SCHUTTERIJ.
1 XXXVIII.
door hom inï Mfi a. s., aljiier jreeii
gas moer zal worden gefabriceerd of
geleverd dat de Raad het recht van den Con
cessionaris, om met den Gen Mei e. k. de exploi
tatie der gasfabriek te eindigen, heeft erkend,
en de gasverbruikers dus na dien datum op
andere wijze in de verlichting hunner wo
ningen enz. zullen moeten voorzien.
de 't^ei/edctui
l®e Vuurbergen.
EjU ook in Wilibald s borst deed zich nu sterker
dan ooit de toorn gevoelen jegens de Eranschen,
die er alleen de schuld van waren, dat hij zijné
Geeitruida niet naar het altaar inoclit voeren. On
willekeurig balde hij in stille woede zijne vuisten
en bij zich zeiven legde hij de belofte af, voor de
bevrijding van het vaderland te ijveren en te arbei
den, en nier eerder te rusten, dan wanneer de
laatste der vreemde huurknechten den Ylaamicheu
bodem had verlaten.
Wordt Vervolgd.
Bin nen lan dsch .V'/g
dat door de Concessionaris voor de exploitatie
der Gasfabriek aldaar, bij schrijven van 6
Februari 11., aan den Raad is bericht, (lilt
Schagen, den 27 April 1886.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
G. LANGEN BERG,
de Secretaris,
DENIJS.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
iSCIIAGEN, roepen mits deze op, alle zoodanige in
gezetenen, die op den len 1886, hun 25ste
jaar van ouderdom zijn ingetreden, benevens de
zoodanigen, die zich van Buiteulandsch in deze
Gemeente gevestigd hebben, voor zooverre zij nog
in een der liassen van de Schutterij vallen, om
zich tusschen 15 MEI en 1 JUNI aanstaande, ter
Secretarie dezer Gemeente voor den dienst der
Schutterij te doen inschrijven, zullende tot ont
vangst van hun aangifte te dier plaatse speciaal
worden gevaceerd op alle werkdagen, des voormid
dags van 9 tot 12 ure.
Tot naricht der belanghebbenden dient
Dat als ingezetenen in deze worden beschouwd,
alle Nederlanders, in het Rijk hun gewoon verblijf
houdende, en alle vreemdelingen, in het Rijk woon
achtig, welke hun voornemen om zich aldaar te
vestigen zullen hebben aan den dag gelegd.
Dat de aangifte tot inschrijving in alle gevallen
voor de ingezetenen van den hierboven bedoelden
ouderdom behoeven gedaan te worden, ook dan
zelfs, wanneer de belanghebbenden vermeenen tot
de vrijgestelden of uitgestotenen tot den schutter
lijken dienst te behooren; dat zij, die bevonden zul
len worden zich niet voor den len JUNI 1886 te
hebben doen inschrijven, door het Plaatselijk Be
stuur ambtshalve worden ingeschreven, en terzake
van hun verzuim in een geldboete vervallen, ter
wijl dezelve daarenboven zonder loting zullen wor
den ingelijfd. En worden overigens de ingezetenen
aangemaand om zich tijdig van een geboorte-extract
te voorzien, en zich alzoo van hun juisten ouder
dom te verzekeren, ten einde de inschrijving be
hoorlijk geschiede, en zij alzoo niet komen te ver
vallen in de straffe bij de Wet bepaald.
SCHAGEN, den MEI 1886.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
G. LANGENBERG, Burgemeester.
DENIJS, Secretaris.
0§0
De wonderbaarlijkste verschijnselen worden
peu. Daarom smeek ik n nog eens, Geertruida: geef
hen geen gelegenheid, u te zien, gij bespaart mij
daardoor veel zorgen
//Gij kent den regel van ons huis."
i/O, die behoeft niet verbroken te worden," viel
Wilibald haar in de rede, //uwe ouders kunnen
elkander afwisselen en ik zelf ben gaarne bereid,
u te vergezellen; ik mag mij toch ook wel beschou
wen, als tot uwe familie te behooren!"
Hij sprak deze woorden zacht, als vreesde hij,
daarmede iets te koen beweerd te hebben. Maar
de warme handdruk van Geertruida, gaf hem de
bevestiging der door hem genoemde verhouding.
//Ware het eerst maar zoover, dat ik u geheel
en al de mijne kon noemen," ging hij op warmen
toon voort, //maar tot zoolang zal de zon nog wel
vele malen haren tocht langs den hemel volbrengen.
Uw vader wil in deze moeielijke tijden van ons
huwelijk niets weten; onze eerste plicht is, zegt
hij, de Eranschen te verjagen en onzen gevangen
graaf Veit weder in zijne reehten te herstellen.
Dal is het edelste en hoogste doel van iederen
patriot, en zulk een moest ieder vlaamsch burger
II O
zijn.
