SCHAKER
Algemeen
Advertentie-
itokdeudag
s3 aia;i!stijs.
Tï DiiRitifiismT
Ao. 1883.
27stc Jaargang.
.li 173a
Bekendmakingen.
een «ouden medaillon.
J. VVIAKKL,
TE SCHAGEN,
Laan, Wijk D, No. 5.
JACiT.
lloman van Roscntlial-Bonin.
Dc Internationale Ten toon
stelling te Amsterdam.
Dit blad verschijnt tweemaal per week Woens
dag en Zaterdagavond. Bij inzending tot 's
middags 12 ure, worden Advertentièn in het
eerstuitkomend nummer geplaatst.
Ingezonden stukken één dag vroeger,
fe - -
POLITIF.
GEVONDEN':
op de Nes, onder deze gemeente, op
19°n Augustus j.1.
Inlichtingen zijn te bekomen ter secretarie
der gemeente Sehagen.
UITGEVER:
f
I EL >V S-
Ovi L A D II O 1 NV lt L V D.
Prijs per joar ƒ3.Franco per pnst f 3.60
Afzonderlijke nummers f 0.05.
Advertentièn van één tot vijf regels f 0 75.
iedere regel meer f 0.15. Groote letters wor
den naar plaatsruimte berekend.
(1.)
EERSTE HOOFDSTUK.
den
De Burgemeester der gemeente Sehagen,
Brengt ter kennis van belanghebbendenhet
navolgende:
De Commissaris des Konings in Noord-
Holland
Gezien het besluit van Gedeputeerde Staten
van 8 Augustus 1883, No. 4;
Gelet op art: 11 der wet van 13 Juni
1857, (Staatsblad No. 87),
Brengt ter kennis van belanghebbenden:
1. dat in Noord-Ilolland de jagt op klein
wild, met uitzondering van die op taisanten,
zal worden geopend op Zaterdag 1 September
1883, met Zonsopgang:
2. dat de jagt op faisanten zal worden ge
opend op Maandag 15 October 1883 mede
met Zonsopgang;
3. dat de korte jagt dagelijks, met uitzon
dering van den Zondag, en de lange jagt
alleen op Woensdag en Zaterdag zal mogen
worden uitgeoefend;
En zal deze in het Provinciaal Blad worden
geplaatst, en voorts in elke gemeente der
provincie Noord-Holland worden aangeplakt.
Haarlem, den 15<len Augustus 1883.
De Commissaris des Konings voornoemd,
Get: (SCUORER.)
Sehagen, den 21^ton Augustus 1883.
De Burgemeester voornoemd,
G. LANGENBERG.
Vrij vertaald uit het Hoogduilsch.
De bewoners der goede stad Emden, ver in het
noorden van Duitschland, vlak aan de als een landzee
gevormde inham der Noordzee den Dollart, gelogen,
werden op den 25 Juli 1879 in groote verbazing en
opgewondenheid gebracht door een in het plaatselijk
biad verschijnende advertentie, die aldus luidde:
„Kantongerecht Emden. Daar de weluwe Amalie
Möllenhof, geboren Horsten uit Dantzigden 10 dezer
maand zonder achterlating van een testament is ge
storven, wordt de sedert vijf jaren uit het land ver
trokkene zoon der erflaatster, Johann "Wolfgang Möl
lenhof, bij deze opgeroepen binnen zes maanden zich
peisoonlijk aan het kantongerecht alhier te vervoegen
of door een gewettigde persoon zijne aanspraken te
doen gelden."
Deze aankondiging gaf aan de inwoners van het
half Hollandsche handelsstadje veel stof tot praten,
want in het algemeen had men iets geheel anders
verwacht; een ieder die de verhoudingen kende, en bijna
de geheele stad kende die, vond de zaak geheel en
al onverklaarbaar en zeer geheimzinnig, niettegen
staande van de weduwe en den dierentemmer een
tnenageriehouder Möllenhof steeds iets ongewoons en
wonderbaarlijks werd verwacht.
Een twintigtal jaren geleden was de schoone jonge
vrouwwier man temidden zijner beroepsbezigheden
stierf, Amalie Möllenhof was haar naam, naar dit
afgelegen zeestadje getrokken en bracht een zeer groot
on een zesjarigen knaap mede.
De jonge weduwe kocht een stuk grondbouwde
prachtig huis in den Hollandschen stijllegde een
Ploten tuin er om aan, die door hooge muren werd
^gesloten en liet uit ons Pruisen bedienden komen
XII.
