Kiezerslijst.
Zondag 28 Maart 1397.
41ste Jaargang ITo. 3190.
en
Dit blad verschijnt tweemaal per weekWoensdag-
Zat e r d a g a v o n d. Bij inzending tot 's morgens 9 ure, worden
ADVERTENTIEN in het eerstuitkomend nummer geplaatst.
INGEZONDEN STUKKEN één dag vroeger.
UilgeverJ. WINKEL
Bureau: SCHAOEH, liaan, D 4.
Prijs per jaar f 3.—. Franco per post f 3.60.
Afzonderlijke nummers 5 Cents.
ADVERTENTIEN van 1 tot 5 regels f 0.25;iedere regel meer 5 ct.
Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
Bij dit Nummer behoort
een Bijvoegsel.
i ij
Zij, die zich met
I April op dit blad
abonneeren, ont
vangen devoor
dien tüdverschjj-
nende nummers
gratis.
GemeenteSchagen.
Bekendmakingen.
Jacht en Visscherij.
Koepok-Inenting.
Openbare vergadering van den
Baad der gemeente i§Cliagen,
op Dinsdag 30 Maart 1897, des voor
middags ten 10 ure.
1. Ingekomen Stukken.
2. Benoeming stembureau verkie
zing lid Tweede Kamer.
3. Kohier belasting op de hon
den.
4. Idem Hoofdelijken omslag.
Schagen, 26 Maart 1897.
De Burgemeester,
S. BERMAN.
Binnenlandsch Nieuws.
Haringcarspel. De kiezers-
iitti
AiuiMis- Lanilmllal
op wier inrichting voormelde bepalingen
toepasselijk zijn en waaronder alzoo
onder meer vallen bakkerijen, gasfabrie
ken, slagerijen, windkorenmolens, koper
en blikslagerijen, grof- en hoefsmederijen,
huidenzonterijen, bewaarplaatsen van pe
troleum daarvan bij hem, Bargemees-
ter, overeenkomstig art. 27, vóór 1 April
a. s. aangifte te doen, waarvoor de formu
lieren ter secretarie tegen betaling der
kosten verkrijgbaar zijn.
Verzuim in het doen van tijdige aan
gifte is strafbaar met eene boete van ten
hoogste honderd gulden of van eene maand
hechtenis.
Schagen, 23 Maart 1897.
Da Burgemeester voornoemd,
S. BERMAN.
Burgemeester en Wethouders van Scha
gen breDgen, ter voldoening aan art. 28,
3e lid der kieswet, ter algemeene kennis,
dat de door hen op 22 dezer vastgestelde
kiezerslijst vanaf heden tot en met 21 A-
pril a. 8., eiken werkdag van 9 12,
en van 1 4 ure, voor een ieder ter
inzage ligt en tegen betaling der kosten
in afschrift verkrijgbaar is.
Tot en met den löden April e. k. is
een ieder bevoegd, hij het gemeenteb-.stunr
verbetering van de kiezerslijst te vragen,
op grond, dat hijzelf of een ander, in strijd
met de wet, daarop voorkomt, niet voor
komt, of «iet behoorlijk voorkomt.
De verzoeken om verbetering der kie
zerslijst wordeD, met de bewijsstukken, da
delijk tot en met den 21sten April e. k.
voor ieder op de secretarie ter inzage ne-
dergelegd en in afschrift, tegen betaling
der kosten, verkrijgbaar gesteld.
Een ieder is tot tegenspraak van het
verzoek bevoegd.
De tegenspraak wordt schriftelijk, en
uiterlijk den 23 April a. bij het Ge
meentebestuur ingediend.
Schagen, 23 Maart 1897.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
S. BERMAN.
De Secretaris,
DENIJS.
De Burgemeester der gemeente Schagen
brengt ter kennis van da ingezetenen, dat
de aanvragen ter bekoming van jacht- en
vischacten, en van kostelooze vergunningen
tot de uitoefening der visscherij, voor het
seizoen 1897/98, ter Secretarie voor do be
langhebbenden ter invulling verkrijgbaar
zijn, dagelijks, zon- en feestdagen uitgezon
derd, des voormiddags van 9 tot 12 ure.
Schagen, 26 Maart 1897.
