Waardoor gevoelen wij
moeheid
J. Itankc te Seliag'en.
Ij. iV. G. Schilling,
Gemengd Nieuws.
PLAATSELIJK NIEUWS.
a. In Amerika leeft een man, die
een inkomen heeft van 8 maal honderd
duizend gulden per week, dat is 40.160.000
per jaar. Die man verdient dus meer
per dag, dan een arbeider in geheel zijn
leven. Dat dergelijke rijke menschen be
staan, is eene der oorzaken van de groote
armoede der massa. Stel nu eens, dat
die man, iemand is met groote werk
kracht, dat hij een genie is, dat zijn
arbeid buitengewone waarde heeft, dan
zal die arbeid toch zeker met 160.000
per jaar wel betaald zijn. Wij weten dus
dat die man per jaar 40 millioen te veel
genietdat overtollige ontstaat, omdat
hij anderen voor zich laat werken.
te gaan nemen. Daar het niet bij één ver-
gnnninkje bleef, begonnen de tongen spoe
lt l iVW?rdeD en wisten de dienden
dan ook al heel gauw dat de zoon van Mars
een goed gevulde portefeuille bij zich droeg
der dia voo,rnemens was voor sÜne moe" het A erslag is nog niet bepaald,
oer die te oud werd om te werken, een
taakje te koopen,
Al pratende en drinkende waren intus-
achen een paar uren verstreken en zeker
tou men nog langer te zamen zijn geble
ven, indien niet opeens de koloniaal zich
had herinnerd dat hij weg moest om oyer
het bedoelde zaakje te spreken.
Op het punt van te vertrekken, bemerk
te hij met schrik dat zijn portefeuille was
verdwenen en deelde dit den vrienden me
de, die daarop terstond overal gingen zoe
ken, doch niets vonden.
Intusschen had de kastelein alle uitgan
gen afgesloten en den raad gegeven om,
in afwachting van de politie, die hij zou
laten roepen, nog eens goed overal te
zoeken en zie, ditmaal was men gelukkiger,
daar een der vrienden de portefeuille terug
vond; wel is waar op een zeer onmogelijke
plaats doch dit deed er minder toehet
geld was present en dit was voor den ko
loniaal genoeg om al het overige te vergeten.
Het Yoorloopig Verslag
der Tweede Kamer over de kieswet is in
ontwerp gereed en het concept is aan de
commissie van rapporteurs toegezonden.
De bijeenkomst voor de vaststelling van
Te WARMENHUIZEN (N.
H.) zal binnenkort een rijks-telephoon-
kantoor worden geopend.
Naar wij vernemen, zal'd
Tweede Kamer pas Dinsdag
weder bijeenkomen.
28
,ue
Februari
R G L A n E
Het antwoord is eenvoudig. Indien de
gevoelige organen, welke het lichaam regee-
ren niet in goeden staat gehouden
worden, maken zij dit dikwijls door moe
heid bekend.
Slechte spijsvertering heeft uie uitwerking
doch kan spoedig genezen worden door
SEQUAH's PRAIRIE BLOEM wier uit
werking nooit faalt. Dit natnurlijk genees
middel vermakkelijkt het verkrijgen van
nieuwe krachten en stelt de verschillende
schen groothandel. Bij dezen overgang wor- lijk verliefd was op een alleenwonende we
den de zakken van geitenhaar op den grond duwe, maar die zelf niet goed met zijn
leeggeschud en de krenten of rozijnen wor- hawel'jksaanzoek voor den dag durfde ko-
Hoofdgracht Niewediep.
-Onze landgenoot, d e j o n g e "°rganen in 8tast hunne PHchten te hervat"
pianist Zeldenrust,—zoo schrijft men uit tcn-^
Londen aan het HbL—heeft hier ?eel succu». er aar
Dezer dagen speelde hij bij den Duitschen
gezant, graaf Hatzfeldt, en kort te voren
bij prins Hohenlohe. Wat dat beieekent,
beseft ieder die weet, hoe moeielijk het
voor een kunstenaar te Londen is in de
hoogere kringen te worden geleid. Zel
denrust gaat, naar ik verneem, binnenkort
eene reis door Europa ondernemen.
