l a n d b g u w b l a d,
wikkel,
28stc Jaargang.
Een VOLKSLEIDER.
Ao. 1SS4.
K i e u w s»
ié
TE SCHAQF.N,
Gemeente Scha gen.
Bekendmakingen.
HE II UK.
IIinnenlnndsvh Nieuws.
Jlê 17.33.
Algemeen
Advertentie-
Dit blad verschijnt tweemaal per week Jf oens
dag en Zaterdagavond. Bij inzending tot 's
middags 12 ure, worden Adverlentièn in het,,
eerstuitkomend nummer geplaatst.
Ingezonden stukken één dag vroeger.
UITGEVER:
Laan, Wijk D, No. 5.
Prijs per jaar ƒ3.—Franco por post f 3.(10.
Afzonderlijke nummers f 0.05.
Advertenticn van één tot vijf regels f 0 75.
iedere regel meer f 0.15. Croote letters wor
den naar plaatsruimte berekend.
E
POLITIE.
Ter Gemeente-secretarie zijn inlichtingen te
bekomen omtrent een in die gemeente gevonden
parapluie etn zweep.
Burgemeester en "Wethouders van Schagen;
Gelet op het besluit van Heeren Gedeputeerde Staten
dezer provincie van den 2 Januari 1884, No. 14, (Pro
vinciaal blad No. 2.)
Gezien het Koninklijk besluit van 29 November 18c3,
(Stbl. No. 161,) waarbij is bepaald dat in het jaar 1884
aan den herijk zijn onderworpen de maten en gewichten;
Brengen ter kennis vati de ingezetenen, dat die
herijk, binnen deze gemeente, zat plaats hebben voor
de gewichten voor fijnere wegingen, op Zaterdag 15
Maart a. s. des namiddags van 2 tot 4 ure; voor de
overige maten en gewichten, op Maandag 17 en Dins
dag 18 Maart, van des voormiddags 9 tot des namid
dags 3 ure, alles in het lokaal de Beurs" van W.
ROGGEVEEN Cz„ Wijk F, No. 36, ingang aan do Noord
zijde.
Schagen, den len Maart 1884.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
G. LANGENBERG.
De Secretaris,
DENIJS.
Schagen. Met het oog op het vijfjarig
feest, dat aanstaanden Zondag door onze Gym
nastiek- en Schermvereeniging „Ltcükgus" al
hier zal worden gehouden, meenen wij het
niet ondienstig langs dezen weg der Burgerij
in overweging te geven, om, door op dien dag
onzen nationalen driekleur uit onze huizen te
doen wapperen, onze ingenomenheid met dit
feest te kennen te geven. Dus, bnrgers, de
vlaggen uit! „Lycurgus" is het waard.
Historische Homan van Ferdinand Scuifkorn.
Uit het Duitsch.
(21). VEERTIENDE HOOFDSTUK.
Het jaar 1848.
Nu trad ook Morkulu, de rechter van Kishegy,
naar Roman toe, vergezeld niet alleen van Donatu,
maar ook dos landbeers oude, eenoogige koetsier
Bretschha, die als een der getrouwste dienaars van
Uermenyi gold en daarom door de dorpslieden steeds
gemeden werd. Morknlu schudde Roman de hand.
„Gij ziet, wij zijn allen op uw roepstem gekomen,"
zeide hij, en op Bretschha wijzende, voegde hij er bij
„gij kunt hem vertrouwen, bij is geen verrader."
„Gij moet hem beter kennen dan ik," antwoordde
Roman, „maar zeg mij nu, h d het bij u staat"
„Slim genoeg," antwoord* de rechter, „de landheer
wordt dagelijks zinneloozer, Domna Jelonda hitst hem
op en Antal's stok heeft meer te doen dan ooit. U
en Misko heeft hij den dood gezworen, en hij gaat
nu nooit meer zonder zijn geweer het dorp in, in de
hoop een van u beiden te ontmoeten."
Roman's oog vonkelde onheilspellend. „De moorde
naar doet er goed aan," zeide hij daarna kalm;
„wanneer wij elkander ontmoeten, is voor een van ons
beiden het laatste unr gekomen."
Toen wendde hij zich tot Donatu, om hem met
eenige woorden te bedanken voor den dienst, waarvan
hij door Misko's mededeeling kennis had gekregen.
De knaap wees de dankbetuiging bescheiden af.
„Ik deed alleen wat Rosmunda verlangde," bekende
hij rondweg, „Rosmunda is een duivelsch meisje en
wat zij zich eenmaal in het hoofd zet, moet ge-
schieden."
