Uit en voor de Pers.
RECHT.
Gemengd Nieuws.
concoreerende prijzen, onder gebondenheid dat
de leveranciers wekelijks aan den penningmeester
10 pet. van het debiet beulen, welke percenten
znllen worden gekapitaliseerd, om later eene
eigen bakkerij op te richten ol aan te
koopen.
Te Stokkom heeft een treurig on
geval plaats gehad. De landbouwer J. W -»
aldaar wilde gaan bouwen en had reedsde
paarden voor den ploeg gespannen, toen hij op
de gedachte kwam zijn trouwen helpers uog een
stuk roggebrood te voeren. De dieren dit ziende,
sprongen van blijdschap om, en de goede boer
werd door de ploegschaar gegrepen, die hem
het dijbeen en de slagader doorsneed. Genees
kundige hulp werd zoo spoedig mogelijk gehaald;
doch de hevige verbloeding had den dood ten-
gevolge.
Uit Helmond wordt geschreven
Op de fabriek van den heer J. A. Ps
aldaar is een blind arbeider werkzaam. Voor
eenige jareu aan eene oogziekte lijdende, begaf
Jos. Knijpers zich naar l trecht tot geuezing.
Doch te vergeefs. Hij werd aan beide oogen
zoo goed als blind. Heel zeldzaam mag het
heeten, dat deze blinde correct zijn werk in de
blauwververij verricht, 15, neen 21 blauwkuipen
onder zijn beheer heeft, het katoenen goed uit
deze kuip neemt en weer in een andere werpt
en elders uitwringt enz. Alles weet hij ook
beneden in de fabriek te vinden. Zijn heer die
zijnen ijver en solied werk op prijs stelt, ver
hief hem tot meesterknecht in de blauwververij
en bezoldigd hem goed. Buiten de fabriek moet
men hem natuurlijk leiden.
Te Molenbeersel is een kind tengevolge
van het inslikken van een boon overleden.
De heer Ludwig Felix Brandts Buys
heelt bedankt als directeur van Rottds Mannen
koor, omdat die zangvereeniging met 57 tegen
9 stemmen besloot in Augustus naar Keulen
te gaan, wat niet naar den zin van den direc- i
teur was.
Donderdag ochtend is tusschen Breuke-
len en Harmelcn eene vrouw uit den trein
gevallen en zoodanig aan het hoofd verwond,
dat opzending naar het ziekenhuis te Utrecht
noodig was.
Bij. kon. besluit is aan mr. F. A. vau
Leeuwen, op zijn daartoe gedaan verzoek, met
1 April, eervol ontslag verleend als officier van
justitie bij de arrond.— rechtbank te Alkmaar,
onder dankbetuiging voor de vele en gewichtige
diensten, door hem in rechterlijke betrekkingen
bewezen; benoemd: tot subst.— off. van just.
bij dezelfde rechtbank, mr. H. J. K. Dijck-
meester, thans ambtenaar van het Openbaar
Ministerie bij de Kantongerechten in he< arroud.
Dordrecht, ter standplaats Dordrecht; tot off.
van just. bij idem mr. F. F. Karseboom, thans
subst.- off. van just. bij gemelde rechtbank.
De Am. Ct. meent uit zeer vertrouwbare
bron te kunnen meedeeleu, dat de heer F. Do
meis Nieuwenhuis verloofd is met mevr. de
weduwe B. Feith—Gotthelp. De heer Feith was
in leven officier vau gezondheid in Ned. Iudië.
Nu de gure Maart, zouder één enkelen
zomerschen dag gebracht te hebben, ten einde
is, dfoge het velen een troost zijn dat de volks
taal aan deze maand nog zooveel kwaads niet
toedenkt. Het spreekwoord zegt.Witte Paasch
geeft vette kaas, een groene Maart brengt
zelden iets goeds, Maart in bloem, zomer
zonder dauw, de oogst verdroogd, de akker
dor, Maartgroen is niet goed, Apiilgroen
halt goed, Meigroeu heel goed, een gure
Maart geeft des zomers een vruchtbare gaard,
koude iu Maart, wordt een lente te paard
eu zaait vrucht in de aard, Maart met eeu
langen staart brengt later spek en worst aan
den haard." (Amh. Ct.)