Zondag j.1. had te Kuinre
een ergerlijk opstootje plaats. Voor de
woning van den burgermeester schoolden
eenige personen samen, en toen deze, de
heer van Eek, buiten kwam, werd hij door
drie visschers, do gebr Buisman en Roelof
v. d. W erf, aangevallen,geschopt en geslagen.
De oorzaak van deze vijandige houding
tegen het hoofd der gemeente moet gele
gen zijn in een in de Steenwijker courant
opgenomen bericht uit Kuinre, waarin
werd medegedeeld, dat de spieringvis-
scherij aldaar tegenwordig zeer goede re
sultaten opleverde. Men hield den burge
meester voor den inzender van dit bericht
en vreesde, dat dit concurentie zou op
wekken. Op last van de justitie te Heeren
veen is de brigade marechaussées te Steen-
wijk en de rijksveldwacht van Oldemarkt
maandag naar Kuinre vertrokken om de
van mishandeling van den burgemeester
verdachten in hechtenis te nsmen en over
te brengen naar het Huis van bewaring
te Heerenveen.
den na gewogen te zijn, overgep.kt in lang
werpige houten kistjes. Ook dit geschiedt
op eene allesbehalve zindelijke manier, want
om er zooveel mogelijk in te krijgen, wor
den de kreDten of rozijnen door de werk
lieden met de laarzen er ingestampt.
Het is noodig, dat de huismoeders dit
alles weten, omdat dienstboden niet zel
den verzuimen de rozijnen of krenten te
w&sschen, al is het ook algemeen bekend,
dat vooral krenten met veel vuil vermengd
zijn. Wie op zindelijkheid prijs stelt, kan
er niet genoeg voor zorgen, dat deze vruch
ten, afkomstig uit een land, waar men het
met de zindelijkheid niet nauw neemt, ge-
wasschen worden, alvorens te worden ge- trouwen lederen dag denk ik aan je, bes-
I te vrouw, goede vrouw
De weduwe zat alleen in haar kamer
men, zond haar met haar verjaardag ten
mooie kooi met een prachtige papegaai
erin.
Het measch begreep heelemaal niet wat
dit cadeau beteekenen moest. Zij plaatste
de kooi in haar huiskamer en vermaakte
zich met het dier, dat zoo stom als een
vidch bleek te zijn. Doch toen de papegaai
wat gewend was, begon hij te praten. Hij
riep eensklaps
»Lieve wedevrouw Lieve wedevrouw
Oenzeifden dag nog hoorde de weduwe
eenige malen deze woorden herhalen en
ook nog
t Willen we troowen, zeg, willen we
De rechtbank te LEEUW-
ARDEN heeft de tien beklaagden, wegens
de wanordelijkheden te Franeker, itder
veroordeeld tot een jaar gevangenisstraf.
Het 17-jarig meisje te
ARNHEM, dat sedert 80 Januari in sla-
penden toestand verkeerde, is weder ont
waakt. Zij is zeer zwak, doch de genees
heer heeft hoop gegeven op volkomen her
stel.
Een zeventienjarig jon-
geling was gisteren aan het schieten op
wilde eenden aan het zeestrand onder VEL-
SEN met een oud geweer. Terwijl bij weer
afschoot vloog een stuk ijzer ter grootte van
circa 4 cM- hem vlak in het voorhoofd en
maakte in het harde voorhoofdsbeen een
gat waarin het wegzouk. Gelukkig slaagde
een geneesheer er in het tamelijk spoedig
te verwijderen, maar de ongelukkige door
stond daarbij vreeselijke pijn.
De vrouw van denschip-
per J. K. te AKKER WOU DE had eene
kleine wond aan den duim der rechterhand
en meende die gekregen te hebben met het
poetsen van een kachel, De wond verergerde
zoodanig dat zij genoodzaakt was naar een
proiessor te Groningen te reizen, waar haar
de rechterarm werd afgezet, doch na korten
tijd bezweek zij. Bloedvergiftiging moet
oorzaak geweest zijn.