„Dan zullen wij maar hopen dat zij zich alloen
wat goeds in het hoofd zet," meende Roman lachende.
„God weet het," gaf Donatu zuchtende ten ant
woord, „zij nam nu zelfs dienst bij de jonge domna
Illona, ofschoon hare moeder nu, gij kent immers
treurige geschiedenis."
Sciiagen. Zondag 1.1. had het Concert
plaats van onze Harmoniekapel.
Het rijk en afwisselend programma verschafte
het publiek een genotvollen avond.
De „Harmonie" kweet zich flink van haar
taak en gaf blijken van vooruitgang en studie.
De solo voor hobo, uitgevoerd door een lid
van het Helderseh Marinecorps, werd mét tact
en netheid uitgevoerd.
Tot slot van het programma gaf de Rede
rijkerskamer „de Roos" welwillend het stukje:
„Schuiven gaan ze," Blijspel met zang. in 1
bedrijf, ten beste.
Aangenomen Imt beroep naar de Doops
gezinde gemeente te Barsingerhorn c. a. door
Ds. J. Westeruian llolstijn te VVestzaan (Zuid.)
Men verwacht binnen weinige dagen de
uitlevering van Schepop, een der moordenaars
van den boerenknecht onder Ileinoo bij Raalte.
Het schijnt dus, dat er termen gevonden zijn
om Schepop, die nog in Kleef in hechtenis
zit, te kunnen uitleveren.
Ruim drie jaren geleden vond een arme
vrouw te Enkhnizen op een schemeravond een
jong kind in doeken en luiers gewikkeld in
de sneeuw liggen. Ze had deernis met den
kleine en nam hem mede naar huis. Toch
gevoelde zij zich met de zorg voor het hul-
pelooze en verwaarloosde wicht wel wat be
zwaard. Zij vertelde van hare vondst en hoe
zij daarmede zat, aan de vrouw van C. R., die
het kind voor hare rekening nam„zij hadden
al verscheiden eigen kinderen groot gebracht,
zij meende, dat het hiermee ook wel zou
lukken."
Er viel heel wat te genezen en te reinigen.
Doch met onverdroten zorgen kwamen zij
te ko-
zoover, dat er aardigheid aan
begon
Roman keek verwonderd on verheugd op. „Hoe,
jufvrouw Illona is nog tehuis!" vioeg hij„zoudezen
winter reeds niet haar huwelijk plaats hebben?
Donatu haa'de de schouders op. „Het heet, dat de
jonge domna ziek is geweest maar ik denk, dat
zij door Rosmanda, ofschoon dio er niet vooruit wil
komen, van de gebeurtenissen van dien nacht, in
welken het groote feest in het hecronhuis gevierd
werd, gehoord heeft, en
Donatu's vertelling werd hier tot Roman rs leedwezen
afgebroken door het luide klokkengebcngel, dat van
de kerktoren van het naastbijzijnd bergdorp wi er-
klonk, bet eindigen van den vroegdienst aankondigende,
met welk gelui zich spoedig ook dat der andere
klokken van omliggende plaatsen vereenigde, een
koraal vormende, dat door de zuivere lucht der Alpen
helder en plechtig weerklonk.
Het was het teeken, dat de vergadering een aan
vang zon nemen en de eensklaps ontstane stilte
herinnerde Roman aan zijn plichten op dezen dag.
Als afgevaardigde van het Blasendorfer Rumeensche
Comité en als leider der berggemeenten, betrad hij
het bergplateau en begroette de gasten in naam van
dezen met weinige warme woorden, herinnerde daarna
kortelijk, wat in Weenen en Pest tot nu was geschied,
en deelde toen de besluiten van den Magyaarscheu
rijksdag in laatstgenoemde stad mede, waar de
ondeelbaarheid van het landgebied der ütephanskroon
was uitgesproken, en de opheffing van de leenplich-
tigheid en tienden, de algemeenheid der belastingen
de gelijkheid van alle standen voor de wet was ge
regeld, terwijl in Siebenbürgen trots dit alles, de oude
slavernij voortduurde. Hij wees er daarna op, dat in
de worstelingen der volkeien, zoolang de a rde bewoond
was, alleen die naties een achtenswaardig en duur
zaam bestaan had veroud, die door eigen kracht hot
juk der slavernij afwierpen en zich daardoor de vrij
heid waardig hadden getoond, en nadat hjj het pro
gramma van den Blasendorfer partijdag, zoowel als het
bericht, dat m deze dagen dergelijke vergaderingen
in het gehcele land, zoover Rumeniër leven en lijden,
zouden worden gehouden, had medegedeeld, eindigde
hij met de aanmaning om eendrachtig en broederlijk
men liet werd een aardig aanvallig knaapje,
bi] al de hnisgenooten om het zeerst de lie
veling. Hoe dat alles kon samengaan, zonder
dat de moeder van het, kindie mede in het
spel kwam, en zor.der dat het geval zelfs tot
opspraak aanleiding gaf, is vrij raadselachtig.
