oogenblik of 'hij de muze der toon of
die der schilderkunst tot zijn genie zou kiezen
maar de eerste bleef zijne beheerscheresse en
na met een minder geschikten onderwijzer te
worstelen gehad te hebbenraakte hij in ken
nis met den teregt gunstig bekenden, blinden or
ganist Brachtlniizer, aan wiens onderligt en meer
nog aan wiens leerrijken en vriendschappefijken
omgang hij nog steeds getuigde oneindig •yeeï
te clanken te hebben.
De scheppende geest begon te ^ontwaken
melodiën componeren; fragmenten uit operettes
voor blnas-mstrumettcn te arrangeren, maar
vooral zich te oefenen in de leer der Har
monie, die hij uit oude bronnen putten moest
daaraan besteedde Bertelman zijn knapentijd
en een gedeelte van zijn jongelingsleven
Theorie aan practijk parende, vervaardigde
hij voor zichzelven een werkje over de Har
monie, stemmende op de resultaten zijner
studiën, waarin Corelli, Bacb, Haydn en Mo-
zart zeker geen geringen invloed uitoefenden.
ïn een woord, hij maakte van alles, van de
te dier tijd te Parijs uitkomende méthodes,
van het hooren van talenten als Catalani en
Grossini gebriwk en een werk over het dubbel
contrcpunt ,/lmitatiën de Fuga enz., toonden
spoedig wat hij was.
Bragt de dood zijneT uitmuntende moeder
in 1815 hem een gevoëligen slag toe die nood
lottig voor zijn gezondheid dreigde te zijn,
in 1S20 ontwaakte hij tot een nieuw leven,1
toen hij do maagd zijner keuze mejuffrouw
.1. C. Kathmnn huwde, toen hem achtereen
volgens een zoon en vier dochters geboren i
werden, toen hij, hetzij als onderwijzer in zang
aan het Instituut voor blinde kinderen te j
Amsterdam, hetzij als hoofdonderwijzer aan
de Koninklijke Muzijkschool met vrucht ar
beidzaam was. Aan blijk van onderscheiding}
ontbrak het hem intusschen niet.
De Maatschappij V. W. benoemde hem tot
Buitengewoon Honorair Lidde vierde klasse
van het (nu opgeheven) Koninklijk Instituut,
de maatschappij«tot bevordering der Toon
kunst," de Koninklijke Academie van Beel
dende Kunsten, de Maatschappij: //Tot. Nut
van 't Algemeen" aldaar; de Academie St.
Cacilia te Rome, bodem hem om strijd, het
eerelidmaatschap of dat van verdiensten aan,
en de ridderorde der Nederlandsche Leeuw,
mogt de borst van den braven kunstenaar
versieren.
(18)
NOVELLE
VAN
D- YOÏ E5ASOBBïOWSBil'-
Zoo waren zes dagen voorbijgegaan. Ook
Edlef scheen haar te vermijden. Wellicht be
greep hij welk een strijd in de ziel van het
meisje werd gestreden, en wilde hij haar tijd
laten om tot kalmte en bezadigd nadenken te
kornen. Zijn besluit stond vast, van de eerste
gelegenheid de beste gebruik te maken, om j
van haar een antwoord te verzoeken, op de
vraag, die zij, al had hij die niet in bepaalde
woorden gedaan, toch moest hebben begrepen.
Hij wist wat hij wenschte, en tot welken prijs,
hij wist wat in onzen tijd zidk een vurige, be-
Jangelooze liefde w aard is, die een geheel hart
en een geheel leven geeft. Die liefde, zij moest
dit inzien, was niet te duur gekocht met het
offer van oude vooroordeelen, gewoonten en
gemakken.
Heden scheen het toeval hem te w illen be
gunstigen. Hélène keerde van een wandeling
Het is hier dekplaats niet met zijne talrijke
«ompositiën, waarvan het grootste gedeelte
slechts in manuscript bestaat, op te sommen,
doch om op te geven wie hij voornamelijk,
zooals onder anderen Haydn in aria's fuga's
of duetten navolgde; wij willen alleen nog
aanstippen, dat hij, hoezeer hij in de laatste
jaren zijns levens zijn geliefde vrouw en door
de opheffing der muzijkschool zijn post als
hoofdonderwijzer daarbij verloor ijverig werk
zaam bleef, totdat een verval van krachten
op den 25 Januarij 1854 een einde aan zijn
nuttig kunstenaarsleven maakte, -en hij werd
terug. Haar ernstige, peinzende blik verried
hem wat in haar omging. Met de reeds ge
melde vraag trad hij, haar beleefd groetend
nader.