Men leest indeFriesche
Ct,:
Wat de opruiers hebben gemaakt van de
bewoners van APPELSCHA laat zich op
maken uit de volgende feiten.
Wanneer ten fatsoenlijk gekleed man
den weg passeert en men ziet zijn blinkend
overhemd met boord dan wordt hem nage
roepen op zijn Ooststellingwórf's: f Alweer
zoo'n landopvreter, pak hem aan!"
Is een wandelaar voorzien van eene
overjas en valt hij in het oog bij dezen of
gindschen troep dan hoort men roepen:
„Haal hem één jas af, die is voor ons!"
Passeert eene dame met een zoogenaamde
boa, dan wordt er geroepen: «Snijd dat
ding in vieren dan kunnen zich er vier aan
warmen!" Enz. enz.
Zoo onbeschoft zijn de menscben in Fries-
land's zuidoosthoek nooit geweest vóór de
zen de opruiers hebben hen zoo gemaakt.
En wat stoffelijk voordeel hebben de opge
ruide» ingeoogst van den raad hun door de
opruiers gegeven? Schade, groote schade.
De toestand is en blijft voor de arbeiders
van Appelscha hachelijk Dit dorp lijdt aan
overbevolking, er wonen eenige honderden
veenarbeiders te veel. Indien zich een drie-
of vierhonderd gingen verplaatsen naar an
dere opgestoken venen, de toestand voor de
overigen zou dadelijk beter zijn.
En nu? Blijven (de welgezinden uitge
zonderd) velen hooren naar de opruiers die
hier den een na de ander komen opzetten,
dan vermeerdert slechts de verbittering,
vermindereu de werkzaamheden en stijgt de
ellende. Dat kan voor niemand een geheim
zyn, die Appelscha en den toestand daarkeut.
In Zweden heerscht weer
in toenemende mate influenza. In het zie
kenhuis te Karlsborg liggen meer dan
honderd patiënten aan deze ziekte.
Zoo'n slimmerd. Een paar
dagen geleden trad een vijftienjarige jongen
een sigarenwinkel te Brussel binneu en
kocht een pakje tabak. Willende betalen:
bemerkte hij evenwel dat hij geen geld
genoeg bij zich had en nu zei hij tot den
sigarenkoopman: „Ik zal snel naar huis
loopen om hel te halen en laat u zoolang
dit kleine schilderij houden; ik ben terstond
terug.*
De jongen had nauwelijks den winkel
verlaten toen een zeer voornaam heer bin
nentrad en eenige van de duurste Havanna
sigaren kocht. Als bij toeval viel daarbij
zijn blik op het door den jongen achterge
laten schilderij wat hem den uitroep ont
lokte: *Mijn God! Wat e?n kostbaar por
tret! Wat moet u daarroor hebbeD? Ik geef
er u terstond duizend francs voor.*
De koopman antwoordde, dat hem het
portret niet toebehoorde, maar dat het er
eenige minuten geleden door een leerling
was nedergelegd.
*Goed," zei de vreemde heer, #ik heb
tot mijn spijt grooten haast, maar hier is
mijn kaartje; zend als je blieft den jongen
man bij mij in het „Hotel de France* en
zeg hem dat hij, behalve de duizend francs,
een goede fooi voor het portret zal heb
ben."
De heer vertrok en de koopman las op
het kaartje den naam: Markies Ignace de
Yaldor, Parijs. Toen de jongen terugkwam
bood de sigarenhandelaar, die natuurlijk
zelf graag een goed zaakje wilden doen,
300 francs voor het portret. De jongen
antwoordde, dat hij geen recht had, het
portret te verkoopen, maar dat hij zijn
patroon zou zenden.
De patroon, die zooals hij verklaarde,
het portret, eerste onlangs op eene veiling
had gekocht en van plan was het naar
een vergulder te zenden, wilde 500 francs
voor het portret hebben, welke som hem
na eene korte onderhandeling door den
sigarenhandelaar werd nitbetaald. Deze be
gaf zich dan zeer tevreden over den ge
sloten koop naar het #Hótel de France,'
waar hij tot zijn groote verbazing vernam,
dat men daar geen markies de Valdor
kende.
