CH&GER COURANT
Bijblad van Donderdag, I December 1887.
Versla? der vergadering van de Vereeniging
tot Ontwikkeling van den Landbouw in
Hollands Noorderkwartier, gehouden te
Scha gen, op Woensdag, 40 November
1887, <les morgens teil tien ure,
in het Noord-Iloll. Koffiehuis.
I ht over onaangenamen smaak wesvolgens hij deze
1. Yorkshire rus, proef van 100 dagen, wogen per
stuk bij aankoop 320 tot 340 Kilo; bij verkoop 930 tot
916 Kilo, verbruikten 1500 Kilo meel en Liter wei,
aan voedingswaarde f 26.21 per stuk.
4. Poland-Cllina ras, proef 110 dagen, wogen per
stuk bij aankoop 225 tot 2377a Kilo, bij verkoop 624
tot Kilo, verbruikten 1010 Kilo meel en 11070 Liter
wei, aan voedingswaarde f 23.52.
s
Tegenwoordig waren ruim 70 leden, benevens eenige
gasten.
De voorzitter, de heer S. de Jongh, opende met een
kort woord van welkom deze vergadering, waarna door
den secretaris, den heer W. Teengs, de notulen der vorige
vergadering werden gelezen, waarvoor de aanwezigen
door luid applaus hunnen dank betuigden.
De heer Th. J. Waller deelt nu mede, dat het hem
onmogelijk was geweest als afgevaardigde der vereeniging
het landhuishoudkundig congres te Haarlem bij te wonen,
daar bijzondere plichten hem in die dagen naar Frankrijk
riepen, doch dat de heer Mac Donald als zijn plaatsver
vanger was opgetreden.
De voorzitter geeft nu in overweging, eerst te be
handelen deel e van punt 5 der beschrijvingsbrief:
/rapport omtrent de zaak Boekei en uitreiking der premie",
omdat de heer Boekei, bij de behandeling hiervan be
trokken, slechts enkele oogenblikken de vergadering
kon bijwonen.
Daar de vergadering zich volkomen vereenigt met
deze wijziging, deelt de voorzitter mede, dat door het
bestuur hem is opgedragen, het rapport uit te brengen.
In de vergadering van Maart was het proefjaar van den
heer Boekei nog niet verstreken en kon dus geen verslag
worden gedaan. Men had toen in de voorjaarsver
gadering eenige kazen, der uit de door den heer Boe
kei vervaardigden onderzocht en ze gunstig bevonden.
Wel bestond er verschil over den smaak der kaas, doch
dit was van ondergeschikt belang. Boekei heeft aan de
hem gestelde eischen voldaan, zijne brochure in het licht
gegeven, dus de premie van f 2000.verdiend. Spr.
merkte op, dat er ten opzichte van deze zaak veel strijd
was geweest, terwijl verkeerde inlichtingen de Com
missie van beoordeeling bijna van den goeden weg ge
bracht hadden. De heer de Jongh erkent, dat, niettegen
staande hij in den aanvang vóór de zaak Boekei was
geweest, hij in den gang der zaak van inzicht veranderde
en bij de eindbeslissing ook tegen had gestemd, ten
gevolge van het resultaat zijner onderzoekingen dien
aangaande. Spr. herinnert aan de advertentie der Kaas-
koopers-firma, die verklaarde Boekel's kaas niet te wil
len koopen; ook waren er klachten gekomen, dat Boe
kel's kaas na eenige dagen minder goed voldeed en een
firma uit Amsterdam verklaarde Spr. dat zij niet meer
van Boekel's kaas verlangde. Algemeen scheen ook de
klacht, dat men Boekel's kaas s'echls in eene enkele
streek kon gebruiken, waardoor de waarde der kaas
verminderde. Na al die minder gunstige inlichtingen, hield
liet bestuur toen eene vergadering, waarvan het gevolg
was, dat besloten werd, nogmaals een proef te nemen.
