Ainrlïilit- Lailltiillai
Nationale Militie.
Zondag 29 December 1895.
39ste Jaargang Ho. 3058.
Correctieven.
Woensdag I Januari 1896,
Dinsdagmorgen, 12 uur;
ATTENTIE!
Dit blad verschijnt tweemaal per weekWoensdag- en
Z a t e r d a g a v o n d. Bij inzending tot 's morgens 9 ure, worden
ADVERTENTIEN in het eerstuitkomend nummer geplaatst.
INGEZONDEN STUKKEN één dag vroeger.
Uitgever J. WINKEL
Bureau: iCHAG£l, Laan, D 4.
Prijs per jaar f 3.Franco per post f 8.60.
Afzonderlijke nummers 5 Cents.
ADVERTENTIEN van l tot 5 regels f 0.25;iedere regel meer 5 ot.
Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
Bij dit nummer behoort
een Bijvoegsel.
Nieuwjaarswenschen.
des morgens ten 8 ure.
Advertentiën voor dat nummer
worden ingewacht, VÓÓr
na dien tijd ingekomen adverten
tiën moeien blijven liggen tot hel
volgend nummer.
De Red.
Met wijziging van mijn bericht in de
Schager Couranten van Zon
dag 22 en Dinsdag 24 December wordt
nader ter algemeene kennis gebracht,
dat op 1 JANUARI 96 de postver
zendingen zullen plaats hebben als op
werkdaggen.
PAKKETPOST UITGEZONDERD.
De Directeur, Heijlïg'ers,
GemeenteSchagen.
Bekendmakingen.
Oproeping voor de tweede
zitting van den Militieraad.
Binnenlandsch Nieuws.
SCHAGER
AIiikci Witiu-
RAAIT.
Nieuwjaars-adverlentièn worden op
genomen in het No. onzer Courant,
hetwelk zal worden uitgegeven op
wil
(Art. 87 der wet op de Nationale Militie.)
Burgemeester en Wethouders der ge
meente SCHAGEN gelet op eene missive
van den Heer Militie-Commissaris in het
district van Noord-Holland, brengen ter
kennis van de belanghebbenden
dat de tweede zitting van den Militie
raad zal worden gehouden te ALKMAAR,
op Dinsdag den 14 Januari eerstkomen
de, des morgeus te 12 ure.
Dat op gemelden dag voor dien Raad
behooren te verschijnen de lotelingen,
wier zaken in de zitting van den lOen
December j.1. zijn uitgesteld.
Dat aangezien er geene zittingen meer
worden gebonden, een ieder die zulks
aangaat wordt aanbevolen, zich dien dag
ten nutte te maken.
Schagen, den 27 December 1895,
Burgemeester en Wethouders voorn.
S. BERMAN.
de Secretaris,
DENIJS.
De Burgemeester van Schagen, brengt
ter kennis van de ingezetenen, dat bet
aanbieden van en het rondgaan met zoo
genaamde Nieuwjaarswenschen, het
zij gedrukt, hei zij geschreven, langs
de huizen niet zal Korden toegelaten
alsmede dat de verschillende Armbestu
ren eene inzameling van vrijwillige
gitten langs de huizen zullen honden, ten
einde nit de opbrengst bij het einde des
jaars eere buitengewone bedeeling van
levensmiddelen aan de minvermogen
den te kunnen houden.
Schagen, 27 December 1895.
De Burgemeester voornoemd
S. BERMAN.
De vreesachtigheid, waarmede som
migen de kiesrechtuitbreiding te gemoet
zien, uit zich in het zoeken van correc
tieven.
Hun benepenheid tevens.
