Uit en voor de Fers.
1
Huitenlaiidscli Overzicht.
Gemengd 'Nieuws.
•=- Eet krasse oode man is
zeker wel de bijna 98-jarige visscher J.
Hoetmer, wonende aan de Goog bij Neder-
horst den Perg. üij bond dezer dsgen toch
nog de schaatsen onder den voet en gaf
blijken dat hij er nog goed op thois was,
daar hij met vlugge en krachtige streek
de baan langs zwierde.
Deze oude man bezit nog al zijne zin
tuigen, en ziet er volstrekt geen bezwaar
in om wekelijks den afstand van zijne
woning naar Weesp, circa U/j nur gaans,
te voet af te leggen.
Eeeds verleden week werd
een begin van brand ontdekt in de Ronde
Luthersehe kerk te AMSTERDAM, en
k am men tot de overtuiging dat het
kachelvuur zich aau enkele balken had
medegedeeld,die reeds geheel verkoold waren.
Men deed er voorlonpig aan wat men kon,
maar Zondagmorgen onder den dienst nam
men weer een zeer sterke brandlucht waar,
die maar al te duidelijk te kennen gaf
dat niet alles in den haak was. Onmiddel
lijk werd de brandweer gewaarschuwd de
commandant zelf, de heer Hoogeboom, stelde
een onderzoek inmaar de plaats waar
het vuur smeulde was niet gemakkelijk te
vinden. Men besloot daarom het kerkge
bouw te laten bewaken en begon met ver
dere maatregelen, om het brandgevaar te
bedwingen. Naar de aanzienlijke schade te
rekenen, die men nu reeds ontdekt heeft,
moet het vuur zeer geruimen tijd hebben
voortgesmeuld. Echo.
Woensdagavond isjop TE
XEL een vallende meteoor waargenomen,
die 't geheele uitspansel in gloed scheen
te zetten, 't Licht dat de vuurbol verspreid
de, was gedurende een seconde zoo sterk,
dat de kleinste voorwerpen met het bloo-
te oog waren te onderscheiden, even helder
als op den dag.
Men meldt uit HET
BILDT:
De vergaderingen, door den burgemees
ter dezer gemeente met de landbouwers be
legd, om raad te verschaffen in de heer-
schende werkeloosheid, hebben geen succes
gehad. De eerste vergadering was belegd
te Vrouwen Parochie. Hier was de werke
loosheid van minder beteekenis dan in de
overige plaatsen der gemeente en dus de
kans tot slagen het grootst. Wel waren ter
vergadering bijna twintig werkgevers ver
schenen, doch toen het er toe kwam, ieder
een of meer der werkeloozeu voor zijne re
kening te nemen, verklaarde slechts één
hunner zich daartoe bereid.De indruk,dien de
burgemeester kreeg op deze vergadering, was
ontmoedigd genoeg, om die te St. Anna—Pa
rochie en St. Jacobi-Parochie niet te doen
doorgaan. Op velen in de gemeente heeft de
houding der landbouwers een treurigen in
druk gemaakt. Werk is er genoeg, als slechts
ieder landbouwer aan zijne landerijen de
noodige zorg besteedt en het dichtgroeien
van slooten en vaarten voldoende tegengaat.
Wanneer men ziet, hoe sommige landbou
wers, en d.t zijn gewoonlijk de beste, steeds
werk hebben voor hunne arbeiders en an
deren ze zich zoo spoelig mogelijk van den
hals schuiven, begrijpt men, dat do heer-
sehende werkeloosheid vooral den laatsen
moet worden geweten. Thans heeft zich de
burgemeester tot de eigenaars gewend, op
dat deze bij hunne huurders hunnen invloed
tegen de werkeloosheid aanwenden.
Een geheimzinnige moord
te RIJSSEL. Een arbeider te Rijssel ging
dezer dagen 's morgens vroeg naar zijn
werk, en nauwelijks was hij even buiten
de stad, of hij zag op zij van den weg
't lichaam eene vrouw liggen. De vrouw-
had niets aan dan een paar kousen en
schoenen, de armen waren langs 'l lichaam
vastgebonden, de beeneu onder 't lijf ge
vouwen.
