Binnenlandsch Nieuws.
Postkantoor Sc ha gen.
Lijst van brieven, geadresseerd aan onbekenden, ver
zonden in de 2e helft der maand Augustus 1889.
lijke tamp van Krakatau, van de Antwerpsche bevolking zoo'n
hartelijke en krachtdadige medewerking ondervond, stelt zich
ter beschikking van zijne landgenooten tot het in ontvangst
nemen van geldenwaarvan in de dagbladen geregeld melding
zal gemaakt worden.
OpNederlanders, die het hart op de rechte plaats hebt
dat de sommen in het Vaderland bijeengebracht een blijvend
gedenkteeken van broederschap stichten in het vlaamsche land
Dat een ieder daartoe zijn steentje bijdrageStuurt Uwe
giften of toezeggingen, groot en klein, naar den eerstonderge-
teekende, om ons in staat te stellen, door samenwerking van
allen op het altaar der weldadigheid, namens Nederland, een
flink offer neer te leggen, ons Vaderland waardig.
Het Bestuur der Hollandsche Club te Antwerpen,
S. Reijnders Bisdom, Voorzitter.
AdresStadswaag, 4, Antwerpen.
G. J. Kortman, Vice-Voorzitter,
P. Zwartendijk, Secretaris,
J. A. van den Bergh, Penningmeester,
J. H. Scheltema, Commissaris.
S c h a g e n, 14 September 1889.
Namen der geadresseerden, plaats van bestemming,
van Schagen, A. Strooper, Amsterdam.
G. Meurs,
van het Zand, A. Dekker, Anna Paulowna-polder.
lb Kolhorn, 11 Sept. Bij het prijskolven, waaraan door
26 personen werd deelgenomen is de prijs behaald door P. Dekker
en de premie door Jac. Kistemaker, bij den wedstrijd in 't
biljarten verkregen van de 13 liefhebbers de heeren P. PoolJr.
en L. Helder de meeste punten.
Aan de gisteren te Haarlem gehouden harddraverij namen
17 paarden deel. De uitslag was als volgt:
Prijs (f 300) Jonge Tdbor II van den heer Be Bidder uit
IJpolder, gereden door A. de Bidder
Ie premie (f 150) Koningin van den heer Florijn uit Rot
terdam, gereden door G. Koot.
2de premie (f 50) Helena van den heer Batenberg uit Alk
maar, gereden door den eigenaar.
Te Bovenknijpe lijdt een kind aan een vreemde ziekte.
De vingers en teenen verhoornen geheel, worden hard en vallen
bij gedeelten af, zonder dat de zieke daardoor pijn gevoelt.
De vergadering van de Staten-Oeneraal is heden Zaterdag,
des namiddags 3 uren, door den minister van binnenlandsche
zaken gesloten.
Door het te hoog branden van een petroleumlamp vloog
te Roosendaal een kraam in brand. Zij brandde geheel af. liet
bed van een der kinderen stond reeds in brand, toen gelukkig
eenige personen toeschoten en de kinderen redden.
Op de Landbouwtentoonstelling te Haarlem, zijn Vrijdag
bekroond
Paarden van inlandsch of van inlandsch gekruist ras, bespan
nen voor een twee- of vierwielig rijtuig.
H. Waiboer Azn., Winkel, bruine merrie, gekr. ras, geb.
Wieringen, le prijs j W. C. Visser, Nieuwe Niedorp, Kelly,
lichtbruine merrie, geb. '83, gekr. ras, 2e prijsJ. Koster,
Heemstede, donkerbruine ruin, Priesch ras, geb. '84, 3e prijs
P. S. Zijlmans, Haarlemmermeer, vos, geb. '83, eerv. verm.
Paard vau vreemd ras, gespannen voor een-, twee- of vier
wielig rijtuig.
Mr. H. Enschedé, Haarlem, goud vos, ruin, geb. '85, le
prijsW. van Dieren Bijvoet, Bloemendaal, ruin schimmel,
Russ. ras, geb. '84, 2de prijs; H. van Wickevoort Crommeiin,
Berkenrode, Prins Hendrik, vos, ruin, 3de prijs.