Tusschen Corinthe en Pa
tras (Giietenland) groeit aan de wingerden
der zeekusten eene zeer zoete druif met
kleine donkerroode, dicht op elkander lig
gende bessen, die, versch gegeten, niet
zeer aangenaam smaken en dsarom niet
voor de wijnbereiding gebrnikt worden.
Daarentegen vinden deze druiven in ge-
gedroogden toestand gretig aftrek, en ko
men zij onder den naam rozijnen en kren
ten in den handel. Hoe dit drogen in
zijn werk gaat? In iederen wijnberg vindt
men op eene geschikte plaats eene open
vlaktetijdens den oogst wordt daar eene
laag paarden en ezelsmest gelijkmatig uit
gespreid tot eeoe hoogte van 38 c. M.
in dezen mest worden de rijpe druiven ge
legd, en het drogen bezorgt alsdan de zon.
Wat de mest daarbij te doen heelt, laat
Dit warme bed
brnikt. Ook aao bakkers dient dit te wor
den aanbevolen. Huisvrouw
Uit Christeania wordt
gemeld, dat in den sneeuwstorm,
die bij de Lofoden heeft gewoed, 27 vis-
schersvaartuigen, te zamen met 91 man,
zijn vergaan. Dit zijn echter nog slechts
de bekende geconstateerde gevallen, terwijl
uit eenige afgelegen plaatsen de berichten
nog ontbreken.
Een trein ingesneeuwd.
Dat er in de vorige maand in Tirol veel
sneeuw viel, is bekend en evenzeer weet
men, dat het spoorwegverkeer nu en dan
geheel gestremd was. Op den Arlbergspoor-
weg raakten de treinen meer dan eens
te midden der sneeuwmassa's ingesloten.
Een reiziger deelt in het St. Gallen Igbl.
mede, dat hij den 23sten Januari en den
24sten tusschen de stations Langen en
Dalaas 24 uur achtereen in een trein te
midden van sneeuwbergen heeft doorge
bracht. Van Insbrück was de trein, die
uit 4 waggens bestond, des morgens te 9
uur 45 minuten vertrokken met 22 reizi
gers. Tot het station Langjn ging het viij
goedmaar tussahèn Langen en Dalaas
daalden van de bergen groote lawinnen
neder, en in weerwil dat twee locomotie
ven den trein trokken bleef deze steken.
Op sommige plaatsen lag de saeeuw 3
meter hoog.
Van terugkeeren was evenmin sprake,
want ook achter den trein storten lawinnen
neder Een locomotief, die van St Anten
te hulp werd gezonden, bleef eveneens in
de sneeuw steken.
De reizigers moesten evenwel verlost
worden. Door de verschillende stationschefs
en de overheid der omliggende plaatsen,
werden bovenmensehelijke pogingen in het
werk gesteld om tot den ingesneeuwden
trein te naderen. Niet minder dan duizend
arbeiders waren bezig met het wegruimen
van sneeuw en zij werden in dit werk on
dersteund door een paar locomotieven en
twee sneeuwploegen. Een deel der arbei
ders werd zelfs in de nabijheid van een
baanwachterswoning geheel door lawinen
ingesloten. De geit van den baanwachter
moest geslacht worden om hun tot voedsel
te verstrekken. Eindelijk werd de trein
bereikt en de geredden die 24 uren in het
kleine station Dalaas waren opgesloten ge
weest, konden in 6 sleden naar Bludenz
stil te breien en keek vol gedachten op
haar werk.
Daar hoorde ze eensklaps van uit de kooi
„Ik heb 30.000 guldentjes in de porte-
monnaie 30.000 guldentjes in de portemon-
naie
Toen stond ze op en schreef een brief
van dankbetuiging aan den galanten zen
der.
Den volgenden dag kon de papegaai zijn
meester in de kamer zien zitten naast de
weduwe.
Twee maanden later waren zij een paar.
Invloed van de wijze van
melken op de melkopbrengst.