Ze had een zakdoek in den mond, en
haar gelaat was met slijk bedekt.
Hevig ontsteld gaat de arbeider hulp
ll#Men neemt der ongelukkige den zakdoek
uit den mond, en een golf bloed stroomt
er uit.
Een eind verder vond men de kleeren
der vrouw, en uit der. geha iden toestand
besloot men, dat ze lanp beeft moeten
worstelen tegen haar aanvi ar. Men vond
echter geen enkel papier,j waaruit bleek,
wie ze was.
Den voriuen avond omstreeks elt uur
hadden eetbaar jongens haar gezien. Zij
had hun den weg gevraagd, maar zij had
zoo vreemd gedaan dat de joDgens dach
ten dat ze gek was.
De politie tracht de moordenaar op te
sporen.
Een moord op de grenzen.
Aan de Mxddb. Ct. wordt uit IJZEN-
DIJKE geschreven dat in den nacht van 5
Jan. werd de burgemeester van Waterland-
Oud' man (België), een zeer bejaard, een
voudig man, in ziju rust gestoord door een
tweetal personen, die op de eene of andere
wijze zijne woning waren binnengekomen
en hem onder bedreiging met moord zijn
geld ateischten. Uit vrees voor zijn leven
wees de burgemeester hun de plaats, waar
zij geld konden vindeD. De booswichten
begaven zich daarheen en namen pl. ro.
125 fr. weg.
Ofschoon de indringers zich zeer stil ge
houden hadden, schijnt toch de meid eenig
gerucht gehoord te hebbenzij werd wak
ker en liep naar buiten, waar zij een der
den persoop^zag staan die klaarblijkelijk
op den uitkijk stond.
De schildwacht heeft de meid niet ge
molesteerd, doch toen daarna de knecht
naar buiteD kwam, waarschuwde de uitkijk
de biunenzijnde personen naar buiten te
komeD. Intusschen had hij den knecht
reeds aangevat en bracht hij dezen eenige
steken met een mes in den hals toe. Daar
op namen de drie bandieten de vlncht.
De knecht strompelde nog eenige schre
den verder, doch viel weldra, door bloed
verlies, neder, om niet weder op te staan.
De toestand van den ouden burgemees
ter, die eerstens zeer geschrikt was en bui
tendien zeer was aangedaan door den moord
op zijn trouwen knecht, is niet te beschrij
ven.
Noch de justitie uit Gent die spoedig
ter plaatse was, noch die uit Middelburg,
welke Vrijdag een plaatselijk onderzoek
onder IJzemdijke instelde, waar men ver
moedde dat de moordenaar vertoefde, is het
mogen gelukken den dader in handen te
krijgen.
Da door de politie aan-
gehouden persoon, beschuldigd van ver
schillende oplichterijen, Zwigtman van N.,
is in den volsten zin des woords een zeld
zame vogel. Geboren te Zwartsluis, heeft
hij zich het voorkomen weten te geven
van een zeer net, beschaafd en geleerd per
soon. In tal van families heeft hij zich
toegang weten te verschaffen, spreekt ver
scheidene talen en o. a. ook zoo vlot
Maleiscb, dat een geboren Maleier er van
zou watertanden, ten minste, als dat in zijn
land gewoonte is.
N. heeft zelfs als arts verschillende
personen behandeld, is voorzien van een
fraaie collectie instrumenten, ja heeft zelfs
zooveel vertrouwen weten in te boezemen,
dat men hem verloskundige hulp opdroeg,
te Amsterdam en elders, waaraan hij voldeed
als een volleerd arts. Zijn geestigheid en
vlugheid van begrip gaan boven het peil van
gewone raenschenkinderen en zijn een betere
zaak waardig. Echo:
Te L inschoten is gisteren
een geval van cholera asiatica voorgeko
men, dat met den docd eindigde.