Vooreerst toch, wanneer de nieuwe
kiezers zóó gevaarlijk zijn, dat men ze
niet tot het kiezerskorps kan toelaten,
zonder hen met staketseltjes te omrin
gen, waarom zich dan niet flinkweg
tegen hun De toelating verzet
Waarom hen toegelaten, maar tege
lijk hen aan banden gelegd, die men
voor de tegenwoordige kiezers niet noo-
dig achtte P
Zij, die bij uitbreiding van kiesrecht
correctieven willen aanbrengen, hebben
veel van jongens, die hun vogels
len laten vliegen, maarze voor
af met een touwtje aan een kruk ver
binden ot hun de wieken korten. Waar
lijk, het is beter ze in de kooi te laten,
dan hun zulk een spotvorm van vrij
heid toe te staan
Vreesachtigheid en benepenheid spre
ken nog duidelijker, als men let op wat
men aldus wil besehermen. Men vreest,
dat de nieuwe kiezers de bestaande orde
van zaken zullen omkeeren, dat zij de
beginselen onzer staatsinstellingen zullen
aanrandendat zij van hunne macht
misbruik zullen maken om de rijken
door onbillijke belastingwetten te plun
deren en de armen door allerlei maat
regelen te bevoordeelen. Maar eilieve,
als dat alles ligt in de macht der nieu
we kiezers, als het waar is, dat zulke
neigingen leven bij het volk, dat nu nog
van de stembus uitgesloten is, als die
daar overheerschend zijn in zoodanige
mate, dat de kiezers uit die kringen
hun omverwerpende denkbeelden door
hunne gekozenen konden doen verwezen
lijken, waarom zouden zij dan wachten
op Uw verlof om zoo te doen p Uit
eerbied voor instelliegen, die hun, ais zij
zoo denken, als gij u voorstelt, een doorn
in het oog moeten zijn P Uit ontzag voor
beginselen, die zij in dat geval niet
erkennen P Uit overweging van de om
standigheid, dat hunne beschikking over
uwe beurs U niet aangenaam zou zijn
liet is genoeg die vragen te stellen,
om het antwoord te kennen.
Inderdaad, als er grond ware voor de
meening, dat het volk van Nederland zon
der teugel niet tot de stembus kan wor
den toegelaten, denkt gij, dat het dan
wachten zou, totdat gij het dien hebt
aangelegd
En eindelijk, waar is uw geloof in de
hechtheid der bestaande orde van zaken,
in de deugdelijkheid der beginselen, waar
op onze staatsinstellingen zijn opgebouwd,
in de rechtmatigheid van de maatschap
pelijke verhoudingen, als gij meent
ze tegen den machtigen stroom des tijds
met kunstige aarden-dametjes te kun
nen en te moeten verdedigen
Wrijft de oogen uit en ziet om U
heen wat gij correctieven noemt, zijn
kleingeestige knutselarijen, die onnoodig
zijn, en zoo zij noodig waren, niet baten
zouden
Wat zijn de correctieven, die worden
aanbevolen
Yerhooging van de leeftijdsgrens bo
ven die, door de Grondwet gesteld.
Stemplicht.
Meervoudig stemrecht.
Over de leeftijdsgrens spraken wij in
dertijd reeds en wij komen daarop nu
niet terug. Alleen zij opgemerkt, dat
de Regeering de grens wil bepalen op
25 jaren en dat men in het Voorloopig
Verslag zelfs tot 30 jaren wil opklim
men. Onze opmerking, dat juist onder
de nieuwe kiezers maatschappelijke zelf
standigheid en eigen oordeel spoediger
verkregen wordt dan onder de tegen
woordige, doet de verhooging der
grens te meer verwerpelijk worden naar
mate men haar verder uitstrekt.
De stemplicht heeft iets verleidelijks.
Op alle toonen en uit alle hoeken wordt
het in verkiezingsdagen den kiezers toe
geroepen„kiesrecht is kiesplicht". En
al handelen velen er niet naar, niemand
spreekt het tegen. Waarom dan niet
in de wet geschreven, wat eene alge
meene overtuiging is P Omdat, wat men
dan in de wet zou schrijven, inderdaad
iets anders is dan wat verschillende orga
nen den kiezers aanprijzendit laatste is
kiesplichtde plicht om te kiezen, om
eene keuze te doen, om aan te wijzen,
wien men gekozen wil zien gekozen
zien.
Dien plicht, de voorstanders erkennen
het zelf, kan de wet niet opleggen.
Men kan iemand verplichten naar de
stembus te gaan, desnoods ook nog om
een briefje in de bus te doen maar
om op dat briefje al of niet een naam
te zetten, en zoo ja, welken naam,
daarin moet de wet hem uit den aard
der zaak volkomen vrij laten hem ver
plichten eene keuze te doen, kan de
wet niet.
O, roept men uit, als de kiezers maar
eenmaal aan de bus zijn, zullen zij wel
stemmen ook. Jawel, maar kiezen
Dat niet. De een zal in den blinde,
de ander in het wilde, een derde om
de aardigheid dezen ot dien aanwijzen,
en zoo zullen er vele of weinige biljet
ten in de bus komen, die wel namen
aanwijzen, maar geen keuze bevatten.
