r
n E C ïi A fll E.
Landgenooten
Buitenlandseh Overzicht.
Sterfte door ouderdom.
J. ïtanke te Schagen.
JL. O. Schilling-,
Hoofdgracht Nieuwediep.
Gemengd Nieuws.
Het dag elijksch bestuur
van de Friesche Maatschappij van landbouw
heelt aan den minister van binnenlandsche
zaken een adres gezonden, waarin wordt
verzocht, den invoer van vee in de drie
noordelijke provinciën uit de overige pro
vinciën te verbieden, ten einde alzoo te
eerder te komen tot eene weder-openstel-
ling van de Duiische markten voor het
rundvee uit Friesland, Groningen en Dren
te. Hierop bestaat bij inwilliging »an het
verzoek te meer kans, daar Duitschland
groote behoefte heeft aan bedoeld rundvee.
Dat de landverhuizing
uit de provincie Groningen naar Amerika
groote verhoudingen begint aan te nemen,
kan hieruit blijken, dat Zaterdag j.1, uit
NIEUWESCHANS (eene kleine gemeente)
niet minder dan 110 personen vertrokken
naar het verre Westen. Het waren meest
arbeidersgezinnen, die aldaar lotsverbetering
zoeken.
O p d e n T o 1 s t e e g s i n g e 1 t e
UTRECHT was Vrijdagmiddag een kana
rievogel weggevlogen. De meid had de
kooi schoongemaakt mevrouw had het
haar gezegd het deurtje niet goed ge
sloten en daardoor was het beestje ontsnapt.
Toevallig staat het raam open en de vogel
was op de vensterbank gewipt. Mevrouw
werd door de beangste dienstmaagd geroe
pen, nam de ledige kooi ter hand en kwam
doodsbleek van spanning, met half geopen-
den mond achter den vogel en zei op een
toon, zooals zij haren man nog nooit had
aangesproken Pie-ietMaar Piet was voor
dergelijke vrouwelijke listen niet vatbaar
en vloog een verdieping hooger. Mevrouw
tn de meid staken nu beiden het hoofd
uit het venster en riepen voortlispeleud
Pie-iet 1 waarop de kanarie naar bene
den en een paar mineurs naar boven keken.
Mevrouw trok haastig het hoofd naar bin
nen en mompelde zoo iets als, dat zij blij
zou zijn, als het Mei was. De meid bleet
intusschen haar aandacht aan de kanarie
wijden, die zij herhaaldelijk bij den naam
riep. En het was merkwaardig, zooveel
mannen en jongelingen er Piet schenen te
heeteD, want toen mijnheer thuis kwam,
stonden er wel vijf en twintig naar zijn
dakgoot te kijken, waar Piet zich rustig
de voeren zat te wasschen. De heer des
huizes kwam even binnen, om zijn hart te
luchten tegen die «stommeling van een
meid/ en ging toen met het kooitje naar
buiten, met de flauwe hoop, dat de kana
rie daar van den hoDger zou komen in
vliegen.
De vogel echter beantwoordde wel hup-
Eelend zyn «Piet maar kwam niet in de
ooi. De omstanders begonnen een weinig
den draak te steken met den ODgelukkigen
eigenaar. Men raadde hem aan, de glazen-
wasschers te laten komen of een schoor
steenveger een ander gaf in overweging,
alle vensters en deuren van het huis open
te zetten, en een derde zelfs, de meid tot
straf den ganschen dag met hel kooitje in
de dakgoot te laten zitten, om het heest
te lokken. Mijnheer keek al die raadgevers
met onverholen minachting aan, stak de
kooi met zijn rechterhand omhoog en glim
lachte zelfs op zijn innemendste wijze naar
de dakgoot of de kanarie zich daardoor
mocht laten vermurwen. Opeens slingerde
mijnheer de kooi in drift van zich af en
een straatjongen liep er mede weg. Aan
alle discussien en overwegingen was plot
seling een eind gemaakt. Een kat
den knoop doorgehakt, was achter
schoorsteen vandaan gesprongen en
den vogel er van door gegaan.