Paard, gespannen voor een-, twee- of vierwielig rijtuig, gefokt
door den inzender.
HermaD E. Bultman, Haarlemmermeer, Merry Peasant, le
prijs; J. Koorn Bzn., Aardswoud, blauwe schimmel, geb. April
84, 2e prijsH. A. Pauwen, West-Pannerden, Adonis, donker
bruine witvoethengst, geb. '86, 3de prijsHerman E. Bultman,
Haarlemmermeer, Aryadne, eerv. verm.
Toen Woensdag avond de zoon van 1. H. Ekkel, aan
den Geerdijk te Vroomshoop, bij het naar bed gaan de lamp
uitblies, sloeg de vlam naar binnen. De peer sprong, het vuur
verspreidde zich, de omstaande voorwerpen geraakten in brand
en in weinig tijd was het geheele huisje door de vlammen ver
teerd. Het vee en enkele stukken huisraad zijn gered. Niets
was tegen brandschade verzekerd.
Tijdens afwezigheid van den bewoner is Dinsdag in de
heide, onder Woensel, bij zekeren Wouters inbraak gepleegd.
Behalve f 160 aan geld werden nog verschillende kleedingstukken
ontvreemd. De dief of dieven hebben waarschijnlijk, om den
diefstal te bedekken, getracht brand te stichten, waardoor twee
bedden zijn verbrand. Door den rook kwam men tot de ont
dekking van hetgeen er had plaats gehad, en kon men huis
en inboedel voor ondergang bewaren.
De politie doet ijverig onderzoek.
Bij de herstemming voor het lidmaatschap der Provin
ciale Staten in het kiesdistrict Nieuwer Amstel, zijn uitge
bracht 2187 stemmen, waarvan 29 van onwaarde. Gekozen is
de heer P. Ledeboer, te Aalsmeer (liberaal), met 1152 stem
men. De heer Raaymakers (ultramontaan) bekwam 1006 stemmen.
Een armoedig gekleed buitenman nam Zondagavond in
een herberg op den Amsterdarasehen Straatweg te Utrecht drie
borrels.'Na nog wat te hebben gepraat, begaf hij zich, onder
het voorwendsel aan een noodzakelijke behoefte te moeten vol
doen, op de plaats achter het huis, maar klom over den muur
en kwam zoodoende op de plaats achter het perceel daarnaast,
waar twee juffrouwen woonden. Daar de avond reeds begon te
vallen, kregen dezen argwaan en lieten een agent van po i ie
halen. De man verzocht om door den gang van het huis zie
te mogen verwijderen; dit werd hem echter geweigerd, en e
agent nam hem in arrest, na vooraf proces-verbaal te hebben
opgemaakt wegens inbraak.
Het is bijna onbegrijpelijk, hoe men kan meenen dat
paarden, die van oogkleppen zijn voorzien, niet schichtig zullen
worden slechts de zachtmoedigheid van het paard en het voort
durend gebruik dier kleppen maakt het mogelijk daarmede te
rijden. Men behoeft slechts te zien hoe jonge paarden zich ver
zetten, wanneer hun voor de eerste maal die kleppen worden
aangelegd, om te kunnen beoordeelen hoe onnut die dingen zijn.
Hoe wenschelijk het ook ware de oogklep geheel uit te
roeien, moet dit voor onmogelijk gehouden worden, omdat de
kracht der gewoonte sterker is dan de beste wil, en toch moet.
men die dierenkwellende mode met alle middelen bestrijden.
Ten minste moet men daarom trachten het daarheen te leiden
dat de oogkleppen zoodanig worden aangelegd, dat zij het paard
niet hinderen.
Zij moeten zoo zitten, dat het paard zijn gezichtsvermogen
ten volle kan ontwikkelen en den indruk van alle voorwerpen
geheel kan ontvangen, zonder achterwaarts te kunnen zien. Het
eenige doel der kleppen mag trouwens slechts zijn de oogen
van het paard te beschermen tegen de slagen van de zweep.