En dat doet er nu weinig toe in zooge
naamd vaste districten, waar de uitslag
in eene of andere richting zoo goed als
zeker is. Doch daar is ook geen cor
rectief noodig. Maar daar, waar de uit
slag van enkele weinige stemmen af
hangt, daar zal de evenaar naar rechts
of naar links over slaan, al naar ge
lang de briefjes der correctief-kiezers
ingevuld ziin, en zoo zal hetgeen als
correctief bedoeld is, inderdaad een be
derf zijn.
Terwijl de verhooging der leeftijds
grens door de Regeering voorgesteld
wordt, de stemplicht wel niet door
de Regeering, maar toch door invloed
rijke organen en personen wordt voor
gestaan, schijnt het meervoudig stem
recht niet veel aanhang te hebben.
Terecht. Want dat meervoudig stem
recht is al een heel raar ding. Gevraagd
naar den rechtsgrond ervan, antwoorden
de voorstandersdat evenals van den
een grootere bijdragen in de belasting
worden gevraagd dan van den ander,
zonder dat dit in strijd geacht wordt
met de burgerlijke gelijkheid, zoodanige
strijd evenmin kan voortvloeien „uit het
in rekening brengen van welstand en
ontwikkeling bij de bepaling van den
invloed, die door eiken kiezer op de
keuze van vertegenwoordigers zal wor
den uitgeoefend."
Dit herinnert aan de zonderlinge rede
neering, waarmede de Minister zijn ge
meentelijk kiesrecht verdedigt, door er
de polders bij te halen. Daar heeft de
eigenaar stemrecht en betaalt hij
in de lasten naar gelang van
de uitgestrektheid van zijn eigen
dom; in de maatschappij op aandee-
len bepaalt het aantal aandeelen en niet
de kennis van de zaak den invloed, dien
iemand op den gang van zaken zal uit
oefenen,maar de Staat rust op andere
beginselen, behartigt andere belangen, en
wordt derhalve Daar andere regelen
beheerd en bestuurd.
Maar alle kiezers staan toch niet ge
lijk in hunne kennis en in hun oordeel!
Zeker niet. Wij kennen er, aan wie wij
gaarne een groot aantal stemmen zou
den toevertrouwener zijn er ook, aan
wie één stem slechts ternauwernood is
toe te kennen. Maarwij kennen
de goeden en de minder goeden onder
hoog- en laaggeborenen, onder rijken
en minvermogenden, onder hooggeleerden
ne-
De
ka-
pa-
en menschen, die weinig weten
zijn noch door positieve, noch door
gatieve kenmerken te onderscheiden,
beste kiezers zijn, wie vastheid van
rakter en een onafhankelijken geest
ren van helderheid van oordeel en scherp
onderscheidingsvermogen; die eenjuisten
blik op de belangen van het algemeen
en op de staatkundige verhouding heb
ben. Maar waar vindt en hoe kent
men ze P
Gelukkig hebben zij de toekenning
van een meervoudig kiesrecht bij de
wet niet noodig. Zij oefenen den voor
hen gewenschten invloed, zonder dat de
wet hun die toekent,en zonder dat de
wet hun die ontnemen kan. Dien invloed
oefenen zij op hunne omgeving en die
strekt zich uit in wijder of in enger
kring, niet naar gelaDg de wet hun 1,
2 of 3 stemmen toekent, maar naarge
lang hun woord weerklank vindt bij
velen of bij weinigen
Dit laatste is de hoofdzaak. Het is niet
noodig, correctieven te zoeken en in de wet
neer te leggen, want zij bestaan zonder
haar. Zij liggen in den grooteren invloed,
die meer ontwikkelden en helderder zien
den uit den aard der zaak uitoefenen
maar zij liggen bovenal in deze om
standigheid, dat ten slotte recht en waar
heid zegepralen en de ware beginselen
stand houden of boven min juiste de o-
verhand erlangen.
Wie in zijn eigen beginselen gelooft,
durft ze zonder correctieven gerust aan de
vuurproef van het meest uitgebreid kies
recht onderwerpen.