«En-'t was nog wel een belrol,
waar mijnheer was de eenige troost, die
den heer des huizes door den jongen werd
toegevoegd. Er moest in dat huisgezin tol 1
den zeker alleszins afdoenden maatregel
besloten zijn, voortaan geen meid en geen
kanarievogel meer te hebben. U. D.
Vrijdag is te WINSCHOTEN
weder een vergadering gehouden door
de «partij van orde.* Er werd lang ge
sproken over den naam, aan de partij te
geven, en het slot was, dat men daarop
nader een beslissing zal nemen ingevolge
voorstellen, door de centrale commissie te
doen. De grondslagen dtr vereeniging zijn
werkeloosheid wegnemen door productieven
arbeid, misstanden te vervangen, toenade
ring, verbroedering tusschen werkgever en
werkman, en het opwerpen van een dam
tegen hen, die de orde op onwettige wijze
trachten te verstoren. Uitsluiting van hen,
die socialist zijn is niet noodig, mits zij zich
willen houden aan wettige middelen. Nader
zal intusschen ook hierover een beslissing
worden genomen, zoodra de commissie
de hh. Koning, Tijdens, Jager en dr. Van
der Meulen conceptstatuten hebben op
gemaakt.
Te VEEP (Geld.) had een
2%-jarig meisje het ongeluk tegen een
ijzeren pook te stooten, die het fornuisje
in de keuken ondersteuude, met het gevolg
dat het viel eu een ketel met kokend water
geheel over het kind werd leeggegoten, ten
gevolge waarvan het met hevige brandwon
den werd overdekt, waaraan het den vol
genden dag is overleden.
Men meldt uit BREUKELEN
Tot waarschuwing voor logementhouders
en handelaars in spiritualiën diene het
volgende
Dezer dagen vervoegde zich bij de her
bergiers en slijters te dezer plaatse een
als heer gekleed reiziger, Sequah-elixer ten
verkoop aanbiedende- Kleine proefflescbjes
werden rondgedeeld en aangezien het elixer
zeer geurig en de prijs gering (f 1.20 de
liter-flesch) was, bestelden de meesten hun
ner. Den wolgenden dag kwam een jongen
het bestelde brengen, en, daar de hoeveel-
Van de bijgekomen vereenigihgen weru
heden die men besteld had, niet groot wa
ren, werd direct tegen overlegging van qui-
tantie betaling gevorderd. Toen men nu
heden het nienwe Seqnah—elixer wilde pro-
beeren, bleken de flesschen niet hetzelfde
te bevatten als het proefleschje, maar
donker gekleurd water.
Te ROERMOND werd de
zer dagen wegens herhaalde dronkenschap
een brievenbesteller ontslagen. De man, die
met deu dag verarm ie nam Donderdag
de laatste veertig centen uit huis mede om
te gaan verdrinken. Een zijner dochters
maakte hein hierover een verwijt, waarop
de vader in woede ontstak, een scheermes
greep en het meisje daarmee een zeer diepe
wonde in 't aangezicht toebracht. De toe
stand van 't meisje is zorgelijk, de vader
is gevangen genomen.
had
een
met
niet
Het manifest der Ra
dicale party.
Een democratische strooming vaart door
heel de beschaafde wereld. Overal
begint de vierde stand zich
van zijne rechten bewust te
worden; overal begint de arbeider
in te zien, dat bij wetgeving en staats
bestuur zijne rechten zijn miskend zijne
belangen zijn verwaarloosd.
Sinds eenigen tijd is hier te lande ge
lukkig hetzelfde verschijnsel waar te
nemen. Wij zeggen gelukkig want wij
zijn overtuigd, dat de groote stuwkracht
die van de arbeiders zeivenuitgaat bij het
gewenscht een noodzakeljke hervormingswerk
dat overal em ook hier tot stand moet komen,
volstrekt onmisbaar is.