Daarop besloot de Commissie, met 5 tegen 4 stemmen,
den heer Boekei uit te noodigen, zijne brochure uit te
geven en werd eene Commissie benoemd, de brochure
te beoordeelen. Het duurde evenwel erg lang, voordat
de brochure het licht zag, terwijl het bestuur niet eens
een proefafdruk er van ontving. Niettegenstaande dat
a"es, meent Spr. toch te mogen constateeren, dat er met
de zaak Boekei een uitstekend werk is verricht, daar
se omtrent de kaasbereiding velen tot onderzoek heeft
aangespoord. Ook releveerde Spr. de inconsequentie der
heeren Kaaskoopers, waardoor de Commissie in hare
beoordeeling nog werd bemoeielijkt. //De tijd zal het
keren," zeide Spr. o. a., //of er eene groote schrede
|'oorwaarts is gedaan. Dit is een feit: het product Boe-
I kei brengt nog hooge prijzen op en is ook vele malen
I bekroond. Aan Boekei dus de eer van zijn werk; aan
I dol!. Noorderkwartier, den Commissaris des Konings,
I de Provinciale Staten en aan zoovele anderen, dank voor
I poging tot bevordering van de belangen van den
I landbouw."
Hierop vraagt de heer de Jongh of nog iemand den
eer Boekei iets wenscht te vragen omtrent zijne methode.
Niemand zich aanmeldende, verklaart nu de heer de
°ngh dat het bestuur de opmerking heeft gemaakt,
j Boekei bij zijne kaasbereiding eene bewerking in
■^passmg brengt, welke niet in zijne brochure is ver-
li tlk n'- "k6*1 *n Z0U* ze';teu ^er kaas." Gaarne vernam
el bestuur dienaangaande nadere verklaring.
De heer Boekei antwoordt hierop, dat de handelaars
1 ,}L s er over klaagden, dat zijn kaas te flauw was
I bij zout in de melk toen ontstond de
bewerking naliet, doch nu verwerkte hij een zekere
hoeveelheid zout in de kaas vooral niet in hoopjes
maar eenigen tijd later liet hij ook dit na en vermeende
het daarom ook niet in zijne brochure te moeten op
nemen, temeer daar hij meende in zijne brochure alleen
te moeten geven wat hij wist op het tijdstip, dat het
accoord was aangegaan.
De heer VValler vroeg nu den heer Boekei, of hij,
daar hij zegt, dat hij in zijne brochure heeft willen
geven, wat hij wist tijdens het accoord, als bij wijzi
gingen aanbrengt in zijne methode, alsdan nog die wij
zigingen wil kenbaar maken
De heer de Jong verzoekt nu B. eene zoogenaamde
quitantie te willen teekenen.
Bij de uitreiking der premie aan den heer Boekei
zegt de heer de Jongh, twee mannen te kennen, die zich
op het gebied der zuivelbereiding naam hebben verwor
ven zij zijn, de heeren Wouter Sluis en Boekei. De
eerste gaf vrijwillig alles wat hij wist ten algemeene
nutte, de laatste hield zijn wetenschap stipt geheim
Spr. liet natuurlijk ieder vrij, doch zich plaatsende op
het standpunt van zedelijkheid, stond bij hem Wouter
Sluis boven aan Spr. vertrouwt er op, dat de heer
Boekel, al wat hij meer mocht weten of uitvinden ten
opzichte van zijne methode, aan Hollandsch Noorderkwar
tier zal mededeel en.
De heer Boekel neemt de premie in ontvangst en ver
klaart alleen tot de bekendmaking van zijn systeem te
zijn overgegaan op herhaaldelijken aandrang van Holl.
Noorderkwartier, daar hij zich liever buiten moeielijk-
heden had gehouden.
Volgt nu punt 1 der beschrijving Mededeelingen
van verschillenden aard.
Voorz. deelt mede, dat het ledental der vereeniging
is verminderd tot op 171 12 leden hadden bedankt,
2 waren er overleden. Onder die overledenen was de
heer Brandjes van Purmerend, eeft man, wiens naam
bij de vereeniging ongetwijfeld in gunstig aandenken zal
blijven en wiens voorbeeld hij ter navolging stelt.