Te Nienwolda is in de Ned. Herv. kerk
ingebroken. De gecollecteerde gelden der
laatste zes predikbenrten waren verdwenen. De
inbrekers hebben zich met behulp van eene
ladder door eeu der ramen toegang tot de kerk
verschaft.
Omtrent het muziekfeest hetwelk „Sappho"
van Hoorn, bij gelegenheid van haar 40-jarig
bestaan op 24 en 25 Mei e. k. denkt te geven,
deelt de IFestJr. Ct-, mede, dat thans definitief
tot f& stdirecteuren zijn benoemd de heeren
W. Kes, Amsterdam Joh. M. Messchaert,
Amsterdam, H. F. A. Utermöhlen, Hoorn.
Voorts wist het bestuur van .Sappho" zich
de medewerking van mejutfr. Joh. H. Kempees
(sopraan), soliste te Amsterdam, te verzekeren,
terwijl ook het orkest van het concertgebouw te
Amsterdam, onder directie van den heer Kes,
gedurende die dagen, ter opluistering van het
feest, overkomt.
Het programma van den eersten feestavond
door den h.h. feestdirecteuren vastgesteld, luidt
als volgt:
le af deeling.
1, Die Ebre Gottes,(lIollandsche tekst) Koor
met begeleiding van orkest L. v. Beethoven.
2. Aan de phantasie, Koor met begeleiding
van OrkestH. A. Meijroos.
8. Instrumentaal solo met Orkest.
4. Afzonderlijke voordracht door de Liederla-
fel .Euterpe" van Amsterdam.
5. Ons Hollandsch, Koor met Orkest. B. Zweers.
2e Afdeeling.
1. Salamis (Siegesgesang der Griechen), Koor,
Bariton—Solo met Orkest F. Gernsheim.
2. Ave Maria, Koor, Tenor-Solo
met Orkest - G. A. Heiuze.
3. Instromentaal-Solo met Orkest.
4. Afzonderlijke voordracht door de Liedertafel
„Euterpe" van Amsterdam.
5. Matrozenlied, Koor met Orkest R. Hol.
De nummers voor koor met orkest worden
door 175 zangers uitgevoerd.
De titel van het koornummer is: «Aan de
Muze", compositie van den heer H. F. A.
Utermöhlen, woorden van den heer Dr. J. J.
Aghina.
Den tweeden avond zal het programma mee-
rendeels door verschillende solo— en orkestnum
mers gevuld worden.
De eutrée-prijzen, gedurende de feesten, zijn
als volgt gesteld
Voor niet—leden (stadgenooten)een doorl.
kaart voor het geheele feest, per persoon f 5,
de generale repetitie en matinee op Zondag 24
Mei, f 1,—; de soirée en het daarop volgend
bal, 24 Mei, f 2,de raatiuée Maandag 25
Mei f 1,de soirée en daarop volgend bal,
25 Mei, f 2,—.
Voor kunstlievende leden, inschrijvers op het
waarborgfonds en vreemdelingen: een doorl.
kaart voor het geheele feest f 3,de generale
repetitie en roatinée op Zondag 24 Mei, f 1,50;
matinée Maandag 25 Mei, f 0,75 de soirée en
het bal op Maandag 25 Mei f 1,50.
Plaatsen kunnen alleen besproken worden
op vertoon van doorl. kaart voor het geheele
feest k f 0,25 per plaats.
Toen in onze d.d. gehouden vergadering der Li
berale Kiesvereeniging Schagen gezocht werd naar
eene motie, om door deze uit te drukken dat
in zake Kiesbevoegdheid, de door het Bond-
bestuur voorgestelde formule .Uitbreding Kies
bevoegdheid" te onbestemd was, werd eindelijk
na lang debat het volgende amendement aan
genomen .Uitbreiding «Ier Kiesbevoegdheid
zoover als mogelijk is binnen de perken
der Grondwet."
Met betrekking tot dit amendement werd
in ons vorig nummer eene verklaring
van de strekking van den inhoud gegeven,
omdat... men het gestelde amendement vaag
noemde.
Nu is het zeker waar dat elke stelling
op meer dan ééne wijze verdedigd kan worden
en ook uitgelegd.
Wanneer er dus bij het stellen van het
amendement niets anders was voorgevallen dan
het oplezen van die 12 woorden, ja, dan zou
men in alle opzichten gelijk hebben. Doch daar
is aan dat amendement voorafgegaan een debat
en dat toch zal ongetwijfeld den geest van het
amendement duidelijk genoeg uitgedrukt hebben.
