was. De brigadier der rijks veld wacht en de gemeente-veldwachter
zijn terstond op weg gegaan om den schuldige, die in de ver
warring wist te ontsnappen, te vatten.
Bij de op Woensdag 19 Juni jl. te Alkmaar gehouden
aanbesteding van de werken van het Ambacht van West-
Friesland, genaamd Geester-Ambacht, zijn aangenomen
Perceel No. 1, Huigen en Zuider-Rekerdijk, raming f 160.
door J. Oldenburg te Bergen, voor f105.
Perceel No. 2, Omloopdijk, raming f180.door denzelfde,
voor f 125.
Perceel No. 3, Noorder-Rekerdijk, raming f 650.door
S. Blom te Schoorl, voor f 530.
Perceel No. 4, verschillende werken, raming f 190.door
J. Klerk te Haringkarspel, voor f170.
Perceel No. 5, Zeedijk, raming f 3 40.door J. Dekker te
Sint Maarten, voor f 280.
Perceel No. 6, Ursemmerdijk of Zeedijk te Winkel, raming
f 55.door P. Koomen te Winkel, voor f 35.
Perceel No. 7, Walingsdijk te TJrsem, raming f 1075.
door J. Oldenburg te Bergen, voor 1 840.
Door het Bestuur van Geestmer-Ambacht, werd besteed
Veenhuizerdijk, raming f 400.door Olvert Kuin te Veenhui-
zen, voor f 350.
Groote Mallegat, raming f 50.door D. Kriller te Oude
Niedorp, voor f40.
Bij den te Haarlem den 20sten dezer gehouden aanbe
steding van den bouw eener brugwachterswoning nabij den
vlotbrug te West-Graftdijk, is aannemer geworden de Heer
P. Boldewijn te West—Graftdijk, voor f3620.
De heer A. Plaat, onderwijzer te Graft, komt No. 1 voor
op de voordracht van onderwijzer te Alkmaar en mej. P. van
der Molm te Driehuizen, gem. Zuid- en Noord-Schermer staat
No. 1 op de voordracht voor onderwijzeres, eveneens te Alkmaar.
Dit tal van brieven, door Twentsche grasmaaiers uit
Noord- Holland en Friesland naar huis gezonden, blijkt dat de
maaiers financieel een goed jaar zullen hebben. //Niet de boereu
zijn dit jaar baas schreef een maaier neen, wij kunnen
den baas spelen. Wat wij vragen, wordt ons gegeven want er
zijn geen zeisen genoeg om het gras op tijd te maaien, zooveel
is er op stam. Het is heet en het werk zwaar, maar het loon
verzoet den arbeid. Ik breng een beste bom mee naar huis.
Adieu
De heer W. E. Willink Ketjen is "Vrijdag morgen door
de rechtbank te Amsterdam in het bekende geding v r ij-
gesproken, wat betreft het //smaadschrift", doch veroor
deeld wegens gewone beleediging van den min van Kol.
in de uitoefening zijner funciëu tot f100 boete. De eisch was
zes maanden.
Naar wij vernemen zal de heer Willink Ketjen tegen deze boete
in hooger beroep komen,
Het aanleggen van vruchtentuinen en boomgaarden begint
in het noorden van ons land meer navolging te vinden. Bekend
zijn de aanlagen te Gasselternieveensche mond, Stadskanaal,
Wildervank en Yeendam en dat het waard is zich ook min
of meer in het groot op kleine of grootere vruchten en ooft
toe te leggen bewijzen de cijfers. In Limburg breidt zich de
ooftbouw uit. In het dorp "Vliermaal, een plaatsje met 600 in
woners, verkoopt men jaarlijksch voor f4000 gemiddeld aan
pruimen en het is geen wonder dat appelboomgaarden van
2 bunders 2000 tot 2500 gl. opbrengeu.
Een baldadige jongen sneed Dinsdag op het Yan Hogen-
dorpsplein te Rotterdam den draad door, waarmede een aantal
ballons, die ten verkoop bij de bloemenmarkt schijnen te behooren,
aan elkander waren verbonden. Bedrukt stond de vrouw haar
eigendom in de lucht na te staren, toen weldadige handen haar
spoedig zooveel centen toestopten dat zij, naar hel scheen, ruim
schoots schadeloos gesteld was.
