UIT DE PERS.
In het begin dezer week hebben te Kortezwaag dieven
zich door verbreking eener glasruit toegang verschaft tot de
spreekkamer van den heer Ebbinge, arts aldaar, waar ze uit
een schrijftafel eene lade hebben medegenomen met papieren
en een riet onaanzienlijk bedrag in zilvergeld. Hoort men daar
herhaaldelijk van inbraak en diefstal van boter en spek, dit
stukje is zeer brutaal, als men weet dat Tfët huis aan de open
bare straat ligt, en bij den heer Ebbinge op alle tijden van
den nacht volk kan wordeD verwacht om hem als geneesheer
te roepen.
Uit Leeuwarden wordt van 19 Augustus gemeld:
Kaar men verneemt, zijn er gisteren, toen de stoom meel
fabriek aan de Dokkemer Ee afgebrand is, dadelijk zulke be
zwarende vermoedens gerezen tegen een der eigenaren, W.,
dat de rechtercommissaris in strafzaken, mr. H. 1). Ketwich
"Verschuur, en de substituut-officier van justitie, mr. Joh. P.
van Outeren, met den griffier bij de rechtbank alhier, mr. H.
M. de Wendt, nog gisterenavond begonnen zijn een onderzoek
in te stellen. Dit onderzoek heeft van gistereu avond 7 uur
tot van nacht 3 uur geduurd en is toen geëindigd met de
voorloopige aanhouding van beide verdachten en hunne over
brenging naar het huis van bewaring. Hedenmiddag is de in
structie voortgezet en zijn er op nieuw verschillende getuigen
gehoord.
In een onzer plattelands-gemeenten werd de gemeente
veldwachter door een jeugdig burgemeester aanhoudend kwalijk
bejegenden telkens met ontslag bedreigd. De oude veldwachter,
ten einde raad, nam zijn ontslag, doch werd al spoedig door
welwillende hulp van gemeenteraadsleden benoemd tot makelaar
in die gemeente.
De kans bestaat, dat hij spoedig tot lid van den gemeente
raad zal worden gekozen en kan hij alsdan het wederkeerige
genoegen smaken, in de raadszitting den burgemeester te inter-
pelleeren over diens houding tegenover den in de gemeente
grijs geworden veldwachter en misschien bovendien nog Meneer
de Burgemeester' het verwijt maken dal hij de geschiktheid
voor zijn betrekking mist en dus zijn ontslag maar moet
nemen
Te Groningen is Dinsdagavond een bloedig drama afge
speeld. Zekere C. E. leefde gescheiden van zijne vrouw. Zij
had haar toevlucht gezocht bij hare ouders, omdat haar man
zich aan sterken drank te buiten ging en haar dan mishandelde.
E. deed echter geen afstand van zijn vrouw en kwam herhaal
delijk bij zijn schoonouders om haar te bewegen weder bij hem
te komen.
Zoo kwam hij omstreeks 8 uur ook weer in beschonken
toestand daar en niettegenstaande hem herhaaldelijk was te
kennen gegeven, dat hij weg moest gaan, beleedigde hij, op
straat staande, zijn schoonvader. Deze geraakte in drift, liep
naar buiten met een mes en bracht E. daarmede twee steken
in den rug toe. Hevig bloedende zonk F. ineen en werd daarna
naar het ziekenhuis vervoerd. De dader werd in verzekerde
bewaring genomen.
Zonder bijkomende omstandigheden zijn de wonden niet
levensgevaarlijk.
Gelijk wij destijds hebben vermeld, had de directie der
Algemeene Friesche levensverzekering-Maatschappij te Leeuwarden
ffi de maand April van het vorige jaar aan haar agent E
Sonnenberg te Breda in een aangeteekenden brief per post eenig
bankpapier gemeend te hebben gezonden, dat evenwel bij aan-,
komst te Breda daarin niet werd gevonden. En werd aan de
politie aangifte van gedaan, doch zonder eenig gevolg.
De directie is thans op zeer bijzondere wijze weder in het
bezit gekomen van het door haar verzonden geachte bankpapier.