De Lezer zal de strekking hiervan te beter
begrijpen, als wij hier mededeelen dat eerst
nog werd voorgesteld het amendement te. doen
luiden: Uitbreiding der Kiesbevoegdheid binnen
de perken der grondwet. Dat is dus met weg
lating der woorden: zoover als mogelijk
i8. Juist die vier woorden geven duidelijk ge
noeg de richting aan van het amendement.
En nu zal men wel weer vragen: Ja wat is
nu eigenlijk „zoover alt mogelijk is"?
Maar dan meenen wij te kunnen volstaan
met de verklaring: Voor onzen te stellen afge
vaardigde is dat de moreele verplichting ten
allen tijde elk voorstel dat tot uitbreiding der
kiesbevoegdheid gedaan wordt, te ondersteunen
mochten er meerdere dergelijke voorstellen te ge
lijk aan de orde zijn, dat voorstel te steunen
hetwelk de verste strekking heeften mocht
er geen dusdanig voorstel zijn, zelve desbetref
fende een voorstel te doen in den meest geavan-
ceerden zin."
Als een afgevaardigde stipt zijn mandaat
wil ten uitvoer brengen, zal hij in deze zekerlijk
niet mistasten.
En handelt een afgevaardigde tegenoverge
steld, dan doet hij tekort aan den geest van zijn
mandaat, want die geest zegt duidelijk genoeg
.Gij kunt met de uitbreiding der kiesbevoegd
heid ons niet ver genoeg gaan, tot er voldaan is
aan den eisch van Recht, en die isdat de
kiesbevoegdheid gegeven wordt aan elk manne
lijk Nederlander, mits zekeren eenmaal vast te
stellen leeftijd bereikt hebbende en niet vallende
onder de termen van uitsluiting, bedoeld bij
art 80, 3° zinsnede, van de grondwet.
Wat voor beteekenis hebben de woorden
Binnen de perken der grondwet Deze
buiten die perken kunnen en mogen wij
niet gaan, dan zou er eerst weer grondwetsher
ziening inoefen zijn en wanneer zou men dan
daartoe besluiten, en al besloot mjn er toe,
wanneer zou men dan met die herziening op
het appèl verschijnen
En waarom ijveren wij, die ons Liberaal
noemen, zoo voor die .zoo ver mogelijke uit
breiding der Kiesbevoegdheid.*''
Omdat naar onze meening het Recht zulks
eischt en de Liberaal in de eerste plaats
verplicht is: recht voor te staan.
En onb>-twistbaar Recht toch is het, dat
de kiesbevoegdheid niet is eeu voorrecht
van enkelen <>f velen, al naar men schipperen
wil, maar een recht van elk mannelijk wezeu,
dat de eer geniet, geboren en tot burger van
den staat iugesckrev>-n te worden en onver-
miuderd verblijd ie worden met zij u deel te inoa-
ten dragen in alle Staats/aate».
En nu zal men ons toevoegen: Ja maar als
die kiesbevoegdheid zoover wordt uitgebreid,
kon het wel eens zijn, dat de Liberale partij
er onder raakte, want, zoo redeneert men-, al
die duizenden en duizenden, die nog nooit ge
stemd hebben, zullen met hun recht raar om
springen en wij hebben daarvan een voorspel
letje gezien in 1888."
Wij gelooven het ook, dat er wel eeuige
kans bestaat, dat iu den eersten tijd de libe
rale partij geen regeerende partij zou worden.
Maar wat nood? D .ardoor toch zouden in geener-
lei opzicht de Liberale Beginselen en die zijn
meer waard dan de vraag of de lib. partij al
of niet de baas is voorloopig ten ouder
worden gebracht. Wij gelooven dat de liberale
beginselen niet dat soort beginselen, welke
wel wat er op gelijken nimmer ten onderge
bracht kunnen worden, maar eenmaal moeten
zegevieren. Doch het is helaas, met het ver
tonnen van Liberale Beginselen, al evenzoo ge
steld als met het verkondigen van de Leer v <n
Jezus van Nazareth. Er is zooveel namaak;
ja, de namaak overschaduwt het origineel.
