PLAATSELIJK NIEU W S
GEMENGD NIEUWS.
Het proces-Zola.
Quaestie-Swaag.
Tweede Kamer.
C. de Vries.
Vergadering van den Raad
der gemeente Haringcarspel, op maan
dag 14 Februari 1898.
Tegenwoordig alle leden.
1. De Voorzitter opent de vergadering,
waarna de notulen der vorige vergadering
worden voorgelezen en goedgekeurd.
2. De Voorzitter deelt medea. dat
bij de laatstgehouden verificatie der kas
van den gemeente-ontvanger, dato 28 De
cember 1897, aanwezig ia bevonden eene
som van f 2952.92.
b. dat de verordening tot heffing van
50 opcenten op de personeele belasting
dezer gemeente bij Koninklijk b;sluif,
dato 28 December 1897 no. 17, is goed
gekeurd.
Voor kennisgeving aangenomen.
3. Wordt voorgelezen een verzoek
schrift van den heer S. Klinkenbijlonder
wijzer in het Waarland, om hem wegens
zijne benoeming als zoodanig te Gorinchem,
eervol ontslag te willen verleenen tegen
11 Maart 1898.
Verleend.
4. In verband met het gering aantal
kinderen, 'twelk thans de school te "Waar
land bezoekt, (volgens de statistiek be
droeg het op 1 Januari dezes jaars 65),
stellen Burgemeester en Wethouders voor,
ter voorziening in de vacature Klinkenbijl
eene onderwijzeres te benoemen op eene
jaarwedde van f 600. Daardoor wordt dan
een bedrag van f 150 uitgewonnen, 'twelk
thans wordt uitgekeerd aan Mej. de Winter,
voor het geven van onderwijs in de nuttige i
handwerken aldaar.
Hieromtrent is aan het hoofd der school,
den heer Plaatsman, advies gevraagd, die
bij schrijven van 9 dezer als zijn gevoe
len mededeelt, dat de benoeming van eene
onderwijzeres aan zijne school ten zeerste
moet worden ontraden, op grond
//dat het gering aantal kinderen, die
thans de school bezoeken, slechts van tij-
delijken aard zal zijnmet primo Mei,
wanneer weer nieuwe leerlingen worden
toegelaten, zal het aantal stijgen tot 80;"
„dal het geven van goed onderwijs aan
een drie- k viertal klassen de physieke
krachten van menigen onderwijzer te bo
ven gaat, zoodat dit zeker ten opzichte
van eene onderwijzeres in verhoogde mate
het geval zal zijn, daar niet in het aantal
kinderen, doch in het aantal klassen de
moeilijkheid van het geven van goed
onderwijs schuilt;#
,dat de eenheid van het onderwijs ten
zeerste wordt geschaad, wanneer de onder
wijzeres in de schooluren onderwijs moet
geven in de nuttige handwerken#
vdat de regeling, zooals die thans al
daar bestaat, n.1. dat op den vacantiedag
onderwijs in de nuttige handwerken
wordt gegeven, zijns inziens zeer is toe te
juichen, en veeleer in de andere scholen
diende te worden ingevoerd dan daar,
waar ze reeds bestaat, te doen verdwijnen.#
De voorzitter deelt nog mede, dat hij de
vorige week met den heer Airondissements-
Schoolopziener deze zaak heeft besproken.
ZijoEd. heeft daarbij te kennen gegeven
geheel met het voorstel van Burgemeester
en Wethouders in te stemmen en zijne
medewerking te willen verleenen.
Bij de hierop gevolgde discussie blijkt
men het algemeen met het voorstel van
Burgemeester en Wethouders eens te zijn,
en acht men het gewenscht, eene onderwij
zeres aan te stellen. Waar op andere
scholen gedurende de schooluren onderwijs
in de handweiken gegeven wordt, kan
dat toch in 't Waarland ook geschieden
en daarbij mag het belang der gemeente
niet uit het oog worden verloren.
Met algemeene stemmen wordt dan ook
besloten, sollicitanten naar de betrekking
van onderwijzeres te Waarland op te roe
pen op eene jaarwedde, behoudens nadere
goedkeuring, van f 600.
