Blijkens de in vorig jaar gehouden volks
stelling, heeft Schagen thans 8110 inwo
ners: 1488 mannen en 1622 vrouwen.
Voor belangstellenden geven wij nog de ge
tallen van eenige in den omtrek liggende ge-
Anna Paulowna
1479
1317
2796
Barsingerhorn
1138
1181
2319
Bergen
736
710
1446
Broek op Langedijk
663
690
1358
Callantsoog
350
325
675
Harenkarspel
1085
973
2058
Heer Hngowaard
1412
1332
2744
Heiloo
807
818
1625
Hensbroek
465
433
898
Hoogwoud
1104
1051
2155
Koedijk
587
538
1075
Limmen
571
562
1133
Sint Maarten
492
517
1009
Nieuwe Niedorp
786
781
1567
Noord-Scharwoude
500
496
996
Obdam
476
461
937
Oterleek
358
397
755
Oude Niedorp
606
558
1164
Oudkarspel
737
726
1463
Oudorp
366
356
722
Sint Pankras
279
246
525
Petten
194
162
356
Rijp
865
905
1770
Schoorl
697
685
1382
Spanbroek
748
735
1483
Uitgeest
1332
1327
2659
Ursem
586
645
1231
Warmenhuizen
698
656
1354
Wieringerwaard
620
668
1288
Winkel
924
913
1837
Zuid- N.-Schermer 597
568
1165
Zuid'-Scharwoude
680
685
1365
Zijpe
2282
2205
4487
Dinsdagavond
te half
negen uur
ongeveer
brak te Amsterdam een ernstge uit
slaande brand uit in perceel 226,
Spuistraat bij de Schoorsteenvegersteeg, tegen
over de Wijde Steeg.
Het vermelde perceel werd door verscheidene
gezinnen bewoond.
In het benedenshuis was de werkplaats
gevestigd van de firma Leo Herz, die in de
Kalverstraat 44 haar meubel magazijn heeft.
De eerste verdieping werd bewooud door den
heer Verburg, kellner. Deze bevond zich op
dat oogenblik alleen tehuis, daar zijne vrouw
te Arnhem vertoefde.
Volgens verhaal der buren, is in zijne woon
kamer de brand ontstaan. De bovenburen zouden
namelijk een geweld van belang gehoord
hebben en toen zij naar de oorzaak daarvan
gingen vernemen, kwam hun Verburg tegemoet,
roepende: „Red u, red u, de boel staat in
brand
Eene petroleumlanp was omgevallen en
hoe weet men niet had plotseling al het
beddegoed in vlam gezet.
In allerijl spoedden nu de bureu zich op
straat met achterlating van alle have en goed.
Zelfs hadden zij geen tijd om een hoed of
mantel mede te nemen en dus in hunne hnis-
kleeding moesten zij in de barre koude de straat
op.
Vreeselijk was de koude, die de dappere
brandweermannen hadden te verduren. Het
water, dat uit de slangen werd gespoten, viel
als ijskogeltjes neder op den grond en hunne
kleederen werden als het ware harnassen van
ijs.
Het verkeer in de Spuistraat werd natuurlijk
zeer belemmerd en aan beide zijden van het
door de politie afgezette terrein stonden tal van
tramwagens, die niet door konden rijden, omdat
de slangen der brandweer over de rails lagen.
Het tramverkeer was dus geruimen tijd
gestremd.
De brand was te half elf zoo goed als
gebluscht. Een stoomspuit bleef toen nog alleen
van uit de Spuitstraat water geven.
Daar de slangen alle aan de straat vastvro
ren, werden zij gedurig met zand bestrooid.
Den geheelen nacht wierp een stoomspuit
nog water in de smeulende massa.
De verbrande perceelen, die kwistig met
ijsfranje behangen zijn, bieden thans een zeld
zaam en schoon schouwspel aan.
De Staatsspoorwe»maatschappij heeft be
kend gemaakt, dat zij tijdelijk deu aanvoer van
steenkolen uit Dnitschland heeft gestaakt. Deze
mededeeling heeft velen verontrust. Naar thans
gemeld wordt, geldt deze maatregel niet de
steenkolen alleen, maar ook aHe andere goederen.