De ligging van het paardenoog eischt, dat het licht van voren
en ter zijde vrij kan indringen de voorkant der oogkleppen
mag alzoo niet te dicht bij het oog liggen. Hoe nadeelig de
invloed van slecht zittende oogkleppen is, bewijzen de vele
oogziekten, welke het paard tijdens het werken oploopt. Bij
wagenpaarden komen oogziekten dan ook veel talrijker voor dan
bij rijpaarden, terwijl voorts onbeduidende oogziekten bij deze
laatste veel ernstiger worden, zoodra zij als koetspaarden worden
gebruikt. (Leeuw. Ct.)
Te Zaandam is een kindje overleden wegens het eten van
vergiftige bessen van de bitterzoetstruik, welke het van een
ander broertje had ontvangen.
UIT DE PERS.
I )e onderwijswet. Handelende over de
de punten van mogelijkheid tot het komen aan een compromis,
zegt o. a. de N. B. Ct.:
«(Ofschoon het ons voorkomt, dat er in dezen onderwijsstrijd
punten voorkomen, die nog meer geschikt zijn om tot een liberaal
scliibboletk aanleiding te geven, hebben wij er vollen vrede mede,
dat de liberale partij in de Tweede Kamer stelling genomen
heeft ten opzichte van de gedwongen schoolgeldhefting. Het
geldt hier een dubbel liberaal beginsel: het welzijn van de opeu-
bare school en de gemeentelijke autonomie, en in zoover stem
men wij ten volle in met de voorstellers van het amendement,
om het bestaande recht op dit punt onveranderd te laten.
Doch het punt van de relatieve onderwijskrachten, waaromtrent
ook reeds een amendement is ingediend, zouden wij voor ons
toch nog liever op den voorgrond gesteld hebben, omdat daarbij
uitsluitend het belang van het onderwijs zelf betrokken is.
„Het derde liberaal amendement van beteekenis betreft de
invoering van leerplicht. Aan de aanneming daarvan twijfelen
wij, doch al werd het aangenomen, wij zouden daarin geene
reden! zien om over andere bezwaren de twee evengenoemde
bij voorbeeld heen te stappen. Daarentegen zou afstemming
der wet, indien de amendementen betreffende de onderwijskrachten
en de schoolgeldheffing konden aangenomen zijn, niet gewettigd
zijn wegens de verwerping van het leerplicht-amendement alleen."
Maar de Arnh. Ct. noemt het iets natuurlijks, dat zij die
overtuigd zijn, dat de aanneming van het „compromis" den
politieken strijd in Nederland niet van karakter zal doen ver
anderen, hunne stem niet aan dit wetsontwerp geven. De alge-
meene beraadslagingen hebben geleerd, dat vele liberale leden
der Kamer van die overtuiging zijn, en hun getal, zegt de
Arnh. Ct., zal „nog aanzienlijk grooter worden, zoowel uit hen
die in de algemeene beraadslagingen het woord niet hebben
gevoerd, als uit de sprekers van 22 Augustus en volgende
dagen, voor wie de landvrede het eenig motief van toetreding
was, voor zoover dezen door de debatten zullen hebben geleerd,
dat hun motief op geen hechten grondslag berust."
I)e SchoolgfeldLcwestie. „Waarom de
liberale partij tegen hooge schoolgelden is?" zoo vraagt de N.
R. Ct. en antwoordt daarop
„Waarlijk niet zooals het van de overzijde wordt voor
gesteld omdat wij een privilege zouden willen voor de
vermogenden ten koste van de belastingschuldigen. „Het privi
lege zooals eene wel herkenbare pen schrijft - waardoor
uw liberale buurman mijnheer A. of B., die u de oogen uit
steekt met een mooi huis, kostbare partijen, ja, waarom niet?
met eene smaakvolle equigage, voor een twintig, dertig gulden
's jaars zijne kinderen een onderwijs doet genieten, dat 'aan de
gemeente en aan het Rijk, dat is aan u en aan uwe mede-
belastingschuldigen, honderd of honderd vijftig gulden kost."
