Donderdag 5 September 1895.
39ste Jaargang Uo. 3022.
Dood en Leven.
Dit blad verschijnt tweemaal per weekWoensdag- en
Zaterdagavond. Bij inzending tot 's morgens 9 ure, worden
ADVERTENTIEN in het eerstuitkomend nummer geplaatst.
INGEZONDEN STUKKEN één dag vroeger.
Uitgever J. WINKEL
Bureau: SCHAGEï» Laan, D 4.
Prijs per jaar f 3.—. Franco per post f 3.60.
Atzonderlijke nummers 5 Cents.
ADVERTENTIEN van I tot 5 regels f 0.25;iedere regel meer 5 ct.
Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
Ge meenteSc hagen.
llekcndmakin^ea.
Binnenlandsch Nieuws.
Oogstberichten
FEUILLETON.
Ti 1, wtar/6 ,ieni h9 g0loo,t niel> dat
leed- De k?' als ie<?er a°deLr'®jl
geaotid f"'0 natuurlijk onafscheidelijk
'Vol verwachting zog ay hem
itti Niems-,
AiïwtcitiB- k LuUiiillil
Het Hoofd van het Plaatselijk Bestuur
der Gemeente SCHAGEN, brengt bij deze
ter kennis van de ingezetenen dier ge
meente, dat bet kohier No. 2 voor de
Belasting op het Personeel over het Be
lastingjaar 1895/96 op den 30 Augustus
door den Heer Directeur der Directe Be
lastingen te Amsterdam, is executoir ver
klaard en op heden aan den Heer Ont
vanger der directe belastingen binnen deze
gemeente ter ia vordering is overgegeven.
Ieder ingezeten, welke daarbij belang
heeft, wordt alzoo vermaand op de voldoe
ning van zijnen aanslag behoorlijk acht te
geven, ten einde alle gerechtelijke ver-
Volgineen welke uit nalatigheid zonden
voortvloeien, te ontgaan.
Schagen, den 3 September 1895.
Het Hoofd van het Plaatselijk Bestuur
voornoemd,
W. A. HAZEU.
Het Programma der f008to-
lijkheden op Woensdag 11 September
1895, ter herdenking van het 50-jarig
bestaan van den Anna Paulowna
Polder, te ANNA PAULOWNA te hou
den, is als volgt, nu officieel samenge-
gteld j
's Morgens te tien uur, RIJTOER
DOOR DEN POLDER, waarbij een ie
der zich met zijn rijtuig kan aansluiten,
mits daarvan minstens voor den feestdag
aan de feestcommissie kennisgevende. 's
Morgens om elf uur, VOLKSSPELEN,
's Namiddags om halt drie FEEST
REDE, in het Kerkgebouw der Nederl.
Herv. Gemeente, uit te spreken door den
Dijkgraaf des Polders. Na afloop daarvan,
MAT1NÉE MUSICALE, te geven door
het Muziekkorps der Kon. Marine.
Des avonds zeven uur, CONCERT, te
geven door liet Muziekkorps der Kon.
Marine, 's Avonds om negen uur,
SCHITTEREND VUURWERK, vervaar
digd door den Heer A. Gall te Rotter
dam, af te steken op de breeds water
vlakte op het Oude Veer voor het Loge-
met Veerburg.
Aanvrage is gedaan tol het doen loo-
pen 's avonds van een Extra-trein, richting
Alkmaar en tot het inlaten van reizigers
i d den laatsten trein naar Den Helder.
ANNA-PAULOWNA 3 S e p t e m-
bcr.
De burgerij toont van verschillende zij
den sympathie met de a.s. feestviering.
De bewoners vau de Kleine Sluis zullen
uit eigen middelen voor versiering en ver
lichting zorgen. Insgelijks is dit het ge
val aan de Kwijksluis waar inzonderheid
de brug een kijkje waard zal zijn. Ook
van andere buurten hoort men plannen
voor eene passende versiering. De commis
sie voor de volksfeesten weert zich dapper.
Geeft de 11e September ons frasi en stil
weer, dan belooft hij een dag te worden
die in de geschiedenis van den polder niet
licht vergeten zal worden.
