Éi in n en la n dsch I\ie uws
Postkantoor Scliagen.
Lijst vail brieven, geadresseerd aan onbekenden, ver
zonden in de 2e helft der maand Octo'oer 1888.
en scheen even onkwetsbaar als onoverwinnelijk. Dat scheen
hij doch na Moskou, na de' Beresina, na LeipzTg
vooral, kwam er een keerpunt in de zienswijze. De onkwets
bare had dan toch zijn AchilleshielEr ontkiemde allengs
onder de tergend verdrukte Amsterdamsche burgerij een
geest van verzet, die zich in woorden, in geschriften, straks
in daden begon te uiten. Het staatkundig weerglas teekende
storm en donder, maar een donder die wellicht den
dampkring zou zuiveren. De dageraad der vrijheid scheen
niet verre meer.
In het begin van Npvember 1813, toen er hoe langer
hoe ongunstiger berichten uit Parijs kwamen, begonnen de
Fransche ambtenaren bij heele scharen ons land te ont
ruimen. Zij trokken meerendeels over Amsterdam naar
België. Dat schouwspel gaf den burger moed. En die moed
wies, toen het den léden November bekend werd, dat ook
de Fransche commandant der stad, Molitor, met stille trom
de plaat had gepoetst. Maandag 15 November heerschteer
een vroolijke, opgewekte drukte. De blijde kreet„Oranje
bovenweerklonk meer en meer en het „weg niet de
de Franschen begon er zich onder te mengen.
Nu draalde Barend Ponstyn, een eerlijk, Hollandsch zee
man, niet langer met een lang door hem beraamd plan.
Zes weken achtereen zegt Witkamp in zijn vertelling
„hoe Nederland een Koninkrijk werd" had Ponstyn reeds
eeno Oranjevlag verborgen onder zijne kleederen gedragen,
ten einde haar te ontplooien, wanneer het tijd zou zijn.
Dat oogenblik achtte hij thans gokomen; en toen het klok-
kespel van den Oudekerkstoren het derde uur van den
namiddag aankondigde, ontdeed hij zich van zijne boven-
kleederen, bracht de groote vaan te voorschijn, ontplooide
haar, en plantte haar, geholpen door vier wakkere maats,
aan een steng op de Nieuwe brug, ter plaatse, waar IJ
en Amstel elkander ontmoeten. Binnen weinige minuten
hadden al de juichende omstanders zich met Oranje getooid,
hing er Oranjelint te koop in tallooze winkels, en met
bliksemsnelheid versierde die kleur een uur later do dichte
volksmassa's, die jubelden en juichten in alle buurten onzer
groote stad. Welk een dag, die 15de November 1813
Het begon er voor den Franzoos slecht uit te zien. Tegen
het vallen van den avond trokken groote volkshoopen,
joelende en schreeuwende, en met stokken gewapend, door
de straten en staken het wachthuis der Fransche douanen
op het Droogbak en eenige andere gebouwen van dien
aard langs don Buitenkant, in brand. Binnen het uur ste
gen, over een lengte van wel een mijl ver, uit al die ver
blijven der gehate douanen, de vlammen ten hemel, zoodat
men in Waterland en aan de Zaan meende, dat geheel
Amsterdam-in vuur opging. Ook op het IJ zag men vlam
men, daar eenige der ondernemendsten in schuitjes spron
gen, daarmede naar de drie wachtschepen roeiden, die op
stroom lagen, en ook deze in brand staken. Den volgenden
dag, 16 November, van 't zelfde laken een pak. Nauwe
lijks was de Dinsdagmorgen aangebroken, of groote volks
hoopen togen naar het Werkhuis, het Spinhuis, het Ver
beterhuis, enz., om er de gevangenen te ontslaan, die daar
door de Franschen waren opgesloten. Nu, dat kon geen
kwaadmenige onschuldige was daar door de verdrukkers
achter slot gezet, en vaak onder de ergste mishandelingen.