Maar is dat gevaar voor de Liberale partij
wel zoo groot als het wel lijkt?
Wij gelooven dat niet. Immers, de opge
stelde formule van kiesbevoegdheid-uitbreiding
maakt wel een deel uit van het program,
maar het werd niet beslist gesteld als de eerste
taak, welke eerst afgedaan moet worden voor
en aleer de afgevaardigde met de behartiging
der andere punten kan aanvangen.
Een dwaze verdachtmaking is het van hen,
die zulks beweren. Een dergelijk verlangen
heeft bepaald niet voorgezeten bij den steller
noch bij de bekrachtigers vau het amendement
Schagen.
Zoo iets zou „dolleraanswerk" zijn. Een der
gelijke bewering wordt dan ook alleen opgeraapt
door die liberalen, die van eenige uitbrei
ding van kiesbevoegdheid zoo goed als niets
willen weten, en zelfs de formule van de Libera
le Unie veel te radica.nl vinden.
Men kan toch verwachten, dat als deze uit
breiding van kiesbevoegdheid een deel van het
program uitmaakt, dit voor de belanghebbende
afgevaardigden een spoorslag te meer zal zijn,
niet den tijd te besteden met eindelooze ex
cepties, maar met bijv. het allereerst leerplicht
in te voeren. Dan is meteen het gevaar geweken,
welks bestaan nu door die zeer gematigden wordt
betoogd, als zou de uitbr. d. K. oorzaak worden,
dat men aan de invoering van leerplicht niet
zou toekomen.
Maar ook het is niet de vraaghóe moeten
de staatswetten gemaakt worden, om deopperheer-
schappij aan eeu zus of zoo gekleurde coalitie
te verzekeren? Dat is juist o. i. het onrecht,
hetwelk te lang door onze afgevaardigden mede is
bestendigd.
Wij besluiteu dit betoog met te herinneren
hoe een liberaal lid der Eerste Kamer, onlangs
gezegd heeft .geef toch algemeen kies
recht al» ge de revolutie wilt voorkomen'',
en wij beroepen ons op het Handelsblad, hetwelk
in een harer laatst verschenen nummers het
volgende zegt
.Bestaat er inderdaad zoo groote zekerheid
dat een uitbreiding van het kiesrecht een her
vormingsgezind parlement zal verschaffen Men
heeft d t ook in 1^87, bij het v> orloopig kies
reglement, gehoopt. Eu hoe is de uit komst ge
weest Conservatiever Kamer dan de tegenwoor
dige is er in langen tijd niet geweest
.Zal dat anders worden, wanneer het kiesrecht
terstond aan nog eenige honderdduizenden wordt
gegeven, die er, wij erkennen hetaanspraak
op hebben
Verder nog zegt het Handelsblad
.Hun (de liberale) st<atkuudige overtuiging
is in de eerste plaats g richt op de vrijheid,
waaraan zij hun naam ontleenen. Vrijheid op
godsdienstig gebiedgeen kerkelijk gezag dat
boven het staatsgezag geldt en andersdenkenden
verkettert en uitsluit. Vrijheid van de burgers
tegenover elkander en tegenover het staatsgezag;
geen andere perken dan die de wet heeft vast
gesteld, om in den strijd van belangen de vrijheid
van den een geen inbreuk te doen maken op
die van den ander. Geen overdracht van ver
antwoordelijkheid op anderen, op kerk of stad,
maar ieder verantwoordelijk voor eigen doen en
laten. Zoo belooft de liberale partij geen aardsch
of hemtlsch paradijs, noch oefent zij ter wille
van zulk een doel een voogdij over de burgers
uit. Zij wil zooals Thorbecke in zijn Ra-
rede het kernachtig uitdrukte .de ontwikkeling
van zelfstandige kracht bevorden.
Gepast merkt de Amsterdammer hierop aan
Het Handelsblad erkent dus, dat nog eenige
honderdduizenden aanspraak hebben op kiesrecht
in. a. w. daar bestaat eene verongelijking
op groote schaalhonderdduizenden mogen zich
gegriefd rekenen, daar men hun onthoudt, wat
bun toekomt en toch, het is louter een
vraag van practisch belang of men honderddui
zenden zal helpen
.Zulk een rekening is nieuw.
„Maar dit is nog maar een staaltje van de
koelbloedigheid, die dat blad in de politiek
weuschelijk en oorbaar acht.
