JÊk
Zondag 29 November 1895.
40ste Jaargang Fo. 3158.
Dit blad verschijnt tweemaal per weekWoensdag- en
Z a 1 e r d a g a v o n d. Bij inzending tot 's morgens 9 ure, worden
ADVERTENTIEN in het eerstuitkomend nummer geplaatst.
INGEZONDEN STUKKEN één dag vroeger.
Prijs per jaar f 3.Franco per post f 3.60.
Afzonderlijke nummers 5 Cents.
ADVERTENTIEN van 1 tot 5 regels f 0.25;iedere regel meer 5 ct.
Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
Bij (lil Nummer behoort
een Bijvoegsel.
Gemeen teSchagen.
Bekendmakingen.
lfiffll
Binnenlandscb Nieuws.
De gemeenteraad vau
Alkmaar verleende in hare j.1, ge
houden vergadering, zonder stemming,
concessie voor den aanleg en de exploita
tie van eene Paardentramver
binding AlkmaarOudcarspeL
Tevens werd vastgesteld de volgen
de verordening op de heffing eener be
lasting voor het gebruik van plaatsen
op de k 1 e i n e Kaas- en Boter
markt:
Van pl. m. 2 K.G., van 1 tot 10 stuks,
per stuk 1 cent,
voor elke kaas boven 10 stuks Vs cent.
Vaa pl. m. 4 K.G., per stuk 2 cent.
6 3 cent.
»meerdan6 n 5 cent.
Voor stukken van kaas, per kilogram
of gedeelte daarvan 1 cent,
Stukken van !/a kilogram
van 1 tot 4 stuks 1 centa.
5 of6 IV»
7 8 2
11 »12 3
en zoo vervolgens voor elke 1 of 2
stuks meer cent.
Stukken van 1 kilogram het dubbe
le van bovenstaand tarief.
SCHAGER
81»! WiCHWS-,
A'
>-■V Kvr* 1
V> f.-. *j
COURANT.
Allfiflïltifi- LllfllllflM
UitgeverJ. WINKEL
Bureau: SCHA©®®» S*aan, D 4.
POLI T I E.
Ter Secretarie dezer gemeente worden
inlichtingen verzocht omtrent 06Q VGr-
loren gouden ring.
De Burgemeester van Schagen brengt
ter kennis van belanghebbenden, dat eene
afwijkiug nan de verbodsbepalingen, ver
vat in het Koninklijk Besluit van 8 De
cember 1870 (Staatsblad No. 194) is toe
gestaan, ten aanzien van den invoer uit
België hier te lande, van runde
ren, schapen en geiten, waarvan de
toelating door de Belgische autoriteiten
op grond van de daar te lande geldende
veeartsenijkundige voorschiiften mocht
worden geweigerd.
Verdere inlichtingen zijn te bekomen
ter gemeentesecretarie alhier.
Schagen, 20 November 1896.
De Burgemeester voornoemd
S. BERMAN.
De Burgemeester van Schagen brengt
ter kennis van belanghebbenden, dat vol
gens mededeeling van den Heer Commis
saris der Koningin in deze Provincie, de
invoer van Nederlandsch Vee in
Frankrijk is verboden.
Schagen, 24 November 1896.
De Burgemeester voornoemd,
S. BERMAN.
De vergadering, op 14 November jl.
door de Liberale Unie gehouden, waar de
programma's vastgesteld werden, die bet
Bestuur in opdracht van en in overleg
met de aangesloten vereenigingen heeft
ontworpen, is van groote beteekenis voor
de staatkundige verhoudingen in ons Va
derland.
Dat wij het met die programma's eens
zijn en de vaststelling ervan met inge
nomenheid begroeten, is niet noodig te
zeggen wij hebben over de verschillen
de punten, die op bet programma van
hervorming voorkomen, onze meening ge
zegd en met de definitieve ontwerpen
ons ingenomen verklaard.
Intusschen rijst nu de vraag, welke de
beteekenis is der vaststelling van die
programma's. Eigenlijk is daarover ook het
volle licht ontstoken door de inleidende
rede van den voorzitter, den heer van
Hamel, die zich daarover uitliet in den
zelfden zin, als waarin wij steeds die pro
gramma's hebben opgevat. Dit schijnt
echter nog niet voldoende te zijn. Men
jieweert eenerzijds, dat die programma's
te exclusivistisch zijn en te eng bindend
om door vele liberale mannen aanvaard
te kunnen wordenvan den anderen
kant vraagt men naar het recht dat de
Unie heeft om menschen te binden aan
hare programma's, beweert paen, dat die
programma's niemand binden kunnen en
rekent men zelfs uit, hoevelen of hoe
weinigen tot de samenstelling ervan heb
ben medegewerkt, om daarop de bewe
ring te gronden, dat zij, die de program
ma's vaststelden, niet bevoegd zijn om
alle anderen te binden aan die program
ma's.