Vrij dag kon men, als een
bewijs van krachtigen ouderdom, K. de Wit,
van MARKEN, een man van 92 jaar, die
zijn metalen kruis in den tiendaagsehen
veldtocht verworven heeft, zien rijden langs
de baan vau Marken uaar Monnikendam.
De heer J. J. P. Vaieten Jr.
deelt in het Utr. Dbl. het bijna ongeloofe-
lijke feit mede, dat aan de stedelijke gas
fabriek te Utrecht 40 werklieden gedaan
hebben gekregeu.
Zaterdag herdacht deheer
P. Visser, te Bozuui, die de veldtochten
onder Napoleon mede maakte, onder veler
lei blijken van belangstelling, zijn lOOsteu
verjaardag.
V. is nog vrij kras.
De gemeente Biernm vergoedt aan
de landbouwers, die werkloozeu aan den
arbeid stellen, voor iedereu arbeider 30
cents uit de gemeentekas.
Het loon der keieakloppersis verhoogd.
Hondeutrouw is spreekwoor
delijk, maar, zooals bij alles, geldt het ook
daarbij dat uitzonderingen den regel beves-
tigen.
Ten minste bij den hond van zekeren
Jozef De Jonge te Aalst was van die trouw
weinig te bespeuren. Toen zijn meester de
zer dagen uitgleed, sprong zijn trekhond
op hem en begon hem hevig te bijten, zoo
dat de ongelukkige weldra uit verschillen
de wonden bloedde. Als een wolf stond
de hond met bebioeden muil bij zijn of
fer.
Een moedige jongaling, van Langenho-
ven genaamd, achoot toe, greep den hond
vast om hem weg te rukken, doch het was
vergeefsch. Eindelijk greep hij het woeste
dier in den nek en zoo gelokte bet ten
slotte De Jonge te bevrijden. Maar de
ontvangen wonden zijn zeer gevaarlijk.
Omtrent den tocht naar
MARKEN schrijft een der verslaggevers
van het Rdbld.
Ik heb Zondag ook tol de duizenden be
hoord, die naar Marken zijn geweest. Ns
heel wat tobben en dringen had de ketting-
noot mij aan de overzijde gebracht en na
dat ik te Buiksloot had ondergebonden,
ging ik met tegenwind op weg.
Op sommige plaatsen was het ijs prach
tig, op andere zeer slecht. Vooral was het
gedeelte tusschen Broek en Monnikendam
verre van mooi. Het ijs zat daar vol sple
ten en tot overmaat van ramp waren deze
geheel met ijsschraapsel gevuld, zoodat ze
onzichtbaar waren. Velen kwamen hieidoor
te vallen, en het aantal invaliden was groot.
Sommigen bekwamen zells tamelijk
ernslige kneuzingen. Het ijs op zee was
vrij goed, doch het moet de vorige dagen
beier geweest zijn. Marken was vol bezoe
kers, zoodat slechts weinigen eenig voedsel
of drank konden machtig worden.
Van Marken naar Volendam was ook een
baan gemaakt. Ook dat plaatsje werd door
velen bezocht. Ik raad den schaatsenrijders
aan, voor het geval dat het weer gaat vriezen,
niet te laat terug te keeren, want door de
duisternis zijn de talrijke spleten en oneffen
heden nog onzichtbaarder.
Van de drukte gisteren op hel ijs geven de
volgende cijfers eenig denkbeeld. Met de ket
tingboot werden ongeveer 13000 meuschen
over het IJ vervoerd. De tram bracht 2000
passagiers naar Monnikendam. Het getal
schaatsenrijders, die gisteren Halfweg pas
seerden, wordt op 10000 geschat.
