Donderdag 16 Mei 1895.
39ste Jaargang No. 2990,
13.
en
Dit blad verschijnt tweemaal per weekWoensdag-
Zaterdagavond. Bij inzending tot 's morgens 9 ure, worden
ADVERTENTIEN in het eerstuitkomend nummer geplaatst.
INGEZONDEN STUKKEN één dag vroeger.
Uitgever J. WINKEL.
Bureau: SCHACSEIÏi Laan, O 4.
Prijs per jaar f 3.Franco per post f 3.60.
Afzonderlijke nummers 5 Cents.
ADVERTENTIEN van 1 tot 5 regels f 0.25;iedere regel meer 5 ct.
Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
Gemeente Schagen.
Bekendmakingen.
Bevolking.
Nationale Militie.
Binnenlandsch Nieuws.
FEUILLETON.
ROMAN
Hans von Üudenberg*.
Uit en voor de Pers.
Het Protectionisme.
In de Belgische Kamer heeft de oud
minister Beernaert (thans voor
zitter der Volksvertegenwoordiging) de
ze week een lange en merkwaardige
redevoering gehouden over de quaestie
van vrijhandel of bescherming.
De heer Beernaert is een voor
stander van het vrijhandelsstelsel eu
hij betoogde, dat protectionisme, waar
toe men thans België wil terugkeeren,
der natie in geen enkel opzicht voor
deel zou aanbrengen.
Vóór zestig jaren, zeide hij o. a.,
was ons land beslist protectionistisch.
Wij hadden toen echter met groote el-
Hl EG BH Cl
COURANT.
AilGflGlliG- L
Cornelis de Heürs, vroeger
gewoond hebbende te Pelten, thaoa alhier,
wordt in zijn belang aangemaand, zich zoo
spoedig mogelijk te vervoegen ter Secreta
rie.
De Burgemeester van Schagen, daartoe
de noodige aanschrijving ontvangen heb
bende, brengt ter voldoening aan de be
staande voorschriften ter algemeene kennis,
dat tegen den 29en Mei a. s. tot den wer-
kelijken dienst wordt opgeroepen de ver
lofganger van de lichting 1893 Wilhel
mus Raap, behoorende tot het Korps
Genietroepen, om op den opgegeven datum
vóór des namiddags 4 ure, bij zijn korps
te UTRECHT present te zijn.
Schagen, 14 Mei 1895.
De Burgemeester voornoemd
S. BERMAN.
Burgemeester en Wethouders van SCHA
GEN brengen ter kennis van belangheb
benden, dat, wegens het invallen van den
Hemelvaartsdag op 23 Mei a.s. de gewo
ne Donderdagsche Markt aldaar in die
week zal worden gehouden op
WOENSDAG.
Schagen, den 14 Mei 1895
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
S. BERMAN.
de Secretaris,
DENIJS.
Bij Kon. Besluit d.d. 11 de
zer werden benoemd, de heer C. Bt. Wat-
boer tot heemraad van ANNAPAULOW-
NAPOLDER en de heer J. Bosker te
WIERINGEN tot heemraad van den pol
der Waard Nieuwland.
Het zesjarig dochtertje
van den heer K. te WIER1NGERWAARD,
geraakte verledeD Zaterdag in de vrij die
pe voorsloot. De heer Wijker, onderwijzer,
begaf zich terstond te water en bracht de
kleine behouden aan wal.
Men schrijftuitden BOM-
MELERWAARD
De handel in hooi was de laatste da
gen zeer levendig. Ofschoon de prijs stati-
onnair is, wordt er veel gekocht, vooral
le qualiteit, waarvoor men f 12 besteedt.
Wat de kersen betreft, dit gewas zal, naar
het zich laat aanzien, voor dat van het
vorig j.ar niet onder doen. Indien we van
nachtvorsten verschoond mogen blijven,
zal de oogst van appelen zeer overvloedig
zijn, van peren minder.
De veearts Morea hoofdinspecteur van
den dienst der vleeschkeuring te Parijs,
beschrijft in een geschrift groot 104 blad
zijden, welke maatregelen genomen dienen
te worden om de uitbreiding der tuber
culose bij den mensch eenigermate te be
strijden.