Immers onbevredigend is de toestand,
die ons omringt, in hooge mate. Aan de
ééne zijde ontwaren wij diepe ellende
en hartverscheurend gebrek, aan de an
dere opeenstapeling van schatten en een
onbezorgd baden in weelde en genotop
nagenoeg elk gebied, op elk terrein, tot
zelfs in hun rechten en verplichtingen,
zien wij, dat de sociaal minder bevoor
rechten de slachtoffers zijn van de over
macht van het kapitaal.
Zietdaar het verschrikkelijke gevolg
der heerschappij van het onder liberale
vlag varende individualisme. Ziedaar het
treurig resultaat, dat zooal niet te wij
ten is aanin elk geval niet voorkomen
is door het stelsel van „laat maar be
gaan", het stelsel van onthouding.
Welnu, voorbij zijn de tijden, waarin
men kon en mocht meenen, dat de Staat
zijn plicht vervuld had door op het
gebied der voortbrenging en
der verdeeling van het maat
schappelijk inkomen zich zoo
veel mogelijk op den achtergrond te
houdenvoorbij de tijden waarin geloofd
werd aan de werking van geheime maat
schappelijke krachten, welke slechts ge
heel vrij en onbelemmerd behoefden te
worden gelaten om een schoon, harmo
nisch geheel tot stand te brengen.
De ervaring heeft met deze illusiën
afgerekend. Vooral daar heeft het stelsel
van onthouding gefaald, waar in het
maatschappelijk verkeer ongelijk gewa-
penden tegenover elkaar stonden daar
moest het leiden en heeft
het geleid tot onderdruk
king van den zwakke door
den sterkere; daar zou het, bij
onbeperkte toepassingtot onvermijdelijk
gevolg hebben, dat de rijke nog rijker,
de arme nog armer moest worden.
Moet die ervaring voeren tot het te
gen overgestelde uiterste, tot het ten
troon heffen van de Staatsalmacht,
tot eene maatschappelijke organisatie,
waarin alleen de Staat produceert en het
particulier initiatief geheel is ter zijde
gesteld
Volgens velen Ja.
Begrijpelijk moge dit antwoord zijn
bij den aanblik van de ellende, die ons
omringt verklaarbaar moge de twijfel
aan een verbetering op de bestaande
grondslagen der maatschappij wezen, ge
grond is die twijfel, naar wij uit innige
af, wat gij in de toekomst meent te lezen
en ziet, of gij dan niet moet erkennen,
dat langer stilzitten roekeloosheid zijn zou.
Gestoomd moet er worden en dat met
volle kracht
Meent gij, dat die volle kracht kan
worden ontwikkeld, wanneer de machine
bestuurd wordt door twee machinisten,
waarvan de een zijn best doet om zoo
snel vooruit te komen als de bouw der
machine toelaat, terwijl de ander er op
uit is zooveel mogelijk te remmen
Meent gjj, dat de noodzakelijke veran
deringen kunnen tot stand gebracht wor
den door eene partij, die innerlijk ver
deeld is
Iu één woord Meent gij, dat de liberale
partij tot ingrijpende verbeteringen in
staat is, de liberale partij, die, om aau
het roer te blijven, de verdeeldheid, welke
hare krachten vernietigt, poogt te be
dekken met den mantel der..., politiek
Meent gij dat, legt dan deze oproeping
ter zijde, want niet tot U richten wij
het woord.
Wij wenden ons tot hen, die het angst
vallig verbergen van verschil van meening
en inzicht verfoeien, omdat zij inzien, dat
doen gelden.
Landgenooten!
De tijd is gekomen, dat
met kracht en overtuiging
moetworden o p g e t r e d e n, wi 1
men de wanverhoudingen in
onze samenleving met vrucht
bestrijden.
