I'e heer J. Breebaart, geeft nu eaige
cijfers uit Eriesland. Bedoeld wetsontwerp srekt
namenlijk ook om in Friesland de noodlijdnde
gemeenten ter hulp te komen.
•a'
Van het eiland Tolen wordt geschreven
Wij verkeeren bier niet, dank zij de d i c h t-
gevroren Eendracht, in een totaal geïso
leerden toestand. Reeds sinds een drietal weken
liggen de «planken" over het Toolsche eer,
d. w. z.men loopt er over. Evenwel brengt
zoo'n echte ooderwetache witter heel wat onge
riefelijk heden, wat betreft de expeditie van de
benoodigde levensbehoeften. Zoo heett hier een
algemeene steenkolennood geheerscht Door den
overwachts ingevallen en blijvenden winter was
geen voldoende voorraad voor het seizoen aanwe
zig. De verzending per scheeps gelegenheid was
natuurlijk onmogelijk geworden, en hoe het
overal per trein ging, weet men.
In afwachting van bedoelde brandstof zag
men hier en daar weer het ood—Hollandsch
hout- en turfvuur lustig opvlammen aan de
«haardplaat".
Met den voorraad petroleum was het eveneens
treurig gesteld. Menige winkelier was verlegen
om de menschen ook aan verschillende andere
artikelen te blijven helpen.
Thans zijn de steenkolen, de petroleum enz.
gearriveerd, altijd in beperkte hoeveelheid en
met beduidende prijsverhoogirg. Transportkosten
zijn maar te hoog. Het gansche land van Tolen
moet thans over het Toolsche Veer zijn goederen
ontvangen en de dichtstbijgelegen gemeente is
1 uur, de overige zijn van 2 tot 4 uur van
dit puut verwijderd. Er komt dus behalve de
vracht voor spoor, tram en veer nog vervoer
per vrachtrijdersgelegenheid. Om de laatste
onkosten te besparen, werd dezer dagen een
wagen, en een boerenwagen, geladen met steen
kolen, door eenige mannen getrokken. Deze
lading was bestemd voor eene gameante, die
ruim 2 uur van Tolen gelegen is.
De veerman te Tolen schijnt de alle daagsche
zegwijzePik in, 't is winter 1" in praktijk
te brengen. Daar het ijsgang is, heeft hij
krachtens het reglement recht om dubbel veergeld
te eischen of 15 ct. per persoon en per keer.
In Holland gaat men over een dergelijk peuterig
veertje voor nog minder dan de helft.
Ook schijnt er geen tarief meer te bestaan
voor het vervoer van goederen. De veerman
laat zich op schromelijke manier voor het
overbrengen van kisten, koffers, vaten, pakken
enz. betalen. Om een voorbeeld te noemen. Er
rijden hier veel vrachtrijders op Bergen-op-Zoom.
Deze betalen bij open water 60 c. nu is het ge
beurd, dat er gevraagd werd voor het overdragen
van de goederen de som van f 8. Een man
met een honden Karretje, die anders voor 40 ct.
overgezet wordt, moest nu f 1.50 geven. Een
reiziger, die met een pakje kwam, heeft 60 ct.
moeten betalen.
Er gaan bier dan ook stemmen op om stappen
bij de regeering te doen ten einde overbrugging
te vragen van de Eendracht.
De meeste menschen werpen gebruik
te kurken iD den vuilnisbak. Die oude kur
ken in petroleum gedrenkt, kunnen nog uit
stekend als vuurmakers dienst doen.
Zaterdag avond viel zekere vrouw B. in
de voorstad Klarendal van Arnhem op de kachel
men zegt in volslagen dronken toestand
en bekwam zulke ernstige brandwonden, dat
zij naar het ziekenhuis moest worden vervoerd,
waar zij Zondag ochtend overleed.
Als een staaltje van de tegenwoordige
spoorwegregeling deelt men aan de Zutph. Ct.
mede, dat een Zuttenaar, die zijn waschgoed
op 2 Januari naar Apeldoorn had verzonden
bericht ontving, dat de wasch eerst 11 Januari
is aangekomen. Dus ruim 9 dagen voor een
traject, dat de gewone trein in minder dan
een half uur aflegt.
Op den lsten Januari 11. is bij den
Landbouwer H. Haas te Midden Beemster, een
lam geboren, dat loopt te dartelen in de
sneeuw.
