loorHiüindscli Koffiehuis
GALEOTTO.
TE KOOP:
gevraagd:
tooneelzaal,
Boerenknecht p. G.,
Dinsdag, 4 Maart 1890,
Vereeniging S. u. d. W.A. L. van Koihorn.
Jb. MOLENAAR jfaz.,
Gemengd Nieuws.
Advertentiën.
Liefde voor liet Vaderland, Tooneelspel in 3 bedrijven.
De Kleinzoon, Tooneelspel in 1 bedrijf.
De dochter van den Barbier, Blijspel m 1 bedrijf.
hebouden.
Was ons 'and 111 vroeSer eeuwen grootendeels een handels
taat, het getij verliep en door den nood gedrongen, legde men
S'cli 'meer toe op denj landbouw. Hoewel dat zich-er-op-tocleggcn
v in vrij primitieve verhouding geschiedde, en dagteekent nog
Vt van zoo geheel ouden datum. De meerdere beoefening
dateert zoo ongeveer van den tijd toen de wereld-concurrentie
de geld-toestroomende O.-Indische compagnie opdroogde. Toen
on men eerst zijn aandacht te schenken aan de overheerlijke
uiterwaarden en het onovertrefbare rundvee van Nederland.
Toen eerst werd de bodem aangesproken en in cultuur
^y'oor dien tijd en vooral in de middeleeuwen waren de boeren
f itelijk niets anders dan machines om geld te verdienen voor
de heeren die zetelden op hunne hooge kasteelen. Van den
landbouw werd toen weinig werk gemaak en toen stonden wij
in ons land op dezelfde lijn met het buitenland en hadden er
"oorbeeld niet eens besef van dat het thans zoo hoogge
roemde üurbamvee oorspronkelijk in Nederland leefde en ge
teeld werd.
De vermeerdering der bevolking drong tot het nemen van
betere maatregelen en zoo werd langzamerhand Nederland een
landbouwende Staat.
Ten voorbeeld hiervan staat bijv. de Streek onder Enkhuizen,
waar men thans, door nood gedwongen, zich er op toelegt op allerlei
wijze den grond productief te maken. Vroeger was dat daar
geheel anders gesteld.
De bevolking was toen minder, men teelde, bracht het geteelde
aan de markt, en was tevreden.
Stoom en communicatie hebben thans alles omgekeerd.
jjaar het eeue land heeft andere maatregelen gevolgd dan
bet andere.
Duitschland is te dien opzichte de eerste geweest. Daar
gevoelde de aan lager wal gerakende grondeigenaren, dat de
grond meer moest opleveren, en men nam zijn toevlucht
tot de wetenschap.
Vroeger was de landbouw enkel praktijk. De landbouwer
werd geboren, leerde van zijn vader het vak, werd door de
ondervinding der jaren practisch wijzer en verzamelde de uit
komsten van eenige op zijn gebied bestaande feiten, wijdde
wederkeerig zijn kinderen in voor zoover hij het noodig achtte
of er lust en tijd toe had, en de rest nam hij mee in zijn
graf. Doch nu is het anders.
De Duitsche geleerde wereld o. a. heeft zich laten gebruiken
door de groote Duitsche grondeigenaren; men riep de hulp in
der scheiknnde, men vroeg een antwoord op de vraaghoe
zit de ontwikkeling in elkaar, welk verband bestaat er tusschen
de samenstelling van bodem en gewassen
Doch dat alles is nog van jongen datum.
Als voorbeeld daarvan deelt Spr. mede, dat toen Spr. te
Utrecht student was, door zijn vader, prof. G. J. Muller, een
collegie werd gegeven over landbouwscheikunde, hetgeen in die
- dagen aan die academie een groote nieuwigheid was.
Toen begon men meer en meer de hulp der scheikunde in
te roepen. Zulks blijkt uit de toenmalige analyses der asch
van sommige bestanddeelen die, als gevolg van de onerva
renheid foutief waren en waarop de critiek dan ook niet
uitbleef.