//En ook gij zult hierop geen uitzondering maken
Wilibald, ik weet hetzeide het meisje.
z/Zeker niet, Geertruida, gij zoudt mij moeten
verachten, wanneer het lot van ons vaderland mij on
verschillig ware!" antwoordde de jongpling schielijk.
//Maar kan ik niet een evengoed patriot zijn, wan
neer ik gehuwd ben; moet uw vader deze harde
voorwaarde aan onze verbindtenis knoopen
„Mijn vader acht u, anders zcu hij u niet tot
zijn eersten bediende en plaatsvervanger gemaakt,
nog minder onze liefde begunstigd hebben," zeide
Geertruida op geruststellenden toon, wanr uit Wi-
libald's woorden klonk het als een verwijt. „Maar
gij kent zijne opofferende vaderlandsliefde, zijn
dikwijls door die vrccselijke uitbarstingen te
weeg gebracht. We hebben gezien, hoe
gehoele steden en streken daardoor voor altijd
bedolven werden, maar het omgekeerde geval
doet zich ook voor; somtijds zelfs doen zij
eilanden verrijzen op plaatsen, waar die vroe
ger nooit bestonden, al zijn die eilanden dan
ook voorzien van eenen bq 'em, dio niemand
zoude uitlokken, om zich daarop te vestigen.
Zie hiervan een voorbeeld.
Nadat de golf van Venetie geruimen tijd
vrij onstuimig was geweest, en men nu en
dan lichte schokken van aardbeving gevoeld
had, hoorde men, altijd aldaar, van tijd tot
tijd sterke slagen, als werden er zware ka
nonschoten gelost. Hierbij bleef liet niet
zware rookkolommen en zelfs vlammen stegen
met een akelig geluid omhoog.
De beangste bewoners der naburige eilanden
zochten hun heil in de vlucht. Ongeveer
eene maand later, toen de kalmte scheen
terug gekeerd te zijn, keerde ook de moed
weder. De menschen zochten hunne oude
woonplaats weder op, en zagen tot hunne zeer
groote verbazing, dat het aantal eilanden met
een vermeerderd was. Zij ontdekten namenlijk
op eenigen afstand in zee een zeer uitgestrekt
vast lichaam, hetwelk bij nader onderzoek
eene menigte rotsen bleek te zijn, in welker
midden zich eene vlakte bevond, die met een
zwartachtige stof bedekt was. Eenige jaren
later werd het evenals de andere eilanden
bewoond.
Voor ons Nederlanders, zal het niet onge
past zijn, de voornaamste vuurbergei in Oost-
Indië beknopt te beschouwen.
Op het eiland Java in de residentie Peka-
longan ligt, onder meer andere bergen, het
gebergte Djing. Dit heeft eenen krater, Eon-
drodi Moeko genaamd, welke in eenen
diepte is gelegen, 200 voet middellijn beslaat
en 3 steeds kokende en borrellende zwavel
bronnen bevatin de nabijheid dier bronnen
kan men door den grond, als door een korst
heen stooten en heeft dan dadelijk heeten
zwavelmodder.
In de nabijheid van de Djing heeft men
de zoogenaamde Stikvallei of vallei des doods.
Ze is niet groot, ja, zelfs zoo klein, dat men
ze gemakkelijk kan over zien. Het schijnt,
dat een hond er een half uur in kan door
brengen, alvorens te sterven een mensch zou
er evenwel ook zijn leven kunnen verliezen,
wanneer hij slechts uitgestrekt op den grond
ging liggen, daar de stiklucht, die hier als
uit den grond opstijgt, zich niet meer dan
twee of drie voet kan verheffen. In het dal
zelf groeit niets, en dit alles is ook daar
weder aan vulkanische werking toe te schrijven.
Op hetzelfde eiland Java bevinden zich
vele vulkanen, tliervan zijn de meest bekende
de Gedoe, de Goentoer en de Patoeha. De
eeerstgenoemde is vooral zeer bekend. Hij
heeft verscheidene toppen en twee kraters,
en hoewel in den laatsten tijd juist niet zoo
■warm hart, dat bij het bewustzijn van het lijden
zijner medeburgers, bloedt. Mocht hij een vroolijk
familiefeest houden, waar ons arme Vlaanderen smacht
onder het juk der tyraimieke veroveraars? Nooit
Wilibald, en ook ik zou niet van harte blijde
kunne zijn, wanneer ik rondom mij die treurige,
verslagen gezichten, die ledige, eenzame, vroeger
zoo levendige straten moest zien en de vloeken en
ruwen scherts der nieuwe landsknechten en de zuch
ten der onderdrukte burgers moest booten."
