DE BOERENBOND.
Zondag 12 Juli 1896.
40ste Jaargang No. 3114.
te Schagen.
Vrijdag 24 Juli a.s
en
Dit blad verschijnt tweemaal per weekWoensdag-
Zaterdagavond. Bij inzending tot 's morgens 9 ure, worden
ADVERTENTIEN in het eerstuitkomend nummer geplaatst.
INGEZONDEN STUKKEN één dag vroeger.
UitgeverJ. WINKEL
Bureau: SCBAOËÜ'» I^aan, II 4.
Prijs per jaar f 3.—. Franco per post f 3.60"
Afzonderlijke nummers 5 Cents.
ADVERTENTIEN van 1 tot 5 regels f 0.25;iedere regel meer 5 ct.
Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
Bij dit nummer behoort
een Bijvoegsel.
GemeenteSc hagen.
Bekendmakingen.
DENIJS.
LUXE- RIJTUIG-
Binnenlandsch Nieuws,
Raadsvergadering te Wie-
ringen, gehouden op Dinsdag 7 Juli,
des namiddags 2 uur.
AllIlEtl Nicus-,
URAMT
AiTirttitiB- Luttnvllil
POLITIE.
Ter Secretarie dezer gemeente zijn in
lichtingen te bekomen omtrent een ge
vonden portemonnaie, inhoudende eenig
geld, terwijl inlichtingen worden verzocht
omtrent een verloren port6mon.nai6.
Burgemeester en Wethouders van Scha-
gen brengen ter kennis van belanghebben
den, dat, ingevolge de door den Raad dier
gemeente vastgestelde regeling, betrekke
lijk het onderzoek naar de broeiing
van HOOI, enz.
Ie de gemeente is verdeeld in eene Noor
delijke en Zuidelijke Hooistekerswijk, eD
de scheidingslijn tusschen die wijken wordt
geacht te zijn getrokken vanaf de brug
aan de Lange Snevert door de Hoep, over
de Markt, naar en door de Heerenstraat,
langs de Loet, den Menisweg en het pad
loopende langs het Schagerwiel, en van
daar langs den dijk, liggende aan den
Znidkant van den Polder Burghorn tot
aan de gemeente Sint Maarten.
2e dat voor het loopend jaar tot Hooiste-
kers zijn benoemd
Voor de Noordelijke wijk Willem
Bleeker (Noord wijk A. eo. 41) eri
Arie Kant (Korte Snevert wijk G 29).
Voor de Zuidelijke wijk Christiaail
Speets (Laan wijk D 25) en Tijs Bfj-
post (Laan wijk D no. 53.)
Se. dat ingevolge het bepaalde bij de po
litieverordening voor deze gemeente, ieder
houder van hooi en stroo, die daarin gevaar
voor brand door broeiing ontdekt, verplichtis
daarvan onverwijld kennis te geven aan
den Burgemeester en een der Hooistekers,
voor de Hooistekerswijk waarin hij woon
achtig is, zullende de hooistekers boven
dien ten allen tijde tot het onderzoeken vaD
het hooi en stroo moeten worden toegelatei
4e. dat niet naleving der sub 3 vermel
de bepaling strafbaar is gesteld met eene
boete van ten hoogste f 25.
Schagen, 30 Juni 1896.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
W. A. HAZEU, Burg. a. i.
De Secretaris,
J
Burgemeester en Wethouders van SCHA
GEN, brengen ter kennis van belang
hebbenden, dat door den Raad dier
gemeente, met goedkeuring van Heeren
Gedeputeerde Staten van Noord-Holland,
aldaar is ingesteld een jaarlijksche Paar
denmarkt, te houden in de maand
J n 1 i, en wel op den dag vóór dien
waarop gelijke markt wordt gehouden te
Haarlemmermeer, welke markt hoofd
zakelijk is bestemd voor luxe- en rijtuig-
paarden,geschikt voor den buitenlandscheu
handel en voor paarden, geschikt voor de Re
monte de laatsten vanaf driejarigen leeftijd.
De markt zal dit jaar worden gehou
den op
voor de aangevoerde paarden zal geen
marktgeld verschuldigd zijn.
Heeren paardenfokkers e.a., worden be
leefd verzocht op deze markt, die o. a. zeer
wenschelijk wordt geacht door het Hoofd
bestuur der vereeniging „het Nederlandsch
Paardenstamboek" en waarop ten vo-
rigen jare bij ruimen afzet, 270 der bes
te paarden zijn aangeroerd, door het
aanvoeren honner daarvoor geschikte die
ren ook thans te willen medewerken, mede
in hun eigen belang.