Duitschland was de baanbreker, richtte allerlei landbouw
instellingen en proefstations op. Frankrijk volgde en sedert
geruimen tijd vertegenwoordigt in elk Departement een officieel
persoon de landbouwwetenschap.
Zulk een officieel persoon houdt daar landbouwvoordrachten,
geeft les op de scholen en helpt den landbouwenden stand met
de meeste voorlichting.
Daarna volgde België en eindelijk ook Nederland, waar
we sedert enkele maanden dan nu al 4, zegge vier, proef
stations hebben.
Dat in Nederland voor den landbouw nog veel te weinig
gedaan is, leert ons Denemaken. Daar spande de regeering zich
er voor, d&dr leerde men winst te doen met de wetenschap en
het gevolg was: dat de Deensche boter de Hollandsche verdrong
van de Londensche markt.
Dat sluit niet in zich, dat hier geen goede boter wordt
gemaakt. Volstrekt niet, maar geldt als bewijs voor de nood
zakelijkheid van krachtig initiatief, van coalitie.
Hier past een woord van lof aan Hollands Noorderkwartier.
Hier verdient toejuiching dat de heer J. Breebaart Kz. door
de Nederl. Regeering werd gedecoreerd. Die kant moet het op.
Coalitie en coöperatie moeten nog meer in praktijk gebracht
worden.
Ook wij moeten bijv. een regeerings—persoon naar Londen
zenden, om daar de belangen van onzen boterhandel te
behartigen.
Mede een groot gebrek is thans, dat de landbouwers veel
te weinig gebruik maken van hulp- en kunstmeststoffen.
Hoe meer phosphorzuur en kali in den grond, hoe weelderiger
groeit. De Nederlandsche landbouwer moet zijn Buitenland-
Bchen vakgenoot navolgen. De landbouwer hier leest niet
genoeg, veel te weinig, hij blijft niet op de hoogte van zijn
hjd. Hoe zal de Nederl. landbouwer met het buitenland kun-
concurreeren als hij onkundig blijft van de vorderingen
der wetenschap op zijn gebied en van wat de praktijk in het
Buitenland leert P
Spr. raadt daarom ernstig aan neem kennis zoo veel mogelijk
v&n al wat er in uw vak gebeurt, in de leerboeken staat toch
heel wat dat te gebruiken is, bepraat de zaken met elkaar,
beneemt commissien van onderzoek.
He wijze waarop de landbouwers thans nog hun landerijen
behandelen, gelijkt op niets de landerijen zijn ontzettend
®ager en met weinig kennis kan de opbrengst met 33 pCt.
vermeerderen.
Er zit in den bodem een onschatbare rijkdom. Doch die
balen wij er niet uit het grasland is te kort, de korst is
Teel te hard de zoden zijn veel te dik, er komt geen lucht,
geen water bij. De productiviteit moet vergroot worden. Maak
°s die boel. Er moet geëgd worden. Natuurlijk met beleid.
aat lucht en water doordringen tot den graswortel, dan krijgt
me" een schat van phosphorzuur en kali.
Dnze weilanden zijn onovertreffelijk en dan zal het nationaal
vermogen toenemen.
Breng mest op uw land, kunstmest.
Ook met betrekking tot de zuivelbereiding moet men zijn
toevlucht nemen tot de wetenschap.
Leg voor uw veeteelt stamboeken aan, creëer familien van vee.
ilt gij de varkensziekte beteugelen of tenminste beperken,
zorg dan in de eerste plaats voor reine en zindelijke en lucht-
njke hokken. Zuiverheid van stal en trog en de grootst mogelijke
reinheid alleen, kan hierin baten.
Bij het nu volgend debat vroeg de heer Boekei welke kunst
mest geschikt is voor kleigrond, welke voor lichte grond
De heer M. Koelman vroeg hoe of het eggen van het weiland
dan moest geschieden, hier, waar zulke zware kleigrond is.
De heer A. Bakker vroeg waar de voorbeelden waren dat
dergelijke egging van zwaren grond succes had opgeleverd.
