UIT DE PERS.
TV
De dames Valenton-Voorhoeve en J. P. Wesselink Van
Rossum, te Utrecht, die eenigen tijd geleden eene algemeene
oproeping hebben gedaan voor eene reisbelasting, d. i. eene
kleine geldelijke bijdrage van hen, die vermogend genoeg zijn
om zelf eene reis te maken, voor hen die niet betalen kunnen,
zijn, door krachtigen steun uit alle oorden des lands, daarin zoo
goed geslaagd, dat de geheele opbrengst der reisbelasting ge
durende deze zomer geweest is f824.571/,,, tegen eene uitgave
van f807.44, zoodat in kas blijft een batig slot van f17.131/,,
voor het volgende jaar. Voor genoemde som gingen 22 personen,
waaronder enkele kinderen, naar buiten, en wel naar Bussen
2, naar Baarn (Cantop) 6, naar Driebergen (Klein Loo) 2,
naar Zantvoort 4, naar Katwijk aan Zee 1, naar Zeist 3, naar
Eede 2, naar Wijk aan Zee 2. De meesten bleven 4 weken
buiten, enkelen 6 en 8. Aandoenlijk zijn de betuigingen van
dankzegging, die de dames van vele patiënten ontvingen. Zelf
zien zij met dankbaarheid op dezen arbeid terug, en bevelen
hem aan voor het volgende jaar.
Een inwoner van Utrecht, wiens zoon dezer dagen als
verdacht van oplichting voor de rechtbank aldaar heeft terecht
gestaan, moet zich dit zoo zeer hebben aangetrokken, dat hij er
krankzinnig door is geworden.
Een der medewerkers van het Weekbl. van N. I. deelt
mede, dat een apotheker de goede gewoonte heeft op het etiquet
der flescbjes van vergiftigen inhoud, dien hij aflevert niet alleen
te zetten, dat het vergif is, maar ook welk tegengif het vereischt.
Hij schrijft b.v. er op: „aqua ammonia, vergif, tegengif: azijn of
citroensap". Is navolging van dit voorbeeld niet aan te bevelen
Omtrent de inbraak bij den tuinder V. te Wateringen,
Dinsdagavond tusschen 6 en half 8 uren gepleegd, toen hij en
zijn vrouw naar de kerk waren, schrijft men
In het zoogenaamde zomervertrek, waarvan de blinden, onvoor
zichtig genoeg, niet waren gesloten, is eene glasruit ingeslagen.
Daardoor was de dief in de gelegenheid, om zijn arm er door
te steken, en het knipje van het raam te verwijderen, het raam
open te schuiven en zoo door iuklimming naar binnen te komen.
De deur van het eigenlijk binnenvertrek was gesloten, doch
een in het zomervertrek hangende sleutel gaf den dief gelegen
heid om die deur te openen. Vervolgens heeft hij, zooals kan
worden opgemaakt uit de in het binnenvertrek hier en daar
gevonden lucifers en vetvlekkeu, licht ontstoken en een aldaar
aanwezig kastje met geweld opengebroken, waaruit door hem
zijn ontvreemd, behalve f 50 in gereed geld, een gouden streng,
een gouden halsketting met juweelen boot, een zilveren horloge
met gouden ketting, een gouden ring en een dito oorbelletje.
Ten slotte heett de dief zich nog toegeeigend de in een ander
vertrek in een bakje aanwezige centen. Eene grootere geldsom,
op eene andere plaats geborgen, is gelukkig niet door den dief
gevonden. Het vermoeden valt op een berucht persoon, die op
dien dag in de gemeente was gezien en eerst drie dagen te voren
uit de gevangenis was ontslagen.
Het 13-jarig meisje van den hoevenaar H. te Ommerschans
is Woensdagnamiddag door een verpleegde op laaghartige wijze
vermoord.
De schuldige, van Esch, had reeds 3 maanden op de hoeve
van Hogenkerk gewerkt, waar het hem zeer goed scheen te
bevallen, doch daar het dochtertje over hem had geklaagd, wijl
hij relaties met haar trachtte aan te knoopen, was hem Dinsdag
aangezegd dat hij ander werk zoude krijgen, waarop hij te kennen
had gegeven dat er alsdan eerst nog wat anders zou gebeuren
en hij er een 20 jaar tuchthuisstraf voor over had.
