i 27stc Jaargang. 1/13. Algemeen Advertentie- ZONDAG 1 OCTOBEI J. WINKEL, Ao. 1SS3. Tl i E L W S- L AXDBOl' W lï L A D. Bekendmakingen. een BOEKJE, Patenten. Ikinan van B«seiithal-Bonin, (14.) Dit blad verschijnt tweemaal per week Woens- fag en Zaterdagavond. Bij inzending tot 's middags 12 «re, worden Advertentién in het eerstuitkomend nummer geplaatst. Ingezonden stukken één dag vroeger. UITGEVER: TE SOHAGEN, Laan, Wijk D, No. 5. Prijs per jaar/3.Franco per pest f 3.00 Afzonderlijke nummers 0.05. v Adcertenticn van één tot vijf regels f 0 75. iedere regel meer f 0.15. Groote letters wor den naar plaatsruimte berekend. POLITIE. VERLOREN: te Schagcn, op Donderdag den 4den dezer, bevattende behalve eenige quitanties, een muntbiljet van tien gulden. Zij die hieromtrent inlichtingen kunnen ge ven worden verzocht zich te vervoegen ter Secretarie dier gemeente. De Burgemeester der gemeente Schagen brengt ter algemeene kennis, dat, van af he den, tot en met Dinsdag 9 October e. k. ter gemeente secretarie alhier, door belangheb benden in persoon kunnen worden afgehaald, de patenten, aangevraagd in de maanden Mei Juni en Juli, dienstjaar 1883/S4. Schagen, 3 October I8S3. De Burgemeester voornoemd, G. Langenbeug. Niet alle steden en plaatsen in een land worden even druk bezocht. De reden van 't drukkere bezoek ligt in plaatselijke gesteldheid natuur schoongoedkoopheid en meer derge- 1 ijken, maar is zelden een werk of gevolg van het toeval. Even als 't nu met zulke plaatsen gaat, gaat het ook met de velschillende woorden eener taal. Er zijn van die woorden, die als, in een schuilhoek verborgendaaruit maar zeer zelden te voorschijn worden gehaald en daardoor bij slechts enkelen bekend zijn. Ande re daarentegen plaatsen zich zoo vermetel op den voorgronden daar de stoutmoedige» gelijk men beweert, de halve wereld verove ren, komen ook zij gedurig te voorschijnen eenmaal dien voorrang verkregen hebbende, gaan zijdoor de loffelijke zucht tot navolging van plaats tot plaats, of, zooals 't hier moet heetcn: van mond tot mond, en worden honderde malen uitgesproken door menschsn, die niet Vrij vertaald uil het Iloogduilsch. ZEVENDE HOOFDSTUK. Wolfgang keordo onverwijld naar Brussel terug. Ter wijl hij in den spoortrein zat, overdacht hywat lijj au moest doen. Was het tostamont niet in de handen van don jongen Börsum, waaraan hij na de verzekering van den oude niet meer twijfel io, dan stond de zaak met zjjn erfenis al zoer slecht. „Het document," zoo overpeinsde hij, „zou binnenkort aan het gerecht worden overhan digd, en dan viel er niot meer aan te twijfelen, dat de bepalingen, die het bevatte, ten uitvoer zouden worden gebracht en dan zou hij wel met ledige handen mogen vertrekken. .Hij dacht juist niet met kinderlijke gevoelens aan zi)ne moeder, doch bekende toch, dat hij jegens haar D'et goed gehandeld had. Heden, nu hij de waarde van het geld had loeren kennen en waardeeren, zou hy Dusschien bedaarder zijn opgetreden. Wie kon echter het testament genomen hebben," gromde hij, „alleen de advokaat had er eenig belang by en voor dién was het eigeaiyt alleen maar een ambtelijke zaak van eer Theresa stond zeker niet tot de zaak in betrekking Jd Einden had hy geen persoonlyke vyandendie 'cm dezeu poets zouden hobbon kunnen spelen. Van eens hunne ware beteekenis kennen. Onder die bedoelde woorden kan het woord gerangschikt wordendat aan 't liootd van dit opstel staat. Om 't veelvuldig gebruik van 't woord fat soen te bewijzenbelnoeft men 't eerste adver- ticblad, dat