In antwoord op deze vragen deelde de heer Muller mede
dat o.a. te Olst, waar zeer zware kleigrond is, de beste resul
taten waren verkregen.
Ook in het Buitenland egde men algemeen en het volgende
voorbeeld moge tot overtuiging strekken
Een stuk land werd in 4 deelen verdeeldhet le stuk
werd aan zijn lot overgelatenhet tweede werd alleen op de
gewone manier gemest, doch niet geëgdhet 3de niet gemest
en wel geëgd en het 4e geëgd en gemest. En de resultaten
waren
opbrengst le stuk 377 kilo hooi.
2e 833 u
u 3e 770 u
ii 4e 1563 ft u
Maar voor dit eggen moet niet een kettingegge gebruikt
worden. Bij de heeren Landrée Glinderman zijn daarvoor de
eenigst geschikte eggen te koop. Omstreeks f 40.per stuk.
Dat men den proef neme en Spr. is verzekerd van de gunstige
resultaten.
Maakt los de korst en ja als dat geschied is dan ziet
zoo'n eerste dag het land er vreeselijk geruïneerd uit maar
kom eens 14 dagen laterDan zult gij de handen ineen
slaan van verwondering
Het is een dwaling, te meenen, dat door dit eggen de gras
wortels vernield worden. Het gras heeft een wortel, die niet
doodgaat, maak die nu stuk, dat hindert niets, door het
eggen krijgen de wortels lucht, de losse stukken verrotten, en
zijn nieuwe mestdoe er dan nog wat mest, gewone stalmest
of kalimest boven op en gij zult dankbaar zijn.
Het gras zal dan wel tweemaal zoo hoog groeien. Een
sprekend voorbeeld geeft u ook de tuingrond.
Natuurlijk zal op dit land, dat jaren op jaren tijd heeft
gehad om hard te worden, bij een eerste egging nog al
moeielijkheid opleveren, doch Keulen en Aken zijn niet op een
dag gebouwd. Hoe losser de grond hoe beter, en Spr. geeft
dringend de verzekering, dat hij, die zijn raad opvolgt, hem er
dankbaar voor zal zijn.
Ons weiland is een goudmijn en ons vee is zoo uitstekend,
omdat ons land zoo uitstekend is.
Maar men moet leeren. willen en niet bang zijn voor wat
moeite.
Men meldt van Wieringen aan de N. Rot. Ct.i
Het aloude en vervallen kerkje der Ned. Hervormden te
Oosterland op Wieringen, dat, naar men meent, uit de tiende
eeuw dagteekeut, is thans, hoofdzakelijk door de vereenigde
krachten van het Rijk en van de Synode, geheel in den ouden
stijl gerestaureerd. De dikke muren zijn nu geheel van turfsteen
opgemetseld. Yau de hooge, zeer kleine vensters zijn de ruitjes
weder in lood gevat, terwijl het dak met lei is gedekt. Aan
weerskanten van het dak vindt men een paar dakvensters. Ook
de toren is gerestaureerd. Het gebouw geeft een eigenaardigen
indruk en wordt door menig vreemdeling bezocht.
Niet vervuld is de wensch van hen, die in deze oude kerk
gaarne ouderwetsche, met snijwerk versierde banken hadden
gezien. Wel jammer, want de herlevende houtsnijkunst wordt
op ons eiland met goed gevolg beoefend, en zonder twijfel
zouden er gevonden worden, die, tegen billijke vergoeding, voor
zoo iets hunne beste krachten hadden willen inspannen. De
weder geplaatste banken zijn min, en niet in overeenkomst met
het gebouw. Zondag, 2 Maart, zal de kerk ingewijd worden door
Ds. Van Kluijve, te Schagen.