Wat eene onwaarheid! De Croesussen, die hunne kinderen
naar openbare lagere scholen zenden, zijn te tellen, lieve vriend
En al wa» er ergens eens een rijkaard, die te weinig aan school
geld betaalde, ware dat niet altoos nog minder erg, dan dat
niet-rijke ouders om het hooge schoolgeld hunne kinderen niet
op school konden krijgen En als die rijkaard eens uitcijferde
wat op zijn belastingbiljet de lage schoolgelden hem kosten,
dan zouden hooge schoolgelden hem waarschijnlijk nog voor-
deeliger uitkomen.
„Neen, het is niet voor de rijken, niet voor den welgestelden
dat wij het opnemenmaar voor den kleinen burger en voor
de lieden van deftigen stand, maar kleine middelen, die gij door
hooge schoolgelden tot wanhoop zoudt brengen. Bij de eischen
die niet de ouders, maar de maatschappij stelt aan het onderwijs
zou het voor hen volstrekt onmogelijk zijn, hunne kinderen de
aan hunnen stand passende opvoeding te gevenom welke
reden dan ook in alle beschaafde landen zorg voor het onderwijs
voor een der eerste overheidsplichten wordt gerekend en de school
een der zwaarste posten op het budget is.
„De N. B. Ct. doet voorts uitkomen, dat door hooge school
gelden de openbare school niet alleen „leeggepompt" zou worden
of „overgepompt" naar de bijzondere school
onderwijs zelf ook nog op andere wijs schade
hierboven is uiteengezet.
„Dat overpompen zegt zij - is „iet Wat
duchten. Beter op eene school die een verkeerd i 1
dan op geene school. En als er geene bijzonderesch i
maat dat
20,1 lijden
de noodige kennis verkregen kan worden, of ook d i! 'S'
school te duur is voor raenschen van beperkte m,A
zal het gevolg zijn, dat die kinderen of geen
r J>
Sn
binder t
wijs zullen ontvangen dan zij noodig hebbentot u
alteen vau die kinderen, maar ook van de gemee k61
geestelijk verarmt. Het gevolg zal verder zijn, dat 'i T'
gemeenten althans, het aantal kinderen, die om voor^
wijs zich aanmelden, in die mate zou kunnen afiietn^011®
aldra de vraag zou worden, of voor zoo weinige schol"'^1
eene zoo kostbare inrichting in stand gehouden kon'
en dat op die wijze niet alleen voor hen die het niet t l
kunnen, maar ook voor hen die zich de offers Z0U(]e be!«
getroosten, de gelegenheid om het onderwijs te ontva^
noodig is, zal komen te ontbreken. Een bruikbaar
om zonder herziening van liet artikel der Grondwet dat
ngea
voldoend openbaar lager onderwijs voorschrijft, hetWlfd
te bereiken; maar een middel, dat wij aan de kerkelijk
niet in handen wenschen te zien gegeven."
NeutraalOp de Hoogere Burgersch\
het Gymnasium te Maastricht is in de hoogste klasse'
boek ingevoerd „Nederlandsohe Letterkunde," bewerkt
Leopold. Om allen aanstoot te vermijden is den boekhan
daar ter stede door de betrokken leeraren verzocht geeiu
plaren af te leveren dan r.a daaruit te hebben gesned J
onleesbaar gemaakt de volgende stukken: lo. „MartenLtl
en Marten van Rossum," van Anna Bijns; 2o. „Bijenkorf 1
H. Roomscher Kercke," van Marnix van St. 111
De moord te Naarden," van Hooft; 4o. „Al va en do Gei
van O. Z. Van Haren en 5o. „Banjer," van Multatuli
In het Venloosch Weekblad, het blad van den heer Esfe,
lid der Tweede Kamer, leest men de volgende beschouw!®,
over de stemmingen bij de behandeling der onderwijswet:
Zij zijn weer voor hun plezier uit, de liberalen.
Ziehier een sterk stuk. De minderheid voor haar pleit
zijnde, en dit nog wel bij de behandeling eener
in Nederland wie had het ooit gedacht.