De Burgemeester voornoemd,
8. BERMAN.
Burgemeester en Wethouders van Scha
gen brengen ter algemeene kennis, dat
gelegenheid tot kostelooze inenting en
herinenting zal worden gegeven op Vrij
dag 2 April e. k., des namiddags te 51/,
ure, in de Gemeenteschool, door den heer
A. C. Melchior, gemeentegeneesheer alhier.
Schagen, 26 Maart 1897.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
S. BERMAN.
De Secretaris,
DENIJS.
Punten van behandeling:
De BURGEMEESTER van SCHAGEN
Gelet op artt. 1, 13 lett. d. en 27 der
op 1 Jaruari j. 1. in werking getreden
veiligheidswet, respectievelijk
luidende
Onder fabrieken en werkplaatsen ver
staat deze wet
1®. alle zoowel open als besloten ruim
ten, waar in of voor eenig bedrijf pleegt
gewerkt te worden aan het vervaardigen,
veranderen, herstellen, versiereD, afwerken
of op andere wijze tot verkoop of gebruik
geschikt maken van voorwerpen of stof
fen, of waar in of voor eenig bedrijf
voorwerpen of stoffen eene daartoe strek
kende bewerking plegen te ondergaan j
een en aüder voor zoover aldaar een kracht-
werktuig of een oren wordt gebezigd, of
tien of meer personen plegen te verblij
ven.
Daar, waar de werkzaamheden ten be
hoeve van eenzelfde bedrijf worden ver
richt in afzonderlijke, doch met elkaar
in gemeenschap staande ruimten, worden
de afzonderlijke ruimten geacht, een onaf-
gescheiden geheel uit te maken j
voor het geval, dat de fabriek of werk
plaats behoort tot de inrichtingen, die
gevaar, schade of hinder kunnen veroorza
ken en niet mogen worden opgericht zon
der vooraf verkregen vergunning van het
gezag, dat de vergunning gaf tot het op
richten en van de dagteekening van het
besluit, waarbij de vergunning werd ver
leend.
De opgave, bedoeld in artikel 13, wordt
voor fabrieken en werkplaatsen, in werkiDg
gebracht vóór het in werking treden
van deze wet, verstrekt binnen drie maan
den na dat tijdstip.
Gelet op de omstandigheid, dat bij hein
tot dusver weinig aangiften als bedoeld
in evengemeld art. 27 zijn ingekomen
Maant bij deze belanghebbenden aan,
Allerlei verkeerde opvattingen doen
tegenwoordig de ronde. Daar de stem
busstrijd nadert, spreekt dit vanzelf.
En om die reden is het ook niet noo-
dig, en eigenljjk ook niet wel mogelijk,
alle, niet altijd onopzettelijke, vergis-
i singen te herstellen,
j Een tweetal van die verkeerde op-
I vattingen evenwel wenschen wij te bespre
ken, eensdeels, omdat zij bij oppervlak
kige beschouwing een soort van ge
grondheid vertoonen en ten andere,
omdat zij ook tot verkeerde gevolg
trekkingen onder onze geestverwanten
zouden kunnen leiden.
De eerste is die, dat bij het doen van
aangiften voor het bekomen van kies
recht, weinig belangstelling zou zijn
aan den dag gelegd. De eer der uitvin
ding komt, gelooven wij, aan de Amst.
Ct. toe, die het eerst gewaagde van de
electorale zweep. En het fabeltje werd
zoo mooi gevonden, dat men er voort
durend op door blijft borduren, en er
dezer dagen zelfs, ironisch natuurlijk
een „troost" in zag, wantwat
zou dat gegeven hebben met Tak's
schrijfproefEr is beweerd, dit bedoelt
men te zeggen, dat er zooveel belang
stelling voor, zooveel drang naar het
kiesrecht was en ziet, nu het
aangeboden wordt, hebben velen
dergenen, die het krijgen kunnen,
de electorale zweep noodig, om
hen naar het Stadhuis te drijven. "Wat
een stumperd was toch die Tak, en
wat onnoozele halzen zijne medestanders,
die meenden, met hunne schrijfproef vele
kiezers te maken 1 En tamelijk uit
de hoogte, misschien ook met een
tintje meewarigheid, ziet men dan op
die arme voorstanders van een zeer
uitgebreid kiesrecht neer, die met be
schaamde kaken in den hoek gezet
zijn. Doch ziet, ze zijn ganschelijk
niet beschaamd, maar een en al ver
bazing over zooveel oppervlakkig
heid I
De eerste vraag, die bij hen opge
komen zal zijn, mag wel deze geweest
zijnwas die schrijfproef van Tak
dan toch niet van meer beteekenis,
dan gij, zijne tegenstanders, altijd hebt
willen doen gelooven En dan zullen
zij er dadelijk bijvoegen, dat de nu
opgedane ervaring niet Tak's maar
van IIoüten's stelsel veroordeelt. Ze
ker, ook Tak's schrijfproef zou velen
van de stembus geweerd bebbeD, die
zonder die proef, toegelaten zouden zijn.