21 Augustus '83.
Wie onze Nederlandsche afdeeling doorloopt
en met een aandachtig oog de collectie brand
kasten gadeslaat, moet van ons vaderland als
financieele natie tvel een lioogen dunk krijgen.
Bijna geen smid of hij zond behalve andere
zaken ook een brandkast in. Men treft ze in
allerlei grootte aan, en velen hebben de vuur
proef en de alproef getrotseerd; de brand
gasten nl. Zooals men weet, bestaat deze
berindat een kast ettelijke uren in een op
zettelijk daartoe opgestookt vuur moet staan,
na vooraf gevuld te zijn met papieren en snip
pers, welke inhoud ongeschonden er uit moet
komen. Daarna wordt die zelfde kast een
huishoogte opgeheschen en dan plotseling los
gelaten op een bazaltvloer. Komt de kast. er na
deze parforce toer goed af, d. w. z. zijn de
sloten onvenvrongenzoo dat ze op de gewone
wijze met den sleutel, dus zonder breken of
forceeren geoper.d kunnen worden, dan is
de soliditeit voldoende gebleken en wordt
een diploma uitgereikt. Het is bekend,
dat de Engclsche firma Chatwood eene
wereldvermaardheid heeft wegens hare brand
kas'en; maar veilig durven onze Neder-
landsche fabrikanten dien Engelschman onder
de oogen zien. Men viage dit b. v. maar eens
aan onzen landgenoot, den heer Vogel te Mid
delburg, die den heer Chatwood heeft uitge
daagd zijne kasten met die van onzen Zeeuw-
schen industrieel te metenen wel onder voor
waarde, dat beiden eenige bankjes van duizend
gulden in hunne brandkast zouden leggenen
haar dan aan vuur- en valproef onderwerpen,
welk voorstel door Chatwood werd geweigerd-,
evenmin werd de propositie door hem aange-
ook een onderwijzer voor haar zoon on voorts leefde
z;j streng afgezonderd van de wereld, terwijl zij zich
alleen wijdde aan de opvoeding van haar kind.
Dat bracht natuurlijk de gemoederen der goede Em-
donaars in beweging die anders brave maar wat
nieuwsgierige lieden zijn, temeer daar in het vreed
zame stadje zelden iets buitengewoons voorviel. Men
gevoelde zich als burger en als mensch beleedigd en
schudde het hoofd over deze zonderlingheid der weduwe
en over deze geheimzinnigheid der verhoudingen. .Daar
echter de weduwe koetsier en paarden hield, veel
vortoerde en alles contant betaalde, geraakte men
spoedig aan dit zonderlinge gewoon, ofschoon men
met oplettend oog alles gadesloeg wat binnen deze
muron geschiedde.
Hot geheimzinnige waas, dat over liet leven dier
dame verspreid lag, werd steeds gevoed door geruch
ten, die van tijd tot tyd uit de Villa Möllenhof de
wijde woreld binnen drongen.
Vooreerst vernam men, dat de weduwe een afschuw
had van het beroepwaaraan haar man zjjn rijkdom
had te danken.
Hij was beambte in den Londenschen Zoölogischen
tuin, toon zij hem huwde, on had eerst later als die
rentemmer en eigenaar eener groote menagerie, fortuiu
had gemaakt. Toen liep het gerucht dat" de weduwe
daarom met haar zoontje het stille stadje Emden had
opgezocht, om haar zoon, ver van het gewoel der
groote wereld en van de verleidingen van het mena-
gerioleven. voor de studie op to voeden, en ten
slotte hoorde men, dat de zoon ziju moeder geenszins
volgde, een zeer hartstochtelijk temperament bezat
en in alle dingen geleek op ziju vader, die een zeer
vreemd en wild mensch moest zijn geweest.
De weduwe had iets melancholiesch over zich en de
zeer schoone, bleeke, zwartlokkige zoon werd bijzon
der streng door haar behandeld. De kleine Möllenhof
groeide flink op en was op zijn negentiende jaar reeds
een flink jongman.
Hoog en slank van gestalte, droeg het elegante,
buigzame lichaam van den jongen man een hoofd,
dat men nimmer vergat, wanneer men het eenmaal
gezien had. Een hoog, blank voorhoofd werd omlijst
nomen de bankjes door eenige afdrukken in
lak te vervangen. De heer Vogel houdt zijn
pari nog altijd vol.
