G. M U IJ S,
SINT NICOLAAS.
JACHTWATXR.
332ste STAATSLOTERIJ-
G-ETEOKKEFT ZPB/IvTZIEIsr.
Oemeente Scliasen.
Ei O E Ei- en BANKET
Wed. JOHs. HONING.
R ij k s - V e e a r t s, B
van prima kwaliteit zuiver van
smaak en zeer aanbevelenswaardig,
is op vele plaatsen in Noord-Hol
land verkrijgbaar.
HJB, II.II. Winkeliers worden gaarne in
lichtingen gegeven door den agent
K. NWlElt te ENKHUIZEN.
J. ltanke te Scliagfen.
>51'
idieerde confessioneele scholen „mochten zijn bezijden de
Jffet, tegen de Grondwet waren zij niet." De ondergetee-
en vertrouwen de nietigheid dezer uitvlucht te hebben
etoond. Of er eene wettelijke regeling denkbaar is, die
jen de Grondwet blijft, hebben zij niet te onderzoeken,
beslistheid beweren zij evenwel, dat dit ontwerp den ken
en zin der Grondwet verkracht.
Grondwet wil, dat de staatsschool den boventoon voere
192, alin. 1). Door haar alleen verplichte schoolgeldheffing
leggen, bevoorrecht men de bijzondere.
Grondwet wil, dat de staatsschool het middel zij tot het
Jen van verdraagzaamheid in den lande (art. 192, alin. 3).
bezoldigt de bijzondere stelselmatig, teneinde de gelegenheid
sectarisclie splitsing en scheiding te bevorderen,
e Grondwet wil, dat het openbaar onderwijs inzonderheid,
lelijk zij ingericht (art. 192 alin. 1 en 2). Om het bijzondere
'lieven, doet men eene reeks concessiën, die het peil van
onderwijs noodwendig moeten doen dalen,
s ondergeteekenden vragen met ernstis dit alles bezijden
rondwet? Of wordt zij daardoor aangerand? Zal, behalve
ergrijpen, die het ontwerp pleegt aan het volksonderwijs en
olkseen'neid, bij de natie nog post moeten vatten de meening,
men lichtvaardiglijk de Grondwet ter zijde stelt?
e ondergeteekenden, zich wendende tot Uwe Hooge Ver-
ring, hopen met onverzwakt vertrouwen, dat de vastberaden
eid der Eerste Kamer, door afstemming van meergemeld
erp, het dierbare vaderland voor die rampen bezwaren mogen.
Landverdediging. Het dagblad De Am-
mmer (no. 2295) noemt het eene sedert 1870 vooral
rgeeflijke fout, dat de oorlogsmannen len onzent geen
gehad hebben voor de politieke zijde van het defensie-
istuk.
aar men begint nu te begrijpen, zegt het blad, dat de
Ivraag is geworden Wat moeten wij doen vóór de oorlog
hen Frankrijk en üuitschland uitbreekt, wat zal onze
zijn als die oorlog werkelijk verklaard wordt,
elke positie heeft Nederland in te nemen bij een oorlog
ben Duitschland en Frankrijk?
Zal het, schrijft De Amst., „op zichzelf blijven staan en
n tegen Duitschland optrekken, als dit wat mogelijk
rschijnlijk is onze neutraliteit schendt, hetzij om zich
onze spoorwegen meester te maken tot vervoer van zijne
rlorpsen, hetzij daartoe gedwongen door de schending van
jë's neutraliteit door Frankrijk Zal het, begrijpende, dat
geïsoleerd niets vermag, met België, dal in gelijke omstan-
eden verkeert, trachten te geraken tot eene overeenkomst
ot een stelsel van samenwerking waardoor de twee kleine
eu, thans te zwak on> eigen neutraliteit te verdedigen, te
n eene macht vormen, die noch door Frankrijk, noch door
schland gering geschat kan worden eene macht, die beiden
ïunne strategische handelingen hebben te ontzien Of zal
rland, beseffende, dat het alleen tegen eene groote mogend-
niel is opgewassen en een stelsel van samenwerking met
kleinen nabuur buitengewoon moeielijk is te ontwerpen en
moeielijker in practijk te brengen, er de voorkeur aan
a met de eenige macht, wier vijandschap hij vreest, eene
van vriendschappelijke regeling te treffen, opdat bij het
eken van den steeds te duchten oorlog Nederland niet voor
urlijkheden worde geplaatst die zijn zelfstandig volksbestaan
ietigen. Majoor Girard, wiens boek over België's verdedi-
sstelsel wij dezer dagen bespraken, geeft vrij duidelijk te
en, dat hij, evenals velen iu België, gelooft aan het bestaan
een tractaat tusschen België en Duitschland. Dit moge
opzichte van België waar of onwaar zijn, voor Nederland
e vraag niet meer te ontgaan Wat hebben de diplomaten
loen vóór men ons verdedigingsstelsel hervormt? Wij her
en wat wij meermalen gezegd hebben, de politieke zijde
bet defensievraagstuk is voor ons land hoofdzaak, en zoo-
men die bij zijne overwegingen verwaarloost, kan men
lioenen bij millioenen verspillen zonder dat de assurantie-
mie eenige zekerheid geeft."