Het is nl. door de sorteerders in de papierfabriek van de
heeren W. C. Huiskamp en Co. te Eerbeek, gevonden in een
verfrommeld couvert van genoemden maatschappij, en, daar de
nommers gebleken overeen te komeu met die van het vermiste
bankpapier, aan de directie teruggezonden.
Het is thans gebleken, dat het bankpapier abusievelijk niet
in den brief was gedaan, maar met genoemd couvert is terecht
gekomen in de papiermand op het kantoor en zoo door ver
schillende handen in de papierfabriek beland is.
De eerlijke sorteerders zijn, gelijk wij vernemen, door de
directie ruimschoots beloond. Leeuw. Ct.
Het allernieuwste op het gebied van het jubileeren.
Onder de groote menigte bedevaartgangers, die Zaterdag jl. uit
Breda naar Kevelaar trokken, bevond zicb mejuffrouw C. Kroes,
die nu sedert 25 jaren de bedevaart naar Kevelaar medege
maakt en uit zuivere piëteit dien tocht steeds 1e voet heeft
afgelegd. Ter gedachtenis aan dit bijzonder feest is der jubila-
resse eene zilveren medaille geschonken met een toepasselijke
toespraak ten aanhoore van de Bredasche pelgrims.
De gemeente Hindeloopen vroeg onlangs aan den Minister
van Binnenlandsche Zaken buitengewone ondersleuning in de
kosten van haar onderwijsmaar de Minister antwoordde, dat
men zich maar door bezuinigen meest weten te helpen. De
raad heeft nu besloten tot het verlagen van het tractement
van den te benoemen stadsgeneesheer. Terwijl de tegenwoordige
titulaiis, die tegen 1 Januari ontslag vroeg, flOCO jaarwedde
heeft, zal nu een oproeping worden gedaan met aanbieding van
f 700. Bij de vorige oproeping, drie jaren geleden, met aan
bieding van f 1000 tractement, lubben zich slechts 2 sollici-
ten aangemeld, zoodat nu zeker geen groote toevloed van
sollicitanten is te wachten.
Zes werklieden zijn door de commissie te Utrecht uitgekozen,
om de Parijsche tentoonstelling te bezoeken.
Zij hebben opdracht een rapport uit te brengen omtrent hun
bevinding, en door de commissie is f 25 belooning toegezegd,
voor het best geoordeelde rapport.
Uit Maastricht schrijft men aan het Handelsblad:
Het heeft de aandacht getrokkeD, dat in de vorige maand
de sterfte van kinderen beueden het eerste levensjaar binnen
deze gemeente zoo bijzonder groot (51) is geweest. De mees e
sterfgevallen kwamen voor bij kinderen uit den werkenden
stand en waren meerendeeis het gevolg van cholerine. Volgens
deskundigen zoude deze ziekte veelal worden veroorzaakt door
de voeding, die in de zomermaanden ten gevolge van warmte,
onzuivere of bedorven lucht en de meestal bekrompen arbei
derswoningen spoedig tot gisting en bederf overgaat. Eene goede
kinderbewaarplaats zou daarom in deze stad met hare talrijke
arbeidersbevolking veel kunnen bijdragen, om de kindersterfte
tot een normaal cijfer terug te brengen. Zutf. Ct.
In de op 28 Aug. te Leeuwarden te houden vergadering
van de leden der Friesche Maatschappij van landbouw en vee
teelt zullen o. a. de volgende onderwerpen worden behandeld
lo. Vei dient het aanbeveling, in deze streken vanwege de
Maatschappij proefvelden aan te leggen ten behoeve van zaai
granen en hulpmeststoffen 2o. Voorstel om in den winter
sprekers uit te noodigen tot het houden eener verhandeling
op het gebied van landbouw en veeteelt; 3o. Vraag omtrent
de wenschelijkheid, dat op de lagere scholen voor het onder
wijs in het leervak h. art. 2 der wet op het lager onderwijs
algemeen worden in gebruik gesteld zekere lees- en leerboekjes
over dit vak, en, zooal, mei ernst op bet algemeen gebruik
daarvan op die scholen aan te dringen 4o. Welke gevolgen zijn te
wachten van de oprichting der zuivelfabrieken, hetzij voor eigen
rekening, hetzij coöperatief, met betrekking tot den maatschappe-
lijken toestand van den boer.