Bij openbare inschrij"
vingen, Zaterdagavond 1.1. te 8CHAGER-
BRUG gehouden, is het weder opbouwen
der onlangs te Zijpe afgebrande plaats, be
woond door den heer P. Rampen en be-
hoorende aan het Algemeen Armenhuis te
Zijpe, gegund aan de heeren Bos en Schuit
te BURGERBRUG, voor de som van
f 6060.—
Namens de Vereeniging
D. en D. werd aan de kinderen der Open
bare Lagere Schcol te KOLHORN op
den 31 en Augustus j. 1. een net afgewerkt
portret van H. M. de Koningin ten ge
schenke gegeven. Het was op licht karton
gedrukt eu iu den bovenrand van een me
talen ringetje voorzien. De kosten waren
bestreden uit het saldo van het School
feest—fonds. Thans siert dit lieve portretje
menige huiskamer.
De werkzaamheden in WAARD en
NOVELLE
van
G. van Slok man s.
GROET nemen een geregeld verloop. Met
de schoone dagen die Augustus zoo ruim
schoots geleverd heeft, is gewoekerd. Het
zichten is afgeloopen. Groolendeels is de
oogst al binnen gereden of op de erven
aan schelven gezet. Karwei en haver zijn
gedorscht en het schoonmaken van de rest
neemt een aanvang. Scheepsladingen zijn
al naar Amsterdam en elders verzonden.
Kortom, het is nn de laatste dagen eene
ongeloofelijke drukte geweest. Zelfs de
Zondag werd hier en daar bij de werkda
gen ingelascht. Kwaliteit,kwantiteit, gewicht,
alles is beter dan het vorig jaar. En de
prijzen Nog zulk een schoone week en
alles is geborgen. Kaal en verlaten, doodsch
en leeg zal dan het aanzien des polders
zijn.
Niets blijft er over dan eenige uien-
en penenvelden, die eerst in October os-
der behandeling komen.
Vergadering van den
5laad der gemeente Zijpe gehou
den den 3en September 1895.
Afwezig met kennisgeving van verhin
dering, de heer Vrijburg.
Na opening door den voorzitter, leggen
de herbenoemde leden, de vereischte ee-
den af in handen van den voorzitter,-de
voorzitter in die van den Wethouder.
De notulen der vorige vergadering
worden gelezen en daarna goedgekeurd.
Aan de orde is nu de behandeling
van de verschillende rekeningenDe heer
Nobelals rapporteur van de commissie
tot onderzoek, leest het rapport voor,
hetwelk luidde als volgt
De Commissie door u benoemd tot
het onderzoeken der rekeningen van de
Gemeente, van het Weeshuis, en die van
het Burgerlijk Armbestuur, vergaderde
daartoe den 13en Aug. j.1. in het raad
huis en heeft de eer U hierbij het vol
gende rapport aan te bieden.
De Gemeente-rekening tot een bedrag
van f 32.395.66 in ontvangst.
28.897.99 uitgaven.
en met f 3497.67 als batig saldo,
gaf de Commissie aanleiding tot enkele
opmerkingen.
Bij de post „alle andere ontvangsten"
trok het hare aandacht, dat daarop niets
was ontvangen, wegens boete voor te
late oplevering van werk of goederen,
welke bij aanbesteding waren aange
nomen.
De Commissie vraagt Komt te la
ten oplevering niet voor, of worden de
boeten niet toegepast; in het laatste ge
val vraagt zij, of het wenschelijk is,
bet steeds in de bestekken op te ne
men.
3.
Mei een mooieu bloemruiker gewapend,
toog Erich Ebrenberg naar de familie Ver-
bebn en toen hij zijn schoone bruid tege
moet trad, was zijne begroeting veel war
mer dan anders.
Zooveel te meer bevreemdde het hem, dat
moeder en dochter hem koel en trots ont
vingen, allerlei vinnige opmerkingen maakten,
als geloofden zij niet, dat hij voor zaken
op reis geweest was. Ock de voorstellingen
van de opera en zijne zichtbare verstrooid
heid gedorende de eerste voorstelling werd
met zekere hatelijkheid en vinnigheid bespro
ken, en het eerste samenzijn want ook vader
Verbehn was stil en terneergedrukt was
zoo vervelend, dat Erich besloot, dadelijk na
tafel weder te vertrekken.