De opeenhooping aan de stations heeft er toe
genoopt het goederenvervoer naar de hoofdstations
hier te lande tijdelijk te staken. Binupn weinige
dagen zal het vervoer weder worden hervat, en
zullen er dus ook kolen worden aangebracht.
De Staatsspoorweg—maatschappij maakt verder
bekend, dat de buitengewone toestanden haar
noodzaken den leveringstijd van goederen over
hare lijnen vervoerd, te verlengen en vast te
stellen op driemaal den gewonen tijd.
De treinenloop is ook nog niet heel geregeld.
Een goederentrein van den Staatsspoorweg, die
Dinsdagavond te 10 uur uit Utrecht te 's Hage
moest aankomen is eerst nachts te 3 uur bin-
nengeloopen, tot welk uur een groot gedeelte
van bet stationpersoneel in dienst moest worden
gehouden.
En tot overmaat van ramp komen er dan
nog spoorwegongelukken bij.
Op Oudejaarsavond is even voor het station
Leiden trein 40 van de Holl. IJzeren Spoorweg
maatschappij op een rangeertrein geloopen,
waardoor drie wagens zijn verbrijzeld en
het vervoer van post en passagiers groote ver
traging ondervond. Persoonlijke ongelukken
hebben niet plaats gehad.
Te Naaldwijk is ten gevolge van de strenge
koude een driejarig kind in zijn bedje
doodgevroren.
Toen de werklieden van de firma Kutten
en Co. gisteren ochtend een waggon, inhoudende
100.000 kilo soda, wilden lossen aan het station
van den Staatsspoor te 's—Hage, werd ontdekt
dat die wagon abusievelijk naar elders vervoerd
was. Waarheen, dat moet nog blijken. Tot groot
ongerief
ondervond dezelfde firma dezer dagen
De bouwman K., aan den Rotterdam-
schenweg te Delft, verleende meermalen aan
onvermogeuden nachtverblijf op den hooizolder.
Zoo gaf hij ook gisteren aan zekeren W. die in
eenigzins beschonken toestand verkeerde, toe
stemming om daar zijn leger op te slaan. Toen
W. echter de ladder besteeg, gleed hij uit en
viel, tengevolge waarvan hij den nek brak. D e
dood volgde onmiddellijk.
De burgemeester van Zutphen;
Gelet op de heerschende felle vorst en de
weinige gelegenheid voor honden om drinkwa
ter te bekomen; waarschuwt, ter voorko
ming van hondsdoldei d, de ingezete
nen, om te zorgen dat hunne huis
dieren drinkwater kunnen krijgen.
dat men eenige vaten vergat te lossen en deze
weder naar de plaats van afzending zijn terug
gevoerd. Maar thans heeft men een waggon,
met 10.000 K.G. geladen, voor gelost aaugezien.
Volgens eene. kennisgeving van
een expediteur te Utrecht aan zijne cliënten,
wordt aan het Staatsspoor aldaar vracht— of
ijlgoed naar Amsterdam en Rotterdam gewei
gerd, om de opstopping op die plaatsen weg te
nemen. Verzending als bestelgoed slaat dus
nog open.
Te Bergen-op—Zoom zijn bij eene militaire
oefening van een sergeant de ooren bevroren.
Hij is ter verpleging in het hospitaal opgeno
men.
Aan kader en manschappen worden, ter voor
koming van dergelijks ongelukken, de verschijn
selen medegedeeld, welke zich bij het bevriezen
van neus en ooren voordoen, als mede de mid
delen, welke toegepast moeten wordeu om dat
te voorkomen.
De machinisten van de stoomtram Oldambt—
Pekela hebben het werk gestaakt. Er
rijden dientengevolge op die lijn geen trams
meer.
Te Hoedekeiisketke zijn voor eenige dagen
een aantal kerkgangers in de Oud-Gereformeerde
kerk te nauwernood aan een groot
onheil ontsnapt.