Reeds sedert lang had
de oude Sneeker Cl. vermoed, dat twee
bladen raadsverslagen van haar overnamen,
doch die als eigen verslagen, deden voor
komen. Om zekerheid te verkrijgen, werd
door haar in de opzettelijk aan de redac
tiën van beide bladen gezonden nummers
;n het verslag van het verhandelde in den
gemeenteraad van VVijnbritseradeel inge
bracht, „dat door dat lichaam in de jong
ste vergaderiug met algemeene stemmen af
wijzend was beschikt op een adres van den
Erieschen IJsbond te LEED WARDEN'otn
subsidie voor eene in deze maand aldaar
te houden barddraverij op schaatsen onder
daartoe uitgenoodigde gemeenteraads
leden :n Friesland Beide bladen namen
dit overanderd overhet verdere begrijpt
men.
Een. goed. woord, mag
voorzeker genoemd worden de circulaire,
door den heer van Panhuys, Commis
saris der Koningin in de prov. Gronin
gen, aan de burgemeester dier prov.
gezonden en welke luidt als volgt
„Ongetwijfeld mag ik aannemen, dat
thans meer dan ooit de groote verant
woordelijkheid door u gevoeld wordt,
aan de waarneming van uw ambt ver
bonden. Nu in onderscheidene ge
meenten van Oldambt en de Veenkoloni
ën verzet tegen het gezag plaats vindt
't welk door buitengewone maatregelen
moet worden bedwongen, nu de mogelijk
heid bestaat, dat uit de voortgezette
opruiingen van gewetenlooze volksleiders
ook elders een toestand van onrust en
spanning wordt geboren, nu acht ik het
des te meer mijnen plicht uwe aan
dacht te bepalen bij de vraag In hoever
kan door U tot duurzame verbetering van
den toestand worden medegewerkt
„Mij komt bet voor, dat een krachtige
aaneensluiting en samenwerking van de
welgezinden in iedere gemeente, waar
in de sociale toestanden noodwendig ver
betering moet worden gebracht, moet
worden bevorderd. Ook op hen rust een
groote zedelijke verantwoordelijkheidhet
gaat niet aan, aan bet openbaar gezag
eischen te stellen en in eigen kring te
kort te schieten in de vervulling van een
der eerste burgerplichten. Het be
hoorde toch niet voor te komen, dat de
verbetering van de gemeente-politie, door
uitbreiding van personeel of verhooging
van jaarwedde, dikwijls afstuit op den
geringen steun, zoo niet den tegenstand
van de vertegenwoordigers der gemeente,
als ware daarbij enkel het belang der
titularissen gemoeid, niet in de eerste
plaats een gemeentebelang.
„Dat de verhouding tusschen de werk
gevers en hunne dienstbaren in vele ge
meenten alles behalve de rechte is, dat we-
derzijdsche zorg voor de behartiging van
elkanders belang stoffelijk of zedelijk
belang gemist wordt, wat v< daaraan te
doen zoolang niet de beschaafde en ontwik
kelde ingezetenen, hunne sociale plichten
kennende, samenwerken tot het dempen
van de bestaande klove tusschen werk
gevers en dienstbaren, door eigen voor
beeld en in eigen kring allereerst
De kracht der wet en de zorg der over
heid zijn machteloos, waar een opgewekt
gemeenschapsgevoel zich niet in daden uit
spreekt.
„Het is waar, onder de bestaande
economische toestat.den opent het gemis
van loonenden arbeid in den winter en
de moeielijkheid om daarin van gemeen
tewege op behoorlijke wijze te voorzien,
een bron van ontevredenheidmaar is
ook aan dit dikwijls terugkeerend kwaad
niet te gemoet te komen door krachtige
samenwerking en door buitengewoon hulp
betoon, zonder dat dit boven veler klach
ten gaat? Het behoeft wel nauwebjks
gezegd te worden, dat de ongunstige ver
schijnselen, die gaandeweg grootere af
metingen verkregen, niet voetstoots zul
len verdwijnenmaar indien het besef
meer levendig wordt dat grondige ver
betering door plicht en belang beide wordt
geboden, dat kan er toch in die richting
veel worden gedaan, veel meer dan gedaan
wordt.