Een hoog rood overtoog het gelaat van het
meisje; hare oogen schitterden in vaderlandslievende
vervoering, en hare handen drukten die van den
geliefde, als wilde zij zijn moed aanwakkeren, en
hein aansporen, tot den strijd tegen den gehattn
vijand.
Geertruida vermoedde, wat er in zijn hart omging
doch zij zweeg Alleen haar schoon, blauw oog rustte
met de uitdrukking van innige liefde, op liet. gelaat
van den rijzigen jongen man, om wiens bezit zii
wist het, de schoonste meisjes van Brugge haar
benijdden. Toen streek zij met haar zachte hand
door zijne bruine lukken en legde haar gelast tegen
zijn wang; de gedachten aan strijd en bloed weken
uit de borst vau den jongeling en het geluk der
liefde, verhelderde wederom zijn gelaat.
veel uitbarstingen hebben p]aat
wijzen toch de vele Javabeddj., 1
vroeger al zeer aanzienlijk moetei^"1
Ook het eilend Ternate, een dèf?'
eilanden, bevat een belangrijke viM
ze vuurberg is zonder twijfel' cl00r j
uitbarstingen boven de opperV]au!
verheven. Vóór de laatste, gro0t'e
telde hij 7 kraters, dio^zich na elk
nen gevormd te hebben, zoodat I
werkeloos bleef, nadat de tweede LlI
had en zoo vervolgens. In 1333 y
den zevenden krater een geweldig!
plaats, die in het volgende jaar dool
grootere gevolgd werd, maar dij
niets in vergelijking met hetgeen er1
1840 gebeurde.
Op den tweeden Februrri van
jaar begonnon de uitbarstingen ei)G
van den vuurberg, welke 48 uura-
en aanzienlijke schade veroorzaakte)
de berg gedurende eenige dagen J
zuilen uit zijn ingewanden, zoodat
der bewoners eenigermate verminde
in den nacht van den 14™ op den lj
ari werden zij opnieuw hevig versé
middernacht werden de schudding
heviger en vermeerderden eiken daV
gedruisch vermeerderde op eene
kende wijze. Omstreeks elf uur des voor
van den 15™ was het, als moest U
opensplijten en al de bewoners ver
of wel met alles, wat er op was
diepen afgrond wegzinken. De radelo;
schen deden hun best, om zich)
der vaartuigjes te redden, en velt
dan ook op de liefderijkste wijze opl
Fedor opgenomen en verpleegd.
Doch de ijselijkheden der verwoest
den nu haar toppunt bereikt, en dev»
werkingen der woedende natuur te;
verminderen, hoewel tuinen en
vernield waren, en geen enkel stee
staande was gebleven. Zelfs het zoo;
bouwde kasteel, dat gedurende twee
menige aardbeving had getrotseerd,
zweken. De aarde had zich geopend
water te hebben uitgeworpen, weder;
terwijl de ontstane verzakkingen velt
gevormd hadden. Geen mensch even
hierbij het leven verloren, hetwelf
waarschuwende schuddingen van te
was te danken. Nog verscheidene;
daarna gevoelde men die trillingen,
niet in zoo hevige mate. Langzemerk
den de bewoners terug en met
der natuur keerde ook de rust in k'
moederen weder.
Ook de Bandasche eilanden levert
scheidene voorbeelden van dergelijl
spuwende bergen op. Alles mede ti
zou misschien de belangrijkheid veri
en daarom wil ik ten slotte nog'
enkel woord gewagen van Goenon»
het brandende eiland. Dit ligt inde:
van Banda-Neira, en levert zeer vee:
rijks op. In een volgend nummer'
omtrent nog eenige bijzonderliei
deelen.
Dkütichem, P. VAN DE
«n gQHKSAt axr^-aega^M<»aBrftlaiia.yr/f-
Ter tentoonstelling, door
tot ontwikkeling van den landbouw111!
Noorderkwartier, den 26 Mei, des
te 12 uur alhier te houden, zu"fI
worden ingezonden
een- en tweejarige stieren, benen
die gekalfd hebben en pinken, nllc..
mende van de in 1883 en 1884
vereeniging gestationeerd geweest zjj!lt
Dezelfden, waaraan die voorw®
gesteld wordt.
Collectiën vee, bestaande uit: tvveetij
twee driejarige en twee vier- of "G
bij den inzender geboren, door lie® j
afgekalfd hebbende stamboekkoeieM
Inzenders voor dit nummer ®0hJ
gifto een op zegel geschreven ve'
leggen, waaruit blijkt, dat het ve J
geboren en door hen gefokt is. J
moet door den Burgemeester 111111
plaats gelegaliseerd zijn. w
Voor de beste vier ooien met har
van zuiver Texelsch korststaart 18*
Voor de beste vier ooien methar *1
van gekruist Texelsch ras.
Voor den besten ram, van zu'
kortstaart ras.