Na drie kwartier, toen de godsdienstoefening
nauwelijks half geëindigd was, verliet nu d§
een, dan de ander der toehoorders het kerkge
bouw; eindelijk werden bijna allen ongesteld en
meer dan 20 der kerkgangers werden bewusteloos,
zoodat de voorganger genoodzaakt was zijn rede
te staken en er geneeskundige hulp moest worden
ingeroepen.
Wat was de oorzaak dier plotselinge ongesteld
heid bij zoo velen De meeste vrouwen hadden
stoven meegebracht, waarin briquetten gloeiden,
zoodat de lucht allengs meer bedorven en voor
de ademhaling ongeschikt werd. Gelukkig nog
dat het ongeval geen ernstiger gevolgen heelt
gehad. Vrijdag voormiddag is in de kerk afge
kondigd, dat het voortaan verboden is stoven
in de kerk te mee te brengen, die door briquetten
worden verwarmd.
In het Noord zeekanaal blijft de vaart
gestremd; de doorgang is onmogelijk. De lading
der in het kanaal liggende Amstelstroom is ver
zegeld, daar het zich laat aanzien, dat dit
vaartuig de eerste dagen hare bestemming niet
zal bereiken.
Het ijs tusschen het eiland Wieringen
en het vasteland (Ewijksluis) beeft zich vast
gezet, en reeds gaat men er met paard en ar-
reslede over.
Te Heerenveen is Donderdag het congres
der sociaal-democraten in Nederland gehouden.
De Peis werd niet toegelaten. Te
6 uur werd een openbare bijeenkomst gehou
den. Daar voerde de heer Domela Nieuwenhuis
het woord.
De volgende staaltjes betreffende het
slechte goederenvervoer op onze
spoorwegen, zijn ontleend aan een dezer dagen
door de Kamer van Koophandel van Rotter Jam,
aan den minister verzonden adres.
Den 15 December werd een waggon kaas
van Gouda naar Hoorn verzonden 27 Decem
ber was die nog niet aangekomen.
Iemand te Gouda ontving de vorige week
bericht, dat een wagon, voor hem bestemd, was
aangekomen. Hij gaat onmiddellijk met volk
naar het station om te ontvangen, doch daar
gekomen, hoort hij dat de waggon inmiddels
was vertrokken naar Den Haag. Hij werd van
daar naar Emmerik gestuurd, en kwam eerst
een week later weder ter bestemmingsplaats
Gouda terug.
Eeii te Rotterdam wenschte een waggon die
zich bevond op het emplacement te Eeijenoord
aldaar gerangeerd te hebben voor loods B. In
plaats voor die loods te komen, vertrok de
waggon naar Antwerpen, werd te Roosendaal
gestopt en kwam eerst na 7 dagen voor loods
B.
Aan eene firma te Rotterdam wordt uit Am
sterdam een waggon citroenen gezonden. Deze
rijdt door naar Antwerpen en komt eerst na
eenige dagen te Rotterdam aan, de citroenen be
vroren en geheel bedorven.
Eene firma teneinde raad, vraagt baar goed
als koerierijlgoed verzonden te krijgen; '«mor
gens wordt daarover naar Utrecht getelegrafeerd,
's avonds was er nog geen antwoord.
Eene lading turfstrooisel van Helenaveen be
stemd naar Rotterdam komt terecht in Esschen.
Eenige waggons magarine blijven 5 dagen
te Ysselmonde staan, met het gevolg dat de
magarine bevroren te Rotterdam aankomt.
Men zendt een afschrift van de navol
gende aanteekfning in het jaar 1845 als
curiositeit te boek gesteld en thans toevallig
teruggevonden:
Op den tweeden Kerstdag van '44 reed ik op
schaatseu de Maas uit naar Dordt. De dooi viel
in, en de rivier vertoonde blank water. Maar
opnieuw kwam de vorst en voor de tweede
maal in denzelfden winter raakte de Maas vast,
den 20stcn Februari. Den 18en Maart vertoonde
de thermometer 9°, en Hen des morgens te 8
ure, 6° Eahrenheit. Andermaal passeerde men
geregeld de Maas, totdat men zich op 20 Maart,
den eersten Paaschdag, de aardigheid veroorloofde
eieren te laten koken en die op de rivier te
gaan opeten. Daags daarna viel met regen en
zuidwestenwind de dooi in, met zooveel kracht
dat 's morgens te 10 ure voor Rotterdam de
Maasgeheel blank water was.