Een half uur later zat dezelfde vrouw met denzelfden jongen,
in de korte Wijnstraat op de stoep van de Luthersche kerk, de
centen te tellen die ze samen verdiend hadden.
In de graafschap Zutfen is onder de buurtschap Zwolle
eene slang gevangen van ruim 2 meter lengte.
Bij den landman d. R., aan het Noord-Hollandsch Kanaal,
niet ver van Buiksloot, werd dezer dagen een koe gestolen. De
dader werd aangehouden te Ilpendam, waar hij het beest voor
ver onder de waarde wilde verkoopen aan den pontwachter, die
kwaad vermoeden kreeg en den gemeente-veldwachter waar
schuwde. De dief werd opgesloten in de provoost op het
Raadhuis, doch wist te ontsnappen. Hij liet zijn pet achter en
nam een hoed mee van den klerk ter secretarie
Een meisje van 12 jaren heeft van eene dame in het
spoorwegstation te Groningen een portemonnaie met ruim f 40
ontvreemd. Zij kocht voor het gestolen geld een spoorkaartje
Groningen-Den Haag, en vertrok Zondag middag derwaarts,
hare ouders doodelijk ongerust achterlatende.
Ie s—Gravenhage zwierf zij echter nog laat in den avond
op straat en werd daar door de politie aangehouden, die haar
naar Groningen terugleidde. Zij had nog f35 in haar bezit.
Aan de Biltstraat te Utrecht viel eergisterenavond een
man van vermoeienis en uitputting neder. Uit zijn stamelen
kon men opmaken, dat hij 24 uur had geloopen en gedurende
dien tijd niets had genuttigd. Spoedig werd hem een flinke
boterham gebracht, doch toen de ongelukkige er als een razende
in hapte, beet hij twee zijner vingers af. Aan het hulpbureau
van politie werd hij toen verder verpleegd.
Vrijdagmorgen jl. was men op het Munsterkerkhof te
utrecht getuige van een aardig tooneel.
Een Janmaat, die des nachts uit geweest was, had zijn bivak
opgeslagen op de sloep van een huis. Met den rug tegen den
muur geleund zat hij zijn roes uit te slapen. Natuurlijk waren
er dadelijk eenige nieuwsgierigen, waaronder ook de dienstmeid
van het bedoeld perceel. „Hoe zal ik me die vuile, slapende
teut van de deur krijgen p" vroeg ze. Wakker schudden ging
lastig. Eeusklaps kwam onze dienstbode op een goed denkbeeld.
De slang van de waterleiding werd gehaald, aangeschroefd en
aangelegd op het bruine gelaat van den logeergast. Fluks spoot
een frissche straal water Janmaat, zoo katterig als hij was, in
't gezicht! Verschrikt ontwaakte hij en wraak nemen was zijn
eerste gedachte. Hij sprong op, pakte zijn ondeugende plaagster
beet en begon haar flink te zoenen tot hij geheel nuchter was,
waarop hij onder een daverende toejuiching der menigte afscheid
van de schoone nam, die met die onverwachte aardigheid alles
behalve gediend scheen te zijn. Althans zoo hield zij zich.
De vreemdeling, die in deze dagen te Leiden een bezoek
brengt aan de armenwijken, moet den indruk verkrijgen dat,
de behoeftigen en mingegoeden bijster veel van doperwten
houden en zich die bij groote hoeveelheden kunnen aanschaften.
Men ziet toch geen huisgezin, waar men niet bezig is met doppen.
De fabrieken van verduurzaamde levenmiddelen bezorgen dit
werk aan verschillende gezinnen. Zij betalen voor het doppen
I2Y2 cent Per zak, en wijl de vrouw, tusschen haar gewone
werk door, deze bezigheid kan verrichten, brengt dit aan velen
een niet te versmaden bijverdienste.