Maar niets dan wraak was er in het spel, toen in den
laten namiddag het brooddronken grauw hier en daar tot
uitersten oversloeg. Allereerst begon men met de plundering
van het huis van den gehaten politie-commissaris Veijl
op het Rokin bij de Olieslagerssteegzijn bureau en zijn
woning zouden de ellende misgelden, die hij overduizende
gezinnen had gebracht. Het bureau op den wal, tegenover
de woning, was weldra aan de vlammen prijs gegeven,
en nu volgde de plundering van bot huis. Alles werd er
vernield, stuk geslagen en op straat geworpenen de gar
des van den prefect, in 't naburige huis geposteerd, durfden
geen hand tot verdediging uitsteken. Inmiddels trok een
andere bende naar het Rokin, waar de plaatscommandant
woonde, de „caisse génerale" (algemeene kas) werd bewaard,
en de „generale directie van politie" hare bureaux had
gevestigd. Voor deze bureaux twee aanzienlijke huizen
lag een drijvend vlot, waarop hot zoogenaamde schouts
huisje stond, met vertrekken voor de directie, de agenten
en de arrestanten. De bewakende soldaten werden over
weldigd, het schonthuisje in brand gestoken en de bureaux
aan plundering prijs gegeven. De kostbaarste meubelen,
spiegels, tafels en sofa's worden, tegelijk met de venster
ramen dier hooge hnizen, naar beneden geworpen en door
allerlei sieraden, pendules, luchters, lampen, porcelein,
schilderijen, opgesneden bedden, keukengereedschappen en
geheele ladingen papier, afkomstig van de verscheurde re
gisters en schrifturen, gevolgd. Evenzoo, ja erger misschien
nog, ging het toe bij den ontvanger Jonas op de Prinsen
gracht, in de woDing van den hoofdcommies der „vereenigde
rechten" op den Buitenkant, en in de huizen van andere
Fransche ambtenaren. Gelukkig vormde er zich hier dien
avond een vaderlandsch bestuur, dat den volgenden das?,
17 November, in functie trad en aan alle bandeloosheid
paal en perk stelde.
Een week later kwamen d9 Kozakken voor de stad en
werd de Oranjevlag van het paleis op den Dam uitgesto
ken. En den 2den December hield de uit Engeland terug
gebeden Prins "Willem Frederik, de oudste zoon van den
in bet jaar 1800 te Bronswijk overleden Prins Willem V,
onder jubelkreten en de vreugdetranen der verloste bur
gerij zijn plechtigen intocht binnen de hoofdstad. Amster
dam, was voor goed „om."
Oranje boven God hoede en bescherme ons lieve va
derland tot in lengte van dagen
Grijsbrecht.
Schageu, 17 November '88.
In de vergadering der Schager IJsvereeniging, die jl.
"Woensdagavond gehouden werd ten huize van den heer A. Vader,
ïrerd tot bestuurslid gekozen de heer P. Honijk, die bij onder
linge regeling zich heeft belast met de functie van penning
meester. Verder werd besloten, indien ijs en weder gunstig was,
ook dezen winter een hardrijderij te doen pliats hebben.
Namen der geadresseerden, plaats van bestemming.
van Schagen, Van den Enden, Amsterdam.
idem, Van den Enden, (Briefkaart.) Amsterdam,
van Schagerbrug, Mej. J. Visser, Amsterdam-. iH
Naai aanleiding van het bericht uit Iriesland over 'net
vieren van het Sint. Maartensfeest aldaar op den 11 Novenber,
wordt door een lezer van de Schager courant de opmerking ge
maakt dat niet in Friesland alleen deze feestviering plaats
heeft. Ook in vele Noord—Hollandsche plaatsen kent men den
„Keuveltjesavond" van 11 Novemder.