"V flJii
zijn,
waar men bidden en danken kan. Tocli zeggen
raadselachtig is toch het menschelijk hart, ook )n
vroomheid Friesche Ct,
Ken kras antwoord.. I„ antwoord
i ma n Irrv /vtilnrl (vodntin
het door den minister van_ koloniën gedane verzoek 0in
6 de
heeft "de"Synode een uitgebreid schrijven gezonden, waanS
v i iUnnr]
lichting omtrent de grondslagen, waarop eene reorganisatie H
Protestantsche Kerk in Indië zou kunnen en moeten -
Hot "Verbond. Wat Dr. N. G. Pierson van
het samengaan der anti-revolutionaren met roomschen en radi-
kalen zeide De hedendaagsche orthodoxie heeft eigenaardige
levensvormen, geheel andere dan ik in mijn jeugd mocht waar
nemen. De orthodoxie, in wier midden ik ben opgegroeid,
kende den hartstocht, maar een hartstocht die het geloofsver
trouwen niet doodde. Trots het vele, dat haar bewoog, was
eene zekere rust haar eigen, de edele rust ot berusting, van
hem die wachten kan. Verhieven zich de stormen op de
levenszee, dreigden de golven, zoo werd het melodieuse lied
aangeheven van een uit haar midden, dichter tegelijk en
componist
„Zijt gij aan boord, geen nood, geen nood,
„Al slaat de storm mijn levensboot."
De orthodoxie onzer dagen, een zekere afdeeling althans is ver
van die sereniteit. Zij schrijft, zij spreekt, zij werkt, en berekent,
zij heeft deputalen, zij „zet om". Zij zoekt hare kracht niet in
isolement, gelijk weleer, maar in bondgenootschappen, alliantiën.
Isolement is hoogst ongezellig. Men komt er geen stap verder
mede op den duur. Verkieslijk is een weinig negotie Gij stemt
mijne vrienden, wier leer gij onzin acht, ik slem de uwen, wier
politiek ik afkeur. Zoo komen wij samen voorwaarts. Dat heet in
zekere kringen „geloovige politiek".
De Roepereen Chr. Geref. blad, blijkt ook niet ingenomen
te zijn met het monsterverbond. Wij lezen daarin o. a.In
het vinden van namen, al moeten alle mogelijke talen dienst
doen om zich te laten plunderen, is men tegenwoordig bijzonder
handig. Zoo heeft men dan nu ook den naam anti-liberaal
weer gezocht, gevonden en in de mode gebracht. Door dien
naam, in zijne staatkundige beteekeuis, wordt wel gezegd wat
men niet is, maar in het allerminste niet wat men wel is. Hij
is eene ontkenning, niet eene stelling. Hij kan ook geene stelling,
geene zekere geloofsbelijdenis zijn, ziende op de zaak, waarvoor
hij dienst moet doen. Hij moet de vereeniging en samenwerking
dekken van de tegenstrijdigste partijen. De partij der Godver-
zakers, der partij der Afgodendienaars en de „partij van den
levenden God' moeten onder dezen naam samengaan.
Eerst de partij die op staatkundig gebied alles wil omkeeren,
alle overheid afschaffen en den volkswil ten troon wil voeren,
huwelijk en huisgezin wil vernietigen en kerk en godsdienst
wil uitroeien. Dan de partij, die overheid en volk aan den
paus onderwerpen wil, de ketters met brandstapel en galg wil
uitroeien, het woord des Heeren aan het volk wil ontnemen
en den Maria- en heiligen dienst wil invoeren. En eindelijk
de partij die alles wil onderworpen hebben aan den levenden
God en die in het luisteren naar Gods woord en het onder
houden van Gods geboden het ware heil voor overheid en volk
ziet. En deze drie partijen, die als buskruit, vuur en water
tegenover elkander staan, komen tot een akkoord, sluiten een
verbond van samenwerking en wederkeerige hulp om de liberalen
vrijzinnigen er onder te breDgen, en zoo dit gelukt dan
zelve op het kussen te gaan zitten. Uit dezen staat van zaken
blijkt het duidelijk dat er geen stellige benaming kan worden
gegeven en men dus in eene ontkenning zijn sterkte en hulp
zoeken moet. Licht, schemering en duisternis gaan dus onder
dien naam band aan hand in wederkeerige vriendschap. De
radicalen doen hun best dat roomschen en christelijk—liisto-
rischen(?) gekozen worden, de roomschen stemmen trouw op
den radikaal en anti-revolutionair, en de antirevolutionairen
stemmen weer loomschen en radicalenalles na gemaakt over
leg en in evtnredigheid van ieder partij.