Toen hij dien middag met een kameraad bezig was in het
karnhok, liep hij, terwijl zijn kameraad op den grond iets ver
richtte op zijn kousen met een mes op het meisje toe en stak
haar, over den rug heen van den anderen verpleegde, in de zijde.
Op baar geschreew kwam de moeder toeloopen, waarna zij,
gesteund door de moeder, tot de kamer is voortgestrompeld en
aldaar spoedig is overleden.
De dader, die bloothootds en op kousen de deur was uitge
vlucht, werd spoedig achterhaald en gevangen genomen.
De moordenaar is 50 jaar en heeft reeds vroeger met de
gevangenis kennis gemaakt.
Van zijn familie moet men hel maar hebben.
Van Doesborgh is geboeid naar het huis van bewaring te
Arnhem overgebracht de arbeider S., vroeger werkzaam aan de
olieslagerij van de heeren Yan Hengel en Lensvelt. Door zijn
broeder C. S. werd aan den kantonrechter mededeeling gedaan,
dat door evengemelden S. en anderen de brandkast van de
heeren v. H. en L. het vorig jaar is gestolen C. S. is dezelfde
op wien poging tot moord door zijne vrouw werd gepleegd
door hem vitriool, terwijl hij sliep in de keel te gieten. Zij is tot
vijl jaar celstraf veroordeeld, maar heeft appèl van dit vonnis
aangeteekend. In de gevangenis heeft haar man haar opgezocht
en het vergrijp tegen hem haar vergeven. Thans heeft hij, naar
hij vertelt, zijn broer aangegeven om de belooning van f300
op de aangifte uitgeloofd te verdienen, teneinde zijne bemin
nelijke wederhelft een knappen advocaat bij haar appèl te be
zorgen.
Een paar dagen geleden verscheen te Arnhem iemand
ter secretarie, om zich te laten inschrijven voor een aan te gaan
huwelijk. Hiervoor was ook noodig de vrijstelling van zijn
militairen dienstplicht, welk bewijs hij dan ook verlangde, doch
in plaats dat hem zulks werd verstrekt, verscheen een sergeant,
die hem uitnoodigde mee te gaan naar de militaire autoriteiten,
daar hij was herkend als een, die niet voldaan had aan de ver
plichte loting voor de nationale militie.
Yolgens het zeggen van dezen jongeling, moet de zaak zich
als volgt hebben toegedragenVóórdat hij moest voldoen aan
de verplichte loting, vertrok hij naar Duitschland, om daar te
gaan werken, en had met den burgemeester der naburige ge
meente, waar hij woonde, goedgevonden, dat dezen voor hem
zou loten in het geval dat hij een dienstplichtig nommer trok,
zou de burgemeester hem bericht zenden, en hij zou dan uit
Duitschland herwaarts komen, om zijnen dienst te vervullen.
Daar hij in het geheel geen tijding van den burgemeester ont
vangen had, dacht de jongeling niet anders, als dat hem een
vrijstellend nommer was ten deel gevallen, en hij kwam thans
over, om zijne papieren te laten in orde brengen voor een
huwelijk. i
Als hij nu volgens de krijgsartikelen veroordeelt m
worden, mag hij in plaats van trouwen, vijf jaren on er c
wapenen blijven.
Een woestaard heeft Zondag te Woensel aan een twaalf
jarigen knaap, zoon eener weduwe, zooveel jenever me asc
vermengd doen drinken, dat de knaap in levensgevaar ij 'en
toestand verkeert.
Hoe men een half millioen erft. Er wordt te Aalst
(Oost—Vlaanderen) van niets anders gesproken dan van eene zaa
van erfenisroof, waarin twee zaakwaarnemers bctiokken zijn.
Vóór eenige jaren trouwde een reeds bejaard landbouwer me
een 25-jarig meisje, dat een fortuin van 400,000 tot 500,000
fr. bezat. Volgens het huwelijkscontract bleef het fortuin aan de
ovelevende.