„Overtuigd van uwe instemming met
deze opmerking, vestig ik in bizonderheid
uwe aandacht op den eisch eener goede
verpleging van behoeftigen, inzonderheid
wat de opvoeding en het schoolgaan van
arme weezen betreft, voor zooverre nl.
deze armverzorging binnen den kring van
de burgelijke armbesturen valtop de
deelneming van het herhalings-onderwijs,
zoo dringend noodig en toch zoo schro
melijk verwaarloosdop het belang van
goede volkslectuur door middel van
schoolbibliotheken, een ernstig belang nu
het aan verderfelijke lectuur van revolu
tionaire strekking niet ontbreektop het
tijdig zoeken van middelen van werkver
schaffingdie de eischen der hygiëne bevre
digen en een voldoend loon verzekeren.
Is het droevig verschijnsel, dat de hulp
behoevende liever de hulp van de bur
gerlijke gemeente inroept, dan die der
diaconie, niet een protest tegen de ker
kelijke armverzorging en kunnen door
samenwerking met de kerkelijke armbe
sturen dergelijke misstanden niet worden
uit den weg geruimd
Bij herhaling is mij bij gemeente bezoe
ken gebleken dat vele spaarbanken hier
en daar ook door inleggelden van arbei
ders en dienstbare in bloeienden staat
verkeeren. Kan op uw initiatief niet nog
meer in dezelfde richting door de Nuts-
departementen of door andere vereeni-
gingen het volksbelang worden gebaat?
door vólkslezingen als anderszins? In po-
litieken zin mogen staat en kerk ge
scheiden heeten, kortzichtig zou het zijn
te betwijfelen dat het gezag der overheid
en wat meer zegt de rust en het ge
luk der huisgezinnen op krachtige wijze
wordt verzekerd door den invloed van
godsdienst en zedelijkheid. Het is niet ge
noeg dat tegen het spotten en verguizen
van wat anderen heilig is in de gemeenten
op velerlei wijze ook door uwen invloed een
dam worde opgeworpen tegen dezen ver
woestenden stroom.
„Dit alles en veel meer nog, 't welk
hij uw bekendheid met plaatselijke toe
standen en behoeften meer onder uwe
aandacht dan de mijne valt, worde door
u overwogen en wekke u in deze ern
stige tijdsomstandigheden tot een krach
tig handelen op."
Gisteren, den lOden, was voor
FRANKRIJK een gewichtige dag: her
opening der kamers, een aanvang van
het Panama-proces. Na 15 dagen vacan-
tie hervatten de kamers haar werkzaam
heid onder geen gunstiger omstandighe
den dan toen zij haar tijdelijk staakten.
In den politieken toestand valt geenerlei
verbetering op te merkenintegendeel
bracht de Panama-zaak een nieuwe ramp
voor de republiek van den dag in den
vorm van de aanklacht tegen den oud
minister Baïhaut. Zal de regeering aan
de regeering machtiging vragen tot nieu
we vervolgingen van parlementsleden?
Zoo ja, zijn dan niet weder rumoerige,
even betreurenswaardige tooneelen in de
kamer te wachten als deze onlangs te
aanschouwen gaf?
Volgens den Figaro heeft Arton, de be
kende nog altijd voortvluchtige tusschen-
persoon bij de Panama-omkooperijen,
geld gestort voor een geheim fonds, wat
geschiedde zoowel op verzoek van Bour
geois als Floquet.
De gevangenneming van den oud-mi
nister Baïhaut geschiedde, nadat hij ge
confronteerd was met de Lesseps, Cottu,
Sans-Lerpy en Blondin. De laatste moet
zeer bezwarende bewijzen van Baïhaut's
schuld hebben overgelegd.
De gevangenneming heeft diepen in
druk te Parijs gemaakt. Baïhaut is de
zesde minister, in de Panama-schanda
len betrokken.
Waarschijnlijk zal zij tot nieuwe ont
hullingen leiden en, daar Baïhaut in het
ministerie-Freycinet van '86 zitting had
met den tegenwoordigen president der
republiek als minister van financiën en
met Sarriën voor binnenlandsche zaken,
tot interessante getuigenverhooren leiden.