Eenig nadenken doet terstond inzien,
dat hier een ernstig misverstand in het
spel is. Hier is geen sprake van eene wet,
waaraan menschen huns ondanks onder
worpen worden hier is geen sprake van
eene wederzijds bindende overeenkomst,
waarbjj de een zich tegenover clen an
der verbindt. Hier is sprake van de ver
klaring eener politieke vereenigi'ng, die
duidelijk en klaar zegt, wat ze wil be
reiken, en nu de gelegenheid tot toetre
ding schenkt aan allen, die met haar
hetzelfde doel beoogen.
Al wgre dit programma ontworpen
dpor één manhet zou niet minder ge-
aphjkt zijn om een vereenigingspunt te
worden voor allen, die eenswillend zijn
maar ook, loevelen tot de vaststelling
hebben samengewerkt, het bindt nie
mand. Het kan niemand binden, die niet
vrijwillig verklaart het met het ontwerp
eens te zijn. Voor wien het er wel me
de eens is, kan het niet te eng zijn
voor hem, die het er niet mede eens is,
kan het niet exclusivistisch zijn, want
hij wil van eene vereeniging, die een doel
beoogt, dat niet het zijne is, geen deel
uitmaken.
Maar als het niemand bindt en als
het niemand uitsluit, wat beteekent het
dan Het bindt niemand tegen zijn
zin, omdat het geen wet, het sluit
niemand uit, omdat het een program is.
Een program, dat bedoelt een veree
nigingspunt te zijn van alle vooruitstre
vende vrijzinnigen. En omdat bet dit
bedoelt, is het niet onverschillig, hoe
het tot stand gekomen is. Zeker, het
zou óók zooals gezegd is een
vereenigingspunt kunnen zijn, al ware
het maar door één man ontworpen.
Doch dan zou de kans niet groot ge
weest zijn, dat velen er zich mede ver
eenigen zouden. Misschien zou dat pro
gramma dien éénen man beter voldoen
dan nu, maar licht ware het dan
anderen al te eenzijdig. Daarom is de
nu gevolgde weg voor de samenstelling
van die programma's beter en zoowel
voor het doel, dat ermede beoogd wordt,
als voor de gevolgen, die ervan te
wachten zijn, van veel belang. Die
programma's zijn do vrucht eener ge
regelde samenwerking van het Bestuur
der Unie met de aangesloten vereeni
gingen. Het Bestuur heeft vragen ge
steld, waarop de vereenigingen hebben
geantwoorddie antwoorden hebben
aanleiding gegeven tot het ontwerpen
van een programma, dat weder door de
vereenigingen is onderzochten de
daarop ingekomen verslagen hebben
aanleiding gegeven tot de definitieve
ontwerpen, die, na vooraf weder iD de
vereenigingen besproken te zijn, in de
vergadering zijn behandeld en aangeno
men en nu voor alle vereenigingen, die
deel uitmaken van de Unie, richtsnoe
ren zijn, omdat het het gemeenschappe
lijk programma is van alle tTiróe-leden,
bij het ontwerpen waarvan het Bestuur
de Voorzitter verklaarde het in zij
ne openingsrede „noch naar rechts
heeft gezien, noch naar links". „Wij
hebben", zeide bij „ons eenvoudig af
gevraagd als eerlijke mannen, welke
hervormingen zouden zijn in 's lands
belang en in den geest van eene voor
uitstrevende vrijzinnige politiek". Gaf
de wijze van voorbereiding te verwach
ten, dat zij niet zoo heel ver zouden
mistasten de besluiten der vergade-
dering hebben op het werk van het
Bestuur het zegel gezet.
Doch, zoo vraagt men, wat zal men
nu met dat programma aanvangen? En
men hangt sombere tafereelen op van
al de moeilijkheden en bezwaren, die
men daarbij ontmoeten zal.