Zoo gij met ons van oor
deel z ij t, dat aan verbetering
op den grondslag der be
staande maatschappelijke
organisatie niet behoeft te
worden gewanhoopt, en te
ven s dataan d i e verbetering
met spoed en met krachtde
h a n d m o e t g e s 1 a g e n worden,
zullen g e w e 1 d i g e h o t s i n g e n
voorkomen en zal aan de
eischen der rechtvaardig
heid voldaan worden zoo gij
hieromtrent met ons een
stemming denkt, blijft dan
niet van verre staan, maar
sluit
door
d e
u bij ons aan, opdat
overtuiging meenen, niet. Wel heeft
de ervaring geleerd, hoe verkeerd het
was de kracht, die in het staatsgezag
ligt opgesloten, bij de wisselwerking van
maatschappelijke krachten buiten spel te
laten, maar de ervaring zou naar onze
overtuiging een nog heel wat treuriger
uitspraak doen, wanneer in werkelijkheid
eens werd beproefd de nog veel grootere
kracht, welke van het eigenbelang, van
de zucht tot zelfbehoud uitgaat, buiten
werking te stellen.
Daarom noch staatsalmacht, noch ban
deloos individualisme, maar de middelweg:
wij moeten de kracht van het eigenbe
lang doch beteugeld volgens de eischen
van het algemeen belang behouden,
maar tevens moeten wij allerminst schro
men ook het staatsgezag
d i e n s t b a a r t e m a k en aanhet
werk der economische verbe
tering, in de eerste plaats door den
arbeidersden meest direct belanghebbenden
bij het werk der hervorminghet recht toe
te kennen zelf over hunne belangen mede
te sprekenalle krachten moeten wor
den ingespannen tot bestrijding van de
bestaande misstanden en nooden.
Ja, gewerkt moet er worden met
kracht en met spoed. Jaren van
stilzitten moeten worden ingehaald.
Gij, die dit met ons eens zijt, maar
het wellicht voor u zelf nog niet hebt
durven uitspreken, vraagt u zelf ernstig
dubbelzinnigheid halfheid en dat half
heid zwakheid is
tot hen, die begrijpen, dat in stede
van zwakheid thans de grootste krachts
inspanning vereischt wordt
tot hen, die alle krachten willen aan
wenden om aan de overmacht
van het kapitaal paal en perk
te stellen, maar die tevens van oor
deel zijn dat staatsalmacht geen
genezing kan brengen
tot hen dus, die begrijpen, dat er
gehandeld moet worden, ge
handeld in democratischen
geest.
Zijt gij dit met ons eens, volgt
dan ons voorbeeld en scheidt
U a f van de partij, die, hoe roemrijk
haar verleden ook moge zijn, voor de
t o e k o m s t n i e t s heeft aan te
bieden, omdat elke leidende gedachte
haar ontbreekt en zij alleen wordt saam
gehouden door een naam.
En onze oproep geldt ook
U, dieeerlang het kiesrecht
zult verkrijgen. Ook voor U is
het thans meer dan ooit tijd p a r t ij
te kiezen, thans, nu wij aan den
vooravond staan van eene be-
langrijke uitbreiding van het
kiesrecht, nu een periode van ver
jongd staatkundig leven aan
staande is.
Sluit U dan aan bij ons, die han
delen willen in democratischen geest,
bij ons, die men met min gunstige be
doeling tot radicalen gedoopt heeft. R a-
dicalen!.... alsof het Nederlandsche
volk voor die leuze zou terugschrikken;
het Nederlandsche "Volk, dat reeds op
de schoolbanken geleerd heeft, hoe zij,
aan wie de scheldnaam van geus gegeven
werd, dien naam tot een eerenaam ver
heffende, de grondleggers geworden zijn
ouzer nationale onafhankelijk-
h ei d.
"Welnu, de radicalen aanvaarden
den hun opgedrongen naam en hopen
hem tot een eerenaam te maken door
de grondleggers te worden der sociale
ona fhankeljkheid.