Voorts is de vrij stellig uitgedrukte meening, dat het Sint
Maartensfeest een feest ter herinnering aan den bekenden her
vormer Marten Luther zou zijn, wel aan eenige bedenking
onderhevig. In Wigand's Conversations Lexicon staat, onder
meer, opgeteekend, dat Martin de Heilige, nadat hij in Frank
rijk eenigen tijd in een klooster geleefd had, door het volk tot
Bisschop van Tours werd gekozen, doch met die keuze zoo weinig
ingenomen was, dat hij zich verborg. Zijne schuilplaats werd
echter door het geschreeuw van eenige vette ganzen verraden,
en zoo zag Martin zich geuoodzaakt zich aan de keuze te
onderwerpen. Hij stichtte een klooster nabij de stad Tours en
stierf den llen November van het jaar 400.
Deze datum werd sedert een Katholieke feestdag, waarop als
feestmaal gebraden gans werd voorgediend. Ook werden hier
en daar onder klokgelui en vroolijk gezang door de kinderen
kleine lichten door de straten rondgedragen en giften ingeza
meld ten einde zich versnaperingen te verschaffen.
X Donderdag jl. zijn te Callantsoog nit zee 350 battings
aangespoeld, een gedeelte met het merk O. S. G. de overige
gemerkt E. S. en waarschijnlijk afkomstig van de lading van
de te Petten gestrande stoomboot.
Gistermorgen strandde op den Razenden Bol een klein
tweemast stoomschip. De sleepboot Hercules, die zich bij het
gestrande schip Gaijton bevond, kwam onmiddelijk naar de haven
en vertrok met de reddingsboot en sleeptouw naar de stran
dingsplaats. Aldaar aangekomen, was van de equipage echter
niets te ontdekken, zuodat. deze ongetwijfeld reeds vóór de stran
ding van boord was gegaan. Van den naam of de nationaliteit
van het schip kou men niet het minste bemerken, het heeft
een rooden schoorsteen met zwarten bovenrand. Het achterschip
zit reeds geheel onder water, zoodat van afbrengen wel geen
sprake zal zijn.
Zaterdag jl. had op eender spoorweglijnen in het noorden
des lands de volgende wraakneming door een passagier plaats
Een heer wilde onder weg het raampje laten zakken. Dit
ging wat gemakkelijk, want nadat hij even de afsluiting had
aangeraakt, viel het raam plotseling neer met een schok, welke de
ruit deed breken. Onze reiziger werd gedwongen de ruit te be
talen. Den volgenden dag echter, toen hij langs denzelfden weg
terugging, trof hij een vast raam, dat stevig zat en niet dan met
inspanning kon geopend worden. Na een half uur gestoomd te
hebben, verbrak hij het zegel van het noodreratoestel, draaide
aan de kruk en de trein stond stil. Onmiddellijk was de con
ducteur bij hem. De reiziger slaakte een zucht van verlichting
en zeide„gelukkig dat ik versche lucht krijg, ik dreigde te
stikken De conductenr merkte op, dat het raam wel te openen
was en voegde de daad bij het woord. „Je bent sterker dan
ik, vriendje was het antwoord van den reiziger. De conducteur
maakte natuurlijk proces-verbaal op.
Naar wij vernemen zullen de volgende werken bij den
uitgever L. J. VEEN te Amsterdam, het licht zieu:
Carmeu Sylva, Op dwaalwegen, twee deelen; Dr. G. Slot
houwer, De familie Hendriks; Een door Braakensiek geïll. boek
van N. van Harpen, getiteld Een eerste schrede, met een
voorwoord, van Fiore Delja Neve; Detlev von Liliëncroj», Een
hart van Goud, verta Jd door Meta Hugenholtz; twee lieve gtïll.
boekjes van Fiore Della Neve, getiteldDe smid van het dorp
naar H. W. Longfellow en bij den Put, riaar S. Woodworth
en de volgende Kinderboeken J. Spyri, Arthur en Squirrrl;
A. de isser, Het Zonnetje van Binnen, en Cheribon, De zwarte
Jager, 3e druk.