Kunnen toch die dieren te Scha
gen van de hand worden gedaan, dan
worden daardoor de belangrijke kosten ver
meden aan het vervoeren naar verder af
gelegen markten, b. v. te Ilaarlem
en elders, verbonden.
Baitenlandsche kooplieden hebben reeds
verklaard, de markt te zullen bezoeken,
indien op eenigen aanvoer gerekend kan
wordeD.
Schagen, 25 Juni 1896.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
S. BERMAN.
de Secretaris.
DENIJS.
De Boerenbond is er. En, als men
mag afgaan op het druk bezoek der
vergadering, waarin de oprichting plaats
had, op den opgewekten geest, die de
vergaderden bezielde, op het ernstig
pogen om algemeene samenwerking mo
gelijk te maken en een werkelijk natio
nale vereeniging te vormen, dan ver
wacht men van dien Bond goede
vruchten voor den landbouwenden
stand.
Het is in geenen deele onaannemelijk
dat die verwachting verwezenlijkt wor
de wij hebben er reeds vroeger op
gewezen dat er werkelijk tal van belan
gen voor de boeren zijn, waarvoor zij
zelve beter kunnen opkomen dan ande
ren voor hen. En uit het vastgestelde
reglement zoowel als uit de geopenbaar
de voornemens blijkt, dat de behartiging
van zoodanige belangen het meest op
den voorgrond treedt. Nu meenden wij
destijds dat voor dit doel de voorgeno
men algemeene organisatie niet noodig
was, dat plaatselijke vereenigingen, be
kend met de plaatselijke behoeften en
omstandigheden, daarvoor het best kon
den optreden. Maar men wil ook op
wetgevende maatregelen aandringen en
men meent dat dan een centraal bestuur,
sprekende namens eene vereeniging die
duizenden leden telt, grootere kracht kan
uitoefenen. Om dezelfde reden zou men
dan de Provinciale besturen gewettigd
kunnen achten als organen der plaatse
lijke afdeelingen in elke provincie. En
als over de bij die lichamen te berde
te brengen zaken en over de wijze van
behandeling overeenstemming verkregen
is, dan kan op die wijze groot nut ge
daan worden. Slechts is het om in die
richting doelmatig te werk te gaan,
noodzakelijk dat men alles wat verdee-
len kan, terzijde laat en zich noch met
godsdienstvragen, noch met politiek be
moeit. De aanvankelijke indruk is, dat
men dit ook bedoelt. Een katholiek
geestelijke, die wilde dat de Boerenbon
den candidaten zouden stellen voor de
verkiezingen, vond voor dit denkbeeld
ter nauwernood gehoor, en de moeite
die men deed om het christelijk karak
ter van den Bond te formuleeren op
een wijze, die geen aanstoot geven kon,
mag als een bewijs gelden dat men, om
het kind maar bij zijn naam te noemen,
er op uit was protestanten en room-
schen beiden te kunnen opnemen.
En toch
En toch blijft er twijfel of men sla
gen zal in het pogen, om godsdienstver
schillen en politieke strijdvragen buiten
de deur te sluiten door de middelen,
die men daartoe heeft aangewend. Er
zijn vooral twee punten, die ons tot
dien twijfel aanleiding geven.
Vooreerst dat christelijke standpunt.
Dit heeft den oprichter al veel moeite
veroorzaakt. Het gaf te kennen dat
daarmede niet anders bedoeld werd
dan elementen te weren, die men in
den Boerenbond niet dulden kan, al
thans niet wenschte volgens sommigen
socialisten, volgens anderen ook joden
Die bedoeling werd echter anders
opgevat, en men zag in verband met
andere omstandigheden in het aan
nemen van dat karakter een streven,
om den te vormen Bond bij voorkeur,
zoo niet uitsluitend Roomsch te maken.
Het Voorloopig Bestuur trachtte die
klip te ontzeilen, door bij de omschrij
ving van den Bond het „christelijk"
standpunt weg te laten, maar te bepa
len. dat de leden moeten bekooren tot
een der „christelijke belijdenissen", wat
nog nader veranderd werd hierin, dat
men als grondslagen der maatschappij
erkenne „God, Huisgezin en Eigendom",
liet doel was uit te spreken, dat de le
den christenen moeten zijn, maar de
Bond als zoodanig niet het Christendom
op den voorgrond zou stellen.