Ter bereiking van dat schoone doel komen
wij tot u met een program, waarin
wij zoo zorgvuldig mogeljk alle dubbelzin
nigheid hebben trachten te vermijden met
beginselen, die wij zoo nauwgezet
mogeljk in woorden hebben gebracht.
Die beginselen, waaraan volgens
Art. 1 onzer statuten de hervormingen
van de naaste toekomst moeten worden
getoetst, zijn
I. gelijkstelling der meer
derjarige Nederlanders ten
aanzien van de uitoefening
van staatsburgerlijke rech
ten;
II. bestrijding van de sociale
afhankelijkheid en verhoo
ging van het stoffel ij k en
zedelijkwelzijn der niet- en
minvermogenden door:
a. afschaffing van die wet
telijke bepalingen, -welke o p-
eenhooping van kapitaal in
de handen van enkelen be
vorderen;
b. invoering van wetten,
die:
lo. met behoud van het
beginsel van den persoon-
lijken eigendom de uitdien
eigendom voortvloeiende be
voegdheden binnen engere
grenzen beperken en eene
meer gelijkmatige verdee
ling van het maatschap
pelijk inkomen in de hand
werken;
2o. de nadeelige gevolgen
der werking van vraag en
aanbod op de arbeidsmarkt
zooveel mogelijk tegengaan.
Met de bovenstaande beginselen tot
grondslag heeft de radicale bond
zijn politiek program in art. 2 der
statuten nader ontwikkeld.
Al is nu omtrent de vele punten van
dit program algeheele overeenstemming
niet te verwachten, instemming
met bovenstaande beginse
len eischt de part ij van al
len, die zich bij haar wen-
achen aan te sluiten. Dit is
noodig, zal de partij niet worden tot een
partij in naam, die door innerlijke ver
deeldheid omtrent principiëele punten
zich onmogelijk krachtig zou
eendrachtig optreden
zoo noodige herziening
van ons staatswezen in de
mocratischen geest worde
bespoedigd."
Plaatsruimte belet ons reeds in dit
No. bovenmedegedeeld „manifest" te be
spreken. Wij zijn evenwel van plan dit
manifest, zoowel als het tegelijkertijd ons
toegezonden „Reglement van den Radi
calen Bond" in onze volgende nummers
te bespreken en aan het oordeel onzer
Lezers voor te leggen.
De „Radicale partij" spant zich in,
te formeeren, spant zich in zich als
politieke partij uitte zetten... ten
koste der L i b e r a 1 e p a r t ij.
Door het zenden en publiceeren van
dit manifest, dwingt de Radicale partij
tot politiek-kleur-bekennen. Het mani
fest geeft het Commando: „formeert de
gelederen sluit aan
Het oogenblik is daar, na te gaan,
wie tot hetzelfde „regiment" behooren,
Het Haagsche adres.
Men leest in het „V a d e r 1 a n d".
Een deftig heer treedt een winkel
binnen, met een adres en een lijst met
namen in de hand
„Juffrouw, uw man is toch geen
socialist
„Foei neen, mijnheer."
„Wel, dan
eens teekenen
ten."
„Mijn man is niet thuis, mijnheer."
„Nu, dat is minder, dan teekent u
maar."
„Dat doe ik liever niet, mijnheer; ik
heb daar zoo geen verstand van."
„Kom, komhiernaast was de man
ook niet thuis en heeft de juffrouw ook
wel geteekend. Iedereen, die niet wil
hebben, dat de socialisten de baas wor
den, teekent mee. Het is een goede zaak."
„Nu, als u dat verzekert, dan zal ik
maar teekenen, al doe ik zulke dingen
liever niet."
De juffrouw teekent en de deftige
heer gaat verder en treedt de volgende
woning binnen.
Alzoo geschiedde te dezer stede met.
het adres der groote Haag-
sche heeren tegen de kies-
w et."