Het ouderwetsche kloppen van kleeden, en daarbij de
daaraan verbondene stof-verplaatsing, zal weldra tot het verle
den behooren, aangezien de firma Latenstein en van de Stadt
te Zaandam, bij het gemeente-bestuur aldaar, aanvraag gedaan
heeft, om op haar terrein hij de Stoom-Wasscherij te mogen
doen bouwen, een gebouw bestemd tot inrichting voor Machinale
Tapijtreiniging. Deze inrichting in Nederland niet bekend, wordt
gemaakt volgens de nieuwste constructie, en heeft in Londen
reeds het grootste succes verworven.
De kleeden worden geheel stofvrij gemaakt, de kleuren opge
helderd, zonder dat zij iets te lijden hebben, en daar zij °in
verhoogde temperatuur komen, worden zij bij aldien ze soms
iets vochtig zijn, zuiver en droog, zoodat al het aanwezige stof
direct los laat.
De minister van binnenlandsche zaken heeft de volgende
beschikking genomen
toe te staan, dat jong of klein fokvee, langs spoorwegen
vervoerd worde in andere dan uitsluitend voor het vervoer van
vee bestemde wagens, en dat de wagens waarin dat fokvee langs
spoor- of tramwegen is vervoerd, niet na elk gebruik worden
gereinigd en ontsmet; onder voorwaarde, dat de volgende be
palingen worden in acht genomen
a. het vervoer geschiedt in goed onderhonden reine hokken
van voldoende ruimte, voorzien van het opschrift „fokvee"-
b. de hokken moeten een voor vocht onderdoordringbaren
bodem hebben en van verscb ligstroo zijn voorzien
de hokken moeten na elk gebruik gereinigd én, wanneer
de district-veearts dat in een bijzonder geval noodig acht ont
smet worden. Acht de district-veearts het i» zolku^
noodis, dan moet ook de plaats door bet hc(k iD jfcn
ingenomen geweest, ontsmet worden. *«geo
De reiniging geschiedt op het station van aankomst d
smetting van veewagens op het aangewezen station; e°nU
d. het vervoer mag niet geschieden in wagens 0{ 4f
derde gedeelten vaa wagens, waarin tevens veevoeder of
is geladen. Stt0°
Dinsdag, 13 dezer, des morgens ten elf unr had
„Calé Suisse" te Zaandam, de 36ste algemeene vergaring éi
der Vereeniging tot bevordering van den Landouw in fXj
Noorderkwartier, ouder voorzitting van den heer J.
Er waren, behalve eenige belangstellenden, ongeveer 40
aanwezig.
TJit het verslag bleek de bloei der Vereeniging, die tin
185 leden telt, terwijl de balans over het verstreken boeljé"
een batig saldo f 1000,— aanwees. J,v
Er werden belangrijke verslagen uitgebracht, als oïer u
Landbouwkundig Congres te Assen, over de tentoonstelling te
Alkmaar in Juni van dit jaar, enz., terwijl als plaats voor
Algem. Vergadering in Maart 1889 werd aangewezeuWiens',
gerwaard.
Na de uitreiking der prijzen, op de laatste tentoonstelling
behaald, werden de punten op het programma vermeld, achter,
eenvolgens besproken en afgehandeld. Ten ongeveer 5 nrewerj
de Vergadering gesloten.
Nog verdient melding gemaakt van de volgende mededeeling.
die belangrijk genoeg is om in wijderen kring bekend gemaakt
te worden.
„De ondergeteekende veroorlooft zich u kenr.is te geren
dat hij van plan is, gedurende de maanden November, December
Januari en Februari, een practischen Cursus voor Melkonder
zoek te houden, die ten doel zal hebben u in staat te stellen,
zelf de melk nauwkeurig te onderzoeken, en slechte, voor de
kaasbereiding niet geschikte melk af te zonderen.
De meeste gebreken der kaas hebben hunne oorzaak in de
melk en het mag zeker noodzakelijk genoemd worden, dat iedet
kaasmaker zijne grondstoffen met de grootste juistheid wete te
kiezen, ten einde een goed product te verkrijgen. Ia dei
cursus zullen de volgende punten behandeld worden
lo. Het onderzoeken der melk tegen vervalsching, don
middel van den Areeometer en de vetbestemming.