Door de Vlaamsche ^Akkerbouw* wordt
de aandacht gevestigd op de volgende proef
onder leiding van dr. Buersteubinder ge
nomen. Men deed 5 koeien melken, de
eerste 14 dagen door een knecht, hieronder
door A. aangeduid, die niet wist dat het
een proef gold, en de tweede veertien da
gen door een anderen knecht, B, aan wien
men het doel der proefneming had be
kend gemaakt. Beide verstonden het mel
ken goed. Van deze knechten verkreeg
A.
Van koe no. 1 64 kg. melk.
n t h 2 69 u
n r 99.5
eer, 4 80.7
n n 5 80 y
B.
1
Van koe no
kg. melk
worden vervoerd.
No. 28. Ik moest om
zaken in het Oosteinde van Londen zijn
en zag tot mijn verwondering een mau,
wiens uiterlijk alle mogelijke beschaving
teekende, met eeu jonge vrouw een der
kleine huisjes openen.
„Wonen die menschen daar vroeg
ik een voorbijganger,
-- „Ja, in No. 28 woont graaf B. met
zijn vrouw,* was het antwoord. Toen ver
nam ik de volgende geschiedenis
Graaf B. had na den dood van zijn va
der diens titel en vermogen geërfd. Zijn
moeder was overleden aan de zelfde ziekte
waarin zij haar zoon had verzorgd. Her
steld in hel leven teruggekeerd, was deze
echter door de ellende in het Oos'.einde der
stad getroffen geworden. Hij besloot dkAr
te gaan leven, om de armen beter te leeren
kennen door dagelijks met hen om te gaan
zijn aanzienlijk vermogen wilde hij beste
den tot verbetering van hun lot. Hij trouwde
met een meisje uit zijn stand, dat, wees
zijnde, onafhankelijk was van de goedkeu
ring van anderen. En nu zijn beiden
de beschermengelen van jeugdigeu, de
steun van weduwen, de hulp van zieken
en noodlijdenden.
Het huis Nos 28 wordt gezegend door
ieder in die buurt. Wat al goeds gaat van
die woning uitEn hoe geeft de eigenaar
een voorbeeld aan vele anderen, die door
hun vermogen in staat zijn al hun tijd
en kracht ten nutte van huu medemen-
schen aan te wenden. Gelukkig wie zoo'n
77
i r 2 103
h 3 187 u
e v 4 86
n e e 5 111.7
B. trok van no. 1 13 kg. van no. 2
34 kg. van no. ,,3 37.5 kg. van no. 4 5.3
kg. van no. 5 81.7 kg. melk meer dan
B.
Aanmerkelijke verschillen dus. De bericht
gever voeg! er bij, dat het lang niet on
verschillig is of de uier langzaam dsn wel
spoedig geledigd wordt bij het melken. Hoe
spoediger hoe beter, o. a. ten opzichte van
het vetgehalte der melk, volgens eene proef
neming in de Braunschw. Landw. Ztg. me
degedeeld. De lange gesprekken onder het
melken door melkers of melksters soms ge
houden, zijn dao ook twee oorzakeu van
schade, omdat dan de aandacht te veel
wordt afgeleid en tevens het werk langr.r
duurt. Het onvolledig uitmelken levert ver
der niet alleen het nadeel op, dat dan de
vetste melk, zooals men weet, in den uier
achterblijft, maar ook zooals door de on
dervinding is gebleken, dat de goede ei
genschap van veel melkgeven vermindert
en de beste koe zoodoende in waarde kan
verminderen. Leeuwarder Ct.
SCHAGEN, 15 Februari 1893.
Verslag der politieke lezing, gehouden
door den Heer Mr. D. A. VAN
E C K Advokaat te Leiden, op
Zaterdag, 11 Februari 1893, ten
lokale van den heer J. P. Blauw,
's avonds ten 7 lL ure.
engel
aan
wezen
kan
Nieuw Leven.
Eenloteling, die in eene
gemeente bij Bergen, in Henegouwen, het
zich gemakkelijk verklaren
zuigt op den dag de heete zonnestralen op en.-
geeft des nachts slechts zeer langzaam de hoo^e numm" J>ad getrokken, werd door
o 1* j vrip.nrip.n p.n hlnpHtrprwflntAn in 7.p.crpnrfl»l
warte weder af. Bij gunstig weer is de
druif op deze mestlaag iu 10 bf 12 dagen
gedroogd. Eene regenbui of een onweer
gednrende dezen droogtijd veroorzaakt be
langrijke schade.