Oulangs maakten te Utingeradeel, o. a.
opmerkzaam op den zwaren dienst van het
personeel bij de Exploitatie-Mij. van staats
spoorwegen, en stipten daarbij aan hoe de
baanwachters nog op kosten gejaagd werden,
daar ze in de koude Dachten, waarin ze telkens
buiten geroepen werden, vuur moesten aanhou
den, en genoodzaakt waren, een kopje koffie
extra te gebruiken en natuurlijk licht te bran
den.
Nog steeds duurt die toestand voort. Van
nacht vertrok de goedertrein om 2 uur van
AkkTum. Er zijn arbeiders die soms des nachts
om 3 h 4 uur naar huis kunnen gaan, om te
6 a 7 uren weer op hun post te zijn.
Nu wete men, dat de wachtposten meest
door vrouwen bediend werden, als de echtge-
nooten van wegwerkers, die daarvoor per dag
25 cent belooning ontvangen.
Daar verbreidde zich voor eenige dagen het
gerucht, dat aan het personeel eene vergoeding
voor al dien zwaren dienst zou worden uitge
reikt. Dit is dan nu geschied
Aan eene baanwaebteres is zoo blijkt
thans voor het extra werk (wel te verstaan
nachtwerk in dezen harren wintertijd 1) voor de
geheele maand December, voor 31 dagen, eene
extra belooning toegekend van *f 0.85zegge
v ij f-e n t a c h t i g cent. Dus nog geen drie
centen per etmaal. Daarmede kunnen natuur
lijk niet eens, bij lange na niet, de kosten van
extra vuur, licht en koffie worden bestreden,
om van eene belooning voor den buiteugewonen
arbeid niet te spreken.
Door deze ervaring afgeschrikt, hebben wij
maar geen nader onderzoek gedaan, wat het
overige afgetobde personeel betreft, dat natuur
lijk zich ook niet durft uitlaten, uit vrees voor
machteu boveu hem gesteld.
Men schrijft uit Utrecht:
Of de langdurige winterkoude de oorzaak is
dat de gewone brutaliteit onzer bedelaars nog
eeu weinig is toegenomen, weet ik niet, maar
zeker is het dat zij in den laatsten tijd al
zeer brutaal zijn.
Voor de uitoefening van hun bedrijf kiezen
zij iu den regel de niet al te drukke straten
en het duistere na-deneteus uur, waarop zij
berekenen kunnen dat de heer des huizes
afwezig is.
Op zulk een tijdstip kwam, niet lang geleden,
in de Stationsdwarsstraat een man en schelde
aan een der bovenhuizen aan. De deur werd
van boven van de trap opengetrokken, en de
man trad binnen met de vraag of meneer thuis
was. Toen de vraag ontkennend beantwoord
was, deed hij de deur achter zich dicht, schoof
er met eenig vertoon de knippen op en ver
klaarde dat hij eenigen onderstand verlangde.
De verschrikte vrouw riep een trap hooger
naar een denkbeeldigen «Gerrit" of die ook
eenig klein geld had en haastte zich daarop
den indringer, die reeds een paar treden had
opgeklommen, te gemoet en was blijde dat zij
hem door middel van een kwartje de deur
uitkreeg.
Een huis verder zette dit heer zijne exploi
tatie vau alleen thuis zijnde vrouwen voort,
maar daar trof hij eene vrouw, die, uit quesi-
bezorgdheid voor hem, zich de trap afspoedde
en hem toeriep: «Kerel, maak toch dat je
weg komt, mijn man is van de politie en kan
ieder oogenblik thuis komen."
Dat scheen hem toch wat gevaarlijk en hij
maakte zich snel uit de voeteu oiu echter reeds
in eene naburige straat hetzelfde te beproeven.
Daar was echter behalve mevrouw ook de meid
thuis, en terwijl deze laatste met den man in
gesprek was, riep mevrouw uit het venster
luidkeels om hulp, waarop hij zich met min of
meer versnelden pas verwijderde. Ofschoon door
verscheidene voorbijgangers achtervolgd, mocht
het niet gelukken dit brutale individu te
vatten.
Op de ijsbaan bij het eiland Rozenburg
reden twee personen zóó hevig tegen elkaar in,
dat de een, een joDgeling van 16 jaren, bijua
oogenblikkelijk op de plaast dood
bleef.