De jonge vrouw stierf en de landbouwer zag zich dus in het
bezit van het half millioen.
Eenige weken geleden nu kreeg de man het bezoek van de
twee agenten in quaestie, en deze stelden hem eene gezamenlijke
onderneming voor, die voor alle drie groote winsten moest op
leveren.
De boer, verlekkerd op die winsten, stemde toe en teekende
eene overeenkomst, waarvan elk der belanghebbenden eene copie
bewaarde.
Daags nadien zond de boer zijne copie naar zijn notaris en
deze was niet weinig verwonderd, te zien, dat de zoogezegde
akte niets anders was dan een testament, waarbij de twee agenten
tot algemeene erfgenamen verklaard werden.
Hij deed -den boer bij zich komen, maakte hem met de zaak
bekend en liet hem een nieuw testament teekenen, waarbij het
eerste vernietigd werd. Nu onlangs stierf de man en de agenten,
die van het tweede testament niets wisten, boden zich bij den
notaris aan om den buit in bezit te nemen. In plaats echter
van het half millioen, zullen zij papieren van den procureur
des Konings krijgen.
Volkspetitionnement. - Het aantal adressen,
ten doel stellende bij de leden der Eerste Kamer er met kracht
en klem op aan te dringen, de nieuwe onderwijswet te
Verwerpen, neemt bij den dag loe en zoowel de onderwijzeis-
vereenigingen, als vele plaatselijke liberale kiesvereenigiugen
vervullen ijverig hun plicht.
Wij vragenWaar blijft de Bond van plaatselijke
Kiesvereenigingen, waar blijven de plaatselijke liberale
Kiesvereenigingen van Schagen, Barsingerhorn en
Harenkarspel Waar blijven nog zoovele andere liberale
Kiesvereenigingen
Laten zij zich wellicht afschrikken door de geleerde theore
tische betoogen van sommige groote liberale bladen, die in eene
te laken goedgeefsche inschikkelijkbeid jegens de
doodslaanders van het openbaar ouderwijs wanen 's Lands
hoogere belangen te dienen
Het openbaar onderwijs verkeert in gevaar dus het
Vaderland verkeert in gevaar. En het kan geen kwaad, dat
aan de leden der Eerste Kamer biijke, dat de liberalen in het
land de toegeefelijkheid der 17 liberale voorstemmers ten sterkste
afkeuren.
Wij begrijpen zeer goed, dat de 35 liberale leden der Eerste
Kamer te hoog staan om zich door adressen in hunne over
tuiging te laten richten. Maar de protrest-adressen moeten de
liberale leden in de Eerste Kamer de overtuiging schenken, dat
zij in den strijd tegen de vijanden van het liberalisme niet
alleen staan, maar dat alle liberalen vol vertrouwen op hen
den blik gericht houden en den door de anti-liberalen aange-
kondigden strijd, ingeval de Eerste Kamer de wet afstemt, niet
vreezen noch ontwijken!
En dan moge men beweren dat de onderwijsstrijd nog
niet uit is! Dat is ook niets noodig 1 Vrede kan er toch niet
zijn en is het onderwijs geen punt van geschil meer voor de
anti-revolutionnairen, ze zijn handig genoeg om onmiddellijk
weer een nieuw geschilpunt op het tapijt te brengen. Hoe meer
strijd, des te beterDan komen we eindelijk tot een over-
winnig. Maar wapenstilstanden, kunnen alleen dienen om de
tegenpartij gelegenheid te geven zich onderling te versterken.
Had Hannibal niet de winterkwartieren in Oapua betrokken,
maar doorgestreden, Rome zou nooit Karthago hebben kunnen
verwoesten
Of dan aan de tegenwoordige onderwijswet geen fouten kleven
Ongetwijfeld Doch die konden zeer goed door supplement
wetten verbeterd worden zonder het openbaar onderwijs op te
offeren aan den secte-geest. Welop, dan gij slapers, gordt
u aan ten strijde, de vijand staat voor de poortEn dat degenen,
die als bestuurderen der kiesvereenigingen moeten voorgaan
hun plicht betrachten
Een waarschuwend voorbeeld.