Zijn we wel ingelicht dan zal in het naburige winkel,
eene gemeente met 1835 inwoners en 3 openbare scholen
weldra nog eene gesubsidieerde school voor uitgebreid onderwijs
verrijzen. De gemeente heeft bereids een huis voor onderwijzers-
woning ingericht. Het aantal van die ongelukkige inrichtingen,
waar één onderwijzer ouderwijs moet geven in een overgroot
aantal vakken, aan een wel is waar klein aantal leerlingen,
maar die toch verdeeld zijn in een groot aantal klassen, slaat
dus met eene vermeerderd te worden
Te Sloten (N.-H.) werd donderdag eene zeer drukbezochte
vergadering van veehouders uit die gemeente en uit Haarlem
mermeer gehouden, met het doel om door vereenigd optreden
voor de melk te Amsterdam een lmogeren prijs te bedingen.
Dertig veehouders verbonden zich om geen melk te verkoopen
beneden den prijs van f 2 per vat van 33 liter, lhans geldt
deze f 1.65 h f 1.75.
De toestand der vrouw te Balk, die, zooals eenige dagen
geleden gemeld werd, wegens verschil van meening met haren
man omtrent liet doopen van haar kind, herhaaldelijk trachtte
zich zelve het leven te benemen, is in die mate verergerd, dat
zr zoo goed als volslagen krankzinnig is. Waarschijnlijk zal zij
eerstdaags naar een gesticht worden overgebracht
Uit Hamburg wordt gemeld, dat te Altor.a bij de
exportslachterijen en groothandelaars in vetwaren een adres aan
den Duitschen Bondsraad ciculeert, waarin verzocht wordt om
verbod op den invoer van Nederlandsch spek. In het adres wordt
namelijk beweerd, dat het spek, hetwelk onder die benaming
ffi Duitschland wordt ingevoerd, bestaat uit Amenkaansch
varkensvleesch, dat in Nederland is gerookt.
In Friesland vermeerdert het aantal boterfabrieken bijna
met icderen dag. In verschillende dorpen is eene dergelijke
inrichting verrezen en men denkt er op menige plaats aan eene
tweede fabriek te richten. Zoo zal in den loop van den zomer
te Sloten eene uitgebreide boterfabriek opgericht worden. Alge
meen vinden deze fabrieken bij den boerenstand in Friesland
een gunstig onthaal.
De IV. Rott. Ct. verneemt dat in eene Woensdagavond
gehouden vergadering van de liberale partij in de Tweede
Kamer besloten is, de regeeriug te interpelleeren over de
wijzigingen in het Kabinet.
Een stratenmaker te Deventer heeft een das in den grond
gevonden, welke aan de boeren veel last veroorzaakt had door
het rooven van kippen, konijnen, eieren, enz. Toen het dier
werd uitgegraven, beet het den man een gedeelte van den duim
af. Met behulp van een ander persoon werd de das echter levend
gevangen en mede naar huis genomen. Het dier leeft nog en
wordt gevoed met hetzelfde voedsel, dat een hond gebruikt. In
zijn hol vond men een paar konijnen, hazen en vele eieren.
Een ingezeten van het doip Seksbieren zou zich via Leeu
warden naar Noord-Amerika begeven. Op het punt van met den
spoortrein uit Leeuwarden te veitrekken, kwam eensklaps een
deurwaarder met twee getuigen opdagen om den man wegens
schuld in gijzeling te brengen. Men begrijpt in welk eene on-
steltenis het vertrekkend gezin verkeerde. Een den schuldenaar
bijna geheel vreemd persoon, die van het tooneel getuige was,
kreeg medelijden met hem en betaalde de geheele schuld van
f 194, zoodat hij met de zijnen nog kon vertrekken. De schuld-
eischer wilde later niet minder edelmoedig zijn en gaf het ge
heele bedrag terug. Het was, gelijk hij verklaarde, geenszins zij
ne bedoeling geweest, den schuldenaar in de gijzeling te doen
brengen, maar alleen om zich te overtuigen, of deze zich ook
met eenen welvoorzienen bundel uit de voeten ging maken.
In een kleine gemeente bij Leeuwarden wonen een paar
oude lieden, die reeds 60 jaren tellen, nog nooit hun geboorte
plaats hebben verlaten, maar nu van zins zijn.,., in Noord
Amerika een betere toekomst te gaan zoeken!