Op die wijze ijlen de heeren Minister
Tak nog voorbij, met ook al een stem
te geven aan de vrouwen!
dat uit de verte gezien den indruk van
fluweel maakt, maar helaas het veel schoo-
nere marmer bedekt.
Tegen negen uur vulden zich de offi-
cieele tribunes met de schitterendste uni
formen der hoogwaardigheidsbekleeders,
hetgea althans eenige afleiding gaf am
den gewonen sterveling, die opgepakt in
zulk een' dichten menschendrom, ternau
wernood zijn armen bewegen kon. Eene
ware verademing echter was het, toen te
half tien een uitbundig hoera, een on
stuimig handgeklap en zakdoeken-gewuif
de naderende komst des Pausen verkon
digde. Daar ik in den rechter zijarm van
het kruis stond, kon ik eerst na gerui-
men tijd den schitterenden stoet zien.
Reeds eenige oogenblikken te voren
waren de gardes-nobles in harnas en zil
veren helmen met paardenstaarten bin
nengetreden en hadden zich aan beide
zijden van den tabernakel geschaard.
Kort daarop werd Z. H. zeer langzaam
het middenpad doorgedragen, gevolgd
door zijn geheele hof, waarvan vooral
de aandacht trokken de kamerheeren in
hun elegant zwart fluweelen costum, uit
den tijd van Philips II.
De heilige vader wordt in de porton-
tina gedragen onder een baldakijn en is
in een lang wit kleed gehuld, geheel met
goudwerk bestikt. Het hoofd is bedekt
met den mijter ter herinnering aan zijn
bisschopswijding (later echter bij het
verlaten der kerk draagt hij de tiarr).
Aan beide zijden de flabelli of groote waai
ers uit photografieën en teekeningen wel
bekend. Hij beantwoordt rechs en links
minzaam met de hand wuivend de meest
enthousiaste bewijzen van huldiging,
die een vorst ontvangen kan.
Bij het binnentreden des Pauzen hief
het onvergelijkelijk schoon koor het
„Ecce sacerdos magnus" aan, terwijl later
nog eenigen motetten van Palestrina en
eene afzonderlijk voor dit jubileum gecom
poneerde hymne werden uitgevoerd.
Deze laatste is het werk van den vroe-
geren directeur van het Sixtijnsche koor,
Mustafit, die alleen nog bij buitengewo
ne gelegenheden den dirigeerstok zwaait.
moet uw man dit stuk
het is tegen de socialis-
Een groot aantal sterfgevallen wordt
toegeschreven aan ouderdom en toch sterven
zelfs dg oudste meuscben zelden aan enkel
uitputting of natuurlijk verval; de eene
of andere bepaalde ziekte verklaart zich
meestal en brengt de geringe overblijfselen
van levenskracht ten onder. Wanneer 't
gestel goed onderhouden wordt door 't
gebruik der SEQUAH middelen vermeer
dert hierdoor de kans op een gezonden
hoogen ouderdom aanmerkelijk. De beste
huismiddelen in de wereld zijn PRAIRIE
FLOWER voor inwendig „eu SEQUAH's
OLIE voor uitwendig gebruik. Geen lijder
kan het zonder hen stellen.
Verkrijgbaar bij
Het Gouden-Jubiló van Paus Leo
XIII vormde voor het buitenland in
deze week de voornaamste gebeurtenis.
Zondag-morgen te vijf uren reeds be
gonnen te Rome de rijtuigen de St Pie-
tersplaats te vullen, ofschoon de Paus
eerst te acht uren in de kerk zou ver
schijnen. Er waren 45.000 toegangskaar
ten uitgegeven, doch slechts 2000 gaven
plaats op de tribunes.