(Staande de verg. werden nu twee nieuwe leden voor
gedragen.)
Voorz. brengt verder ter kennisse, dat de finantieele
toestand der vereen, niet toeliet de inzenders op de Voe-
dings-tentoonstelling door geldelijke tegemoetkomingen
te steunen
dat het programma der paarden-tentoonstelling niet
gewijzigd is geworden
dat in de pauze voor du vergadering,, in den stal
van den heer Zeeman, de gelegenheid zal bestaan, den
/,veeredder" van den heer Slooves van Winkel, te zien.
Punt 2. Ingekomen stukken. Deze waren in zoo
talrijke getale aanwezig en allen van zoo ondergeschikt
belang, dat op voorstel des Voorzitters, om tijd te winnen,
besloten werd ze ter visie te leggen.
Punt 3. Verslag omtrent het landhuishoudkundig
Congres te Haarlem.
In een geestig gesteld rapport geeft de heer Mac
Donald, die in de plaats van den heer Waller als afge
vaardigde het drie-daagsche Congres heeft bijgewoond,
zijn indruk, dien hij er van heeft gekregen, terug. De
opkomst der Congresleden was zeer gering het zag
er ernstig en deftig uit er werd veel en over veel
gesproken de resultaten waren evenwel gering.
Het belangrijkste was misschien dat er besloten werd,
dat het Congres in het volgende jaar te Assen zou wor
den gehouden.
De heer J. Zijp Kz. meende dat het verslag van het
congres wel reeds bij het bestuur moest zijn ingekomen.
Punt 4. Verslag omtrent de oprichting van het Ne-
derlandsch Paarden Stamboek.
De heer J. Breebaart had zijn rapport ingezonden,
doch kon, uithoofde een Poldervergadering, persoonlijk
niet tegenwoordig zijn, waarop het rapport werd gele
zen door den heer Wonder.
Uit het rapport blijkt, dat deze jeugdige Vereeniging
reeds op een gunstigen uitslag harer pogingen mag
roemen en dat allerzijds zij medewerking ondervindt en
dat met de oprichting van dit Stamboek een zeer ver
dienstelijk werk is verricht.
Beiden heeren rapporteurs wordt door den Voorz.
de dank der vergadering gebracht.
Punt 5. letter a. Rapport omtrent de mestingproef
met verschillende varkenssoorten. Dit verslag werd uitge
bracht door den heer Wijdenes. Spr. deelde mede, dat de
proefnemingen afwisselden tusschen 108 en 112 dagen, dat
zij omtrent de wijze van voeding de beste hadden gevolgd
en tot de volgende uitslagen waren gekomen
'I. Ilolloiuisch ras, proef 112 dagen, wogen per
stuk bij aankoop 260 tot 237 Kilo, hij verkoop 695 tot
699 Kilo, verbruikten 1150 Kilo meel en 13790 Liter wei,
aan voedingswaarde f 23.91..
tt. Herhsllirc ras, proef 111 dagen, wogen per stuk
bij aankoop 257 tot 237 Kilo, bij verkoop 688 tot 698
Kilo, verbruikten 1105 Kilo meel en 12070 Liter wei,
aan voedingswaarde f 22 03.
5. Halfbloed DeeilSfll ras, proef 110 dagen, wogen
per stuk bij aankoop 150 tot 130 Kilo, bij verkoop
481 tot 496 Kilo, verbruikten 787 Kilo meel en 8800
Liter wei, aan voedingswaarde f 22.20.
De vetgemeste varkens werden allen verkocht te Alk
maar en brachten op: Yorkshire 42, Hollandsch 41,
Berkshire 437s. Poland-China 43 en Halfbl. Deensch 43
cents per Kilo. De kwaliteit van het vleesch werd zeer
gunstig bevonden; de slagers waren zeer tevreden, ter
wijl het verschil in prijs moet worden toegeschreven aan
de grilligheid der markt.