Maar in dat stelsel was die schrijfproef een
kenmerk van geschiktheid, niet alleen,
omdat daardoor op eenvoudige wijze
blijken kon, dat de candidaat-kiezer le
zen en schrijven geleerd had, maar ook
en vooral, dat hij belang stelde in de
openbare zaak I Dat hoofdkenmerk van
geschiktheid, dat bewijs van belangstel
ling, zou in zijn stelsel van allen ge
vraagd zijn, en dan had de electorale
zweep zeker met nog wat meer kracht en
wat meer volharding en misschien toch
nog wel met minder goed gevolg
dienst moeten doen bij geleerden en aan
zienlijken, beschaafden en vermogenden.
Dat weet, uit eigen ervaring ieder, die
wel eens een werkzaam aandeel heeft
genomen aan eene verkiezingscampagne 1
Dit kenmerk echter was niet goed in
Uwe oogen. Er moesten uiterlijk waar
neembare teekenen zijn. En toen gij ze
zocht, is het U gegaan als Tak en hebt
gij ze niet gevonden niet althans, om
het kiesrecht te brengen tot die laag
der bevolking, waar het ook naar Uwe
meening komen moest. Daar vondt ge
niets, dan wat de menschen U zelf ver
tellen zouden. En toen hebt gij langs
een omweg, voor dezen het in Tak's
ontwerp veroordeelde bewijs van belang
stelling weer binnengehaald, doch het
niet gevraagd van allen, maar slechts
van een deel. En, nu het blijkt, dat on
der dat deel er ook zijn, wien de open
bare zaak even weinig schelen kan als
den ontwikkelden en welgestelden man
nen, die ge nooit, met hoeveel zweepen
ook, naar de stembus kondt krijgen, nu
zoudt ge U veroorloven, smalend op
dat minder bevoorrechte deel des volks
neer te zien, en geheel te vergeten, dat
gij bij velen onder hen door Uwe kunsti
ge bepalingen een wantrouwen hebt
gaande gemaakt, dat niet zoo gemakke
lijk is weg te nemen? Ziet, zoo dachten
velen „wier bekrompenheid" men wel
met eenige toegeeflijkheid zal willen be-
oordeelen, nadat dezer dagen, bij de be
handeling der successierechtwet, een
boekje open gedaan is van de middelen,
waarmede vermogende lieden den keizer
onthouden, wat des keizers ia die aan
gifte heet, om ons het kiesrecht te be
zorgen, maar daarnakomen ze om
belasting vragen. En nu kan men dat
heel „min" vinden van „zulke" menschen,
maar successie, vermogensbelasting,
of invoerrechten zijn daar, om te bewij
zen, dat „zulke" menschen het niet al
leen zijn, die belastingen „naar geld"
vinden? Doch dit alles daargelaten: het
bewijs van belangstelling in de openba
re zaak paste in Tak's voorstel en gold
daarin voor allen, zoodat het in alle
kringen de belangstellenden in en de
niet belangstellenden uitsloot, het paste
in van Houten's stelsel niet, omdat
dit uiterlijke teekenen vorderde en werd
daar slechts gevraagd van een deel,
zoodat het in de meeste kringen de
niet belangstellenden toelaat, die het in
enkele weert. En als het van het ge
heel gevraagd ware, zou de belangstel
ling in de andere kringen waarschijnlijk
wel niet grooter gebleken zijn dan nu
in de onderste, terwijl bovenal de om
standigheid, dat uit zekere laag der
bevolking sommigen het kiesrecht niet
begeeren, in geenen deele bewijst, dat
het in die kringen niet zeer verlangd
wordt door hen, die weten zullen, er
een gepast gebruik van te maken.
Eene tweede verkeerde opvatting is,
dat er van het bestuur der Liberale Unie
geen centrale leiding zou uitgaan en
dat het niet krachtig genoeg naar
buiten optreedt. Het is vooral de lib.