De //zegeningen" van de oprichting der bijzondere scholen be
ginnen zich reeds te vertoouen.
In de gemeente Akersloot is eene R. K. school opgericht,
hoewel een goed deel der R. K. ingezetenen, tevreden met het
ouderwijs op de openbare school, zich daartegen verklaarde en
naar men zegt, zelfs een adres naar den Bisschop zonden om
de oprichting der school tegen te gaan. Niets baatte; de school
werd opgericht en ongeveer door 80 leerlingen bezocht. Ten
gevolge daarvan is in de laatste raadsvergadering besloten den
onderwijzer aan de O. L. School, den Heer J. Bouman met
ingang van 1 Januari 1890 te ontslaan en liet traktement van
den Heer P. Smit, eveneens aan de O. L. School onderwijzer
met f 50 te verminderen. wijzer
Zoo de lieer Bouman niet gelukkig is in het verkrijgen van
eene nieuwe betrekking, staat hij natuurlijk „op straat". Maar
daarnaar wordt door de bovendrijvende party nu eenmaal
niet gevraagd.
Wie is vóór vrijheid, vóór vooruitgang, vóór
ontwikkeling dus ieder liberaal moet zijn tegen de door
de Tweede Kamer aangenomen wijzigingen in de wet op het
lager onderwijs. 1
„Wie er tegen is moet zich er tegen verkW
Men is niet alleen schuldig aan 't verkeerde
maar ook aan dat, wat men toelaat! Ineo
Ondergeteekenden achten zich daarom verp]jcu
belang stellen in 't openbaar lager onderwijs (ZJ' alle« dj,
als particuliere personen) dringend aan te bevelen ^'«iti
mogelijk tot de Eerste Kamer te wenden, met },A Zlch
bedoelde wetsvoordracht niet aan te nemen. Verzod
Nieuw Beerta.
Kroon polder.
H
(tel
A°"A H/"KESS
A. A. LIJB:
- I>e Onderwijswet. ne
over de onderwijswet, houdt het er voor, dat 1W ti!
triomfeerd en dat het gansche werk Rome's M
iiuumiuuAu - «.V -«uio a werk
grieft het blad. Rome heelt gekregen wat het wengcH 61
anti-revolutionaire partij heeft daartoe meêgehoWn T,ei14
ons aan het harte. Wij voorzagen, dat het zoo l0'o, h
en daarom hebben wij met opzet gezwegen, zegt het l-n
zeggendan hadt gij moeten spreken. Misschien J
een en ander uit „de club" de oogen open gegaan
i- u..* A* TWo.1.» w 1 üe
ven i
gelicht. Met het oog op de Tweede Kamer komt de
met mosterd na den maaltijd. Het blad meent ook l
Cristelijke school het kind van de rekening zal worden
de Roomsche school er bovenop zal komen. Mochten'V"
stemmen, die zich thans tegen Mackay's onderwijswet veiLp
de ooren der liberale Eerste Kamerleden bereiken, de ste
der liberale, der radicalen, der Marnixianen en der
orthodoxen, wie weet van welk een invloed dit nog 4 'V
Zoolang de wet nog niet in het Staatsblad wordt gezien
hoop, dat de noolottige slag voor het volksonderwijs nog»]
afgewend. Friesdie Q,
- „Wij zitten er onder!" Die kreet
gehoord in de vergadering der Provinciale Staten van Gel
t
tt
land, toen de meerderheid Jhr. Eraus van Nispen, een
ultramontaan, tot lid van de Eerste Kamer verkoos in dep]Z
van den waardigen, pas overleden Baron Schimmelpenniuck
der Oye.
„Wij zitten er onder mochten de anti-revolutionairen roep»
en Kuyper mee, toen de heer Haulo, een ijverig katholiek
nommer één van de voordracht tot lid van den Hoogen
werd gebracht. Dat verkoos Schaepman zoo en Kuyper moes!
gehoorzamen, want deze treedt terug voor Schaepmans dn»
ment„dan laat ik u los 1" En als de ultramontanen Kuyper
met zijne gereformeerden los laten, dan zijn ze weg. Schae
kommandeert Kuyper, dus ook Lohman, en het groote
z.g. antirevolutionairen volgt als lammeren den revolutionaire!
antirevolutionair Kuyper.