Hiervoor is noodig, dat het gebruik van
melk van tuberculeuse dieren of van de
producten dier melk, ten strengste wordt
verboden.
Om dit doel te bereiken moeten alle
melkkoeien periodiek worden onderworpen
aan de tubercoliue-proef, terwijl de aan
vulling der stallen slechts mag geschieden
met dieren, welke kort te voien de tuber-
culine-proef hebben doorstaan. Zoolang de
ze maatregelen nog niet van overheidswe
ge zijn voorgeschreven, moet het publiek
worden uitgenoodigd om ni<t andera dan
goed gekookte, of nog beter voor kinde
ren, gesteriliseerde melk te gebruiken.
Wat betreft het vleescb, afkomstig van
aan tuberculose geleden hebbende runderen
stelt Moreau vcor, dat de ingewandeD, klie
ren en alle organen of weefsels, welke ta-
berkels bevatten, moeten worden vernie
tigd, terwijl eveneens de deelen, gelegen
rondom de tuberculeuse organen, moeten
worden onttiokken aan de consumtie.
Wanneer de voornaamste kliergroepen
van den romp en de ledematen zijn aan
gedaan, stelt hij voor, het vleesch geheel
te vernietigen.
ZIELENADEL.
VAN
16
Vele dagen verliepen. Stil, doodstil lag de
overate op zijn leger nitgestrekt. Slechts ge
durende weioige oogenblikken week zuster
Elise van zijn zijde.
De groote zwakte en de volmaakte rnst,
welke hij genieten moest, hadden ïijne over
brenging naar een apart vertrek noodzake
lijk gemaakt.
Het was den 22 Angastns, dat graaf Des-
kow voor de eerste maal zijne oogen op
sloeg en verwonderd zijne omgeving rond-
staarde.
Hij scheen zijne gedachten te verzamelen
en vroeg met matte stem;
„Zijn wjj overwinnaar gebleven?4
Op het bevestigende antwoord, klonk het
van de bleeke lippen: „God zij dank! Lang
leve de koning, onze groote koning."
Nauweljks hoorbaar waren de woorden en
toch was bet eene ware jubelkreet.
Zuster Eliee kwam bij het bed. „Ik bid
o, wees bedaard, gij moet elke opwinding
trachten te vermijden.4
Toen richtten zich zijn matte oogen op de
diaconnesse en een lichtstraal geleed over
doodsbleek gelaat. „Elsel"
cht, heel zacht sprak bij dit woord nit
en verviel van toen weder in zijn dommeli*
ho»; oea'a®d- De Btrakke trek, die v«n den
„„fjDne ®P gelaat gelegen bad, was
nauw ®erkbaar glimlachje
wal 0 ''PPen, liefelijker droomen dan
weleer hielden hem nu bezig!
HOOFDSTUK ACHTTIEN.
pr*a8fI1^éZ8am !?rden de krachten van den
2or efD?; de mee»t opofferende
God E!se baar betrekking waar.
tttn ia!6 i 'Di bescherming geno-
W(eafc U-a verpleegster aan-
fe dztiM 61 6 j ,ovels:e °P een keerenkns-
Ran.pi band van de vrouw, die zijn
den en nl 1° Joeltn hfld bezi£ gehou-
w«8 bij zichzelf af 8Cdef6 8eworden?"
6-en enkel voord was op de oude
Het departement ANNA
PAULOWNA der Maatschappij tot Nut
van 't Algemeen hield jl. Zaterdag wegens
de uitgebreidheid der agenda eene langdu
rige vergadering. Tot bestuursleden
werden herkozen de H.H. Bureau en G.
H. Geerligs. Tot commissaris van het zie
kenfonds werd herbenoemd de heer Jelles,
Het verslag van de spaarbank werd uitge
bracht door den commissaris Pareau, dat
van den volksbibliotheek door den bibli
othecaris, van den Berg. Beide inrichtingen
verkeeren in goeden staat. Het verslag van
het ziekenfonds werd mede uitgebracht
door den commissaris Parean, waaruit o.a.
bleek dat het fonds steeds aan de verwach
tingen beantwoordt en zelfs dit jaar weder
48 leden meer telt dan verleden jaar.
