M 16^7
m
"is aui;ij»tus.
Ao. 1883.
27ste Jaargang.
Algemeen
Advertentie-
%OK!)AG
Kieuws-
Landbouwblad.
J WIXklX,
T K «a c H A O TC X
Laan, Wijk D, No. 5.
R E I Z E N.
IiE GiZiLSCHAPSJDFVaOïïff.
VI.
toen er weinig ongelukken gebeurden. De
voerlieden en rijtuigverhuurdersdie woe
dend waren dat hun het brood uit den mond
werd genomen, konden den verderen invo-r
niet beletten, niet tegenhouden, en al lan
ger en langer werd de lijn en al grooter
en talrijker werd het publieken als men
tegenwoordig eene spoorkaart van Europa
nagaat en de zwarte lijnen daarover die landen
ziet getrokken, die even zoovele spoorwegen
aanduiden, dan staat men verbaasd over de
groote en snelle uitbreiding, die de spoor
wegen ondergaan hebben, eene uitbreiding,
die alle menschelijke berekeningen ov rtreft.
De mindere tijd, dien men nu voor hst.
trekken van de eetie plaats naar de andere
behoefde te besteden spoorde menigeen tot
reizen aandie er anders niet over zoude ge
dacht hebben. Wat waren er vroeger niet veel
toebereidselen noodig, zoodat menigeen daar
door werd afgeschrikt In sommige huisge
zinnen was 't een gewichtige gebeurtenisals
een der huisgenooten bijv. van Amsterdam
naar Groningen moest; want daarvoor waren
dagen noodig en tegenwoordig zou men iemand
uitlachen die er tegen op ziet. Men moet
eoo maar even naar plaatsen, die uren ver
verwijderd liggen, als of men eene boodschap
ging doen.
Het spreekwoord zegtde gelegenheid maakt
den dief, en dit wordt ook ten opzichte van
het reizen ten volle bewaarheid De gemak
kelijke gelegenheid lokte honderden uit hunne
woningen, die anders zoo hokvast mogelijk
waren; de een volgde of animeerde dm an
der en zoo is langzamerhand het verschijnsel
ontstaan, dat er nooit een g -heel ledige trein
wordt gevondenterwijl het in den tijdtoen
de reisgelegenheden zooveel minder waren,
meer dan eens hier en daar voorkwamdat
de diligence een of geen passagier had.
't Zou inderdaad een belangrijk vraag
stuk kunnen worden, als iemand er zijn werk
van wilde maken om al de verschillende re
denen op te sporendie de menschen doen
besluitenom voor korteren of langeren tijd
hunne woningen te verlaten Treed een wacht
kamer van een spoorwegstation in en drijfde
nieuwsgierigheid of onbescheidenheid zóó ver,
dat gij aan die daarverzamelde menschen vraagt,
waarom zij op reis gaan. Van meer dan een
kont. gij het vernemenzonder het te vragen
en alleen door de gevoerd wordende gesprek
ken te hooren.
Zie daar die reeds bejaarde dame, die er
zoo trpurig uizict. Innig leed is op die ge
laatstrekken te lezen. Met zenuwachtige ge
jaagdheid ziet ze nu eens op haar horlogie,
dan weder staart ze naar buiten, of de trein
er nog niet is en de duizeling wekkende snel
heid van 't vervoermiddel heeft voor haar het
tooverachtige verlaren en is bima traagheid
geworden. Zij heeft nog eene dochter, die
op uren afstand woont. Een uur geleden bracht
eene tweede gezegende uitvinding van onzen
tijdde telegraaf haar bericht van een ge
vaarlijke ziekte, waardoor haar eenig kind
was aangetast. In gewone omstandigheden lag
er een groote, zeer groote afstand tusschen
die twee, maar nu zal de stoom haar in kor
ten tijd aan 't ziekbed harer dochter brengen
en haar de gelegenheid ver chaffmom door
het soovecl snellere reizen haar dierbaar kind
misschien no? levend aan te treffen.
Meng u onder hel troepje, dat daar met
blijkbaar ongeduld den 'rein verbeidt. Bij do
meesten hunner straalt het gelaat van vrolijk
heid. Men kan 't hun aanziendat zij uitgaan.