Stelt men den gemiddelden prijs op 427j ct. per
Kilo, dan hebben de varkens per stuk en per soort de
volgende saldo's opgeleverdYorkshire f 6.19', Hol
landsch f 1.64, Berkshire f 4.71, Poland-China t 4.74
en Halfbl. Deensch f 5.93.
Volgens de uitkomsten bleek derhalve dat het Yorkshire
ras het voordeeligst is. Vermelding verdient nog, dat
de Deensche biggen bij aankoop in gewicht ten ach
teren waren, doch bij verkoop de Poland-China over
troffen. De Halfbloed Deensche soort was dus niet minder
voordeelig.
Dat de uitkomst bij de Hollandsche soort minder
gunstig was, moet gedeeltelijk ook worden toegeschre
ven aan de omstandigheid, dat deze door een gebrek aan
de pooten in hunnen groei bemoeielijkt werden.
Was dus de uitslag der mestingsproeven nietonvoor-
deelig, de eindcijfers der finantieele kwestie waren niet
zoo schitterend te noemen.
De gezamenlijke uitgaven beliepen f 1987.18' tegen
f 1449.80 aan ontvangst, aanwijzende dus een nadeelig
saldo van f 537.38'. Op de begrooting der vereeniging
was f 500 uitgetrokken tot bestrijding der hieraan ver
bonden onkosten, zoodat een bedrag van f 37.38' nog
zal moeten worden beschikbaar gesteld.
Ten slotte bracht de heer Wijdenes hulde aan den
heer Zwart van N. Niedorp, die door zijne toewijding
in deze zaak de commissie tot deze proefneming in staat
had gesteld.
De heer D. Breebaart wil aan de verslaggevers, die ter
vergadering tegenwoordig zijn, van dit rapport een uittrek
sel geven, met verzoek voor kosten der vereeeniging aan
alle leden exemplaren te zenden.
De heer Zijp meent, dat het voordeeliger is een uit
voerig verslag dezer vergadering, met opneming der
rapporten, aan de redactie van het Maandblad ter plaat
sing te zenden.
Beide voorstellen werden door het bestuur in over
weging genomen.
Op de vraag van den heer Groneman aan den heef
Wijdenes wat hij moest verstaan onder Halfbloed Deen
sch ras, deelde deze mede, dat dit het zoogenaamd
Half-Hollandsch ras is, kenbaar aan zijn borstelig haar,
dat juist in tegenovergestelde richting groeit, als bij het
Hollandsche het geval is.
De Voorzitter betuigde den heer Wijdenis den dank
der vergadering voor zijn uitstekend rapport.
Punt 5 b. Rapport der Tentoonstelling van Fok-
merriën en Veulens, te Schagen gehouden.
Daar de heer Jb. Zijp door treurige huiselijke om
standigheden verhinderd was, het rapport uit te bren
gen, werd dit nu gedaan door den heer Mac Donald.
Spr. betoogde, dat de tentoonstelling van Veulens, af
stammende van gestationneerde hengsten, met goeden
uitslag was bekroond geworden. Duidelijk was gebleken,
dat tot het fokken van goede Veulens, uitstekende Mer
ries en Hengsten noodig waren. Vroeger gebruikte men
daartoe meest afgedankte knollen, vandaar indertijd die
achteruitgang van ons paardenras. De tentoonstelling, te
Schagen gehouden, leverde het bewijs van vooruitgang,
daar er inderdaad veelbelovende dieren aanwezig waren.
Met een woord van dank aan de Gemeente Schagen
en aan de Schager afdeeling van Landbouw, voor de
uitstekende diensten, bij gelegenheid der tentoonstelling
aan Holl. Noorderkwartier betoond, eindigde de heer
Mac Donald zijn rapport, waarvoor hem bij monde van
den Voorzitter, den dank der vergadering werd betuigd.
5 c. Rapport omtrent den wedstrijd met ploegen en
de uitreiking der prijzen. Dit rapport werd uitgebracht