Vervolgens werd de beschrijvingsbrief
van de Algemeene Vergadeiirg besproken
en daarna tot afgevaardigde en plaatsver
vanger gekozen de H.U. Rezelman en
Van den Berg.
Daarna werden de leesbeurten voor het
volgend winterseisoen geregeld en o. a-
bepaald dat men weder een gevierd spreker
voor een der leesbeurten zou nitnoodigen.
Het laatste punt op de Agenda lokte
langdurige discusiën uit en betrof de ver-
eeniging tot bevordering van schoolbe
zoek.
Met meerderheid van éóu slem werd
daarop een besluit ingetrokken van het
vorig jaar, waarbij bepaald was, dat indien
een zekere vastgestelde som beschikbaar
was, met leerlingen van de hoogste klassen,
die 6 jaren de school hadden bt zocht en
de 2 lartste jaren geen verzuim hadden,
een reisje Daar Amsterdam zon gedaan
worden. De intrekking van dat besluit is
helaasDiet in het belang der vereeni-
ging, die overigeüs steeds zoo uitnemend
werkt.
Te ROZEN DAAL is de vrouw
van den koffiehuishouder E., in haar wo
ning van de trappen gevallen, met het
hojld in een mand met flesscheD. Doode-
lijk gewond, werd zij opgenomen.
Op de secretarie eener
gemeente Diet ver van ZUTEEN gelegen,
vervoegde zich iemand om te gaan trou
wen.
Op de vraag van den ambtenaar, hoe
zijne aanstaande vrouw heette, antwoord
de hij „jao zeë dat wee'k zoo gauw
niet, maor ië heb heur verhuisbiljet hier.»
Gelukkig wist de man den naam van den
persoon ten wiens hnize zij dienstbaar
was, zoodat spoedig haar naam werd ge
vonden en toen het bleek, dat zij weduwe
was en hem gevraagd werd of zij kinderen
bad, zeide hij #jao, kinderen heit ze
wel, maor hoevulle dat week'k niet, 3 of
4 geleuv'k." (Z.C.)
Voor het eerst, in bijna 20
jaar, zullen de leden van Hel fled. Too-
neel in Juni en Juli niet spelen. Maar Louis
Bouwmeester, mevr. Brondgeest-Bouwmees-
ter, mej. Anna de Leur, de heeren De Jong
Weusma en Van Ast znllen een tijdelijk
gezelschap vormen, met Bouwmeester als
directeur, en iD ons land voorstellingen
geven van *Jean Dailot" en het „Pater
Noster* van Coppéa.
Op de beide Pinksterda-
gen a. s, zal in den kolfbaan van den
heer D. Kist eene tentoonstelling ge-
honden worden van nuttige en fraaie
voorwerpen, vervaardigd door ingezetenen
in deze en naburige gemeeuten, telkens des
namid. van half twee tot vier uur.
De daarvoor bestemde voorwerpen moe
ten ingezonden worden op Woensdag
29 Mei des Damidd. van 4 tot 8 ure
en D o n d e r d a g d. a. v. des namid. van
I tot 4 unr.
Het dept. KOLHORN der Mij. tol Nut
van 't Algemeen,» dat het initiatief tot
deze tentoonstelling nam, hoopt op eene
ruime inzending, druk bezoek, en eene
flinke deelneming in de daaraan verbonden
loterij, waardoor ia alle opzichten kan be
antwoord worden, aan het goede doel
waarmede dat plan is opgezet.
Uit den trein gevallen.
Nabij het station FRANEKER is gis
ternamiddag de conducteur der Staats
spoorwegen J. B., uit den trein gevallen,
welke ten 2.41 n.m. (spoortijd) vaD Har-
lingen vertrekt.
De ongelukkige was onmiddellijk een
lijk.
gebeurtenissen gezinspeeld- De overste mat
zijn fijngevoelige tact, had al reeds spoedig
bemerkt, dat Else niets anders voor hem zijn
wilde dan de liefdezuster.