Is de droogtijd afgeloopen, dan worden
de druiven uit den mest opgevischt en van
de trossen in de daar te lande gebraike-
lijke zakken van geitenvel gedaan, waarvan
de haren naar binneu zijn gekeerd. Dat
daarbij niet enkel rozijuen en krenten,
maar ook vele bestanddeelen van de mest
laag in de zakken komen, behoeft niet
gezegd te worden.
De gevulde zakken worden op lastezels
geladen en aldus naar de havenplaatsen
vervoerd, waar de wijngaardeniers hun
vrienden en bloedverwanten in
rond gedragen. Op eenmaal liet men hem
vallen, hij brak de ruggegraat en blies
spoedig den adem nit.
Te El Paso in Texas heb-
ben de Chineezen een armen landgenoot
die van hnnne aalmoezen leefde, alleen om
zich van hem te ontdoen, met ijzeren ket
tingen boven een vuur gebonden en letter
lijk dood geroosterd.
De eerste voorstelling van
Verdi's nieuwe opera „Falstaff* in den
Scala-schouwburg te Milaan heeft
f 35000 opgebracht* Er zijn loges verhuurd
voor t 900, fauteuils voor f 125.
De gevleugelde postillon
product verkoopeu aau de tusscheuhaudelaars d'amour.
die het weder leveren aan den Europee-Een eenigszin sbejaard rnao, die smoor-
Onderwerp
tiet Sociale Vi-aagstuk
en de ingediende Kieswet.
Door den heer Blauw werd de ver
gadering geopend, met de mededeeling,
dat door hem, op verzoek van eenige
ingezetenen van Schagen, was besloten
eene serie politieke lezingen in zijne
lokaliteit te doen houden, van welke
deze de eerste was.
De heer v. Eek verklaarde nu, de
door de tegenwoordige regeering inge
diende Kiesrechtuitbreiding te willen be
schouwen in verband tot de sociale eischen
van den tegenwoordigen tijd. De kieswet,
gelijk ze nu voorgedragen is, heeft op
zich zelf voor spr. niet de minste betee-
kenis. Eerst als bleek, dat door die wet
een einde was gemaakt aan den tegen
woordigen staat van wanverhouding, zou
ze voor spr. beteekenis krijgen. Doch
gelijk de wet nu is, strekt ze zich niet
uit tot hen, die allereerst vragen naar
middelen tot stoffelijke verbetering.
Als de nieuwe kiezers uit de arbei
dende klasse geen kans ontvangen, te
komen in een beteren stoffelijken toe
stand, laten zij dan maar het genoegen,
om eens per zooveel jaar een briefje in
de bus te mogen steken, overlaten aan
de anderen.
Voor de arbeiders staat de verbetering
der stoffelijke belangen op den voorgrond.
En dat de huidige toestand dermate
ellendig en jammerlijk is, dat er zelfs
dringende behoefte aan hervorming be
staat, zal wel geen betoog behoeven.
Daaromtrent zijn toch allen het eens.
Spr. wil slechts een paar voorbeelden
noemen
Laten wij nu eens aannemen, dat die
man op elk arbeider f 500 verdient, dan
zouden dus 80000 arbeiders zich met
f 500 minder inkomen moeten verge
noegen, om dien man aan zijn groot
inkomen te helpen. Die man belegt zijn
geld in land, hypotheken en staatsschul
den, en geniet een zekeren interest, daar
de Staat er wel voor zorgt, dat die opge
bracht wordt. De pachter, die zijn land
huurt, de fabrikant die zijn geld leent,
betalen, om aan hem de rente te kunnen
voldoen, juist zooveel minder uit aan de
arbeiders. De staat zorgt wel door de
heffing van belasting, dat de eigenaar
der staatspapieren de couponnen betaald
kan krijgen. Zoo is dus één man in
staat duizenden aan zich cynsplichtig te
maken.