't Zal zoo'n vaart niet loopen, den
ken wij. Altijd, als men maar in 't oog
houdt, dat wij niet met eene wet, niet
met een contract te doen hebben, maar
met het programrna eener vrije vereeni
ging. De voorzitter der Unie heeft er
in zjjne openingsrede reeds op gewezen,
dat men niet aan eiken letter van het
programma gebonden zou zijn en dat
men in deze gemakkelijk tot overeen
stemming zou kunnen komen, als men
elkander loyaal verstaat; dat men hier
te doen heeft me' eene vraag, die slechts
in eene loyale praktijk hare oplossing
kan vinden.
Met andere woorden; de goede trouw,
(je zucht om elkander te verstaan, moet
den doorslag geven.
Is dat nu zoo moeilijk te verstaan?
Zeker is dit, dat er in een aantal dis
tricten kringen zullen zijn van kiezers,
die in de nu aangenomen programma's
hun vereenigingspunt vinden, die daar
in het doel hunner wenschen uitgedrukt
zien. Wat zal zoodanige kring bij het
naderen der verkiezingen doen? Wel,
precies hetzelfde, wat tot dusver is ge
schied: men zal zoeken naar een' candi-
daat onder degenen, met wie men het
eens is, of van wie men' althans ver
wacht, dat hij tot de geestverwanten be
hoort. En inzoover men daaromtrent
niet geheel zeker is, zal men daarnaar
een onderzoek instellen, evengoed als men
dat nu ook moet doen - en naar ge
lang dat onderzoek uitvalt, zal men hem
al dan niet candidaat stellen. Datzelfde
moet nu ook gebeuren. Ook nu ie-
per die, met verkiezingswerk bekend is,
weet het bij ervaring krijgt men dik
wijls te beslissen over een candidaat,
van wien men wel zeer in het algemeen
aanneemtdat hij tot ce, partij behoort,
maar van wien en dit dmaarom nog
niet zeker weet. In dit opzicht wordt
de moeilijkheid dus zeker niet grooter.
Een ander bezwaar daarentegen wordt
weggenomen. Nu komt het telkens voor,
dat er in den boezem der vereeniging
zelve, die iemand candidaat wil stellen,
verschil van meening bestaat: de een
staat links, de andere rechts, de derde
staat in het midden! En de man, die
voor eene candidatuur in aanmerking
komt, kan aan een deel der leden zeer
wel bevallen en een ander deel zeer te
genstaan. En het kan ook zeer wel ge
beuren en het is ook dikwijls ge
beurd dat eene vereeniging, die meen
de een afgevaardigde te kiezen, die vol
maakt hare beginselen vertegenwoordig
de, later bleek eene kat in den zak ge
kocht te hebben.
Zulke gevallen zullen zich voortaan
in de bij de Unie aangesloten vereeni
gingen niet meer voordoenhem, die
aangezocht wordt, zich eene candida
tuur te laten welgevallen, zal men het
programma kunnen voorleggen en hij
zal weten, wat men van hem verwacht.
En zoo er eenige onzekerheid bestaat
omtrent zijne gezindheid tegenover dat
programma, zal bij zich daarover kun
nen verklaren in eene vergadering van
mannen, die allen dat programma aan
vaard hebben en dus alleen de verwe
zenlijking ervan willen. Als hen de ver
klaringen van den aspirant-candidaat
bevredigen dan heeft men reden
om aan te nemen, dat hij in den zin,
waarin men dat in do Unie wil, tot
verwezenlijking van dat programma zal
mede werken.
Men kan nu, 't is waar, allerlei moei
lijke en ingewikkelde gevallen stellen,
maar als men de door den Voorzitter
ingeroepen loyauteit, de goede trouw en
de rechtschapenheid in acht neemt, dan
zal men van dat alles geen last hebben
en, voor zoover er vrees voor bestaat,
is die vrees grooter bij het gemis, dan bij
bet bestaan van een programma, dat
duidelijke en onomwonden verklaringen
bevat.
Ziedaar het te dezer zake 't meest
voor de hand liggende. Later komen
wij op andere punten terug. De zaak
toch is van verschillende zijden te be
schouwen en verdient ten zeerste de
aandacht van allen, die het wel meenen
met hun vaderland.
Voor Kaas
Voor Boter
21/2
J.1, Dinsdag gaf de m ti-
ziekvereeniging //Harmonie" te Wierin-
gen, voor hare kunstlievende leden eene
uitvoering.