De ocfoberzon scheen heden verwarmend
en da lucht was helder en stil. De arts bad
den graaf voor de eerste maal eene wande
ling iu de vrjje natuur toegestaau. Op den
arm van een hospitaal-soldaat geleund, wan
delde bij langzaam in den voormaligen klooster
tuin, zuster Elise aan zijne zijde.
„Hoeveel ruimer ademt men hier onder
den blauwen hemel", zeide Deskow.
„Eu boe heerlijk is de natuur als wij ge
nezing vinden. Ziet gij de door de zon be
straalde hoogten, rondom om ons, daar die
heerlijke, oude ruïue, en daar onze. Moesel,
wier oevers begroeid zijn met wijnbergen en
wouden. Het is een warm lentebeeld, trots
herfst en gunr weer, dat achter ons ligt."
„Ik begrijp n zuster Elise,4 zeide Des
kow zacht. „Gij wilt mij een beeld van mijn
eig-in leven toonen. Ja, het stormgeloei heb
ik hooren razen, en bet bliksemgefiits heeft
mij bijna vernietigd. De zonnestralen, die mij
nieuw leven schonken, mij verwarmden, toen
ik reeds aan den rand van het graf stond,
die kwamen niet van die alles warmte
gevende zod, nten die drongen in mijn hart
uit een paar lieve oogen en verwekten een
levensgloed, voor welks heftig opvlammen
de dood verschrikt de vlucht heeft genomen."
Immer levendiger sprak graaf Deskow en
dacht niet aan den man, die hem steunde
en eerst een emeekende blik van de diaco
nes deed hem zwijgen. Op dit oogeHblik Irad
de arts den tnin binnen,
Vroolijk en licht stapte h|j op de groep
toe:
„Nu dat noem ik een gelukkige dag, de
27 Ocfober. U schijnt uw eerste waudeliDg
goed le bekomen droegt ge niet het
verband om het hoofd, ik zou in u nauwe
lijks een zieke kunnen vinden, zoo frisch en
kleurig ziet ge er nitl Nu moogt ge raden
wat ik nog meer te vertellen heb, over den
oorlog.4
„Vrede?" vroeg Else levendig.
„Neen, dat nn juist niet, maar wel de
voorbode ervan. Metz heeft zich overgege
ven."
„Vandaag heeft prins Frederik Karei de
voorwaarden aangenomen, morgen neemt hij
er zijn intrek en weinige dagen verder is
ons leger op weg naar Parijs of God
weet waar heen. Nu, waar de huzaren-
prins verschijnt, is alles gelukkig nogal spoe
dig beslist.4
„En ik ik mag niet mede,4 sprak
de graa', het hoofd ter aarde bui
gend.
Daaraan is niet te denken t Maar voor
u, overste, heb ik een ander bericht en
dat is de derde gelukkige op den 27 Oc-
tober."
Hij hield op en verheugde zich in stilte
over de gespannen nitdrnkking op het ge
laat van zijn patiënt.
„En wat is dat?4 vroeg deze, „laat mij
niet zoolang in het onzekere!'
„Nu dau, morgen gaat een trein met ge
wonden naar Berlijn en ook gij znlt wor
den meegenomen. Wanneer ge daar dus
uwe bloedverwanten wilt telegrafeeren,
wordt dat tijd. Kan ik u ook nog ergens
mee belpen Afscheid nemen Neen, ik
zal u naar het station breDgen. Maar,
zjt ge dan niet blij, heer graai?4
„Het doet mij slechts leed, nw zorgvul
dige behandeling te moeten missen.4
„Dat gelooft ge zelf niet. Wanneer ge
bniten uw natnnr, uwe genezing aan iets
te daDken hebt, dan is het wel aan zuster
Elise. Zij is een ware heldin der verple
ging geweest. Doch na moet ik guan.
Wordt nu maar niet boos, zuster Elise, ik
maak anders nooit geen complimentjes, maar
wat waar is, moet men waar noemen,"
voegde hij, deze de hand drukkend,
toe.