En die Amerikaan is niet de eenige,
die zoo rijk ia. Er bestaan op de wereld
duizenden millionnairs.
Ieder die kapitaalrente geniet, het doet
er niet toe, of hij van die rente moet
leven, doch die draagt zijn deel bij tot
de maatschappelijke ellende.
Het is dus een dwaasheid, om de
armoede der millioenen toe te schrijven
aan de karigheid der natuur, aan de over
bevolking, zoolang nog zulke groote in
komens bestaan. Niet de overbevolking
is de oorzaak der menschelijke ellende,
maar de overdaad der enkelen.
b. Neem eens twee landstreken, waar
de groote armoede wordt toegeschreven
aan overbevolking.
De eene streek is Ierland, van waar
duizenden inwoners verhuizen naar Ame
rika; terwijl terzelfder tijd zich het feit
voordoet, dat de opbrengst van den grond,
die van den veestapel en die van het
kapitaal hooqer wordt. Hoe is dat te
rijmen Waar zoovele vertrokken, moest
toch onder die omstandigheden het lot
der achterblijvenden des te beter worden,
en o jammer, de ellende werd voor hen
nog grooter.
Men lijdt er gebrek, omdat men te
grooten uitvoer van graan heeft naar
Engeland, om toch maar de pacht te
kunnen betalen.
Een waarheid daarentegen is, dat de
grond van Ierland in staat is om voedsel
te geven aan driemaal meer bewoners,
dan er thans zijn. Ierland kan zijn volk
wel voeden; maar doordat enkelen van
de opbrengst voor hun deel te veel nemen,
verkeert de massa in ellende. Dat de
groote massa verstoken is van het ge
bruik van land en kapitaal is oorzaak,
dat men moet arbeiden voor zulk een
karig loon.
Slaan wij thans een blik op Friesland.
De leden der Iriesche Maatschappij van
Landbouw achtten het eenigen tijd geleden
noodig, dat er een enquête werd ingesteld
naar den toestand van den landbouwenden
stand in die provincie
De hoofdbedoeling van het onderzoek
om in het licht te stellen, dat in Fries
land veel productieve arbeid achterwege
blijft en daarin de hoofdoorzaak der
heerschende werkeloosheid moet worden
gezocht, is bereikt.
Het bewijs is geleverd, dat Friesland
geenszins te veel arbeidskracht bezit,
zooals dikwijls wordt beweerd, maar
dat er is overvloed van werk, dat echter niet
wordt vereischt en dientengevolge den
grond niet wordt afgedwongen, wat hij kan
en vermag voort te brengen. Inderdaad,
geene meren behoeven te worden droog
gemaakt, geene heidevelden ontgonnen
of op andere kunstmatige wijze werk te
worden gezocht. Zij die dit meenen,
dwalen en kennen de kaart van het lard
niet. Er is arbeid, productieve arbeid te
over, die onder alle omstandigheden
voordeel aanbrengt, niet het minst aan
den eigenaar.
Dus niet aan de karigheid der natuur
of aan overbevolking is de armoede te
wijten, maar aan het feit dat enkelen
den grond bezitten. Zóó is het in Fries
land, zóó is het ook elders.
Neem eens het verfoeielijk soldaatje
spelen. Als het geld, wat daarvoor be
steed wordt, eens werd gebruikt om
werk te geven, zou er dan nog werke
loosheid bestaan
Thans trekt de plattelandsche bevolking
naar de groote steden had de arbeider
flinker verdienste, dan zou de koopkracht
toenemen, en als de woeste gronden in
ontginning gebracht, de plassen droog
gelegd, de Zuiderzee droog gemaakt
werden, dan zou er een einde worden
gemaakt aan de werkeloosheid der platte
landsbevolking, en zou dit uit den aard
der zaak bijdragen tot den bloei van
andere bedrijven. Die loonsverhooging
zou bijvoorbeeld invloed uitoefenen op
den uitvoer van kaas, boter, slachtvee
en vruchten.
Spr. herinnert hier aan het getuigenis
Van de bijgekomen vereemgingén weru