Nederlanderdie zich daarover beklaagde.
Zonderlinge klacht, nadat vóór 14 Nov.
de Liberale Unie bestookt is met de be
schuldiging, dat haar bestuur uit de
lucht is komen vallen met program
ma's, waaraan het zoo maar de heele
partij wilde binden, en na 14 Nov. met
tal van verwijten, dat het de vereeni-
gingen, de candidaten, de gekozenen,
de Kamer, de Regeering zelfs naar zijne
hand wilde zetten en geen aasje vrij
heid van beweging overliet.
De vraag zou mogen gedaan worden,
of niet de waarheid in het midden ligt
en of niet die tegenstrijdige beschuldi
gingen het klaar bewijs leveren, dat het
t/ttie-beatuur den goeden weg gekozen
heeft Maar met die leuke vraag wen
schen wij ons niet van de zaak af te
maken. Want de beschuldiging berust
op miskenning van het karakter der
Unie. Men is blijkbaar jaloersch op
hetgeen men ziet bij andere partijen.
Daar heeft men de roomschehare
eenheid is gewaarborgd door een pro
gram, dat goedgekeurd is door de bis
schoppen, die de opperste leiding heb
ben en houden, en aan wier gezag de
partij zich heeft onderworpen. In hoever
op kerkelijk gebied zoodanige band
duurzame eenheid kan waarborgen, heb
ben wij niet te beoordeelen, maar zeker is,
dat de eenheid in het staatkundige hier
in 't wezen der zaak rust op die ker
kelijke eenheid en om die reden slechts
eene uitwendige zijn kan, niet de vrucht
is van eene gemeenschappelijke overtui
ging maar van het gezamenlijk
volgen van anderer inzichten. Of het
gezag der kerk voldoende zal zijn, om
strijd van meeningen buiten de kerk
op den duur te houdeD, blijft af te
wachten. Zeker is, dat zoodanige orga
nisatie niet past voor eene partij, waar
van een der grondbeginselen is, dat
ieders richting gegrond moet zijn op
eigen overtuiging, vrucht van eigen
onderzoek.
Daarom schijnt men dan ook meer
het oog te hebben op 'de organisatie
der anti-revolutionaire partij. Zoo'n or
ganisatie alle kiesvereenigingen aaneen
gesloten en onder de leiding gesteld
van een Centraal Comité, welks voor
zitter met krachtige hand de teugels
voert, waarlijk, dit heeft voor gemeen
schappelijk handelen op een gegeven
oogenblik veel voor. Daartoe behoort
echter een man als Dr. Abraham
Kuyper en eene partij als de anti-revo
lutionaire. En toch, bij die gaat het
ook nog maar zoover als het voeten
heeft, want de verdeeldheid in het anti
revolutionaire kamp is groot en het zijn
niet de minst belangrijke figuren en
niet de minst invloedrijke personen,
die zich afscheiden.
Wie nu weet onder de liberalen een
man te noemen, die hen leiden kan aoo-
als Dr. Küyper de zijnen leidt, en zoo
hij er ware, wie zouden zijne volgers
zijn?
Natuurlijk heeft eene organisatie als
die der anti-revolutionairen hare voor-
deelenal te zeer echter behoeven wij
om haar gemis niet te treuren, want,
zoo al door het ontbreken van uitwendi
ge banden en een uitwendig gezag, de
liberale partij ook uitwendig eene minder
sterke eenheid vertoont, door gelijkheid
van gemeenschappelijke overtuiging is
de innerlijke eenheid krachtiger en beter,
tegen allerlei ongevallen bestand. En
aangezien nu bij de liberalen de eenheid
moet voortvloeien uit gemeenschappelij
ke overtuiging, lag het voor de hand,
dat de stichters der Liberale Unie het
als hunne roeping beschouwden, eene ge
meenschappelijke overtuiging, niet door
dwang, maar door overreding te vormen
en een vereenigingspunt te zijn voor
allen, die haar deelden.
Aan het eerste deel harer roeping
heeft zij geheel voldaan. Het getuigenis
van den heer d'Aulnis de Bourouill
bevestigt, wat wij reeds lang in het
licht gesteld hebben, dat alle sociale
programma's van den tegenwoordigen
tijd variaties zijn van hetzelfde thema.
Dat thema is de uitwerking van het
manifest, waarmee de Liberale Unie in
1888 voor de natie optrad.