De voorbereidingen tot het vertrek waren
genomen, brieven en telegrammen afgezon
den en juist had Else het laatste stuk in
den koffer van den overste gelegd.
„Ziezoo, nu zijn wij klaar, en hoop ik,
znlt ge een prettige reis hebben. Weet ge
al, dat ik nu die armen majoor von Gosel
zal mogen verplegen ?4
„Zuster Elise, gij zegt dat alles op zulk
een blijden, vroolyken loon, en toch weet
ik, gevoel ik, dat dat gij Else4,
viel bij zichzelf in de rede, „nn bij het af
scheid nemen, laat het dan waarheid tus-
schen ons zijn 1 Al die lange, lange weken,
heb ik gezwegen, ofschoon er geen twijfel
meer bestond over datgene wat mijn hart
vervulde. Nu ga ik been, en nu znlt, neen
moet gij het weten, dat die heilige gevoe
lens van liefde, die mjn hart reeds vervul
den, gestegen zijn tot een aanbidding, tot
een vereering, een verafgoding van uw we
zen. O vrees niet, dat ik mj niet elke
vraag, elke zware omstandigheid voor oo
gen heb gesteld ik ben reeds te oud, om
ondoordacht te haudelen en heb u te
liet, om iets te doen wat mj in nw oogen
in een verkeerd licht zou kunnen stel
len.4
Te ZUTFEN is Zondagmid-
dig door dan socialist Ten Harkei een moord
aanslag gepleegd op den stukadoor H.
Schilten.
Na eeu woordenstrijd over het socialis
me, haalde Ten Hsrkel uit zijn huis in
de Groeneeteeg, een geweer, een zoogenaam-
den afdraaier, schroefde den loop op en
loste op eenige passen afstvnds een schot
op den stukadoor SchilteD. Het gevaar zien
de, bukte deze snel, waardoor het schot
den rag schampte en de boezeroen aan
flarden scheurde; deze snelle handeling
redde zijn leven, anders zou de volle lading
hem in de borst getroffen hebben.
De dader, vader van een gezin, werd na
een heftigen tegenstand, waarbij zekere
H. P. W. met de kolf van het geweer
een ernstige wond aan het hoofd kreeg,
ontwapend en in arrest gebracht.
De instructie in de zaak is reeds den-
zelfdtn avond door den rechter-commis
saris geopend.
Tom Pouce.
De bekende dwerg Gerrii Keizer, vroe
ger bekend als admiraal Tom Pouce van
St. Anna-Parochie, is tegenwoordig te AL-
MELOO. Hij wandelt er rond in de uni
form van een heilsoldaat en leidt soms
oefeningen in het lokaal van het heilsleger.
Hij is er het voorwerp van veler belang
stelling en heelt op straat veel bekijks.
Hj zweeg een oogenblik, om adem te
scheppen. Toen Else hem vragend aanzag
ging hj voort
„Ik weet, dat gj gedurende een jaar geen
enkele tjding omtrent hem omtrent
Rawlay gekregen hebt. Ik weet, dat een
zoo edel hart, als gj in uw boezem draagt,
niet diep kan bijven Ujden onder de ver
guizing van een dergeljk man, die handel
de zooals hj.4
„Plicht !4
„Ik wist, dat dat uw antwoord zijn zon
en toch wilt ge het tegenantwoord hoo
ren, dat autwoord, dat mj zoo menigen dag
heeft beziggehouden, dat antwoord, dat my
zoo menigen nacht van mjn slaap heeft be
roofd ?4
Er lag zooveel droevenis in zyn treurige
oogen. Dat ondervond ook de jonge vrouw
toeu zj hem zoo vrieodeljk mild aanzag en
vervolgens antwoordde:
„Ik wil alles hooren, wat gj mj te zeg
gen hebt. Ik weet, dat over uwe lippen,
geen woord kan en zal komen, dat ik Diet
aou mogen aanhooreo. Ik beloof onvoor-
waardeljk, oprecht in mjn antwoord te
zjn."
„Else ik vraag in dit unr van heen
gaan, wilt gj uwe toekomst in mjn hand
leggen Mig ik stappen doen, om een band
te verbreken
„Graaf Deskow Rawlay leeft I4 klon
ken streng deze weinige woorden.