Ten einde bedrog te voorkomen, worden ue doperwtjes eerst
gewogen. Bij het terugbrengen moet men ook de doppen aan
de fabriek restilueeren, die daarna met de erwtjes gewogen,
hetzelfde gewicht moeton vertegenwoordigen als de ter dopping
verstrekte doperwtjes. Één persoon behoeft ongeveer anderhalf
uur voor het ontdoppen van den inhoud van eiken zak.
Aldus verhaalt de /Zuidhollander". Vóór dezen dacht meuigeeu
zeker, dat de behandeling van ouze verduurzaamde levensmid-
dellen met meer zorg geschiedde. Wie al niet dacht aan helder
gewasschen meisjes, die met de bereiding belast waren, had
zich toch zeker niet voorgesteld, dat een deel der bereiding ge-
geschiedde buiten alle toezicht, in armoedige woningen, door
vrouwen„tusschen haar gewone werk door."
Uit het Noorden schrijft men
Wanneer de Friessche boeren, die nu met duizende mudden
aardappelen van het vorige jaar wei niet in hunne maag, maar
toch in hunne opslagplaatsen zitten, zonder kans om een eenigs-
zins bijkomenden prijs te kunnen bedingeu (men heeft reeds 1
ct. betaald voor de korf (j/9 mud), op een gedeelte hunner
aardappelproductie de ensilage hadden toegepast, door ze den
verleden herfst in te kuilen, dan zouden zij nu niet alleen
geen verlies, maar een zeer goed veevoeder bezitten. Het is
nl. gebleken dat, even goed als gras enz., ook bieten, knollen
en aardappelen zeer goed maanden lang in bakken bewaard
worden. Zelfs wanneer zij, ziek of bevroren zijnde, aan spoedig
bederf onderhevig zijn. Het verstandigst is, slechts datgene in te
maken, wat anders toch waarschijnlijk verloren zou gaan, zooals
b. v. met kleine aardappelen, vooral voorjaars als de kuilen
openkomen, en ze vaak bevroren zijn, meermalen het geval
is, zoodat men ze dikwijls bij karrevrachten heeft moeten weg
werpen.
Het is een feit dat deze knolvruchten, al zijn ze ook goed
opgeborgen in den winter, des voorjaars aau verlies van voe
dingsgehalte bloot staan, nl. zoodra zij beginnen door te
groeien. Aardappelen kunnen alsdan 40 pet. van hun zetmeel
verliezen de bieten worden houterig, voos, rotten gedeelte
lijk, enz.
Bij ensilage van aardappelen kookt of stoomt men ze liefst
voorafmen kan ze ook rauw inmaken, maar koken is beter,
echter kan er met bevroren aardappelen wel eens zooveel
haast wezen, dat er geen tijd is om ze gaar te koken, indien
hel groote hoeveelheden betreft. Kleine partijtjes maakt men
in oude vaten in met hier en daar een handvol zout er
tusschen door. Wie veel aardappelen verbouwt eu in de gele
genheid mocht zijn, om ieder jaar aanzienlijke hoeveelheden
waaronder het kriel of de kleinen ook in te maken, schafte
zich een ketel aan, om zulk voeder met stoom gaar te koken.
Het laat zich wel hooren, dat op deze wijze de aardappel, die
hierdoor zijne voedingswaarde behoudt, vooral in het voorjaar
een veel beter voeder is, dan wanneer hij op de gewone wijze
bewaard werd.
Bieten en knollen worden niet vooraf gekookt, maar stukge-
stooten in den kuil, wanneer zij ingemaakt worden.
De broedermoord te Blesdijke. De vermoorde Cornelis
v. d. Wal, 26 jaren, was boerenarbeider, en zijn broeder, de
moordenaar, Willem v. d. Wal, 22 jaren, timmermansknecht.