ons in handen komt, te openen en onder de rubriek van aanvragen en aanbic- G1 duigen vinden wij gedurig het woord fatsoen lijk. We lezen daar ieder oogenblik van een fatsoenlijk meisje, van iemand van eene fat soenlijke familie enz. en onwillekeurig rijst de vraag op, of de steiler der advertentie die moeite of liever dat woord niet had kunnen weglaten, daar men toch waarlijk niet iemand bij zich wil dulden, die niet fatsoenlijk is, en vervol gens of de persoon, die zich aanbiedt, ook dit woord niet had kunnen doorhalen, want dat iemand die onfatsoenlijk is, zich toch niet zal verbeeldenceuc behoorlijke plaatsing te zullen bekomen. Wij willen daarom eens nagaan, wat fat soen is. Een kleertmker spreekt van fatsoen en dat doet ook een schoenmaker en dat doet ieder een die iets vervaardigen zalwat eenen De- paalden vonn moet hebben. In zooverre is de beteekenis van het woord fatsoen in den letter lijken, woordelijken zin niet anders dan vonn. Zoo spreekt men van een nieuwer of ouder- wetsch tatsoen als van eenen vormsedert kort ingevoerd, of reeds lang bestaan hebbende. Op die wijze en volgens die verklaring zoude het bewuste woord geacht moeten worden te behooren tot de familie van het woord mode d. i. de manier of de wijze, waarop de kleedereu moeten worden gedragen en die aan kleerma ker of schoenmaker de wijze, de manier, den vorm of het fatsoen van de voorwerpen op geeft niet een geduld en eene scherpzinnigheid eener betere, meer gewichtige zaak waardig. De mensch, anders niet altijd zoo gedwee op 't punt van onderwerping, is in dit op zicht een toonbeeld van onderdanigheid. Wie onzer zal 't wagen, lijnrecht in te druischen tegen de voorschriften of wetten der mode. Wie zal den moed hebben, zich te vertoonen aan het publiek, gekleed in 't kostaum, dat honderd jaren geleden, werd gedragen? Stelt u een man of vrouw voor met een hoed, van zyne schuldeischers was het zeker ook niemand, want dio moesten juist zich verheugen over de verdwijning van het testament dus wie had het document weg genomen?" Evenals Börsum tobde hy zich hierover af, zonder gevolg evenwel. Hij peinsde en peinsde, maar kwam evenmin tot een besluit, als zyn makker. Wat zou hy nu doen? Zyn vormogen bedroeg met inbegrip van de menagerie, ongeveer honderdvpftig- duizend mark een paar duizend mark rente had zyn moedor voor hem vastgezet. Hii had dus gencpg om er van te leven, maar geld was by hem macht, macht over de menschen, macht over de toestanden. Wer- kon, speculeeren wilde hy niet meer, en met twaalf tot veortienduizend mark inkomen, beschouwde hy zich zeiven als een armen drommel, die zou moeten leven gelyk een gepensionneerd ambtonaar, zonder ooit een zpner luimen te kunnen bevredigen. „Als een hond aan de ketting," riep hy uit, „als eeu slaaf van het eerzame philisterdom. Rpk trouwen," ging hy voort, „rpk trou wen, dat zou nog zoo kwaad niet zyn!" „Gy behaagt de vrouwen," zeide hy verder in zich zeiven, „maar zij mij niet, in het mooiste geval slechts een, doch dat is reeds lang geleden, dat mij er een behaagde en die wilde mp niet zy vreesde mij, haatte mphet arme duifje was angstig en kroop onder de vleugels der moeder. Nu willen velen mij hebben;" ging hij zpn alleenspraak voort, „maar dat zpn nu vrouwen, gedeeltelpk ganzen, gedeeltelijk lie- deripk volk, behaagzieken, wellustige vrouwen, die nooit gedeugd hebben en tot niet3 deugen en ik verlang bp do vrouw de deugd, de aangoborone kuisch- heid. honderd uf vijftig jaar geleden? We lachen, wanneer we modeplaatjes zien van