Intussehen, een meisje dat voor eenige jaren
buiten echt daar ter stede bij hare familie aan
huis bevallen was en sedert weder buiten ge
diend had, kwam als getrouw le vrouw te
Kokhuizen wonen en eischte het kind, zoo ze
zegt h a a r kind, op.
De pleegouders verlangen het te behouden
en geven het niet over maar na 'verloop
van eenige dagen is het kind weggesto
len! klinkt het.
Inderdaad komt men tot de ontdekking,
dat de vrouw, die het heeft opgeëischf, het
in haar bezit heeft. De pleegvader gaat om
raad naar een rechtsgeleerde, en terwijl
de nieuwe bezitster afwezig is, vertoont zich
de pleegmoeder aan het knaapje, en het gaat
weer met haar mee. Naar men zegt, is de justitie»
thans met de zaak gemoeid. fEnk/t. Ctj
Een 5-jarig ziekelijk knaapje uit een
arbeidersgezin te Ridderkerk zat met een stoel
bij het vuur. Z;jne kleederen vatten 'vlam, en
de moeder, die ongesteld te bed lag, kon geen
hulp verleenen, zoodat het kind spoedig geheel
door de vlammen werd omringd en zulke he
vige brandwonden bekwam, dat het eenige uren
later onder smartelijk lijden bezweek.
Naar wij vernemen worden tnsschen do
Transvnalsche regeering en eene combinatie van
Engelsehe kapitalisten onderhandelingen gevoerd
over den aanleg van een spoorweg, welko
onderhandelingen reeds zoover gevorderd zijn
dat naar den Transvaal geschreven is om uit
te zijn, zonder welke geen groot Werk kan slagen.
Deze aanspraak vond jubelenden bijval, waarop naeorï
korie pauze, gedurende welke de vertegenwoordiger»
der landelijke gemeenten met elkander overlegden,
de oude, eenoogige Bretschha de redenaarsplaats betrad.
De schijnbaar afgeh olde grijsaard, mot het mummie
achtige gelaat en tiet weinige witte baar op den kalen
schedel, scheen in dit oogenblik een tiental jaren jonger
te worden, zijn gebogen gestalte strekte zich uit, zjjn
oog fonkelde met een daemoni-eh vuur en zjjn sten»
beefde hoorbaar, niet van zwakte, maar van langen,
verkropten toorn.
„Vrienden!" riep hij, terwijl hij do handen ten
hemel uitstrokfe, „God liet mij tachtig jaren oud
worden, opdat ik dit oogenblik zou beleven, hetweltc
ik sedert vijftig jaren van hem onophoudelijk wr-eeendo,
vloekende of biddende afsmeekte, het oogenblik,
waarop ik oude man de centenaarlast zon kunnen
afwerpen en eenmaal voor de eerste maal onder God»
vrijen hemel, niet sidderende en niet het hoofd bui
gende als de hond voor zijn meester, maar rechtop
staande, zonder vrees, vrij en open, als mensch tegi n-
over mensch, als Rumeniër tegen Rumeniër, mag
spreken als zoodanig echter zeg ik u, wilt gij vrij
worden, houdt u dan niet op met programma's vast
ie stellen, maar neemt haak en sijs of het vuur en
dan ter neder met alles, wat Magyaar beet en Ma-
gyaar is!"
Zoo aangrijpend de eerste woorden van den spreker op»
de vergadering hadden gewerkt, zoo onverwacht kwan»
deze naakte uitbarsting van de wildste wraakzucht,
dat het meerendeel in stomme verbazing bleef eu
slechts er.kelo stemmen een luiden kreet aanhieven.
Doch in plaats hiervan verootmoedigd te worden,
speelde er een bitter, verachtend lachje om des grijsaard»
lippen, terwijl hij voortging:- „Gij verbaast en staat
bijna verstijfd, dat een Rumeniër alzoo durft te spreken;
o, dat begrijp ik Van kindsbeen af zijt gij. immer»
alleen g woon aan de kreet r sla dood den Rumeen-chen
schuik, den knecht,den slaaf! Vertrap hemd Welnu,
zno u die kreet, die roepstem beter bevalt, gaat dai*
gerust uit elkander, laat u verder ook slaan en vers
treden, geeft hen als tot nu have en goed, levert 1