Evenals vorige jaren wsb de zaal van
den heer Koorn stampvol. Er werd uit
stekend gespeeld, want allen waren voor
hunne teak klaar. Het tooueelspel geti
teld ^Dertig jaren", of „het leven vaa
een Dobbelaar," werd op zeer verdienstelij
ke wijze opgevoerd en met laid applaus
begroet. Na afloop daarvau, werd er van het
dansen een druk gebruik gemaakt.
Zondag 22 dezer had e e n e
verkiezing plaats voor een lid in het kies
college der Ned. Herv. Gem. te HyppO-
litushoef c. a. op W i e r i n g e n, we
gens het vertrek van den heer van Kem-
Als zoodanig werd gekozen de heer
J. B. Berkemeijer.
Inde jl. gehouden vergi-
dering van Holl. Noorderkwartier vroeg en
kreeg de voorzitter machtiging van
het bestuur dier vereenigiig om eene
som op de volgende begrooling te stelhn,
ten behoeve der tentoonstelling, in 1897
te HOORN te houden.
Inden nacht van Zondag
op Maandag jl. bsd te Opmeer eene
hevige vechtp-rtij plaats, waarbij Zekere
B. P. in de Noordermeet, gemeente Wog-
nnm, mes in de zijde werd toegebrachr.
De vermoedeluke dader P. B. te Spanbroek
werd gearresteerd en is naar Alkmaar o-
vergebracht oin gehoord te worden.
Het gevolg van eene b 6-
spreking, die de burgemeester te 's-HER-
TOGENB03CH hield met den heer
Moutens, dislricts-veearts te BREDA, is
geweest, dat voorloopig nog niet verboden
zal worden, om veemarkten te houden,
waartoe reeds aanvankelijk door de Re
geering was besloten met het oog op en
kele gevallen van mond- en klauwzeer,
die in de omliggende gemeenten werden
geconstateerd en dat men zal trachten het
uitvaardigen van het verbod te voorkomen
door er voor te zorgen, dat het vee alleen
op de veemarkt wordt gebracht over de
Orthenbrug en de brug nabij de Unie
Daartoe zijn gisteren reeds van gemeeute-
wege aan de verschillende toegangen van
de stad politieposten uitgezet, die er tegen
waakten, dat het vee op eene andere wijze
op de veemarkt kwam dan over de
bedoelde brnggen. Aan een dier bruggen
was geposteerd de veearts Ylamings en
aan de andere de veearts Michels van
Heusden, die geen enkel beest lieten pas-
seeren, zonder het eerst nauwkeurig onder
zocht te hebben.
Verdronken. Eergister
werden in het OOSTGAT twee Arne-
muidensche hoogaarzen door het stoom
schip Dynamo aangevaren. Een er van
zonk, met het gevolg, dat bod jongen van
zeventien jaar daarbij verdronk. Yier an
dere personen der equipage werden gered.
Te PINSTERWOLD heeft
zfch het zeldzame feit voorgedaan, dat een
huwelijk moest wachten op de benoeming
van een wethouder. De betrekking van
burgemeester is vacant, zoo ook die van
wethouder. En de tweede wethouder is
de papa van een der candidaten. Er was
dus niemand, om het huwelijk te voltrek
ken.
Niet meer per fiets. De
burgemeester van ROTTERDAM heeft,
naar aanleiding van het tumult, ontstaan
ten rasdhuize ter gelegenheid van de be
kende trouwpartij per fiets, op Woens
dag 18 November jl., gelast, dat geen
rijwielen in de vestibule van het raadhuis
geplaatst mogen worden.
De veldwaehter B., te OCH-
TEN, verliet Zondagmorgen zijne Woning
en keerde niet terug. Nadat men twee
dagen in pijnlijke onzekerheid had ver
keerd, is Dinsdagmiddag zijn lijk gevonden.
De dood was veroorzaakt door een revol
verschot in het hoofd. Nadere bijzonder
heden zijn nog niet bekend.
Na de rede. Maandagavond
door dr. Schaepman te GRONINGEN in
de kiesvereeniging Ieders Recht gehouden,
hebben zich niet minder dan ruim 120
personen als nieuwe leden van die kiesver
eeniging aangegeven.
Vergadering van den
Raad der gemeente Nieuwe Nie-
dorp, op Donderdag 26 November j.1.
's nam. ten 4 ure.
Aanwezig: allen.
Voorzitter: de Burgemeester.
Na opening worden de notulen der
vorige bijeenkomst gelezen en vastgesteld.
Ter tafel wordt gebracht
le. Het adres van de afd. Schagen
vau het N. O. G. eu de Afd. Sch. en
Omstr. van den Bond van Ned. Onder
wijzers, waarvan de behandeling in eene
vorige vergadering was uitgesteld.