vijftig jaar geleden en vol verbazing komen de woorden o/j o izc lippen en gaan er overmaar waren dan de menschen in dien tijd krankzinnig om zulk een vreemden opschik te dragen? Eu na verloop van jiren zullen onze naneven diezelfde vraag doen ten opzichte van de te genwoordig levende menschen, vooral nog, daar die mode dikwijls in don tijd, waarin "ze ge volgd wordt, reeds belachelijk wordt genoemd. Fatsoen en vorm en mode, zijn dus zoo goed als gelijk. Welnu, even als er van do voor werpen gesproken, bepaalde vormen bestaan, waaraan men zich te houden heeft, ten einde geen al te vreemd voorwerp te leveren, even zoo bestaan er in 't maatschappelijke leven enkele vormen, omtrekken, gedaanten van toestanden, welke niet in naam des komng's als zoovele wetten zijn voorgeschreven of uit gevaardigd, maar die toch daarom niet minder worden in acht genomen en geeischt en van ons lidmaatschap van de groolc menschelijko samenleving verbonden zijn. Zooveel mogelijk hebben we eene omschrij ving gegeven van datgene, wat men door fatsoen verstaat, maar daarmede is de volle beteekenis, de veel omvattende beteekenis, do zich wijduitstrekkende en zooveel invloed uitoefende kracht van het fatsoen nog niet in zijn geheelen omvang verklaard. 't Fatsoen speelt een z«er groote rol op 't sehouwtooneel dezer wereld en juist daarom willen wij in enkele trekken dien invloed schetsen, een invloed, waardoor de mensch zoo vaak zijne vrijheid ten offer brengt, zich slaafs onderwerpt aan wetten, door zijne me- demenschen, zijns gelijken, als 't ware voorge schreven. Even als allo mogelijke zaken van meer dan éénen kant kunnen en moeten beschouwd worden, even zoo gaal het wel degelijk met het fatsoen; en dezelfde zaak, die door velen voorop wordt gezet en dio in de door ons reeds gemeldde annonces wordt beschouwd als een eerste vereischte, als een aanbeveling, wordt door anderen minder aangenaam gevon den, ja, wat meer is, meer dun eens veraf schuwd en verwenscht en de lastigste zink genoemd in de maatschappij; beschouwd als „Dezo Theresa heeft er wel wat van, en zy maakt een aangenamen indruk op mp, zp heeft verstand oa hooit mij meer, dan ooit een vrouw gedaan heeft; het loont do moeite wol naar haar hand te dingen, zy is de erfgenaam, en ik kom op dio wyze gemakkelijk tot mpn doelik haal mp daardoor even wol een last op den hals en sla mp zeiven in ketens; ik haat die mannen die do slaven hunner vrouwen zijn,—maar wy kunnen dan ook onze maatregelon nemen," lachte lip, „en wan neer ik eonmaal de middelen in handen het», zal ik het juk wel weten lichter te maken. Of zy zal willen? zp gedraagtzicli koelen afgemeten. Dat bevalt mij wel maar past nu eenmaal niot bp mpne plannen. Wy zul len het beproeven. Zij is tegen hem vriondelyk, bpna vertrouwelyk, zou daar misscbion eone overeenstem ming heersclien? Ach wat, dien dwaas kan zy niet beminnnen, hp vervolgt haar met zijn gekko galan terie, en zij lacht hom harteiyk uit. Ik zal hem niet raden mp in den weg te komen," riep hy tanden knarsend uit. Mijnheer Pieter Arendberg was het voorwerp van het nadenken van zpn compagnon, en wat dezo hem al zoo voor goeds toedacht ingeval hp namelyk oen ernstigen modeminnaar in hem vond dat was zeer bedenkeiyk eu vreeselpk en zou don Hollander, wan neer hy hot had kunnen weten aanleiding hebben gegeven, zpn geheelo wapenverzameling hij bezat een volslagen arsenaal schietgeweren, pistolen cn re volvers schorp to laden. Wordt vervolgd.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1883 | | pagina 1