Men schrijft ous uit DIRKStlORN
Voor de negende maal
werd alhier j.1. Zondag den 22
dezer in de Ned. Herv. Kerk met de
leerlingen der Zondagsschool het
jasrlijkscha tet-st ooi den Ksrstboom
gevierd. Precies half vier 's namiddags
traden de leerlingen, 75 in getal, in rijen
van twee geschaard, het kerkgebouw bin
nen, waar in 't midden, tegenover den
predikstoel de vijf h zes m-ter hooge keu
rig versierde kerstboom stond opgericht
en waaromheen de kinderen, de hun aan
gewezen plaats innamen, terwijl het orgel,
bespeeld dooi den heer C. Bijpostorga
nist alhier, zijn tonen plechtig deed
ruischen.
Die van blijdschap stralende gezichtjes
te zien van hen, die voor de eerste maal
of bij de vernieuwing den kerstboom voor
zich zagen opgericht, de tafel, met kerst
geschenken rijk beladen, aanschouwden en
bewonderden men moet Nurks in ei
gen persoon zijn, om zoo iets niet aan
trekkelijk ti vinden.
Het orgel zweeg en daar klonken als
zilveren klokjes de woorden
«Kind'ren, zingt verheugd en blij
uit de 75 kiodermondjes, terwijl intus-
schen eenige jonge dames in gereedheid
brachten het een en ander, wat diezelfde
mondjes zich wel zonden doen sma
ken.
Niet lang duurde het of de kaarsjes
aan den kerstboom werden ontstoken en
prijkte deze in nog schooner lichten
ware 't niet, dat het orgel, afwisselend
door den heer J. Winkel van Schagen
en den heer C. Bijpost bespeeld, hen tot
zwijgen genoopt had, de kinder.n zouden
bij 't gezicht daarvan dadelijk aan 't zin-
ge u zijn gpgaan van
«Die groene boom met lichtjes", 't viel
hun moeilijk te wachten, totdat het orgel
spel op hield. Maar toen eenige oogenblik-
ken later „De Engelenzang" gespeeld
werd, begonnen de oogjes te schitteren,
want dien kenden de oudste leerlingen,
en telkens hoorde men, als 't refrein
tEere zij God!' uit de hoogte
klonk, de kinderen mede instemmen met dat
zoo schoone lied.
Langzamerhand had het kerkgebouw
zich gevuld met belangstellenden en nu
besteeg de predikant, D*. de Boerhet
spreekgestoelte om de aanwezigen, ook
de leerlingen der zondagsschool, in een
eenvoudige rede te wijzen op de beteeke-
nis van den Kerstboom, ook voor kinde
ren.
't Spreekt van zelf, dat bij dit alles
uiet vergeten werd de feestvierende klei
nen Ie voorzien vaiiBroodjes, koek en
chocola, en telkens, als 't orgel zweeg,
klonk er een vroolijk of ook wel ernstig
gezang, waarbjj wij nu en dan ook ou
deren van dagen meenden te hooren mee
zingen.
Langzamerhand begonnen de lichtjes
aan den boom te verflauwen en nn was
het oogenblik genaderd, dat de sinaasap
pels, benevens de zakjes met versnaperin
gen, van den boom in de handen der
kinderen zouden overgaan. Toen werd
aan allen, die zich door getrouw bezoek
der zondagsschool onderscheiden hadden,
een boekje uitgereikt, en 't mag wel als
een bewijs vaQ ijver vermeld worden, dat
slechts aan een vijftal het prijsje onthou
den moest worden.
't Werd luidruchtig, 't jonge volkje,
want ieder wilde aan de anderen laten
zien, wat hij gekregen baden toen
De Gemengde zatigveree-
niging Apollo te WIERINGERWAARD
gaf haar ja rlijksche uiivoem g op den
lsien Kerstdag 1.1. iu eeu der localen van
den beer J. Boon.
Het concert w rd geopend door een solo
voor PianoNocturne van Leihach, door
Mej. Groneman, welke vol gevoel en met
groote accuratesse werd voorgedragen ook
de solo's voor piano «Roodo van L. v.
Bee'hoven'en „Est rel la vanAdri»n T lexy*
uitgevoerd door der, heer Jb. Zijp Hs.t
muntten uit door uits'ekende techniek en
warme vertolkh-g; jammer evenwel is het.
dat men zich voor dergelijke geleger-heden
niet voorziet van een beter instrument,
dan zonden beide solisten ïog meer met
hunne gaven hebben kunnen woekeren en
sommige passages met meer gemakke
lijkheid hebben kannen geven; een degelijk
iustrament is aan hunne vingeren wel toe
vertrouwd.