Carnot zoowel als Sarriën hebben met
Baïhaut als verantwoordelijke ministers
het later ingetrokken wetsvoorstel van
17 Juni 1886 onderteekend, de eerste
poging om de Panama-maatschappij met
eene premieleening te helpen. De aan
wijzingen tegen Baïhaut zijn velezoo
hadden de Patrie en de Intransigeant
reeds eenige dagen het bericht verspreid,
dat Baïhaut in '86 last zou hebben ge
geven aan het Comptoir d'Escompte om
voor hem een aanzienlijk bedrag Itali-
aansche schuldbrieven te koopen. Na de
inhechtenisneming heeft het Journal naar
de waarheid van dit bericht laten infor-
meeren bij den toenmaligen in beide bladen
genoemden beambte. Deze, Chevalierge-
heeten, thans te Lavarrenne, heeft de
waarheid er van volkomen bevestigd
in het jaar '86 heeft het Comptoir d'Es
compte voor 500.000 francs Italiaansshe
rente gekocht op naam van Charles Baï
haut, zooals hij opgaf, ingenieur te Parijs.
Omstreeks welken tijd Chevalier meende
dat toen Baïhaut nog minister was. De
opdracht had ieder aan het Comptoir
verwonderd, daar deze instelling gewoon
is een hoog commissieloon, het dubbele
van anderen, in rekening te brengen.
In den ministerraad werd besloten, dat
de ministers gezamenlijk hun ontslag zou
den indienen op grond van den toestand
en de hervormingen, welke worden ge-
ëischt. Carnot nam het ontslag aan maar
belastte den aftredenden minister- presi
dent Ribot onmiddellijk met de vorming
van een nieuw ministerie.
De Figaro is verzocht zijn bericht om
trent een huwelijk van den czarevitch
met een prinses van Orleans tegen te
spreken.
Galdstone heeft Maandag Biarritz ver
laten en is direct naar Londen vertrok
ken.
Omtrent de beweging in de Westfaalsche
mijn districten wordt gemeld dat in de mij
nen vanEssen gisteren gedeeltelijk het werk
was gestaakt. Te Bochum, waar alles
rustig was, valt vermoedelijk eerst he
den de beslissing.
In de mijnen rond Dortmund was de
werkstaking ook slechts gedeeltelijk. Me\i
verwachtte dat er eerst gisteren bij de
uitbetaling der verminderde loonen „dij
ken zou, of tot een algemeene "grêve
wordt overgegaan.
Te Gelsenkirchen heerschte groote
opgewondenheid onder de werkstakers,
die samenschoolden.
Voor twee hotels aldaar vo nd eene
ontploffing van dynamiet- patronf m plaats,
die alleen materieele schade aanrichten.
In het Saargebied 'isgeen verandering
in den toestand gek omen.
Ook in Silezië schijnt het onder de
mijnwerkers te gisten.
Naar te Bresl.au werd vernomen, was
order een deel. der werklieden in de
mijn Deutschland van g raaf Henkei Don-
nersmarek, een opstand uitgebroken. De
dagploeg was niet op h et werk gekomen
of dit later nog gesel lieden zou, wan
onzeker.
In deRu e Pigu 11e te Parijs,
woonde sinds eenigeu tiiri 1 een 29jarig meisje,
Emma Biltat, met een m mdieu men slechts
kende onder den naam va ji Emile. Deze was
te lui om te werkeu, en rroeg altijd geld aan
Emma; maar omdat deze dikwijls geen ^eld
had, hadden ze voordurt md twist samen^Op
een zekeren avond kwamen ze thuis, en
schenen het dezen kee r eons te kunnen
worden, want de huisjuffrouw hoorde hoege
naamd geen leven op 1 ,un kamer.
Toen ze echter den vo'lgende n morgen op de
kamer van Emma kwfim, zaj? ze tot haar
grooten schnk dat Em. Je aan d'en zolder hing
opgeknoopt, terwijl Er ama op -een paar stoe
len lag uitgestrekt. In allerijl haalde zij een