Hij is de ondste zoon van een arm gezin,
dat door dezen slag nog dieper in rouw wordt
gedompeld, aangezien dit het derde kind is, dat
de ouders in ééne maand verliezen.
Het bestuur der sociëteit Amicitia" te
Rijp hoopt den 15de haren leden met hunne
dames in haar gewoon lokaal een ge noe ge-
lij k e n avond te verschaffen. Het gezelschap
van den heer Martron uit Amsterdam is daar
voor geëngageerd. Omdat de soeieteit zoo weinig
leden telt, is elk lid recht gegeven tegen beta
ling van f 1 te introdneeeren.
Te Losser heeft de fabrieksarbeider G. E.
zijn broeder H. E. met een mes ernstig
verwond. Beden kregen in de woning van
H. N. twist over het geloof. G- vroeg H. of
hij wel wist tegen wien Christus gezegd had,
dat er een Messias zou geboren worden, waarop
H. antwoordde, «neen Kom dan maar mee
naar bniten, dan zal ik het je vertellen, zegt
daarop G. Nauwelijks buiten gekomen, wordt
H. door G. aangevallen en ontvangt hij verschei
den sneden met een mes over den linkerarm,
het aangezicht en de handen. Door de huisge-
nooten is H. E. direct naar het Krankenhaus
te Gronau gebracht en onder geneeskundige
behandeling gesteld. De toestand van den ver
wonde is niet zonder gevaar. De dader is naar
het huis van arrest te Almelo overgebracht.
De lijkwagen stond voor de deur en de
familie was gereed om in te stappen, toen een
der bloedverwanten nog een lantsteu kts op
het gelaat van den overledene wilde drukken.
Doch wat was dat? Het voorhoofd was niet
koud Er was leven in het «lijk En terwijl
de dokter voorreed, om te constateeren, dat hij
den «overledene' bij levende lijve had dood
verklaard en deze nog niet gestorven was,
konden de zwarte mannen onverrichterzake heen
gaan.
Dit geschiedde Zaterdag te Delft, zoo meldt
de Haagsche Courant.
De sociaal-democraten, die Dinsdag in
Den Haag als werkloozen door de stad wan
delden, hadden borden bij zich met de opschriften:
Gedenk de werkloozen. "Wij eischen werk en I
brood. Besmettelijke ziektearmoede.
De schoothondjes hebben kleeren aan, onze
kinderen loopen naakt.
Door de administratie van de schutterij
in eene provinciale hoofdstad was een schutter,
wiens «t ij d o m", was, reeds herhaaldelijk
aangezegd zijn wapens en kleeding in te leveren.
Hieraan was echter nooit gevolg gegeven, zoodat
na de derde aanmaning een bode er op los
trok om den schutter de moeite te besparen
en het goed zelf meê te nemen.
Alles kwam op zijn vragen voor den
dag—, de korte jas echter was door moeder de
vrouw in een jak herschapen; de glimmende
knoopen waren door witte beeneu vervangen eu
roode kraag en opslagen waren mede verwijderd.
Onze schutterijbode werd door de vrouw des
huiles die aan de waschtobbe stond heel kalm
ontvangen, en zij toonde zich hoewel noods
bereid om van haar eigenaardig kleedingstuk
afstand te doen.
Men schrijft van Texel, 12 Januari. Voor
de kust was ffiet den krachtigen noordwesten
wind heden morgen zooveel ruimte, dat de
stoomboot Ada van Holland stoom maakte en
naar Nienwediep wilde vertrekken. Ongelukkig
werd zij in dat voornemen verhinderd door het
breken der machine. De postvletteD waren er
reeds vroegtijdig in geslaagd om de brieven
malen en pakketten voor Texel, Vlieland en
Terschelling over te brengen, 's Namiddags
werd het stiller en kwam er weer veel zwaar
ijs voor de kust.
Verslag der vergaderinggehouden te Alk
maar op Vrijdag, 9 Januari l.l., in het lokaal
„de Harmonie." Vervolg.
Het ontwerp—adres gelezen hebbende, voeg1
de heer Waller daaraan| nog toe:
Dat de ontwerpen niet aandrongen ditmaal
op afschaffing of verlaging van bet Mutatierecht,
omdat dit met deze wet moeielijk te doen was,
daar de Regeering er in haar ontwerp met
geen woord over zegt.