Des daags te voren (Zondag middag) waren zij bij herhaling
geweest bij den kastelein J. de Boer aldaar, om biljart te
spelen, 's Avonds half negen was Cornelis van daar vertrokken
en Willem ongeveer negen uur. Yan daar zijn ze gegaan naar
de herberg van den heer A. Nijk, onder Peperga, "waar ze met
andere personen tot elf uur vertoefden, toen de politie kwam
en zij gewillig de herberg met een soldaat verlieten. Als broeders
konden ze niet best met elkander over den weg, doch dezen
avond hadden ze geen ruzie gehad in de herberg. Om half een
werd bij den kastelein J. de Boer geklopt. Toen bleek het
dat Willem in 't boezeroen, zonder vest en zonder pet, met
bloote voeten in de klompen voor het raam stond, met dringend
verzoek hem een hechtpleister te geven, waarbij hij zeide
„Gauw, gauw 1 want hij kan wel dood wezen.* De hechtpleister
werd hem nu door de vrouw van de Boer onder 't raam toege
schoven, waarop hij in ijlende vaart naar huis snelde.
Willem heeft bekend zijn broeder met een broodmes door
een steek in 't hart en in den rug vermoord te hebben. Daar
Cornelis reeds te bed lag, toen Willem thuis kwam, moet C.
tot W. hebben gezegd„Als ge morgen vroeg maar op tijd
opstaat, want ge weet wel, dat gij te Watereu bij 't timmeren
moet zijn.* Dit moet W. zeer euvel opgenomen hebben, waarop
C. het bed verliet, waardoor een worsteling tusschen hen beide
ontstond, waarop W. met een broodmes, dat hij uit de keuken
had gehaald, hem twee doodelijke wonden toebracht.
Ue zuster van de broeders stond met haar minnaar voor
het huis te praten, maar zij durfden niet tusschenbeide treden,
omdat de beide broeders niet vrij van sterken drank waren.
De vader en moeder, die te bed lagen, moeten toegeschoten
zijn, toen het reeds te laat was.
De vader was vroeger boer, maar nu rentenier. Cornelis en
Willem waren hunne eenige zoons. Dit hartverscheurend geval
verwekt algemeeue deelneming. De tosstand der ouders jj
te beschrijven.
Op de vrang: „wat moet men doen om bij onwe<|e
getroffen te worden?* wordt door den Noord-Brabauder't
geilde antwoord gegeven
lu de eerste plaats kan gezegd worden, dat het geheel
teloos is de ramen en deuren te sluiten het openstaan j
van levert volstrekt geen gevaar op. Wel het opstijgen vBn
dikke kolom rook uit den schoorsteen blusch dus Uff'
uit, tenzij gij vuur stookt zonder rook. Ga niet bij den sch
steen staan, ook niet bij ijzeren of koperen gereedschap^
bij het ov< rspringen van den bliksem van het eene voor!^
op het andere, zou hij door uw lichaam kunnen gaan
dooden of verlammen.
Is men geheel door metalen voorwerpen omringd, dan is ni(
veilig, dus ook in een ijzeren ledikant; ook in een kleerenkaa
waar wollen kleederen hangen, of gedekt meteen wollendekei
Men is dan nl. afgesloten door stoffen, die de electriciteit nj(
geleiden. Liefst, ga men midden in de kamer staan, zoover®,
gelijk van schoorsteenen en muren af en legge ijzeren en
voorwerpen, die men bij zich draagt, van zich af. Tot zoo\,
de voorzorgen voor binnenshuis, die voornamelijk voor het p[S(j
land gelden, want de woningen in steden worden zelden
den bliksem getroffen.
Buitenshuis heeft men er op te letten wat gevaar oplevert
hel dragen van metalen voorwerpen, de vlakte, de onraidde
lijke nabijheid van boomen, huizen of water. Men verwijd®
zich dus zooveel mogelijk daarvan. Metalen voorwerpen legj
men eenige meters van zich af en vleie zich lang uit op di
grond neder. Steek vooral uw regenscherm niet op. Laat
liever nat regenen of zet het op een looprn, als ge de een
andere beschutting binnen uw bereik ziet.
Te Oudkerk, heeft een oppassend arbeidsman, 59 jaar 011
zich op zeer vreemdsoortige wijze van het leven beroofd. 0
had nl. zijn zakdoek aan een haak in het deurkozijn bevestij
en deze daarna zoo stijf om zijn hals geknoopt dat de adei
haling moest stilstaan. Toen zijne dochter, die voor pleizien
was geweest, thuis kwam, vond zij haar vader daar staand
groette hem, doch men verbeelde zich den schrik, toen zij 011
dekte dat het dierbaar leven geweken was.