- Het groote politieke schaakspel.
iet dit opschrift lezen wij in een hoofdartikel der Zutph. Ct.:
Ms men iemand, die van het schaakspel niets verstaat, bij
tafel plaatst, waar twee bekwame spelers bezig zijn, dan
bij niets begrijpen van dat uitzetten, vooruitschuiven, terug
gen,' heen en weer kruisen, der grootere en kleinere stukken
bet bord.
®ts dergelijks overkomt ons leeken in de politiek, als wij
11 een oogenblik in den geest plaats nemen bij het politieke
aakspel, dat er tegenwoordig wordt gespeeld op 't schaakbord
Npa. Wij ook zullen dikwijls moeten zeggen of denken
begrijpen er niets van. Soms zou men zich willen opdringen,
men er zoo niet alles, dan ten minste iets van vat; maar
'i 'Wi wordt er eensklaps een zet gedaan en wij zijn den
weer kwijt, wij zijn weer in volle duisternis.
ooit, dan kan men nu verstaan wat het zeggen wil:
"jand kent de geschiedenis van zijn eigen tijd; eerst over
erd, misschien eerst over tweehonderd jaar zal men die
feu.
100 °°it, dan kan men nu zeggenwat wij niet zien,
achter de schermen, in de kabinetten der staatslieden
jjbicdt, beteekent oneindig veel meer, dan hetgeen men ziet.
at zien wij eigenlijk?
'J zien kiezers, koningen, staatslieden reizen en trekken,
p°s heen en weer schuiven, als de stukken op het schaak-
maar wat met dat alles bedoeld en bereikt moet worden,
Wezenlijke dus, daarvan zien wij zoo goed als niets.
'1 hooren telkens spreken over den grooten oorlog, die
zal. Maar wanneer of waarom, of waar die komen zal,
'geen mensch u te zeggen.
aaroin wapenen zich de grooten en de kleinen tot aan de
en haasten zij zich om er bij te voegen, o bitterste
jroniën, dat het is om den vrede vaster te maken.
'aarotn is het toch te doen
e een antwoordt: om Frankrijk; neen, om Duitschland;
een derde voegt er bij neen, de knoop, die ontward moet
ten zit in Italië en met name op het Vaticaan en een vierde
1 zit hem in 't oosten van Europa; een vijfde in
Afrika enz. Intusschen zijt gij niet veel wijzer geworden en of
gij al roeptWachter, wachter wat is er van de nacht, altijd
weder klinkt t antwoord u tegenYraag, vraag, en keer weder
om te vragen. Bij vragen alleen kan een mensch echter niet
leven, hij tracht toch altijd er iets bij te denken, ergens een
antwoord te vinden. Zoo gaat het mij tenminste.
Laat ik dan zeggen, wat ik er bij dacht, op 't gevaar af
dat men 't voor niets anders houdt dan voor een praatje;
zelfs op t gevaar af dat iemand bij zich zelf denkt, hij begrijpt
er niets van.
Welnu, als ik zoo mijne oogen en mijne gedachten laat gaan
over het groote politieke schaakspel, dat in het hart van ons
werelddeel wordt gespeeld, dan zie ik aan het bord zitten, den
grooten kanselier en den man van het Vaticaan. De laatste
speelt bedekt aanvallenderwijshij werkt met groote en kleine
stukken, met den koning, de koningin, den raadsheer, zoowel
als met de pionnen. De eerste zoekt door allerlei meesterlijke
zetten, nu in dezen, dan in genen hoek van het bord, maar
altijd verdedigenderwijs, de plannen van zijn tegenpartij te
verijdelen; tracht hem in zijne eigene strikken zich te laten
verwarren en hem zoo vast te zetten, dat hij eindelijk schaak
mat is.
M. a. w.: Ik geloof dat het dessous de la carte van den
grooten politieken strijd in ons werelddeel is: de poging om de
eenheid van Duitschland te breken, het groote Protestantsche
keizerrijk te vernietigen.