De radicalen bidden natuurlijk niet. De roomschen roepen
Maria en al de heiligen aan, dat de ketters en ongeloovigen,
die eigenlijk verbrand moesten worden, mogen zegepralen en ge
kozen worden in stads- en staatsraadzalen. En de Christelijk—
hislorischen(?) bidden ootmoedig en ernstig dat de mannen die
God ontkennen en al Gods ordeningen willen omverwerpen, dat
de mannen die den eenigen Naam der zaligheid verwerpen en
Zijn woord en volk willen verbranden, toch mogen gekozen
worden in den gemeenteraad, de Provinciale en Generale staten.
En wanneer zij gekozen zijn, dan dankt men God hartelijk dat
Hij den rooden en zwarten duivel heeft doen zegevieren over
den grijzen. Dat radicalen zulk een weg betreden is zeer goed
verklaarbaar. Dat roomschen denzelfden weg opgaan, is zeer
natuurlijk, waar voor hen het doel de middelen heiligt. Maar
dat christenen, die zeggen dat zij Gods Woord eerbiedigen, ja
dat zij, „de partij van den levenden God", dit doen, is moeielijker
te verklaren. Dat is moeielijk voor ons die geen politieken blik
hebben en staatkunde en godsdienst met elkander verwarren.
Niet moeielijk te verklaren voor de voorstanders van zulk eene
volgende ontleend wordt
DeSvnode acht het tot hare roeping te behooren naar,
mogen mede te werken tot eene doelmatige reorganisatie
Kerk, welke immers tot de Nederlandsche Hervormde Kri
meer dan tot eenig ander Kerkgenootschap, van oudsher in
nauwe, zij het later ook veelszins gewijzigde en losser gewordeil'
betrekking stond.
„Zij beschouwt het daarom ook als haren plicht erusti» t,
onderzoeken naar welke beginselen en op welke grondslage^
reorganisatie der Protestantsche kerk in Indië zou behooren oj
regeld te worden.
„Gaarne zou zij wenschen reeds nu er toe te kunnen o.(.
gaan, hare inzichten omtrent dat gewichtige onderwerp aau
Uwe Excellentie mede te deelen, doch om overwegende redeuen
maakt zij bezwaar aan uw verlangen te voldoen.
„Zij heeft namelijk met diepe verontwaardiging de
digingen gelezen, welke Uwe Excellentie tegen de P
sche kerken in het algemeen en testen de Protestantsche kerl
in Indië en hare predikanten in het bijzonder heeft ingebracht,
terwijl daarentegen de Roomsche Katholieke Kerk door Uwe
Excellentie wordt verheerlijkt.
„Wat dit laatste betreft, de Synode laat het voor Uwer
Excellenties eigene verantwoordelijkheid.
„Zij zal hare kracht zoeken noch in het blootleggen nt
anderer gebreken, noch in het inbrengen van beschuldigingen
tegen hen, die een ander kerkgenootschap dienen en in
Protestantsche beginselen niet deelen.
„Met volkomen vertrouwen laat zij het oordeel zoowel om
de Roomsch-Katholieke Kerk, als over de Protestantsche Kerk,
ook die van Indië, over hare inrichting, haren arbeid voorla
Godsrijk en den Christelijken zin dergenen, die haar dienen,
aan Hem, die de harten doorgrondt en de nieren proeft.