Het was reeds door den Burgemees
ter eu den Secretaris uitgerekend, dat de
in het adres voorgestelde „regeling" de
gemeente jaarlijks ruim f 2800 zou kos
ten, alzoo meer, dan het salaris van alle
overige gemeente-ambtenaren en beamb
ten te zamen.
Voorz. stelt voor, afwijzend te beschik
ken en deze beschikking niet te moti-
veeren „als gevolg van de heerschende
malaise", wijl dat de erkenning zou zijn van
een te kort, dat er niet was. Ook bui
ten de malaise was Spr. tegen eene zoo
danige „lotsverbetering"
De heer Visser stelt in het licht de
gunstige positie, waarin door de ma
laise de onderwijzer als consument ver
keert tegenover de producenten en zou
in dien zin de malaise juist als motief
willen opgeven.
De heer Kuilman noemt de cijfers van
adressanten,hunne levensbehoeften betref
fende, onjuist en schijnbaar opzettelijk
onjuist. Wanneer meu in eene huishou
ding van man, vrouw en 2 kinderen
f 180.noteert voor het middagmaal,
dan is daarin stellig begrepen, de ge
deeltelijke boter, melk en kruideniers
waren en kunnen deze laatsten dus geen
f 60.f50.en f120.meerkosten.
De heer Koopman weet niet, welke cij
fers verkeerd zijn, maar wel weet Spr.,
dat er reeds eene massa menschen van
honger waren omgekomen, als ze wel
juist waren.
Besloten wordt, afwijzend te beschik
ken, zonder te argumenteeren.
2e. Eene aan den Burgemeester ge
richte circulaire met begeleidende circu
laire,waarin deze wordt uitgenoodigd, eene
commissie samen te stellen, die zich
wil belasten met het inzamelen vau
gelden, dienende om aan H. M. Emma
bij haar aftreden als Regentes een hul
deblijk aan te bieden.
Men is den Burgemeester behulpzaam
in het kiezen van personen, die zullen
worden opgeroepen tot bijwoning eener
vergadering, uit welks midden de be
doelde commissie zal worden benoemd..
3. Eene missieve van Burgemeester
en Weth. van Beverwijk, waarin ad-
hesie-betuiging wordt gevraagd aan
een door den Raad dier gemeente, aan
H. M. de Koningin Regentes gericht
adres, behelzende het verzoek, de Vel-
zerbrug over het Noord-Zee Kanaal te
mogen behouden.
De Raad is ten volle bereid, aan ge
noemd adres zijne adhesie te schenken
4e. een adres van den heer A. Stam,
waarin deze den Raad verzoekt, bij H.
M. de Koningin „een goed woordje te
willen doen" in het belang van zijn'
zoon, die daardoor misschien in de ge
legenheid zou kunnen komen „iets te
leeren." Dit wordt als ongezegeld ter
zj)de gelegd.
De Voorz. deelt nu mede:
1. Dat wegens genoegzame deelne
ming ook te Moerbeek dit jaar herha
lingsonder wijs zal worden gegeven. Den
heer J. Kruit, die voor zijne kinderen
liefst van de avondschool in de kom
wenschte gebruik te maken, zal worden
bericht, dat zijne kinderen, als behooren-
de tot den kring Moerbeek, alléén het
herhalingsonderwijs aan die school kun
nen bijwonen.
2. Dat aan hem mondeling was te
kennen gegeven door het bestuur van
„Geestmer Ambacht," dat het gaarne een
stel eb-deuren in de sluis aan het Nie-
dorperverlaat zou willen doen hangen,
om de natuurlijke waterloozing in
Raaxmaatsboezem tegen te gaan en dat
genoemd bestuur te dien einde een adres
zou richten tot de gemeenteraden van
O. en N. Niedorp. Voorz. vraagt, hoe
te kunnen handelen, als dit inkomt.
Na eenige bespreking besluit men, dat
adres af te wachten.
Nog is ingekomen:
1. Een adres van het onlangs opge
richte fanfarecorps „Excelsior", waarin
verzocht wordt, eenige subsidie te wil
len toekennen, ter bestrijding van
de kosten, die verbonden zijn aan het
aanschaffen van instrumenten. Daarte
genover zou het corps bereid gevonden
worden, als het daartoe bekwaamheid
heeft, zoo nu en dan volksconcerten te