In eene Part. Cprr. uit Rome aan de
Telegraaflezen wij het volgende
„Men kan zich eenigermate een denk
beeld vormen van 't gedrang, wanneer
men bedenkt, dat er meer dan tachtig
duizend menschen in de kerk bijeenwa
ren, medegerekend diegenen, welke zon
der toeganskaart waren binnengeslopen.
„Tegen de vier reusachtige pijlers, die den
beroemden koepel dragen, waren tribunes
opgeslagen, rechts voor de „eccellentissi-
ma familia Pecci", zooals 't opschrift
luidde, en voor de ambassadeurs bij de
Curie, links van den tabernakel voor de
afgezanten van vreemde hoven. Achter
het hoofdaltaar links nog eene kleine
tribune voor den groot-meester der Mal-
theser ridders en andere kerkelijke dig
nitarissen. Rechts en onmiddellijk daar
achter de plaatsen voor de kardinalen,
aartsbisschoppen en 't geheele pauselijke
hof.
Het voorste gedeelte der kerk aan de
rechterhand bij 't binnentreden, waar men
de beroemde groep der Piëta vindt, voor
stellende de maagd met den gekruisigden
Zoon op haar schoot, was met rood doek
afgesloten. H ier toch is de deur, waardoor
Z.H. van uit het Vaticaan de kerk zou
binnentreden, om daarna in de kerk zel
ve de miskleederen aan te doen, en na
zich in de Sedia gestatoria te hebben
gezet, door het middenschip naar het al
taar te worden gedragen. Jammer vond
ik het dat de witmarmeren zuilen over- warmtegraad, die noodig is voor
kunnen aj me(. donkerrood doek behangen waren, gelde ontkieming.
Zoo kwam zij er achter.
Fran^oise, een meid uit Brussel, pas
in Rotterdam overgeplant, kwam eensklaps
bij mevrouw in de kamer loopen.
Gunst, madame, daar pik ik me in
den vinger met een vork.
Kom, malle meid, dat beteekeot niets.
Dat is te zeggen, mevrouw, zijn de
vorken van zilver dan is dit niet erg. Maar
ze zijn van pleetzilver of van veizilverd ko
per geloof ik.
Stel je gerust, al mijne vorken zijn
vac zilver.
Den volgenden dag had Fran^oise «zich
verwijderd, metalle vorken.
Hoe bevordert men de ont
kieming der zaden in een vochtigen grond?
Voor het ontkiemen der zaden is noodig:
1. eene matige vochtigheid of frischheid
van den grond2. de vrije toetreding der
dampkringslucht, en 3. een bepaalde warm
tegraad, wiens minimum varieeren moet
tusschen 5 eu 8° C. Een te natte grond
verhindert de toetreding der lucht eu eene
regelmatige ontkiemingdaarom moet op
zulken grond het zaaien niet te vroeg ge
schieden of wel moet hij drooggelegd wor
den. Bovendien moet het zaad door mid
del van een zaaiwerktuig in den grond ge
bracht worden, ten einde hel op volkomen
gelijke diepte te krijgen; dar. behoeft men
niet te vreezen, dat hier de korrels verstik
ken terwijl ze elders in groote getale bo
ven deu grond te voorschijn komen.
Op zulk eenen grond moet de zaaitijd niet
worden geregeld naar den almanak, maar
naar den toestand van den grond en den
warmtegraad der lucht. Een teer groote fout
die hier nog steeds door de landbouwers
tengevolge der traditie wordt gehandhaafd,
is het iuepgen, nadat het zaad uit de hand
over de oppervlakte van den grond is ge
strooid, egt men het onder; door deze wij
ze van doen komen de korrels zeer onge
lijk onder den grond en daarvan is natuur-
een hoogst ongelijk gewas het gevolg. Een
goed, volkomen gelijk groeiend en rijp
wordend gewas kan men verwachten, als
het zaad onder de gunstigste omstandig
heden op volkomen gelijke diepte in eenen
gelijkmatig vruchtbaren, goed bewerkten,
lossen grond gebracht wordt en bij eenen
een gere-