Men hoort zeggenDuitschland is sterk, denk aan 't drie
voudig verbond; daarbij is Frankrijk geïsoleerd, 't heeft geen
vrienden, 't is zwak. Ik zou zeggen Duitschland heeft veel
meer vijanden dan Frankrijk, zoowel in zijn eigen huis, als
daar buiten. Men wijst op Duitschland's machtige bondgenooten
Ik zou willen vragenzijn 't trouwe bondgenooten en voor.
hoe lang
Leg een oogenblik de kaart van Europa voor u en zie of de
positie van Duitschland, met al zijn zoogenaamde bondgenooten,
wel zoo schitterend, zoo vast is, als men het soms hoort ver
kondigen. Hoe de ultramontanen in Duitschland woelen en
werken, om den bodem der Staatseenheid te ondermijnen, is
bekend. Zie nu verder. In 't Oosten de Rus, geen vriendten
Westen Frankrijk, beslist een vijaud; ten Zuiden Oostenrijk,
voor van daag een bondgenoot, maar die het morgen niet meer
zijn kan, als zijn belang het meebrengt, en hij zich te binnen
wil brengen, hoe hij eenmaal vernederd werd, en die vernedering
nog niet gewroken is,
Mij wil het tusschenbeide voorkomen, dat Duitschland zich
van die positie, bij schijnbare kracht, bewust is. Van waar
anders dat geagiteerd rustelooze, waardoor de Duitsche politiek
van den laatsten tijd zich kenmerkt De jonge reiskeizer moge
veel lust hebben om vreemde landen en volken te bezoeken,
wie gelooft, dat hij dit louter voor zijn genoegen doet, en dat
dit alles buiten de politiek omgaat?
Er is terecht gezegd: als Wilhelm den Sultan de hand gaat
reiken, dan is het de vraag, wat Bismarck er bij denkt en er
meê voor heeft.
En dan die ontzettende legerscharen, die Duitschland op de
been heeft. Is het niet, alsof het ons zeggen wilwij zijn er
niet zeker van, of wij misschien morgen niet slechts één, maar
meerdere vijanden ons van het lijf moeten houden.
Voeg nu dit alles bijeende ligging van Duitschland te midden
van vijanden, weinig vrienden, en misschien ontrouwe bondge
nooten; de rusteloos zoekende en tastende bedrijvigheid van
zijne groote en kleinere diplomaten; de gewelddadige uitbreiding
van zijne gewapende machten, en gij hebt voor u eene macht
zeer groot en zeer sterk, maar die er niet volkomen zeker van
is, of er nog niet eene grootere tegenover haar staat.
Stel nu daarbij, dat er een man is, vertegenwoordiger van
eene groote partij in Europa, met zeer groote diplomatieke be
kwaamheden en een heirleger van min of meer geheimzinnige
agenten, die op allerlei bedekte wegen werken en woelen; en
dat die man, de aan Duitschland vijandige machten tot en bij
elkander weet te brengen, tot bereiking van één doel, de ver
nietiging, of tenminste de verbrokkeling van den grooten
Protestantschen staat in het midden van Europa; zoudt gij dan
niet meenen, dat er voor den grooten kanselier reden genoeg
is, om op zijne hoede te zijn, en altijd te verschijnen met het
geweer in den arm.
Ik laat nu daar, dat er nog vele andere kwestien kunnen
zijn, die als de lont in 't kruit kunnen worden aangemerkt;
maar dan is die ik zoo even noemde zeker niet de minst be-
teekenende en tevens gevaarvolle.
Als wij ons deze dingen voor den geest brengen, en zien
hoe de oude geslepen diplomaat in het Vaticaan, bezig is met
fijne hand de kaart van Duitschland te verscheuren, dan be
grijpen wij, dat de ijzeren vuist van den kanselier, haar aan
die vingeren tracht te ontrukken en in veiligheid brengen.
Ik geloof dat de twee spelers die nu aan het groote poli
tieke schaakbord gezeten zijn, wonen, de een te Berlijn, de
ander te Rome, en men gevoelt wel dat deze strijd geen kin
derspel is.
lste Klasse. Trekking van 20 November.
Prijs van f 1000: No. 6873
400: 67 19164 19325
200: 4668
100: 12618
lste Klasse. Trekking van 21 November.
Prijs van f 2000: No. 3429
1000: 11527
100: 17562
li l Ut G EB LIJ li E STAjXD.
Ingeschreven van 20 22 November 1889.
Geboren Gijsbertus Johannes, z. v. Willem Domper en Hen-
drina Aelberts.
Ondertrouwd en GetrouwdGeene.