Had men gemeend, hiermee alle be"
zwaren uit den weg te ruimen, dra bleek,
dat men zich vergist had. Nauwelijks
was de vergadering goed aan den gang,
of er was reeds een voorstel om weer
in het tweede artikel op te nemen, dat
de Bond is „gevestigd op Christe-
lijken grondslag". Voor allen, die
er getuige van geweest zijn, met hoeveel
■warmte dat voorstel gedaan werd en voor
al door sprekers uit Noord-Brabant en
Limburg verdedigd werd, en hoe leven
dig het van den anderen kant werd be
streden, dien is het duidelijk geworden,
dat met dit voorstel een twistappel in
de vergadering was geworpen Geluk
kig kwam de heer Sciiaepman als red
dende engel een formule aanbieden, die
den een bevredigde en den ander niet
ergerde, en waarmee dus allen genoegen
namen de Bond „erkent en huldigt"
nu „het christendom als grondslag der
maatschappij". Nu zal die formule op
zichzelf geen kwaad of geen goed doen.
Maar dat zij noodig was, dat men
om het uitbreken van tweespalt reeds in
deze vergadering bijeengekomen om
den Bond te stichten te voorkomen,
eene formule moest bedenken die het
geschilpunt niet oploste, maar bedekte,
dat geett grond om te vreezen dat
de storm die nu bedaarde alvorens kwaad
te doen, later wel weer zal opsteken en
het is niet zeker dat er dan altijd een
Schaepman zal zijn om olie te gieten op
de woelende baren
Bijna nog erger was het met het
tweede puntde beschermende rechten.
Er werd daarover in de statuten niet
gesproken, en er waren leden die meen
den dat dit onvermijdelijk wasdat
zonder bescherming de boer niet te hel
pen is, en dat een vereeniging die hem
helpen wil, dus de vaan der bescherming
dadelijk ontplooien moest. Rechtstreeks
bestreden werd dit nietmen achtte
het niet nuttig, nu reeds daarover te
sprekende een niet omdat men daar
mee alle tegenstanders van bescherming
zou uitsluiten anderen omdat men nog
niet zeker was dat bescherming nuttig
zou zijn voor den boerenstand in het
algemeen. Dit zou eerst later blijken en
dan lieten de statuten den weg open om
daarop aan te driDgen. Wanneer men
nu weet, dat, evenals zij die voor de
bescherming spraken, toegejuicht wer
den, ook duidelijke teekenen van in
stemming vernomen werden als er te
kennen gegeven werd dat het doeltref
fende van dat middel niet bij allen
vaststond en voor anderen nog niet
boven twijfel verheven is, dan is het
reeds nu zeker, dat dit onderwerp in
den Boerenbonds-vergaderingen spoedig
en herhaaldelijk besproken zal worden
en dat, dewijl strijd van belangen hier
mede verbonden is, ernstig meenings-
verschil over dat punt niet zal uitblijven.
En daar dat vraagstuk hoewel uit
zijn aard van oeconomische beteekenis
ook een politiek strijdpunt uitmaakt,
heeft men daarmede bet kwaad der po
litieke twisten binnengehaald, juist door
dat men dit punt niet heeft uitgemaakt,
maar, door er in het reglement over te
zwijgen, het ter latere bespreking en
beslissing heeft voorbehouden.
Een vraag die onmiddellijk uit dit
laatst ontwikkelde voortvloeit is deze
wanneer nu, om van andere strijdvra
gen te zwijgen later de Boerenbond
als een geheel door zijn centraal bestuur
vóór beschermende rechten optreedt,
welke waarde zal men dan daaraan të
hechten hebben Formeel zal het na
tuurlijk geheel in den haak zijn, als de
Bond nl. eenmaal als rechtspersoon er
kend is, dat het Bestuur aan een bij
meerderheid van stemmen genomen be
sluit uitvoering geeft en een adres in
dient waarin de Bond bescherming
vraagt. Maar welken indruk zal dat a-
dres maken op hen, die het ontvangen,
op wier besluiten men invloed oefenen
wil, als de meening dat die rechten
noodig zijn voor den boer, wel namens
den geheelen Bond uitgesproken, maar
slechts door een deel er van gedeeld
wordt Het spreekt van zelf dat de
kracht die men aan het groote ledeutal
van den Boerenbond toeschrijft, in zulke
gevallen geheel denkbeeldig zal zijn,en dat
men aan de belangen en gronden der
tegenstanders evenveel en even ernstige
aandacht zal schenken als aan die der
voorstanders.