Over mutatierechten sprekende, zegt Spr.
warm te worden en herinnert aan het oordeel
van prof. Pierson, den man die het recht heeft
in deze vonnis te vellen, eu die het bestaan
der mutatierechtheffing een schandvlek noemt.
De prijs van het land daalde, daardoor verloor
de boer-eigenaar toch reeds de helft van zijn
vermogen en dat verlies werd nog verzwaard
door het registratie-geld. De heffing van dat
mutatierecht was niet noodig geweest en kon
gemakkelijk vervangen worden door een vermo
gens-belasting.
Dat had ook de Landbouwcommissie beaamd.
En als we dan bedenken dat de boer voor zijn
bedrijf toch een huis noodig heeft en de
schuren, w.iarin de oogst wordt opgeslagen,
ook reeds belast zijn dan vragen wij opnieuw
is het landbouwbebrijf niet exorbitant belast?
Men wijst dan op de Commissie voor de
reclames op de schatting van gebouwd, maar
die commissie noemt Spr. een wassen neus.
Spr. zelf had in die commissie gezeten, doch
was verplicht geweest zich te houden aan de
schatting om zich heen. Daar het meerendeel
der grondeigenaars—verbruikers niet recla
meerde, werd hun aanslag tot maatstaf genomen.
Die dus wel reclameerden en niet hooger dan
hnn buurman-niet-reclamant stonden, kwamen
onverrichter zake thuis. Wat gal dus zoo'n
Commissie voor reclames!
Bij het nu volgend debat vraagt de heer
v. d. Stok, Burgem. v. N. Niedorp, of in het
adres er ook niet op kan worden aangedrongen,
dat Rijks- en gemeentebelasting -niet in
elkaar vloeien, gelijk thans, hetwelk een einde-
looze reeks van moeielijkheden oplevert.
Volgens spr. zou de toestand veel verbeteren
indien ieder zijn eigen huishouding had.
De heer Stoel v. Alkmaar, vroeg of er geen
amendement op het wetsontwerp was in te dienen,
en gaf daardoor blijk het adres geheel verkeerd
begrepen te hebben.
De heer A. P. de Lange van Alkmaar,
gaf als zijne meening, dat de wijze, opwelke
de heer Waller art. 4 van het ontwerp had
uitgelegd niet de ware was, en meent dat het
voorbeeld in de gemeente Anna Paulowna waar
de grenzeu der gemeente en van den polder
toevallig dezelfde zijn, b. v. niet zou kunnen
plaatsgrijpen in den Schermer.
De heer D. Breebnart van Winkel gelooft
dat de heer Stoel het adres niet begrepen heeft.
De bedoeling van het adres is de uitwonende
eigenaren te treffen, door het vast bedrag van
4 mel 60 opcenten en daarvan niets af te
trekkendan komen die 60 opcenten geheel
ten bate der gemeente.
De heer Waller antwoordt dat hetgeen
de heer Breebaart opmerkt tegenover den heer
Stoel, ook zijn antwoord kan zijn. Het doel is
te gemoet te komen aan den landbouw en
grondbezitter, dat hij geen 5% meer, maar 4
zal moeten betalen.
Met den heer v. d. Stok is Spr. het volkor.L
eens, dat rijks- en gemeentehuishouding ïfU
in elkaar moeten vloeien, doch dat is th as
niet de kwestie. Spr. was al heel dankbaar ,at
er nn eindelijk eens een stuk op het punt jan
belastingen uit 's Ministers handen is geko' en
en is er voor, het wetsontwerp door wijzig jg
aan nemelijk te maken voor beide partijen
De le eu 2e Kamer moeten beslissen rfr
de vra3g in hoeverre rijks- en gemeentewas-
ting nog langer in elkaar moeten blijven.
Aan den heer A. P. de Lange antwurdt
Spr. dat 4 van bedoeld ontwerp op veirlei
wijzen kan worden uitgelegd, doch om nu iet
in den blinde te schermen, had Spr. bij jen
resreeringspersoon aangeklopt en ook sntw>ard
gekregen en uit dat antwoord bleek dat Ipr.
gelijk had, dat in zijne gemeente geen eitele
opcent zou kunnen worden geheven. Ta een
gemeente als A.—Paulowna met f 7000.aan
onderhoudskosten voor vaarten en wegen, fuor
den polder, ligt het voor de hand dat de Iha.
dat onderhoud niet voor hare rek. zal n/ Sn,
waardoor zij evenwel ook geen opcenten ofde
grondbelasting zal kunnen heffen.