Overleden: Martinus Johannes Gielens oud 1 jr., 1 md. lier-
brand Molenaar, oud 8 md.
MARKTBERICHTEN.
S c h a ff e tt, 21 November 1889. Aangevoerd:
12 Stuks Paarden
3
Stieren
61 Gelde Koeien (magere
tl Idem (vette)
12 Vaarzen
8 Graskalveren
6 Nuchtere Kalveren
100 g Schapen (magere)
500 Idem (vette)
300 Overhouders
40 Varkens (magere)
40 Biggen
7 g Konijnen
55 Kippen
30 Eenden
330 Kilogr. Boter (per Kop f .85 a
100 g Kaas
600 Stuks Kip-Eieren
H o or n21 November 1889. Aangevoerd
Kleine Kaas, boogste prijs Gras f 32.75 Hooi
f
f
f
f
f
f
t
t
f
.95) f
f
f
f 40.—
f 80.—
f 150.-
f 180.-
f 140.—
f 40.—
13.—
16.-
30.—
18.—
12.—
6.—
—.10
—.30
—.50
1.13
—.20
6.—
300.—
150.—
200.—
210.—
170.—
70.-
19.—
26.-
36.50
27.—
16.—
8.—
—.70
1.50
-.60
1.26
—.30
7.—
missie Gras f 33.Middelbare f
stapels, wegende 17371 Kilo.
Hoorn, 22 November 1889. Aangevoerd
46 Koeien
593 Schapen
138 Varkens
f .-
Com-
32.50 aangevoerd 296
f 180.— a 325.—
f 25.— a 35.—
f —.40 a —.14
Zaandam, 21 November 1889. Aangevoerd
Kleine Kaas, hoogste prijs f29.50. aangevoerd 17 stapels
Alkmaar, 22 November 1889 Aangevoerd
Kleine Kaas hoogste prijs f 31.—, Commissie f 33.50, Middel
bare f 34.50, aangevoerd 400 stapels, wegende 125000 K.G.
Ter graanmarkt aangevoerd 3500 Hectoliters.
Tarwe
Rogge
Gerst
dito chev.
Haver
t
f
I
f
f
Paardenboonen f
Bruine dito f
Citroen dito
Duiven dito
Witte dito f 12.a 14.
6.50 a
5.50 a
4.50 a
5.60 a
3.— a
5.75 a
8.50 a 10.-
f 12.- a
f a
7.25
6.10
4.75
6.10
4.—
6.25
Karweizaad f 9.a 9.75
dito oud f a
Blauwmaanzaad f a
R. Mosterdzaad f 16.25 a 16.75
Koolzaad f 11.50 a
Kanariezaad f 8.a
Erwten: Groene f 7.a 12.
Grauwe f 11.a 13.
Vale f 9.75 a -.—
Witte f a
En li huizen, 20 November 1889. Aangevoerd
Heden werden alhier aangevoerd 24 stapels Hooikaas t
Graskaas f29.karweizaad, nieuw f 9.25 a 9.75. karweizaad oud
f a mosterdz. f 16.a 17.50 blauwmaanzaad
f 9.a 11.vale erwten f 9.a 11.groene dito f 10.50
a 11.50, grauwe dito f 11.— a 12.75, Wijker vale dito f 8.
a 9.bruine boonen t 8.50 a 10.paardenboonen f
a gerst 4.a 5.—, haver f 3.— a 4.
Aangevoerd Schapen en Lammeren. Schapen f a
per stuk. Lammeren f a Kalveren f a
Vette Varkens f .46 a .53 per kilo Geiten f
Biggen f a Boter f .65 a —.70 per kop
Eur merend, 22 November 1889. Aangevoerd:
1435 Schapen, handel traag, Yotte prijshoudend, Runderen,
Varkens.
Advertentièn
Ondergeteekende bericht hare geachte Clientèle
dat zij op St. NICOLAASAVOND, eene etalage van
heeft opgesteld, in het lokaal van den Heer
A. MEIJER Sz., aan de Marktplaats.
Onder minzame aanbeveling,
Schagen.
heeft zich te SCHAGEN gevestigd en is dagelijks te ont
bieden.
AdresMejuffrouw de Wed. RA VEN, Koffiehuis
„het Paardshoofd."
Onschadelijk roor Kinderen.
Uil de Fabriek van J. A. BASIE te Alkmaar.
Dit water vernietigt in een goede wassching het levend oa
rein bij kinderen, zuivert en geneest het hoofd van Kliersto
Alleen onschadelijk en zeker werkend, te verkrijgen bij
Per flacon f 1.Halve Flacon f 0.50.