Daar verscheen onverwacht bezoek en
oogenblikkelijk veranderde het geheele too-
neel.
Rosa was nu een toegevende, gelukkige,
vroolijke verlooide; zijne schoonmoeder de
vriendelijkheid in persoon en de bloedver
wanten uit Weenen, welke de familie sedert
jaren voor het eerst leerde kennen, kregen
den besten indruk van haar. Het ouderpaar
zoowel als d6 kinderen want het was
een heel gezin, dat op het appèl verschenen
hadden gedacht, veel te vertellen en
Ehrenberg, die zich bij het familie-onder
houd vrij overcompleet voorkwam, maar als
paradestuk echter blijven moest, ondervond
weder bitter de onwaardigheid en onhoud
baarheid van zijn toestand. Allerlei mogelijk
heden gingen hem door het hoofd, een zeuuw-
aehtig ongeduld verteerde hem, en dna* hij
niets beters te doen wist, ging hij naar het
a*«r en zag op de schemerdonkere straat
1
-eesioelde hij plotseling een hand op
d ar zlpr en Rosa's stem zeide vragend
k ainen'd
m t een ;h, neef Nazi wenscht mijn
aan.
Hij knikte, greep werktuiglijk naar zijn
brieveutasch, baalde er een photogrsfie uit
eu reikte haar, zonder eerst ernaar te zien,
aan den neef over. Deze bekeek haar op
merkzaam, trok echter een zeer ernstig ge
zicht, en toen Rosa vol verwachting vroeg
„Nu, Nazi, wat zegt ge er wel van f* sta
melde hij, met een verlegen gezicht, schuin
naar Ehrenberg ziende;
„Ja, maar neem mij niet kwalijk, maar
dat zyt ge niet, dat is Nina Hartenstein.
Ja juist, zoo ziet haar laatste portret er nit,
slechts niet meer zoo joDg, zoo melancho
liek en mijnheer Ehreuberg is zeer zeker
wel een oude vereerder van haar, dat bij
haar reeds zoo lang kent."
Rosa wendde zich verrast van haren ver
loofde af en greep zenuwachtig naar het
portret.
„Ah ja, werkelijk de zangeres," zeide
zij na een oogenblik stilzwijgen». „Eriob
is een groot muziekliefhebber,* eu vervol
gens klonk bet scherper, met niet geheel
te beheerschen woede: „Dat kon toch wel
een kleine dwaasheid genoemd worden, niet
waar
Erich bleef kalm, maar die verwisseling
was hem zeer onaangenaam. In die dagen
van onderzoeken en vergelijken, had hij de
fotografie bij zich gestoken, baar in den
trein nog eenmaal bezien en vergeten, haar
weder bij Hendrik Holt's brief te leggen.
Na gaf dat tot een eenigszins pijnlijk iets
aanleiding en het toeval speelde hem nn
leelijko parten.
„Ik heb uit vergissing," klonk het koel
van zijne lippen, „oen verkeerd portret
overgegeven; hier is het uwe, maar Ni-
na Hartenstein ken ik niet. Ik heb baar
slechts een paar maal op het tooneel gezien
en dit is in geen geval haar contertüt-
sel."
„Niet?" vroeg Rosa belcedigend, met
een boos lachje, „wie is het dan
Hem stuitte bet tegen de borst, in dit
gezelschap van Hendrik Holt te vertellen
en die onverwachte bevestiging van zijne
vermoedens, dat de zangeres en de bruid
van Hendrik Holt, éóa en dezelfde persoon
waren, trof hem ten zeerste. Zoo aarzelde
hij dan eenige oogenblikken met zijn ant
woord en zeide vervolgens wel eenigszins
bevangen
„Die dame kan u nauwelijks interressee-
ren, mijn waarde. Bet is een arm,
jong meisje, dat voor jaren stierf."
„Waar
„In Engeland."