In Leeuwarderadeel bijv., behoort het oider-
houd der wegen tot de gemeente-administiatie,
en die gem. zou bij de nieuwe wet f 189(9.
profiteeren. Daar wordt geheven f 44698 aan
Hoofd. Omslag.
In N. Brabant zijn 173 gem, die de uit-
keering ad. 3/5 niet kunnen toeloopen.
In Gelderland zijn er 105 zoo.
In N.-Holland 111 niet,
156
94
70
8 -
Z.-Holland
Zeeland.
Utrecht
Friesland
Overijsel 32
Groningen 44
Drenthe 2
Limburg 120
23 wel.
34
10
2
40 (de volle '/s.)
29 -.
18
32
3 -.
Die verhouding verandert echter na het lsta
jaar der in-werking-treding dier wet.
De Beemster zal een s/s genieten van
f 1764, doch bij de eerst volgende begrooting
in '92 zal ze f 7900 kunnen krijgen. Dat zit
in de 20 opcenten.
En de regeering heeft beaamd, dat deze
gebeurlijkheid mogelijk is.
De heer Waller wijst nog de op de i'grad.-.
aanwezige leden der Tweede Kamer op de
onvertrouwbaarheid der becijferingsstaten van
het ontwerp. Daarin komt o. m. voor: Aals
meer: s/4 van het */i gefixeerde, dat 4516
bedraagt f 5700. Hoe het mogelijk is, zoo
iets in de staten te zetten?
De heer J. Breebaart erkent dat hun
voorstel niet is in het belang der groots steden.
Daar wordt, als het ontwerpwet wordt bijv.
door Amsterdam alleen 4 maal honderdduizend
gulden genoten. De ander 1 6 ton moet over de
zooveel honderd resteerende gemeenten ver
deeld worden.
Volgens het adres, in de vergadering gele
zen, zou Amsterdam maar 30.000 Gld. voordeel
genieten, en daarom zal dit adres wel tegen
gewerkt worden door de Amsterdamsche afge
vaardigden ter Staten-Generaal.
Maar hetgeen in ons adres wordt verlangd,
is in het algemeen belang en komt hei kortste
bij de billijkheid, dat allen er bij gebaat zijn.
De heer Cohen Stuart v. Alkmar, vindt
veel belangrijks in hetgeen omtrent het ontwtjrp
in de vergadering is behandeld geworden. Sfct-
gelooft evenwel dat het voorstel van de Regelt
ring alleen in de wereld is gekomen om op
verkiezingen te werken en noemt het een'
politieke neuzentellerijHet castie-spd bij deze
wet heeft geen ander doel dan om le leden
der kamers met al die cijfers en berekeningen
in de war te brengen. Bij zooveel geschillen
als er nu zijn, is het niet te verwachten, dat
ieder lid der kamer al die cijfers 'Aawkeurig
zal nagaan. Spr. vreest dat dit ad'J!) ondt't^
de andere papieren massa's zal zoek rulp0'
Wij willen nu 4 0 0, anderen 4VS en zoo ko«oe0
er weer nieuwe cijfers bij.
Spreker vindt de samenkoppeling van rij
en gemeente financiën, gelijk die r.u door
Reg. voorgesteld wordt, allerongelukkigst. Kom'
dit ontwerp er door, dan berust de macht
de regeering en dat is zeer gev jarlijk. IJf
gemeenten krijgen ook meer mach t, het w
heeft gelegenheid tot groote roy; Jiteit,
komt er wat vrede en duurt het wi ft h<*'*a_
tijd voor men weer over eenig
werp zal gaan denken. Spr. h
regeering met haar ontwerp nie;
en acht een beter plan, zond]
berekening mogelijk.
De heer Waller, het met de
eens zijnde, dat dit ontwerp de
schopt met het oog op de aanst;
zingen en ook niets anders is da:
flast.Bg011]'
kt i»1 de
F zal
art
heet St*
een'