En toch is het een feit.
Sedert verleden Woensdag is, helaas! de rechterzijde vertó
Zij stemt ten minste gedurig verdeeld, met het treurig gi
dat de linkerzijde talrijke succesjes behaalt. Dit kan niet dï
blijven, daar de liberalen in den regel als één man
Hunnerzijds zijn de stemmingen over amendementen, dootldi
hunner zijde voorgesteld, partijstemmingen. Komt er nu tijk
stemmen, die vaststaan, een appoint van de rechterzijde, al
dit nog zoo klein, dan gaan hunne amendementen er doore
de heeren triomfeeren.
Nu zult gij zeggen: Maar de rechterzijde zal och wel l
grijpen, dat zij onvermijdelijk de dupe der histonis,wsna
zij vrijgevig stemmen loslaat, terwijl de inhalige linkerzij
geen enkele laat glippen.
Het schijnt van neen. Immers het spelletje
dikwijls vertoond en toch loopt de rechterzijde er teiensweerin
Menigeen stelt zich dan ook de vraag
Wat doe ik hier?
Een handje helpen om aan de liberalen triomfjes tebezorgeo
Het heeft er veel van. Maar daar dank ik voor,
Het ergste van al is, dat er een ware
valt.
Natuurlijk.
Elk liberaal amendement dat aangenomen wordt ben»!
de leden der linkerzijde er nieuwe uit te broeien. De rru
heeft het zich dus zelf te wijten, dat zij onder
van de linkerzijde bedolven wordt.
Wil men dat dit ophoudt en dat er een einde aan de fe,iS
kome, dan dient de rechterzijde paal en perk te 81611®'
het veel te ver gedreven gemeen overleg.
Ook de minister.
De minister vooral. Z.Exc. herinnere zich de houding
Heemskerk bij de Grondwets—herziening en zijn gezegde, i
kan niets meer lijden". Zoo sprekende, zal de minister i
zeker de linkerzijde niet tot soberheid en bescheidenheid ste
rnaar wel de rechterzijde de leiders incluis tot
betrachting. En dat is al wat er noodig is.
Ten slotte nog een paar losse gedachten, die geene
behoeven.
Hoe meer men toegeeft, hoe meer de heeren
vreden stellen zal men ze nooit.
Het ware nog meer te betreuren, wanneer teng"
dat toegeven de anti-liberale kiezers de wet
den, dan wanneer de Eerste Kamer ze verwierp.
De liberalen mogen niet voor hun pleizier uit jJti
strekt niet. De heeren zijn anders in staat ons tot °-n^ebt?
de praat te houden en dan te zeggen„Ziezoo, uw
toch niet".
z rt scW
De Onderwijswet. De Zutp-
En zoo is dan toch ten slotte en bij verrassing (>BJ
zmn
i/uu iuu is uau iocu len sioiie en uij u
premier nog een middel gevonden om een non je(ttl
liberale partij, althans van vele leden in de Ka®
komen.
,el<
„De heer Schaepman had eergisteren reeds op ie 'wel
zinnige wijze er op gezinspeeld, dat de Regeering JeCllts
kleinere concessies op detailpunten bereid was, ®'Vjocb'1'
beginsel van verplichte schoolgeldheffing gered wer
concessie, zooals nu de minister heeft gedaan, ha
heid der liberale leden toch niet verwacht. zoovef I
„De Minister heeft het regeeringsvoorstel nl. pijl
ijzigd, dat er een minimumschoolgeld van ^0 cc" nioge'D
ii rln \t' PI TJ All Irnnt 1 4 m M .1 n« AVI f" P tf 12 Tl S ..„fl I
wij
.r u4 ÜC" U1IIIIU1UIDBUUUUII5W* V"" (J0 UJ^o
bij de wet zou vastgesteld worden en tevens nog
heid gegeven tot vrijstelling der gemeente es a]«
plichte schoolgeldheffing bij Koninklijk Besluit, i.
bijzondere school kosteloos is).
„Over het gewicht dezer door de rechterzi