In een dijkhuisje onder het dorp Zurich
bij Harlingen, i9 een kind in bed door de fel
le koude gestorven.
Eene verpleegde in het armenhuis te
Ankel, bereikte de vorige week haar 108e le
vensjaar. Het moedertje geniet nog eene goede
gezondheid.
In den nacht van 30 Dec. is tusschen
Enschede en Hengelo, bij den tol te Hengelo,
doodgevroren zekere Aart Udo, -bijgenaamd
»Arie met de kiekkas t". Hij ging met
zijne kijkkast het geheele land doorreizen.
Het ijs op de Maas is zoo sterk,
dat men te Reuver en Kessel met beladen kar
en paard er over rijdt.
In weerwil van het koude, gure weder
had den 28 de uitgeschreven schoonrijderii, van
vrouwen en meisjes, leeftijd minstens 16 jaar,
te R ij p plaats. De prijs van f 15 werd be
haald door mej. N. Rensen van Graft, de le
premie van f 10 door mej. T. Siekerman-Ter-
weij van de Zaan en de 2e premie van f 5
door mej. T. Keuken van Spijkerboor.
In verschillende dorpen van den Hoek-
sehewaard begint gebrek aan brandstof
te komen. Turf is reeds verbruikt, terwijl de
opkoopers reeds in Oud-Beieriand steenkolen
komen koopeu tegen f 1 per mud.
Als een bewijs dat het de vogels ook
te erg wordt met de koude, diene, dat Maan
dagavond te Heerenveen de torenkraaien dood
ter aarde vielen.
Kou van 't jaar veertig!
Yan 't jaar zeventienhonderd veertig wel te
verstaan. In dat jaar was de winter zoo streng,
dat langer dan een eeuw de koude van dat
jaar ons spreekwoordelijk is bijgebleven.
In 't najaar 1739 zeiden de kenners al, dat
het een winter zou worden van Jan Kalebas.
Een-en—twintig September stond de wind in
het Noord Oosten. De mieren hadden grooter
wintervoorraad verzameld dan anders en het
nest diep in den grond gebracht. Vier voet diep,
terwijl anders een ordentelijke mier maar één
voet onder den grond woont. De koeien bulkten
gansch ongewoon en stonden zelfs in de zon
te rillen. De kikvorscheo, die anders goed op
de hoogte zijn van hun tijd, zaten al begin
October in het riet verstopt, de zwaluwen en
ooievaars waren al drie weken vroeger dan anders
inet hun jongen er van door gegaan. Eerst
begon het te regenen, toen te sneeuwen en men
weet het„als de sneeuw valt in den dr
dan geeft het vriezen geen enkel gebrek." Het
duurde dan ook uiet lang, of er kwam vorst. Maar
die trok weer af en men smulde van de Kerst
gans bij dooiweer.
Maar o je 1
Vijf Januari 1740 kwam een stevige Noord-
Oosler aangieren, zoodat de drie koningen, die
toen nog 's avonds door de straten liepen te
zingen en bedelen, stonden te bibberen van de
kou. Den volgende» dag reed men al op schaatsen,
lederen daaropvolgenden dag woei de wind
steeds «inniger en sneed den menschen neus en
ooren haast af. Den lOen was het Zondag, maar
geen meusch kwam in de kerk domine trok
klappertandend met den koster weer naar huis.
Maandag was 't nog kouder. Dinsdag vroor het
34 graden. De Am9terdamsche botermarkt had
dien dag geen enkelen boer, de beurs geen en
kelen koopman, ofschoon het er anders zoo vol
placht te zijn, „dat men er zich nauwelijks om-
keeren kon." De straten waren leeg, en er waren
lui, die vast en zeker geloofden, dat de aarde
een mankement in het draaien had, of dal Hol
land vergleden was naar Nova—Zembla.'t Vroor
zoo hard, dat de steeneu bruggen berstten, de
regenbakken en kelders scheurden.