Het geval verwekt veel deelneming. De man was wedumi
en sedert eenigen tijd lijdende aan zielsziekte.
UIT DE PERS.
Een doleerende vergadering. 0
de vergadering van Chr. Nat. Schoolonderwijs, te Haarlem 5
houden, bleek al weder duidelijk, dat de doleantie de 1 f
christelijke school kwade parten speelt. Samengaan kuaneni:
doleerders en niet doleerders niet meer. De toestanden toJf
negoutum, te Utrecht, te Anjum, om van meer plaafiei®1
te spreken, toonden zulks duidelijk. Financieel verkeert de ra-
eeniging mede in nood. Velen achten de contributie van tó
lidmaatschap, f 5, te hoog en wilden f 2.60 zien gehewf
waardoor het ledental zou stijgen, meende men. Een voorstel W
verlaging der contributie werd evenwel verworpen.
Mr. Th. Heemstra leidde het ontwerp tot wijziging der sch»
wet in. Hij zou liefst de openbare school zien verdwijnt!
maar was toch blij dat de voorkeur, die de overheid voorhefi
aan de „neutrale" school gaf, verdwenen is en zij nu een |h
hul psel" (sic.) zal worden. Met de subsidie was spreker 1"';
schik, maar wees er tevens op, dat offervaardigheid noodig hl#1
daar het vermeerderd personeel de rijkssubsidie zou opeten,
Ds. Pierson scheen minder ingenomen met het eten n»
staatsruif en met het ontwerp. Hij was bang dat de pat'1®
herziening de principieele in den weg zou staan en dat
zich met een beetje geld zou laten zussen. Ook wou diej
art. 33 (christelijke deugden) uitgelicht hebben. Ook dr. W j*
vreesde dat men zich met een kluitje in 't riet zou laten s*
voor een beetje geld.
De heer Bijleveld was dankbaar voor het brokje, oW
gaarne den eisch vallen, dat op alle scholen dezelfde v®
moeten worden onderwezen. (De Broêrkensscholen
Mr. A. F. de Savornin Lohrnan vindt het een groot f
recht, dat dit ontwerp ingediend is en wijst vooral of'
groote beteeken is van rechtsgelijkheid. (Die heer heeft het g
Bovendien weet hij mede te deelen, dat kenners en veren'
der Staatsschool openlijk weten te vertellen, dat de op®1
onderwijzers geesteskinderen van Mutatuli zijn. (Zoo»
de openbare onderwijzers. Smeersel voor de 01
zielen om de opeubare onderwijzer verdacht te maken!)
De hoer Husen wist te vertellen, dat tegenwoordig
tatuli-mannen psalmen laten zingen in hun school, als
Chr. school in aantocht is. (Waar en wie Ds. Phj®~j
evenals de Haarlemmermeer door drie machines werd
pompt, ook drie machines plaatsen om de openbare ■w-
te zuigen. (Aardig; zeker stoommachines!)
Aan het einde der vergadering bleek, dat de syuo
weer de vlag moesten strijkende doleerders kraaide»
Bij tweede vrije stemming toch werd Dr. Woltjes met -
de 77 stemmen tot lid van de hoofdcommissie vcrJtoze'Vy
nam die opdracht natuurlijk ook aan, als één lijntje/
met patroon Kuyper.
Friesche Ct-)
Het Bruno-Protest. ^aar
van het protest in de Tijd, waaromtrent wij in ons
mer het een en ander mededeelden, schrijft nu de
sche Ct. (uo. 145) o. a. het volgende: tas01
„In den tegenwoordigen tijd, waarin de ultramoi
partij, nu zij in andere landen, in Italië zelf, terrein
tracht elders macht te veroveren, is het goed, dat er
voorbeelden als die van Bruno wordt gewezen dat j
zijne nagedachtenis te huldigen protesteert tegen overn
en gewetensdwang. j,et
„W ij gunnen den tegenstanders van die demonstra^
noegen om allen die daaraan meededen „verblinden
wij betwisten hun in geen enkel opzicht het recht
Yaticaan te protesteeren. Zij blijven daardoor ïU>v