„En haar naam f
Bijlage 1 op Art. la, betreffende f 500
van het batig saldo van 1893, overge
schreven op de begrooting van 1894,
zoomede bijlage 231, een kwitantie Mei
link ad f 4, voor levering van school-
behoeften, zijn niet aanwezig; de secre
taris gaf voor beiden voldoende inlich
ting; de eerste moest nog geteekend, de
laatste was nog niet terug ontvangen;
beiden zullen ter plaatse worden inge
voegd.
Bij den post uitgaven van schrijf- en
bureau-behoeften, komt bet de commis
sie wenschelijk voor, die zooveel moge
lijk in de gemeente aan te schaffen. Het
trok hare aandacht dat o.a. een gros
stalen pennen, eenige enveloppen enz.
door de firma Hm. Coster Zoon te
Alkmaar geleverd waren.
Overigens gaf de Gem.-rekening geen
aanleiding tot belangrijke aanmerkin-
gen.
De rekening van het Weeshuis
in ontvangst f 3352.51.
in uitgaaf 3215.68.
sluit met f 136.83 als batig saldo.
De commissie aarzelt ook hier niet
haar vertrouwen in het gehouden be
heer uit te spreken, doch meent te moe
ten opmerken dat het gewoon onderhoud
dit jaar wat veel heeft geëischt.
Enkele belangrijke uitgaven, als f4205
voor schoeihont, f 143,88 voor arbeid,
grintkoop, werk om de vijver enz., en
eenige uitgaven tot kleiner bedrag, wa
ren niet door kwitantiën gedekt. De com
missie vermoedt als oorzaak hiervan, de
verwisseling van boekhouder in dit jaar;
doch meent, er op te moeten aandringen
dat alle uitgaven door kwitantiën gedekt
worden, ook dan, wanneer die uitgaven
„Kan ik u niet noemen, ik heb het origi
neel nooit gekend."
En verachtelijke, booze blik, een scherp,
langgerekt „Zoo? was het antwoord,
vervolgens wenddo Rosa Verbehn zich we
der tot haar neef en maakle met een scherts
een eind aan de zaak.
Dat, wat haar wantrouwen bevestigde,
hare jalonzie wild deed opvlammen en haar
met belsche woede vervulde, moest Nazi
slechts als een ondergeschikt toeval, een
klein ongenoegen beschouwen; bij mocht
volstrekt niet aan haar geluk twijfelen.
Inwendig echter beefde zij van kokende
gramschaphare wangen gloeiden, hare
handen sidderden en haar lachen klonk zoo
wild en onstuimig, dat zelfs neef Nazi,
die anders niet van de snuggerste was, een
naderend onweer meende te ontdekken. Hij,
zichzelf als de oorzaak beschouwende, wierp
nederig smeekeode blikken op Ehrenberg,
die deze evenwel trots terugwees en maan
de ten laatste zijne oaders, die maar niet
genoeg schenen te kunnen vertellen, tot heen
gaan aan.
Nauwelijks echter was de familie het
huis uit, of de huiselijke storm brak reeds
los en nu juist niet, zooals anders in steken
onder water, bet tappen van hatelijkheden,
maar met een sterkte en geweld, die Erich's
vrees nog sterk overtrof.
Rosa had het portret van de naamlooze,
in plaats van het aan Erich terng te geveo,
ras besloten, in den zak gestopt; nu, daar hij
ook vertrekken wilde, vroeg hij het van haar
terug, en ofschoon het op een vriendelijke
wijze geschiedde, gaf hij daarmede toch het
sein tot den oorlog.
Zy fluisterde een wijle op heftigen toon
met haar vader eu mevrouw Verbehn, baal
de vervolgens nit een mappe een tweede fo
tografie te voorschijn, wierp haar voor hem
op tafel en riep met fonkelende oogen en
bleeke lippen
„Wilt gij, tegenover deze beide portretten
en in het bjjziju van mijne moeder aw mooi
sprookje niet eens herhalen? Het was zoo
roerend eo zoo kort, slechts een beetje ge
zocht, zoodat ik het niet gelooven kan. De
ze dame, wier naam gij niet eens weet, is
Diet dood, maar wel zeer levend, haar be
hoort uw verleden, aw liefde, nw gansehe
hart. Wellicht wilt ge haar afschadden; maar
tot mij heeft sleeh.s sooode berekening n
gevoerd en nu, nu gy haar wedergezien hebt,
is het oude vuur ook weder in nw hart op
gevlamd. Al bet loochenen helpt niets meer;
wij hebben den tijd in nw afwezigheid goed
besteed en zijn nu zeer nauwkeurig ingelicht.