In benarde omstandigheden zijn er gelukkig
altijd lieden, die een woord van opbeuring
spreken, die de zorgen voor de toekomst door
een hoopvolle betuiging weten te lenigen.
Zoo ook in 1740.
Er waren, die niet moer of minder voorspelden
dan dat de geheele dampkring in ijs zou ver
anderen en de menscben plotseling gapend met
een klomp ijs in den mond zouden stikken.
Anderen beweerden, dat het zóó erg niet zou
loopen, maar dat wel het bloed zou bevriezen,
't Waren echter broodetende profeten.
Dinsdag sloeg de wind en Woensdag de vorst
om.
Donderdag echter was het weer van het oude
laken een pak. Te Hoorn moesten twee schepen
in de haven vluchten; men bood tevergeefs f 9500
om ze in veiligheid te brengen. Het ijs werd
vijftien voet dik bevonden.
Den 22sten Januari lag de Amstel zoo d k,
dat een zware ijzeren ijsbreker, bespannen a et
twintig paarden, er niet meer door kon. De
bierbrouwers, die water noodig hadden, besteedden
een geul in het ijs aau voor f 2828. Bij liet
kijken naar den ijsbreker werd een def tig
Amsterdammer, Hendrik De Veer, zoo door ve
kou bevangen dat hij den volgenden dag stierf.
Het volk zij, dat „zijne ingewanden waren
dichtgevroren."
Hendrik De Veer was de eenige niet, wiet
dat lot overkwam. Reizigers kwamen in sleeë
aan, stokstijf, met open oogen, en als men ze
wilde uitlateD, bleken zij doodgevroren. Postil
jons zaten schijnbaar even kranig op hunne
paarden, maar waren ook dood. De schildwach
ten moesten elk half uur worden afgelost, of
men vond ze niet meer levend. De chirurgijns
verdienden, zooals een tijdgenoot zegt, geld als
water met het atzetten van bevroren ledematen.
Op 't Fransche pad bleven een man en vroow
in het bed dood. De Zuiderzee werd bereden
met sleeën en karren, alsof het vasteland was,
ja zelfs de Noordzee zat een half uur ver van
het land vast. Voor Scheveningen, Katwijk y-
Zandvoort wandelden de lui kalm over zee, Js
over een straat. Den 26en Februari kwam e
Amsterdam de postbode uit Zuid-Holland£.e
laat aan, omdat het postpaard onderweg ^s
doodgevroren. Ook was het gebrek aan w
zoo groot, dat er voor een emmer drinkw „>r
zeven stuivers werd betaald.
Den lOen Maart kwam de dooi. Maar rn
13en reed men nog met zware wagens ove le
Zuiderzee. Den 18en was de Haarlemmer ->>g
bij Amsterdam vol kijkers; een ijsbreker 4?t
acht paarden scheurde het ijs open, en kil;I1
volgenden dag voer, onder groot gejuich, Ie
eerste trekschuit weer naar Haarlem.
Zutph. C~~
Uit en voor de Pers.
Party-gr-oepeering1.
het oog op de aanstaande ontbinding van
Monsterverbond geeft de Sneeier Ct. de volgt le
beschouwing'e
De clericale paraplu, waaronder onze re* e'
ring zich drie jaren lang zoo aardig wiste„te
verschuilen, staat jammerlijk te treurenn^n
rukwindje nog, en de heeren Ministers sti.in
onbeschut voor elke regenbui, waaraan on!®
politieke hemel tegenwoordig zoo rijk is, tt
de liberalen lankmoedig zijn en uit eet - ij*
voor de eensgezindheid, thans zoo hoogst
wenscht, de mannen in bescherming nem% e
het gezag handhaven. De geknakte balein t[
herstellen schijnt meer en meer onmogelijk t»
wordende Brabantsche motie blijkt d,i
katholieken in den lande veel weerklank tt
vinden. Wat dr. Schaepman ook beproef he
?a
i
ij