Het jonge meisje zag hem in het gelaat.
De gewoonlijk zoo bedaarde man, was zichtbaar
ontroerd. Met een teederen, schier smeeken
den blik ontmoetten zijn oogen de hare. Nooit
wTas hij haar schooner, beminnelijker voorge
komen. Met een lichten blos beantwoordde zij
zijn groet.
Hebt gij het wrak reeds gezien? vroeg
zij.
Reeds een paar maal. Meent ge dat een
zeeman het een dag lang kon uithouden, eer
hij het treurige overblijfsel van een schip heeft
gezien, dat in de nabijheid is gestrand? In
den maneschijn maakt het een eigenaardig ern-
stigen indruk.
Hebben we maneschijn? vroeg Hélène
om slechts iets te zeggen. Haar gedachten wa
ren niet bij de zaak Edlefs goedig spottende
glimlach deed haar bemerken dat zij een dwaas
heid had gezegd.
't Is waar ook, 'k herinner me dat we
er gisteren avond nog over hebber, gesproken!
't Is w assende maan niet waar?
Wanneer zullen we dan op weg gaan?
opgeroepen naar die oorden waar alles barnnj-
nie is.
Moge zijne werken hem daar volgen
•ijv* «n». i/rtWirKannw i m i
De telefoon te Wieringerwanr/I kom eerst
daag* in verbinding mei liet Rijkstelcgraafkantoor
te Winkel.
De Koning en de Koningin hebben den 17
over Wajn'i.irgen. een bezoek gebracht aan het
landgoed Oranje-Nassan. nabij Renkum.
LEIDEN 17 Augustus. Gisteren namiddag
viel een opperman J li genaamd van een met
selaarsvlot te water in den Nieuwen Rijn doch
werd gelukkig door eenige voorbijgangers ge
red. liet koude bad en de schrik hadden den
reeds op jaren zijnden man zoo hevig aangetast
dat spoedig geneeskundige hulp noodig was die
hem dan uok met heilzaam gevolg onmiddelijk.
door Br. B. wetd verleend.
K110M M EMIE Maandag 14 deze vierde de
heer tl rijn is Dz- gedachtenis van zijne 25 ja
rige ambtsvervulling als gemeente ontvanger. De
waardige jubilaris ontving van verschillende
zijden onderscheidene blijken van belangstelling
en waardeering. Eenige ingezetenen o. a. rchon
ken hem een netten kantoorstoel en een gouden
potloodpen, terwijl de leden van den Baad hena
een paar fraaie staalgravures in lijst vereerden
Als middel tegen de nog steeds voortwoe
kerende aardappelziekte worden in Friesland de
aardappelvelden met verdund karbolzuur bego
ten. Over de uitwerking is men zeer te vreden
Ook voor schadelijke insecten werkt bet zeer
gunstig
Wijlen mej. A. v. Ommeren te Randwijk
heelt aan de diaconie der herv gemeente aldaar
nagenoeg bare geheele nalatenschap, p.m. f5oooO
bedragende, vermaakt. Hare behoeftige familie
leden bekwamen [bijna niets Aan enkele viel een
legaat van f 1000 ten deel.
De fancy-fair, dezes dagen te 's Hage
gehouden ten behoeve der vervolgde Russische
Israëlieten, beeft du belangrijke som van onge-
vroeg i dief.
Moet het vandaag gebeuren? vroeg Hé
lène op haar beurt, Zij beefde terug voor hot
aHeen zijn met hem, maar wilde niet zonder
eenige reden een weigerend antwoord geven
op zijn uitnoodiging.
Het moet in 't geheel niet gebeuren!
antwoordde hij niet zonder bitterheid. Haar
wachten was voor hem een foltering.
O, ik wil er gaarne heen gaan! riep Hé-
léne haastig uit.
Des te beter! Als we om acht uur uit
gingen?
Goed, om acht uur.
Hélène trad het huis binnen met een zali
gen glimlach om de fijne lippen. Haar besluit
was genomen. Voor het eerst sprak haar hart.
Haar aarzelen en vreesachtig weifelen was voor
bij. Zijn dankbare, gelukkige blik, joeg haar
een blos naar de wangen.
Weegt de liefde van zulk een man niet
tegen elk offer op, dat ik te brengen kan heb
ben? vroeg zij zich af. En haar hart antwoord
de een beslist //ja," op deze vraag.
Wordt vervolgd.