2o Het onderzoeken der melk voor de geschiktheid tot
kaasbereiding, door de Casaïneproef.
De duur van den curses is vier weken en het onderricht
heeft plaats tweemaal per week. Dag en tijd kan door de deel
nemers bij overeenkomst worden bepaald.
Het honorarium bedraagt f15 per persoon. i
Aanmeldingen moeten geschieden bij
Dr. Graeff,
fabrikant van zuivelbereidingsstoffen,
te Alkmaar.
Te Groningen is Donderdag raiddag driemaal achter el
kander brand uitgebroken in de woning van den kastelein E-
Bolhuis aan het Winschoterdiep, eigenaar de erven Vol uk
De eerste keer, ongeveer 1 uur, kon de brandweer sléchts eet
schoorsteenbrand constateereu, die spoedig werd gebluscht.
De tweede keer, te ongeveer 3 uur, was een kleine binnen
brand uitgebroken in eene bedstede. Ook deze was spoedig
bedwongen.
Eenige «ogenblikken na het vertrek van den brandweer stoel
het huis eensklaps in lichte laaie, zoodat het perceel au du
ook bijna geheel is uitgebrand. Acht koeien en een paard zijn
behouden gebleven, doch van den inboedel is weinig getei
kunnen worden, terwijl een kraam van een oubemiddelden ka-
misreiziger, welke B. gedurende den winter op zijn »lda
zoude bewaren, gedeeltelijk verbrand is. "Vermoedelijk heeft M
vuur zich uit den schoorsteen aan den dubbelen zolder roedel-
gedeeld en is dit de eerste maal door den brandweer met op
gemerkt, terwijl de tweede maal zelfs eenige brandende ze*
planken verwijderd zijn. Het schijnt al zoo dat toen de brsfo
niet geheel is gebluscht. Huis en inboedel waren verzelerJ
INTO-EZONTDE 3ST.
Geachte Heer Redacteur.
Naar aanleiding van bet stukje in uwe courant van 11^
omtrent het gebeurde te Sijbecarspel, wordt u beleefd ver/^
ook het volgende ter opheldering te willen plaatsen.
Dat een meisje haar galant bedankt of „haar vrijer de
geeft" is voorzeker eene alledaagsche zaak, doch zooals
te Sijbeo. heeft voorgedaan, komt zeker van de honderd
niet ééns voor en verdient daarom wel in het juiste licht ga
te worden/ '..J
J. S., een net jongmensch en boerenzoon, werd verlief °P
dochter van den kastelein L. yj
De ouders van het meisje weerden den omgang der
jongelui niet, maar werkten die eerder in de hand. ;i
Toen, eerst na geruimen tijd, ook de ouders van J-
kregen van den stand van zaken, namen deze strenge
regelen tegenover hun zoon, daar zij in een huwelijk v»n W
met D. L. om godsdienstige en wellicht ook andere re
niet wenschteu toe te stemmen. Bemerkende, dat
maatregelen niets mochten baten, besloten zij have
verkoopen en zich elders te vestigen, van hun zoon J. K
en lijfsieraden medenemende.
als
kind
J. werd nu door den kastelein Ij. en diens vr0!lW -. ge,feest
aangenomen en is eenige weken kosteloos bij hun the10 p.
Wel een bewijs, dat zij de verkeering van hunne 00
met J. goedkeurden. Hoe kou 't ook anders, ï0°0
boerenzoon
Doch wat gebeurt. je#
De ouders S. blijven volharden in hunne we]ge"j°e'|eBde
weigeren zij kleeren, enz. aan J. af te geven. Nu 00 j. (0ot-
echtgen. L. dat, nu J. zonder middelen is, 1!?° uartij
te willen en te kunnen werken, toch geen geschift 6 zeg'
is voor hunne dochter. Zij geven hem derhalve de
gende, dat de handen hem voor alles verkeerd opd'
Dat J. er alles voor opgeofferd en getoond bee jypg.
telijk met D. te meenen, komt bij hen niet m