In de stad hunner inwoning zijn vel straten
en veel huizen, maar weinig tuinen en de
meesten hunner zien de lieve, blauwe lucht
van uit hunne ramen maar zeer zelden. Die
moeders komen niet veel buiten en nu heeft
dat kringetje, dat daar zoo prettig bijeen staat
een vrijen da? ze gaan werkelijk naar buiten
ze zul'en de heerlijke bootnen en 't frissche
groen nier eigen oogen aanschouwen. Geen
wonder, dat ze met eene zekere gejaagdheid
uitzien, of 't oogenblik van vertrek niet spoe
dig zal aanbreken Ja, zelfs wordt hier eo daar
eene klacht gehoord omdat de trein een paar
minuten te laat aankomt. Zoo is de mensch
in een betrekkelijk korten tijd reeds aan dien
zoo verschillenden te-stand van ongewone
snelheid gewoon geraakt eo heeft deze reeds
zulk een overwegenden invloed op zijn doen
Dit blad verschijnt tweemaal per week Woens
dag en Zaterdagavond. Dij inzending tot 's
middags 12 ure, worden Advertentién in bet
eerst uitkomend nummer geplaatst.
Ingezonden stukken één dag vroeger.
UITGEVER:
Prijs per jaar f?>.Franco per pcBt f 3.C0
Afzonderlijke nummers f 0 05.
Adverlentiën van één tot vijf regels f 0 75.
iedere regel meer f 0.15. Groote letters wor
den naar plaatsruimte berekend.
rrzzr. - - v*
Ückcnrin akingcii.
POLITIE.
Oparevansen:
in de gemeente Schagen:
een roodbonte HOND (reu
Inlichtingen zijn te bekomen ter Secretarie
dier gemeente.
Burgemeester en Wethouders der ge
meente Scliagen.
Gezien art. 219, 2de alinea der Wet tot
regeling van de zamenstelling, inrichting en
bevoegdheid der Gemeentebesturen, brengen
ter kennisse van de ingezetenen, dat de reke
ning dezer Gemeente over het afg< loopen dienst-
i'aar 1882 ter Secrelarie voor een ieder ter
ezing is ned. rgelegd van af heden tot en met
den 21 Augustus ek., van des voormiddags
tien lot des namiddags twee ure en hetzij in
druk, hetzij in afschrift, tegen betaling der
kosten algemeen verkrijgbaar wo dt gesteld.
Schagen den 8 Augustus 1883.
De Burgemeester en Wethouders voornoemd,
G LANGENBERG.
De Secretaris,
DENIJS.
ii.
Zoo naderde de zoo hoogst gewichtige tijd
die eene totale omkeering in 't reizen zonde
veroorzaken. De stoomde zoo alledaagsche
damp van 't water, zou worden aangewend
om rijtuigen en menschen zonder paarden te
vervoeren en dan nog wel niet eene snelheid
die onbegrijpelijk ongeloufelijk was.
En toch was 't zoo. Er zullen nog zeer
vele lied m gevonden wordendie zieh her
inneren, hoe de eerste spoorweg van Am
sterdam naar Haarlem werd aangelegd; hoe
zeer vele menschen zich in dat ijzeren ding
niet durfden wagen hoe de trage trekschuit
nog een menigte klanten behield. Langzamer
hand verzoende men sich met den ijzeren weg,
Novelle
VAN
OiiHfav Hoeker.
Egbert bad zich in zijne voorspelling, dattantozl)n
besluit zou billijken, niet bedngen. Het was reeds lang
haar wensch geweest, haar neef en rentmeester geluk
kig gehuwd te zien, en de gedane keuze des harten
vond hare geheele goedkeuringwant hoe korten tgd
Hertha ook op den Tulpenhof vertoefde, zoo had tante
toch voldoende gelegenheid geiiad hare voortreffelijke
eigenschappen te leeren kennen.
De bruiloft zou binnen eenige weken plaats vinden,
en tot zoolang had Egbert goeden mood in de scheiding
van zijn geliefde, die in het gezelschap van eene met
de tante zeer goed bevriende buurvrouw een reisje
naar Zwitserland maakte.
Gedurende dien tijd wist Fritz zijn gemoedstoestand
onder oen vreedzaam uiterlijk te verbergen. Inwendig
kookte in hem de woede der gverzucht en der ver
smade liefde. Nog nooit had een meisje zgn zin zoo
weten te boeien, als Hertha, ofschoon zgne huldebe
toon meer voortsproot uit zgne gdelheid en het hewust-
zgn zgner overwinningen. Om in ernst om Hertha's
hand te dingen, daartoe noemde hij zich te verstandig.