Wat volgt hieruit nu verder? Wan
neer wij die vraag stellen, geschiedt het
niet met de bedoeling om den Bond in
zijn ontwikkeling tegen te gaan, of om
het doen en laten der oprichters en
der leiders te bedillen, maar eenvou
dig omdat wij, zooals wij vroeger
reeds te kennen gaven, als be
langstellende toeschouwers wenschen na
te gaan, welken loop deze zaak nemen
zal. En het antwoord, dat wij uit dit
oogpunt op de vraag geven, is dit
als men uitsluitend de belangen van
den boer als zoodanig heeft willen be
vorderen en van den Bond niet een in
strument heeft willen maken in den
godsdienstigen en staatkundigen strijd
ouzer dagen, dan4had men wijzer gedaan
met nadrukkelijk en onvoorwaardelijk
al die elementen uit de statuten te ver
wijderen en zich in doel en middelen te
bepalen tot de belangen, die alle boeren,
van wat geloof of richting ook, gemeen
hebben
als men daarentegen den Bond, zooal
niet dadelijk, dan toch in 't vervolg van
tijd, wel als een kracht zou willen aan
wenden in dien strijd, dan had men in
de statuten èn in het doel èn in de
middelen op den voorgrond moeten stellen,
wat men nu bedekt of voor latere be
slissing voorbehouden heeft, opdat zij,
die in den Bond vereenigd worden, ook
in waarheid gezind zouden zijn, om te
zamen eenen weg te bewandelen.
Yoorloopig wenschen wij het bij deze
opmerkingen te laten en den Bond ove
rigens in zijne ontwikkeling te volgen, met
al de belangstelling die de zaak waard is.
Voorzitter de heer Van Kempen. Le
den de heeren ObreenJaceb Mosterd, P.
lijsen, J. lijsenP. KoornP. Kuut en
F. Eejblok.
Na opening der vergadering had voor
lezing der notulen plaats, welke onveran
derd werden goedgekeurd.
Daarna stelt de Voorz. aan de orde: een
schrijven aan den raad gericht, van den
heer Maatsin zijne qualiteit als Voor
zitter vandenRaad van Beheer voor de Ex
ploitatie der Wierwaarden, waar in deze
te kennen geeft, dat de heer J. Bruut
benoemd als boekhouder en penning
meester voor die exploitatie, gaarne be
reid was om de betrekking als boekhou
der aan te nemen; doch niet wanneer
het penningmeestersschap daar aan ver
bonden bleef. De Voorzitter adviseerde
dat hij ook er vóór was, om een ander
persoon daarvoor aan te stellen; doch
dat hij het niet eens is met het schrij
ven van den heer Maatsals zoude het
geldelijk beheer volgens Artt. 113 en 114
der gemeentewet alleen thuis behooren
bij den Gemeente-Ontvanger. Wel be
hooren alle financiën thuis bij den Gem.-
Ontvanger, maar hij beschouwt het,als dat
de zeegras-exploitatie gelijk staat met waar
in andere zuster-gemeenten, een gasfa
briek en waterleiding enz. door dezelve
worden geëxploiteerd.
Na eenige gedachtewisseling werd
voorgesteld, een penningmeester te be
noemen, op een salaris van f200 per
jaar, die eene persoonlijke borgstel
ling zouden moeten geven, tot een be
drag van f 10000.Bij stemming ver
kreeg de heer N. J. Poel de meerderheid,
die dus verkozen werd.
Tot commissarissen van den Raad van
Beheer werden benoemd, de heeren: J. J.
Tjsen enP. J. Koornalzoo is thans deRaad
van Beheer voltallig en bestaat die uit:
den heer P. MaatsVoorzitter.
J. C. van Assen, Secretaris.
N. J. Poel, Penningmeester.
J. 3b. Tjsen en
P. J. Koorn Commissarissen.
J Bruuldie als boekhouder
blijft gehandhaafd.
2. Aan de orde eenige af— en over
schrijving, welke worden goedgekeurd.
3. Rekening en verantwoording over
1895, welke sluit met een nadeelig sal
do van f 458.74; zulks sproot hoofdza
kelijk voort uit en was geraamd
a. Hoofd. Omslag f 6000.— ontv f 5692.—
b. Schoolgeld f1000.— f 867.—
c. Sub. Onderw. f 1700.f1591.—
d. dat door den Raad verscheidene pos
ten en gedeeltelijk oninbaar waren ver
klaard, zoowel van den Hoofdelijken Om
slag, Schoolgeld als Hondenbelasting,
waarhet hoogste bedrag van den vertrokken
predikant, den heer Ds. van Dijk, ten be
drage van f 31.45.