„Else, gj weet in welk een reine zin ik
het huweljk opvat. Wilt gj echter mjn
en zooals ik geloof ook uw geluk
een man opofferen, die wellieht een ander
geluk zou kutnen vinden in de vrjheid die
ge hem zoudt schenken aan een man
die in zoo'n laDgen tjd met geen enke
le regel zjne belangstelling getoond heeft
in vrouw noch kind aan een man, die
de heiligste der dengden, de trouw, met
voeten heeft getreden - vergeef u.j El
se, ik vergat dat ik sprak van hem, dien gj
eens hebt lief gehadMaar antwoord mj
wilt gj een scheiding inwilligen, kunt
gj de band verbreken, die uw ziel name
loos drukken moet, zeg dan ja, en niet
eerder zal ik u weder onder de oogen treden,
daa dat ik voor God en de menschen u
mjn hart en band zal mogen aanbieden.
En nu Else is het mogeljk, dat ook
voor mij nog de lentezon zal scbjnen in
mjn herfst ijd ?4
Opgewonden en hartstochteljk sprak de
graaf dit alles, zyn borst bewoog zich hef
tig op en neder en vol spanniDg hing hj aan
de lippen, waarvan bj het leven ot den dood
moest verwachten.
Liefdevol en toch medelijdend was do blik,
waarmee zj hem aanzag, maar het vurig
begeerde antwoord, de jubel en vreug
de welke zju bart begeerde te hooren,
weerklonk niet.
Voor hem, stond weder de vrouw met
het vaste, heldere besluit, berdd zichzelf
op te offeren, waar zj geloofde de gerech
tigheid te betrachten, de vrouw, door bitte
re ervaringen gesterkt.
„Mjn vriend,4 begon zj dan, „het kan
mj niets hinderen u te zeggen, dat wat
wat gj reeds lang weet. Ik zie geen re
den, een gevoel te loochenen, dat nit de
reinste harmonie onzer zielen gesproten is;
ik weet ook, dat deze liefde te sterk is,
en te diep in mjn hart geworteld is, om
voor de eene of andere omstandigheid de vlueht
te nemen zij geijkt geenszins op dat, wat
ik vroeger liefde noemde, eer ik dit onein
dige, zielverheffende gevoel leerde kennen.
Nooit zal mjn bart voor eeu ander man
slaan, dan voor dien, dien ik als den edelsten,
trouwstenenopofferendsten heb leereu kennen.
En toch mag ons de aardsche band niet ver
binden, ook dan niet, wanneer bet gerecht
bem zou verbreken; zoo lang Gcd mjn eed
van trouw niet inlosr, voor bet heilig altaar
uitgesproken, moet ik van u gescheiden
blyven I4
„Else, wilt gj het geluk van twee men
schen aan een opvatting opofferen Twee
menschen, die God zelf tot elkander heeft
gebracht, die hj voor elkander bestem
de, wier harten voor elkander slaan,
wier 4
„Ook mjn arme moeder heeft dezen weg
tot het einde gegaan ,j die het noodlot haar
aanwees, omdat zj in het bewandelen van
dien weg haar plicht meende te zien. Ook
ik kan dien weg niet verlaten, zonder mjn
geweten geweld aan te doen. Aan hare
lessen dank ik de kracht, die ik in zware
tyden zoo behoefde. Zj was mjo trouwe
hulpe eu voorlichtster ook nu nog na
haar dood, en wat goed in mj is is een
erfenis van haar."
„Hoe edel, hoe groot moet die vrouw
geweest zjn," zeide Deskow innig.
„De dochter van een eenvoudig burger,
door eigen kracht en energie geklom
men.4
„Zj gaf de dochter een brief van adel
dom in het hart geschreven, door de
band des Scheppers zelfl
„Had eens mjn vader ook maar een der-
gelyke'denkwjze gehad I Ik dank u,
graaf gj kondet niet anders denken.
Laat mj de erfenis van mjne moeder, on
bevlekt bewaren ik„ dié door mijn ra-