En nu beweren anderen, dat zij even
veel recht hebben op haar program
ma als zij
Dit komt, omdat zij minder gelukkig
was in haar pogen, om vereenigings
punt te zijn voor allen, die hetzelfde
willen. Hoe komt dat Omdat naar
liberalen aard velen de zachte banden
der Liberale Unie te knellend vinden,
en liever alleen een eigen weg gaan
dan, met anderen te zamen gaande,
den schijn hebben van eens anders weg
te volgen. Maar hoe kan men dan met
zulke ervaring voor oogen krachtiger
banden verlangen, die nog meer knel
len zouden en dus nog eer zouden af
geworpen worden
Al waren in den laatsten tijd de ge
lederen der Unie min of meer gedund,
men hoort toch weder allerwege van
kiesvereenigingen, die zich bij haar aan
sluiten. En wat het best ishare
denkbeelden hebben veld gewonnen.
Reeds dit zou haar genoeg kunnen zijn,
indien het ook niet op de toepassing
op de uitvoering in haar geest aan
kwam. Om die te kunnen bevorde
ren met de noodige kracht, ia
de steun van meerderen noodig.
En in plaats dus van tot het Unie-be
stuur het verwijt te richten, dat het de
teugels niet strak genoeg houdt, richte
men liever zijne waarschuwende stem
tot allen, die, hoewel eenes geestes, in
onbedwingbaren vrijheidszin die te zwak
geheeten teugelen toch nog te straf
vonden, en ze hebben afgeworpen. Sluit
U aaneen, allen, die op de banier der
Unie de beginselen der toekomst ge
schreven acht, sluit U aaneen, steunt
elkander, steunt Uw bestuur, niet als
tegen Uw wil gehoorzamend aan een U
opgelegd gezag, maar als volgende de
leiding dergenen, die met U in dezelfde
richting het heil des lands zoeken te
bevorderen! Eén in beginsel en met één
zelfde doel voor oogen, t wiste men niet
over de middelen, om het te bereiken,
maar reike elkander de hand, wetend,
dat eendracht maakt macht.
lijst bevat 336 namen, zijnde 108 meer
dan onder de oude kieswet.
Tengevolge van het val»
len van een vaatje, dat op het paard te
rechtkwam, geraakte donderdagochtend het
paard van den heer Smit te Anna Pau-
lowna, met een met vaatjes beladen wa
gen op hol, en kwam in de Molenvaart
terecht. Het paard was spoedig weder op
het droge en de wagen werd aan den an
deren kant van de sloot op net droge ge
haald. Gelukkig vielen er geen ongeluk
ken voor.
Prov. Staten van Noord-
Holland.
De Centrale liberale kiesvereeniging in
het kiesdistrict ENKHÜIZEN heeft eene
vergadering te Binnenwijzend gehouden,
ten einde een grostal op te maken van
candidaten voor het lidmaatschap der
Prov. Staten in Noord-Holland.
Op dal grostal werden geplaatst de hee-
len J. Zijp Kz., lid van den Raad te Yen
huizen Pool, notaris te Grootebroek j
H. J. K. van den Steen, C. de Jong, P.
Koojman en D- Kooyman, onderscheiden
lijk burgemeesters te Spanbroek, Hoog-
karspel, Andijk en Bovenkarspel.
Ineen veelgelezen land-
bouwblad worden levende padden te koop
gevraagd tegen hoogstens f 5 per honderd.
Deze worden door tuiniers in broeibakken
gezet, waar zij schadelijke insecten veror
beren.
Te MAASTRICHT hebben
twee jongens van 17 jaren zonder kwade
bedoelingen eerst met elkander gebokst en
daarna met pennemessen geduelleerd. Het
gevolg was, dat een hunner een mes
steek in de borst bekwam, die zijn leven
in gevaar brengt en zijne overbrenging
naar het gesticht Calvariënberg noodig
maakte. Dit is het tweede geval van
dien aard, dat binnen acht dagen daar ter
stede heeft plaats gegrepen.
Eergisterenochtend vroeg
hebben, voor het eerst in dit seizoen,
twee liefhebbers van badeu gebruik ge
maakt van de zwemplaats in het Zwarte-
water te ZWOLLE.
Yoor de betrekking van
gemeente-geneesheer van URK heeft zich
nog altijd geen sollicitant voorgedaan. De
jaarwedde bedraagt door mime subsidie
ƒ2000.