Men zal dien luidjes zeker geen gebrek aan moed en onder
nemingsgeest ontzeggen
De influenza, die op Terschelling andermaal is verschenen,
gaat op het westen van dit eiland nogal met doodelijken
afloop gepaard.
Voorzichtigheid blijft voorshands zéér aanbevolen
Te New-York is overleden de heer Astor, eeu van de
rijkste menschen, zoo niet de rijkste, in Amerika.
Op allerdroevigste wijze is te Farciennes bij Charleroi een
meisje van zeven jaar, Urbina Martougin, aan haar einde geko
men. Een half jaar geleden ging zij naar school toen plotseling
een groote hond van eeu boerenerf luid blaffend op haar toeschoot.
Het kind schrikte zoo, dat zij bewusteloos op den grond viel.
Eenige voorbijgangers namen haar op, brachten haar bij en zij
ging naar school. Eenige dagen later zat het kind rustig in den
huiseiijken kring, toen zij plotseling opsprong en doodsbleek,
met uitpuilende oogen voor zich uit starende, met uitgestrekte
hand riep o Moeder, moeder, de hond Moeder help
Deze crisis duurde bijna een uur lang en keerde van tijd
tot tijd, steeds menigvuldiger en heftiger terug, ondanks alle
te baat genomen middelen, tot dat zij verleden Donderdag,
in den laatsten en schrikkelijksten aanval, steeds roepende
„Moeder help, de hond, de hond!" den geest gaf.
"Veroordeeld, door liet Kantongerecht
te Schagen in de maand Februari.
2.75 a 3.25
4 a 5.
13 Februari. D. T. te Zuid-Scharwoude, wegens dronkenschap
14 dagen hechtenis.
20 Februari. P. M. te Zijpe, wegens verstoring der openbare
orde f 5.sub. 2 dagen hechtenis.
J. d. B. te Schagen, wegens dronkenschap f 0.50 sub. 1 dag.
J. v. d. H. te Schagen, idem. idem.
C. B. te Nieuwe Niedorp, idem. idem.
A. d. B. te Haringcarspel, wegens het laten loopen van een
hond zonder geleider, f 1.sub. 1 dag.
27 Februari. J. K. te Winkel, wegens het niet reinigen der
wielen van zijn wagen, alvorens te komen op den openbaren weg
in den polder „Waard en Groet", f 1.—, sub. 1 dag.
P. S. te Oude Niedorp, wegens het vervoeren van dieren ver
dacht van besmettelijke varkensziekte, 2 maal f 3.sub. 2
maal 2 dagen hechtenis.
b i li G li li L i,l li H SI A\ IJ.
4*eaneeiite Sekagen.
Ingeschreven van 26 28 Febr. 1890.
Geboren Cornelis, z. v. Klaas Blaauboer en Klaasje Meurs.
Dieuwertje, d. v. Pieter Buis en Neeltje Boontjes. Julia, d. v.
Dirk Roggeveen Lz. en Maartje Bakker.
Ondertrouwd Geene.
GetrouwdLeendert Augurk en Katharina van Tbijn.
OverledenGeene.
gemeente JBarsingerhorn.
Ingeschreven van 1 28 Februari 1890.
Geboren: Grietje, d. v. Hendrik Spaans en Elisabeth Visser.
Aafje, d. v. Dirk Kuiper en Maartje Hoornsman. Jantje, d. v.
Cornelis Droog en Maatje van der Welle. Arie, z. v. Klaas Kooij
en Neeltje Koster. Antje, d. v. Gerrit Beers en Maartje de Boer.
Reijer, z. v. Pieter Beers en Hester Keyzer. Willem, z. v. Jan
Meuleveld en Maria Droog.
OndertrouwdJan Stoel en Jansje Tamis. Pieter Bakker en
Maartje Groet.
Gehuwd: Jan Stoel en Jansje Tamis.