Ergo, als 't er op aankomt regeert Schaepman het land,ft
Hooge Raad mocht den heer Van Meeuwen, een gematigd!
tholiek, het eerst op de aanbevelingslijst plaatsen, Koiae na
kiest geen vrijzinnig katholiek in onze hoogste collegiën: Yai
Meeuwen verkiest niet naar de pijpen der geestelijken
Van Meeuwen is geen timmerhout voor Loyola. Schaepman
Haulo in den Hoogen Raad brengen, hij beveelt over
invloed van Nederlands eersten revolutionair op staatkundige!
kerkelijk gebied, deze man moet gehoorzalen, om niet lom po
laten te worden en „de club" volgt. Wed MoedeW«4rd
land! „Wij zijn thans in het goede spoor!" „ïeaed
betere wind waait thans in ons goede Nederland!" Zoo jüi»
Schaepman in zijn blad, het Centrum.
Zoo meteen het land overdekt met sekteschooltjes, ook M
dezulken, die het Nederlandsche volk „in merg en nieren
ultramontaan maken. Is 't wonder, dat de Jezuïten juichen
dat uit de Tiberstad het bemoedigend woord in SchaepnuB
oor klinkt„Ga zoo voort mijn zoonWie weet of er w
den ex-priester nog niet een kardinaalshoed op zit.
„De Vaderlander" ziet de toekomst heel donker in
oog op de politieke toestanden en de voortschrijdende
van het jezuïtisme. Het blad hoopt niet, dat het n
protestantsche Duitschland het onderspit zal delven en
Frankrijk en Rusland er bovenop zullen komen. D® j
Italië en Oostenrijk tevens voor de jezuïten en wee de
protestansche staatjes. Het protestantsche Nederland nuf
weten, hoe ijverig dr. Kuyper thans met Schaepman same»»^
om de Hervormde Kerk er onder te krijgen en het w®'
paus Gregorius VII te helpen verwezenlijken. Hee' 118j
het blad aan het slot der verzuchtigi/Be Standaard w
zeker met dien wensch kunnen vereenigen/ n.1. dat e
zoover kome.
de»
De Standaard 't kan zijn, maar de redacteur van
daard durft niet tegen Rome ageeren Dan ^zou g
hem immers „loslaten.'
Zoo wordt den kleinen tn® j,
wijs gemaakt. De Standaardrijk iy8
van middeltjes om de gemoederen der goe—gwMJarf
smalle-gemeente gescholden) in beroering te brengt11!
eene becijfering geleverd van wat een liberaal
christelijk gereformeerde betaalt voorzijn kerkge o
dikanten, eeredienst, hooger onderwijs, gymnas'aa^^
(alsof dit geen hooger onderwijs is) en lager o
liberaal betaalt volgens het antir. hoofdorgaan vo jj#'
niets, de Chr. Ger. gezamenlijk f125, terwijl M
nog f75 schoolgeld betaalt, waar de liberaal e ^^#1
cijfer daarvoor moet geven. Toch betalen beiden
lasting. -re good
De Goesche Courant noemt dit anti-revolutionn
toertje kras en zrgt daarvan )Zjj me0
„Het schijnt dus dat Be Standaard weCt, <h>''
opzettelijke misleiding moet denken lllfjfforjt
het hooger onderwijs wel degelijk schoolgari,ejjjk '8il
pn wol +«4 u jv dat -
betalen/
ral
al'
en wel tot een bedrag zoo groot,
f 200, die de Christ. Ger. meer heet e Qg
aardig deel afgaat. Of wanneer, wat uit he oSteu '°S
Standaard niet blijkt, alleen bedoeld zijn de da»
houding van de verschillende genoemde ienc fcoH i
eene kleine toelichting, hoe het blad aan 'e 0m e
wat de Christ. Ger. betaalt, niet ongewenscM
juistheid van te kunnen beoordeelen.
„Het fraaist van al in het betoog v)n
evenwel de bewering, dat de f 200, die de