Reeds gedurende de eerste voorstelling in de
door regenten als voorschot op leveran-
tiën gedaan worden.
De rekening van het Burgerlijk Arm
bestuur in ontvangst f9647.89
in uitgaaf f 9128.46
met een batig saldo ad. f 519.43 gaf aan
de commissie geen aanleiding tot het
maken van op- of aanmerkingen.
De commissie stelt voor om de ver
melde rekeningen met de door haar ge
noemde cijfers goed te keuren, met dank
zegging aan de verschillende administra-
tiën voor het gehouden beheer
De commissie (voornoemd):
K. Francis,
Jn. van Beusekom,
O. Nobel.
Na enkele bespreking volgde de goed
keuring met algemeene stemmen.
Daarna wordt door B. W. bij sup-
pletoire begrooting van 1895, voorgesteld
om van het batig saldo van 1894, groot
f3497.66 een som van 1800 te bestem
men tot aflossing der Gemeenteschuld.
Dit voorstel wordt met algemeene
stemmen goedgekeurd.
Volgt nu aanbieding van de Gemeente-
begrooting, tot een bedrag aan i 31430.40
in ontvangst en uitgaaf.
De heer Morra stelt voor, een com
missie te benoemen tot onderzoek van
die begrooting; hij betreurt het, dat een
dergelijk vooistel van den Heer Feisser
een vorig jaar is verworpen.
De Voorz. zegt, dat een dergelijk voor
stel «al vele jaren is gedaan en steeds
wordt verworpen.
De heer Nobel zegt, het voorstel Mor
ra gaarne te willen ondersteunen. Bij
stemming blijkt, dat vijf, de heeren
Schu jlFrancisv. Beusekomde IVit en
de Voorzitter tegen stemdende heeren
NieuwlandFeisserZeemanMot ra en Nobel
stemden voor, zoodat staking van stem
ming plaats vond, en het voorstel werd
aangehouden, tot een volgende vergade
ring.
Het scheen wel of de voorz. het de
moeite niet waard achtte, om daarvoor
een vergadering te beleggen: doch toen
de heer feisser te kennen gaf, dat dan
ook het reeds maanden hangende voor
opera waart ge ten zeerste aangegrepen en
ontroerd en zelfs den dag der laatste voor
stelling, zijt ge niet eens bij ons geweest
met denzelfden trein als die Harten
stein, zijt ge naar Dresden gereisd, en d-<ar
waar zy niet optrad en gy een heele week
uw verblijf hieldt, zal het u wel duidelijk ge
worden zyn, dat het zoer aangenaam is om
naast een rjjke vrouw een zeer interessan
te vriendin te hebben. Ik echter dank n
recht hartelijk voor dien rol; ik wil niet
deelen mat een andere, die ondere rechten
op u heeft, dan ik en wanneer gy deze
afschuwelijke persoon niet opgeeft en mij
niet nederig om vergiffenis smeekt
Zy had telkens luider en luider gesproken;
nu, toen zy de laatste woorden «Is een scher
pe kreet uitstiet, hief hij met gebiedende be
weging de hand op en zeide kort, met vas
ten blik:
„Genoeg, ik zal die aantijgingen niet
langer aanhooren. Mag ik vragen boe gij
aan dit portret van mejuffrouw Hartenstein
komt?"
Zy lachtte spottend. „Dat zal ik u zeggen,
op een zeer eenvoudige manier. Ik wilde
weten, hoe die verfoeilijke tooneelspeelster
er in werkelijkheid uitziet; want op het too
neel is zij te zeer geflatteerd en daar men
portretten vaD kunstenaars en kunstena
ressen, overal koopen kan, zoo liet ik het mij
door mijn papa bezorgen*
Hij staarde op de fotografiën en vergeleek
se zwijgend. De gelijkenis was werkelijk op
vallend en roerde hem buitengewoon, zelfs
in dit oogenblik. Zij lag hooldzakelijk in de
bonding van bet lichaam en de liefelijke uit
drukking van het gelaat. Nina Hartenstein
had donkerder oogeD, donkerder haar en
een meer weelderige gestalte dan de vrouw
van Hendrik Holt, maar ook zij leonde in
aanvallige bonding tegen de leuning van een
stoel; ook zy had de handen vol rozen, ook
zy zag als verlaDgend in de leege ruimte,
ook over haar lag een waas van een liefe
lijke treurigheid.