Alleen wist hij. wie Hertha's moeder was; hy was
getuige geweest van de buitengewone zenuwachtige
ontroering, waarin alleen de naam Luise Stein zijn
tante gebracht had. Er moest een onheelbare verwij
dering tusschen beiden zijn ontstaan, en evengoed
als hg de stgfhootdigueii zjner tante sende, even
zoo wist?hg dat een hu weigit met de dochter, der gehate,
met Egbert een volslagen breuk tusschen hem en tante
zou tengevolge hebben. Eei.e voorzichtige poging om
de onverzoenlgke stemming tegen de vroegere vriendin
te flaneeren, 'okte het scherpe verbod uit, den naam van
Luise Stein nimmer weder uit te spreken. Aan de
gespannen verhouding was dus niets veranderd, en
wanneer tante er vroeger oflater eenmaal achter kwam,
tot welk een dubbelzinnig huwelijk zg eu wetend hare
toestemming had gegeven, moesten al de govolgen
die Fritz van zulk eene verbintenis voor zich zeiven
gevreesd zou hebben,nu opEgbert'shoofd neerkomen.
Mochten deze nu meer of rnindei hard uitvallen, dan
kon hot ook niet uitblijven of de verhouding tusschen
Egbert en tante zou ges hokt worden, en daarop
rekende Fritz. Al zgn denkeu en doen was daarheen
gericht, de blinde grondeigenares geheel in zgn macht
te krijgen, opdat hg op den Tulpenhof geheel kon
huishouden naar zgn eigen raeening en zich eens naar
hartelust zou kunnen overgeven aan de genietingen
des levens. Het was hem reeds lang een doorn in het
oog, dat zgn eenmaal vastgesteld erfdeel r<-eds een
niet onbelangergke vermindering had onder/aan; des te
meer welkom was het den pewetenloozen mei sch in
dien er een catastrophe zou geboren wordenwaar
door zgn neef en mede-erfgenaam ernstig twist zou
krijgen met zgn tante. Zulk eene verwikkeling zag
Fritz komen en tegelijk hoopte hg zgn wraaklust te kun
nen bevredigen, tegen den gelukkigeren medeminnaar,
dien hg sedert zijn verloving even sterk haatte, als
diens beminde, die zgne gunsten had versmaad. Voor-
loopig kon Fritz niets beters doen dan dedingen hun
loop te laten en het gunstig te tydstip tot werkdadig
ingrgpen rustig afwachten.
Hertha's ouders vertoef jen in een Noordduitseh
zeebad, toon zg verrast worden door Egbert's schrift©-
Igk aanzoek om de hand hunner dochter. Hoezeer
Luise zich ook ver beu/do over hot geluk van haar
kind, toch deed het haar onaangenaam aan. dat in
L/borl's brief niet iets geschreven was omtrent de
voormalige vriendsehappelgk" betrekkingen tusschen
zgre tante en de moeder van zgn beminde. Mijne
tante laat u en mijnheer uw echtgenoot harteiyk groe
ten,"schreef Egbert. In deze koude formaliteit herkende
Luise opnieuw, dat Georgino elke toenadering van
har verarmde vriendin wille bn'etten en dat aan
de vriendin haar huwelijk niet kon vergeven. Zoo moest
dan Luise zich er mede tevreden stellen, dat hare
dochter goed verzorgd was en dat de tegenwoordige
toestanden niets gemeens hadden met het vorledo-
ne. Dat was wel is waar de bittere troost van hare
levenservaring en monschenkennis. maar al haar wrok
verdween en maakte plaats voor het gevoel van dank
baarheid, toen zij een blik wierp op haar echtgenoot,
die met reuzenschreden zgne genezing 'egomoet ving.
Niemand zou in hem den bleeken, vermagerden,
lovensmoeden zieke van vroeger horkend hebbenzoo
wonderbare krachtige werking ha-1 het zeebad op zgn
gestel uitgeoefend. Hg was teruggegeven aan zgne
familie en aan zijn werkkring, en Luise, voor dezen
onbetaalbaren weldaad zich aan Oeorgine dankverschul-
digd aihtende, zoo vergaf zg haar van ganscher harte al
het andere.
In haar antwoord aan Egbert, waarin zy hare en
des vaders toestemming gaf, hield zg zich gestreng
aan de haar afgebakende grenzen en vermeed elke
zinspeling op hare vroegere verhouding tot de tante.
Eenige weken later ontvingen de oudere eene uitnoo-
diging tot de bruiloft. Luise zag hierin slechts eens
noodwendige fomaliteit en zy zon hot gaarne hebben
atgeilagoa om Georgino het pynlgke van eeno /er-