„De verdere redeneering is zoo mogelijk nog
brutaler.
„Waarom zal het Handelsblad zonder eenige
gewetenswroeging die honderdduizenden laten
wachten
„Het antwoord luidtwijl wij, liberalen, eenige
hervormingen willen die misschien door die
honderdduizenden niet begeerd worden. Blijven
wij, liberale n, nu eerst vier-jaren of acht jaren
de baas, dat kunnen wij het land regeeren
naar onzen wil m. a. w. dus of wij het
land regeeren naar den wil van de door ons
zelf bevoegd geachte meerderheid der natie
neen dat is niet de vraagals wij maar regee
ren desnoods tegen den zin van die meerder
heid, naar onzen lust daarvoor heeten wij
immers liberaal 1
„En deze lieden, zoo schrijft de Amst verder:
subsidieeren kerken en godgeleerde scholen;
handhaven een klasse-wetgeving van de bru
taalste soort; onthielden dertig jaren lang het
stemrecht aan wie het volgens hun eigen in
zicht toekwam, alleen om zichzelf de heerschap
pij te verzekeren in staat en school, en
terwijl zij, als Thorbecke, de zelfstandige
kracht willen ontwikkelen," trachten zij .hon
derdduizenden'' van de stembus verwijderd te
houden, om te kunnen hervormen naar eigen
zin, en niet naar dien der onder voogdij ge-
stelden."
Is de formuleering van ons program te scherp
Het antwoordt, meenen wij moet ontkennend
zijn, en beroepen wij ons ten deze op hetgeen
de voorzitter der liberale Kiesiereeniging Een
dracht maakt Macht" te Middelburg, volgens
de Middelb. Ci. in de vergadering van Donder
dag 1.1. sprak bij de behandeling van „Het
Manifest."
„Maar waarschuwen de, laat ik zeggen
„meer voorzichtige" liberalen hoedt u voor
te scherpe tormuleering van beginselen, anders
zult ge scheiding tusschen de liberalen bren
gen.
„Ik zou willen vragen of, indien de band
tusschen de vrijzinnigen in den lande eene
scherpe formuleering van beginselen niet kan
dragen en verdragen, het dan niet weusche
lijk zou zijn dat dan die scheiding kwam
Maar ik betwijfel de juistheid der opmerking
eu ik zou die vreesachtigen wel willen toe
roepen weest niet blind voor de veranderde
omstandigheden, erkent de noodzakelijkheid
van ingrijpende hervormingen door de tegen
woordige samenleving geëischttegenover
uwe vrees om te snel vooruit te gaan staat
de. raadgeving der geschiedenis „les réformes
retardées engendrent les révolutions." (.Het
uitstellen van hervormingen verwekt de re
volutie.")
Een paar fraaie klimplan
ten. Die met weinig kosten een priëel, varanda,
tuinmuur of schutting des zomers wil bekleeden
met planten, die niet alleen snel groeien, maar
bovendien een ongemeen bevallig gezicht op
leveren, neme de Japansche Hop (Humulüs
japonicus), eeu eenjarige klimplant, die zich
gemakkelijk van zaad laat kweeken.
Hare stengels, dicht bezet met fraaie hand
vormige bladeren van een levendig groene kleur,
bereiken een lengte van ongeveer 5 meter en
wiuddh zich stevig om elk voorwerp dat binnen
haar bereik ligt. Hare bloempjes, deels iu kegel
vormige areu, deels in hangende pluimen
groeiende, maken wel is waar geen aanspraak
op s' hooiiheii), da^r zij klein en van een
gioenachtig—bruine kleur zijn, doch geven
niettemin aan het geheel een los en sierlijk
voorkomen. De zaden kunuen in Maart-April
op den kouden grond gezaaid worden, of wel,
men zaaie ze in een pot of bakje, binnenshuis
en pote iu Mei de plantjes uit.
Len tweede niet minder schoone en snelgroei
ende Klimplant, die, behalve sierlijk loof, ook
prachtige bloemen draagt, heet Mina lobata.
Ofschoon eenjarig, bereikt zij in een korten
tijd een aauuierkelijke hoogte en tooit zich een
ganschen zomer vau onder tot boven met tios-
sen van roomkleurige witte bloemen, terwijl