Hg gevoelde, dat de schijn ditmaal tegen
hem was en tot allerlei combinatiën aanlei
ding gaf en het trof hem diep; en
zijne verloofde scherp aanziende, zeide hij
op bitsen toon:
„Lieve Rosa, »m vergeving vragen moet
gij wegens uw onwaardig wantrouwen,en uwe
grievende heftigheid; nadat ik uw liefde
gewogen en telieht bevonden heb, neem ik
mijne vrijheid terug. Intusechen mag dit
in geen geval onder vaische beschuldiging
geschieden. Wat ik gezegd heb, is eu blijf c
waar: Ik ken juffrouw Hartenstein persoon
lijk niet; ik heb haar viocger nooit gekend.
„Dit oude portret heeft voor my slechts
waarde als aandenken, als dierbare her-
hinnering, welke toch geeuszins met myn
vroeger leven iets te maken heelt."
Mevrouw Ida Verbehn had zich er tot dus
verre toe bepaald, het jonge paar scherp ga
de te slaan; nu hield zy bare inmenging
echter voor zeer noodzakelijk, en de armen
in de zijde zettende, zeide zy met verachtelijk
schouderophalen en op hoooenden toon:
„Nu, mijnbeer Ehrenberg, leogens hier en
lengens daar; wij gelooven van de zaak
geen zier meer. Dat alles niet in den haak
was, gedurende eenigen tijd, heb ik al reeds
lang gemerkt; ik heb al ro3ds lang ontdekt,
dat het uw dry ven geweest is, u van mijn
dochter los te maken; maar waarom er dan
zoo uw best voor g.'daau om haar te krijgen.
Het ware wel te wenschen geweest, dat myn
man met het geven van zyn toestemming
wat minder royaal was geweest. Hij en ik
hebben ons ten zeerste in uw persoon vor-
gist en op dat gebied, dat wil ik u wel zeg
gen, valt ge ons niet mede. Ja, jonge lieden
zijn jonge lieden maar wanneer men
zich verlooft, moet de zaak een einde nemen
en geen dubbel spel mag er gespeeld wor
den. Rosa is onze afgod, ons eenig kind;
dus is het voor mij als moeder niet te ver
dragen, dat zij op dusdanige manier door a
geregeerd wordt; zij moet gelukkig wor
den en ons met moeite verworven geld
mag niet daartoe dienen, dat gij er later
een tbeater-princes de groote dame van
laat uithangen. Wanneer gij derhalve uwe
schuld niet wilt opbiechten en u niet ver- en
deemoedigen wilt
„Ik heb niets te ver- ofte deemoedigen", zei
de Ehrenberg, bevend van toorn, „maar mijn
geduld is teu einde' Ik zie af van de eer,
uw schoonzoon genoemd te worden, dat voor
uw huis niets anders dan eer geweest had
kunnen zijn. Rosa mijn portret."
Woedend en zichzelf plagend door hare
felle jaloezie, had zij hetzelve nog eenmaal
aanschouwd, nu, toen hij er reeds de hand
naar uitsterkte, hield zij het onwillekeurig te
rug en zeide verbleekend, met zekeren
„(Jij wilt gaan, Erich, werkelijk
antwoordde hij hard, „nu en voor
schrik
gaan
„Ja,"
altijd I*
Eon vast besluit klonk haar uit zyne
woorden tegemoet; tuur hart dreigde stil
te staan en toen zij zag, dat zij haar spel
verloren had, veranderde haar smart plotse
ling in een blinde woede. Schril lachend
als oen waanzinnige, scheurde zy het beeld
1 van de naamlooze snel midden door, slin
gerde de stukkeu in het helder flikkerende