Overleden: Jan Gons, 18 dagen. Dieuwertje Wit, 73 jaar
Pietertje Beeldman, 96 jaar. Pieter Sluis, 68 jaar. Een levenloos
aangegeven kind van Cornelis Koster en Hiske Mouthaan.
1/ li li T li E li 1 C II E IX.
S c ha j) e ra, 27 Februari 1890. Aangevoerd:
3 Stuks Paarden
7 Kaltkoeien
8 Gelde Koeien (magere)
2 idem (vette)
92 Nuchtere Kalveren
425 Schapen (magere! 8 *7""~
33 Varkens (magere) 7^'~ 8 30.50
20 Biggen a 18.
40 r Konijnen f3.
30 Kippen -f® a f
4 Duiven ~'5° 8 L5°
ijo K";gr' ïtf(p,r K°p-85 -«»)u! i viS
5500 Stuks Kip Eieren l a *30
700 Eend-Eieren f.
Hoorn, 27 Februari 1890. Aangevoerd
Kleine Kaas, hoogste prijs f 31.50 Hooi f c
missie f 32.75. Middelbare f aaneevoo^ 97 H0"1"
wegende 10044 Kilo. ingevoerd 37 stapels,
Etlam27 Februari 1890. Aangevoerd:
237 koppen boter, por pond, —.62* n ck i
3— a 3 25 per 100 stuks 8 ~-65 klP-e»e«n f
Al le maar 28 Februari 1890. Aangevoerd
Kleine Kaas hoogste prijs f 33.—, Commissie f qq \r- jj 1
bare f 32.-, aangevoerd 200 stapels, wegende 56000 K.G
En le hui is en 26 Februari 1890. Aangevoerd
Heden werden alhier aangevoerd stapels Hooikaas t
Graskaas f-.-karwe.zaad, nieuw f 9.50 a 9.87'. karweizaad oud
a -•-> 78terdtz- f, If— a 18-75 blanwmaanzaad
10— a 12—erwten f 11— a 12.50, groene dito f10—
a 12—, grauwe dito f 12— a 13.50, Wijker vale dito f 9
a 11— bruine boonen t 7.50 a 9.50 paaraenboonen f
a gerst 4— a 5.25, haver f 3— a 4—,
Voorspoedig bevallen van een meisje,
N. BUIS-Boontjes.
Schagen, 27 Februari 1890.
f 55 a 180.-
f 160— a 260.-
f 160— a 215.-
f 230.— a 265— BIERKADE,
Loon naar bekwaamheid.
Zich aan te melden bij A. ZANDER, aan het Horntje,
gemeente Barsingerhorn.
om dadelijk in dienst te treden, een
goed kunnende melken.
Aanbieding in persoon bij VV. KOOIIMAN, te Haririghuizen.
te SC Kvi'Ö-&Y--
Buitengewone Voorstelling-,
op vereerend verzoek te gevenhet met succes
beroemde Tooneelstuk
Voorafgegaan als voorstukje een dramatische schets
ZIJ WIL NIET TROUWEN.
Door het Uollandsch Tooneelgezelschap,
onder Directie van A. "V"-A_IV KIER,
van het GRAND-THÉATREte AMSTERDAM.
Opgeluisterd door ORCHEST.
Aanvang H uur.
Entrée le Rang f ().75. 2e Rang t 0.50.
Plaatsen aan 't locaal vanaf heden te bespreken a 10 Cts. extra.
N.B. Voor opgaaf der plaatsen per briefkaart, zal de noodige
aanteekening worden gehouden.
20 voer prachtige ROGSLUKKEN,
bij P. OVER,
BARSINGERHORN.
Uitvoering op Zondag, 9 Maart 1890,
in het locaal van (den heer C. v. d. Iloek,
te IIARI «OHIIIZK»,
met hegeleiding van goed georganiseerde muziek.
OPVOERING VAN:
Entrée f 0.49. Aanvang uur.
VA AFLOOP RAJL.
3 3 3ste S TA A T S L O T E U IJ.
Eerste Trekking lï Maart I^»90,
Loten en gedeelten zijn te bekomen bij
SCHAGEN.