Ook op het gebied van klokken en uur-
J werken valt hier heel wat belangrijks op to
I merken.
De aardigste vertooning maakt zeker de ver-
zameling oude friesche klokken van P. Groen
hout te Sneekwaaronder zelfs een exemplaar
I van 't jaar 1672; dit respectabel huismeubel
loopt dus al een paar honderd jaar door, en
i ik verzeker u, het ziet er nog kranig uit en
wijst den tijd wat secuur aan. Vele klokken
van jongeren daturn moeten het in sierlijkheid
van vorm van dit oudje verliezen.
Op modern gebied verdienen de uurwer
ken van Harder, die vierhonderd dagen loo-
pen, en waarvan onze stadgenoot de Gruij er
j het patent kocht, zeer de aandacht. Inderdaad,
in de 3 eeuwen dat de horlogemakerskunst
I beoefend werdsedert 21/, eeuw, toen Huijgens
daarin belangrijke wijzigingen brachthad men
het nog niet verder kunnen brengen dan tot
uurwerken, die acht, hoogstens veertien dagen
liepen. Dit moet voornamelijk gelegen zijn
in den slinger, die grooten weerstand heeft
te overwinnendubbel evenredig aan zijne
lengte. De heer Harder uit Frankfort a/d Main
nu is op het denkbeeld gekomen den slinger
te vervangen door een horizontalen schijfdie
zeer langzaam heen en weder draait. Op deze
wijze loopen zijne pcnlulen gelijk ik zeide,
400 dagen.
De firma Kiek, werktuigkundigen alhier,
levert uitmuntende syrapathetischc klokken,
d. w. z. die allen op éénzelfde uurwerk loo
pen. Deze heeren hebben eene inrichting uit
gevonden waardoor het onmogelijk is dat een
klok meer dan eene minuut verloopt. Hunne
tijdwijzers zijn o. a. geplaatst op de Tentoon
stelling in de werkgalerijhet Paviljoen van
de Pers, het Telefoongebouw, voorts in het
Amstel-IIotel, het gebouw der Duinwater
door het ravenzwarte haar, de groote oogen waren
donker zwart en hadden een vurige uitdrukking, de
neus was zacht gebogen en scherp en de dunne lip
pen met den fijn besneden mond, gaven aan het bleek
gelaat bijna een wreed karakter.
De jonge man bezat eene duivelsche schoonheid en
bracht de harten en hoofden van alle vrouwen eu
meisjes in de war, die met hem dweepten en in den
rijken jongeling een ideaal zagen, niettegenstaande
er langzamerhand een groot aantal hatelijke, slechte
eigenschappen van hem bekend werden.
■Spoedig wist een ieder: Wolfgang Möllenhof speelde
hoog, was wreed, hardvochtig on bezat eene ontem
bare" hartstochtelijkheid.
Dikwijls was de jonge man gedurende acht dagen
verdwenen, tot diep leed zijner moedor; dan kwam hy
weder terug van Amsterdam of Hamburg en Keulen
waar hjj met het spel groote sommen had verloren.
De middelen die ter zijner beschikking stonden waren
niet toereikende, hij nam geld op, waar hij kon.
Zwelgende wandelingen ver door het land wisselden
af met dolle rijtoerenwaarbij hy uit booze plaagzucht
zoolang voortjoeg tot de paarden nedervielon. Tegen
over zyn moeder toonde de jonge Möllenhof byna een
gevoel van haat, die voorstelling,die men in Emden
van den zoon der weduwe had gemaakt, geleek op
die van een schoonen duivel, en helaas kwam dat
beeld maar al te veel met de waarheid overeen.
Daar ontstond in het huis der weduwe op zekeren
dag een heftigo scène, er viel een schot, zoo heette
het of de zoon zich zeiven had willen doodschieten
en de moeder dit afweerde, dan dat er nog Treesely-
kor zaken hadden plaats gehad, dat wist men niet.
Zeker was het evenwel, dat artsen eu chirurgen
een tijd lang de Villa Möllenhof bezochten.
De weduwe lag weken lang zwaar ziek, en toen zij
zich weder aan het publiek vertoonde, had zy een
hand minder.
Toen word de jonge Möllenhof, zonder veel opzien
te baren, doch op zeer energieke manior naar Australië
gezonden, en toen dit bekend geworden was, kwamen
al de schuldeischers van den jongen heer met wissels
eu schuldbekentenissen opzetten.
1