Mej, G. Schoorl trad op in «Welkom,'
sopraan solo van H. W. v. Gelder," en
wist ook ditmaal haar auditorium door
haar schoonen zang en vertolking te boeien
niet minder past ons een warm woord
aan den heer P. Stadtvoor de zoo
uitstekende wijze, op welke door hem
Mignon vanL. van Beethoven,gezongen weid.
De koornummers door Apollo zelve uit
gevoerd, werden over het algemeen goed
en vloeiend gezongen; voornamelijk „Bede
van D»»iel de Lange*, hetwelk door zijne
breede toonzetting en rijk klauk effect ten
Zeerste boeide.
Een flink bezette zaal woonde ondanks
de strenge temperatuur dit goed geslaagde
concert bij.
- De opbrengst van de
verhoring van djjken, kaden en wegen,
vischwater enz., toebehoorende aan den
polder WIERINGERWAARD, zaterdag,
den 21 gehouden, bedroeg f 5338, tegen
f 6483 in 1892.
Op Donderdag 20 Decem
ber (2en Kerstdag) gaf Winkels Fan-
fare-eorps een Volksconcert in de
kolfbaan van den heer W. 8 m i t te
WINKEL.
Van de gelegenheid, dit concert bij te
wonen tegen betaling van 25 cents per
persoon of 35 cents voor Heer en Dame,
werd door ruim honderd personen, voor
het meerendeel jonge lieden, gebruik ge
maakt en ongetwijfeld hebben alle aanwe
zigen een genotvollen avond doorge
bracht.
De elf nummers van het programma
werden alle keurig gespeeld en met korte
tnsschenpoozen, zoodat het concert, dat
om 8 uor ODgeveer begon, om half elf
geëindigd was, wat den bezoekers, die
gaarne alle Dammers willen hooren en
niet te veel tijd, voor den nachtrust be
stemd, weD8chen te missen, niets dan aan
genaam kon zijn.
Vao de gelegenheid tot dansen werd
een druk gebruik gemaakt, niet te ver
wonderen met het oog op den leeftijd der
meeste bezoekers,
Winkels Fanfare-corps met zijn ijveri-
gen Directear, den heer A. Eg mondkomt
een woord van lof toe voor het genot, het
publiek verschaft.
Voorzeker zal het de wensch zijn van
allen, die aanwezig waren en naar we ho
pen van velen niet-aanwezigen, dat het do
gelegenheid nog vele malen verachaffe, voor
weinig geld degelijke muziek te hooren.
Dog al de fraaiigheden, die den heelen
avond op de groote tafel hadden te pron
ken gelegeD, bij loting den Zinderen een
voor een in handen vieieD, steng de geest
drift ten top van heD, die gelukkig geloot
hadden maar betrok toch ook een en
kel gezichtje, als 't prijsje uit den gis
viel.
't Feest was ten eindenog een vroo
lijk liedje en men keerde huiswaarts, som
migen al neuriënde
'k Denk, dat 'k van nacht nog droomen zal,
Van dat zoo schoon gezicht."
Bij de gehouden herstem
ming voor een lid van 't Hoofdbestuur
van 't Nederlandsch Onderwijzers-Ge
nootschap zijn uitgebracht 2992 stemmen.
Daarvan verkreeg de heer P. de Geus
1665 stem. en A. L. Roest 1302 stem.
terwijl 25 stemmen blanco waren uitge
bracht. Gekozen is alzoo de heer P. de
Geus.
s Donderdag 26 December
gaf de Rederijkerskamer „Cioero" eene
voorstelling in de kolfbaan van den heer
P. Haringkuis&n te NIEUWE NIEDORP,
Opgevoerd werden 1. Het volksstuk
«Zonder Naam* eu 2. H>t Kluchtspel «Eea
half uur bij den kapper.'
De voorstelling mag uitstekend geslaagd
heetec.
Vooral in het voorstak werden de rol
len van Heinriette, de Wild, Terbrugge,
Sophie eu Eduard, weduwe Bloem en
haar zoon Jan, Dammers en Vrouw en
Jansje Hartkamp, zeer verdienstelijk uit*
gevoerd.
De overige rollen werden vrij goed ge-
speeld, alleen mag Jonker van Hillecom
de Nederlandsche taal wel wat zuiverder lee*
reu sprekeD.
Als een bewijs dat het talrijke publiek
het spel ook zeer mooi vond, mag gelden
dat bij sommige passages menige traan te
voorschijn kwam.
Het nastukje was eeu echt kluchtspel.
Het publiek zat letterlijk te schudden vao
het lachen.