Voorzitter stelt voor, de rekening te
doen na zien door eene commissie en
wel op eerstkomenden vrijdagavond 7
uur. Als ledeu dier commisse werden ge
kozen, de heerenJ. Jb. IjsenP. P.
lijsen en P. Kuut.
4. Suppletoir Kohier der Gem. belas
ting. Er werden onderscheidene personen
zoowel in de le, 2e en 3de klassen aan
geslagen en wel: C. Jb. BakkerK. Riet
vink, M. lleijblok, L. Spaander, W. Kaan,
S. J. Bakker, A. KooijJ. J. Mulder,
C. J. Lont, C. Butsen, R. de- Boer, S
Stapel, J. 3 room en S. S. Wagemaker.
5. Verzoek van den heer R. Blaauw-
boer om de boomen langs zijn tuin op te
ruimen of zoo te snoeien dat de zon zijn
tuin kan beschijnen. Wordt besloten, hem
te berichten dat volgens 't oordeel van den
raad die boomen niet aan de Gemeen
te behooren.
6. Verzoek van den heer L. Kuut om
in 't vervolg vrijdom van schoolgeld ;toe-
gestaan. Van de Wed. G. Waal om de
helft van de Hondenbelasting te mogen
vrij hebben; toegestaan. Verzoek van
Mejuffrouw Pool, tijdelijk-Hulponderwij-
zeres, om als zoodanig vast te worden
aangesteld; zij verzoekt zulks op grond
van de pensioenwet en met belofte, dat
wanneer 't geval zich mocht voordoen,
dat haar huisgezin vergroot werd, wat
echter nog niet 't geval was, zij zou
de zorg dragen, dat in hare plaats ge
durende 6 maanden een andere hare
werkzaamheden zoude voortzetten. Met
algemeene stemmen toegestaan.
Niets meer aan de orde zijnde, sluit
de Voorzitter, ca de rondvraag, de ver
gadering.
Afdeeling „"Winkel" v a n-
Volksonderwijs heeft den leerlingen
van de hoogste klasse der drie scholen in
de gemeente weder een genoegelijken dag
verschaft. Woensdagmorgen half zes ver
trokken zestig jongens en meisjes met de
geleiders in 15 wagens naar Alkmaar, om
met de stoomboot //Alkmaar Packet" die
om 8 uur veitrekf, naar Amsterdam te
werden vervoerd.
Het weer wes prachtig, zoodat allen bo
ven zittende volop konden genieten. Ver
scheidene leerlingen hadden een kaartje
geteekend van de reis, en dat bij zich,
waardoor op een aangename wijze de aard
rijkskundige kennis van Noord-Holland
werd vermeerderd. Het ging er joiig toe,
en was het al geen extra—boot, zooals het
Bestuur gaarne had willen hebbeu, doch
die niet schikbaar was, de vreugde was er
niet minder om, want het aantal andere
passagiers was niet groot eD allen had
den genot in het zien van zooveel blijde
kinder-gezichtje9. Te 11 uur kwam
de boot te Amsterdam aan, en trokken de
kinderen in groepjes van hoogstens acht
de stad in naar de Artis, waar ze tot on
geveer half drie ure zijn gebleven. De
terugreis met de boot was niet minder
prettig, dau de heenreis, aan versnaperingen
ontbrak hst niet, en daarbij kwam het uit
stekend idee van een der geleiders, om een
groote mand met kersen te koop n, waar
van allen ruimschoots hun deel ontvin
gen. Om 7 uur kwam de boot te Alk
maar aan, om half acht waren de rijtuigen
ingespannen en werd de terugrit aanvaard
over Langedijk. Dat ritje is een genot,
want meest alle bewoners der druk be
volkte gemeenten Broek, Zuid- en Noord-
Scharwoude stonden voor hunne woningen
om de lange iijtuigenreeks te zien en de
joelende kinderen toe te wuiven. Om half
tien, de verstwonenden misschien wat
later, kwamen de kinderen te huis. Ze
hebben een langen dag gemaakt, vroeg op
en laat te bed, doch dat kan wel voor
een keer. Wat zullen ze heerlijk inge
slapen zijn na zoo'n genotrollen dag en
wat zullen ze nog lang snappen over 't
rijden, 't varen, 't groote Amsterdam en
vooral over den dierentuin. Nu nog 't
plaatselijk feest met zijn prijzen en Jan
Klaassen voor de kleineren, getuigschriften
voor die de school verlaten hebben en dan
maar weer geen enkel willekeurig verzuim
en gehoopt op een volgend jaar. De hee
ren van Volksonderwijs zullen dan zeker
wel weer voor een paar prettige dagen
zorgen.