„Voorts staat de Synode der Nederlandsche Hervormde Keil
hoog genoeg om het een onwaardeerbaar voorrecht van den
protestant te achten, dat hij elke poging tot uitbreiding, niet
van de macht eener kerk, maar van het Godsrijk met vreugde
kan begroeten, wanneer slechts in den geest van chistelijfe
toewijding wordt gearbeid, en die arbeid velen tot waarachtig»
zegen kan strekken.
„Maar tegen den toon van geringschatting, waar, op door IE
Excellentie, in verband met bare verheerlijking van Je Roomscli-
Katholieke Kerk over de Protestantsche Kerken wordt gr
sproken, verheft de Synode hare stem, in het diep bes$, id
de Protestantsche beginselen die den grondslag en dcM
dier Kerk behooren uit te maken, de heerlijke vrucht jpi
het Evangelie van Jezus Christus.
„En wat Uwer Excellentie^ oordeel over de Indische pi®
kanten aangaat, meent Uw E. zich gerechtigd over tal van
verdienstelijke mannen een scherp vonnis te strijken en oordeel
Uw E. dat de door haar tegen al de Indische predikanten ge
lijkelijk gerichte beschuldigingen in volkomen overeenstem®^
zijn met den eisch van waarheid en Christelijke liefde.
Synode der Nederlandsche Hervormde kerk, meenende ook
iets van dien eisch te verstaan, en wellicht beter dan fi
Excellentie velen der manuen kennende, die aldus met onm
dienden blaam zijn overladen, moet ook tegen dit onrec1 ':i
het nadrukkelijkst protesteeren, gelijk ook tot hare vo|^oeI1j
reeds in het openbaar in de Eerste Kamer der Staten-Gene
is geschied.
„Wel is waar de Synode erkent het, zijn er wellicht nog^
helaas 1 aanleiding tot een ongunstig oordeel hebben geg
„Ware de Nederlandsche Hervormde Kerk bevoegd geï
en nog bevoegd tegenover zulk en op te treden, zij zo"
hebben en toonen, hoezeer zij ernst maakt met de kei
tucht, hoezeer zij reinheid van zeden en getrouwe p»c
trachting onmisbaar acht in de bedienaren van het bva^
„Maar tegen Uwer Excelleutie's scherpe veroordeeling *3
alle, of althans van nagenoeg alle Indische predikanten,
de Synode zich met een diep gekrenkt gevoel van reen
„Met fierheid wijst zij de beleedigingen af door
zoovele achtenswaardige mannen aangedaan. ^ntt
„Zij acht zich gelukkig op niet weinige onder hen
wijzen, die vermoeiens en miskenning trotseeren om
plicht te doen in de vervulling van hun alles behalve 5
kelijk ambt, mannen, die getoond hebben en nog toone
hunne kennis, ijver en godsvrucht verre boven den
ook boven den blaam van wien ook verheven te Z,J"'
„1'e Synode vertrouwt echter, dat Uwe Excellentie 1 ^yli
overweging de onrechtvaardigheid der aangewezen
gingen zal inzien. gjjii
„Blijkt dit vertrouwen gegrond, dan is de Syeo
bereid, na antwoord op dit schrijven te hebben out
Uwe Excellenties verzoek om inlichting te voldoen.^
Grioi*da,no Bruno. '^eI^erHïaarie
ven van Z. D. H. den Bisschop van ^erdeI
Zondag jl. is in alle kerken van ons Bisdom een pj
schrijven van Z. D. H. Haarlems Kerkvoogd voorge e' ^jj^i
werden de geloovigen bekend gemaakt met 's-Pau's eI]i
gehouden in 't buitengewoon Consistorie van 30 11 j.ng
leiding van de God-outeerende feesten bij de on
't Biuno-beeld. De inhoud dezer Allocutie hebben
lezers reeds meegedeeld, zoodra zij ons bekend vier
„Vervolgens zegt Z. D. H. - - r bei'6
„Zietdaar, B. G., de gevoelens welke den H.
tegenover bet goddelooze feit dat te Ro^e
Pinsterdag heeft plaats gehad. Op dien grooten dag,
wij ons de vestiging van het Christeudom f'ooru petr«s
den H. Geest, en de eerste prediking van den
inneren op dien dag heeft men te Rome, _in
diezelfde H. Petrus den marteldood ondergmffi
met
bc