5. Wordt ter tafel gebracht een ver
zoek van Neeltje Kos aan het Verlaat, om
haar voor rekening der gemeente een kuDst-
been te verschaffen.
Op voorstel van den voorzitter wordt be
sloten, alvorens daartoe over te gaan, het
advies in te winnen van den gemeente
geneesheer.
6. Worden gelezen verzoekschriften
van de heeren C. Spaans Jbj. en D. Hoo~
geboomom aan ieder hunner in koop af
te staan 100 M2. grond aan den Koorn-
dijk, teneinde daarop eene woning te bou-
,wtu.
Besloten wordt, behoudens de goedkeu
ring van h.h. Ged. Staten, de gevraagde
•bouwterreinen te verkoopen tegen den prijs
van 50 cent de M*., nadat te voren de
bedoelde grond aan den pnblieken dienst
zal zijn onttrokken.
7. Ten slotte wordt voorgelezen een re-
quest van de Noorder Stoomtramvereeniging,
gevestigd te Schagen, met veizoek voor
i 10.000 aandeel te nemen iD de ont
worpen stoomtram Alkrnaar-Schagen, of
rer tt-garaDtie voor dat kapitaal toe te
zeggen en daarenboven eene bijdrage in
e< ns van f 100 ter bestrijding van de
voorloopige onkosten.
De Voorzitter zegt, dat eerst het plan
bestond, een zijtak van Schoorldam tot
Warmenhuizen aan te leggen, door eD voor
rekei ing dier gemeente, doch daartegen zijn
Lter bedenkingen gerezen.
De heer Borst ziet alleen dan voor de
geme<nte Haringcarspel eenig belang in
de ontworpen tramlijn, wanneer een zijtak
tot Warmenhuizen wordt aangelegd, doch
die aanleg moet zijns inziens niet geschie
den voor rekening der gemeente "Warmen
huizen, maar worden opgenomen in het
plan der vereeniging, opdat de voordeeleu,
verkregen door de genoemde zijlijn, ge
heel ten bate komen der vereeniging.
De heeren Bijpost en Keesom ejju ook
van oordeel, dat de lijn, zooals die voorloo-
pig is ontworpen, voor deze gemeente
geenerlei voordeel oplevert, en huns inziens
is het wenschelijk, dat de gemeente zich
onttrekt aan het nemen van aandeelen of
het geven van rentegarantie, tenzij op
voorwaarde, dat de zijlijn tot W armenhui
zen alsnog in het ontwerp worde opgeno
men.
De voorzitter zegt: „Wanneer de ge
meente niet anders dan op deze voorwaar
de de zaak wil steunen, meet toch mijns
inziens de f 1C0, die gevraagd wordt ter
bestrijding van voorloopige onkosten, wor
den toegestaan. Dan wordt de vereeniging
in staat gesteld, uitgewerkte plannen te doen
opmaken, die noodig zijn om rentelooze
voorschotten te verkrijgen van Rijk en
Provincie, en komt de tram tot stand, dan
worden die gelden weder teruggegeven."
Hieromtrent wordt besloten, f 100 voor
voorloopige onkosten toe te staan en alleen
dan, wanneer een zijtak naar Warmenhui
zen wordt opgenomen in het ontwerp, het
verzoek om aandeelen te nemen of reutega-
rantie te geven, nader te overwegen.
8. Da vergadering gaat hierna in co
mité tot regeling van het kohier van den
hoofdelijken omslag voor 1898. Na hero
pening der vergadering wordt het vastge
steld op 3139.50.
De gewone rondvraag niets opleverende,
wordt de vergadering door den Voorzitter
gesloteD.
De Reder ij kerskamer te
Haringhuizen zal in het laatst dezer
maand hare eerste uitvoering geven.
Opgevoerd zullen worden //Janus Tulp"
van Justus van Maurik en //Het bedrogen
drietal."
Zooala in de Schager Cou
rant was geaunonceerd, zou maandagavond
j.1. de heer C. P. 1. Bigot van Amsterdam
in het locaal van den heer P. Haringhuizen
te Nieuwe Niedorp als spreker optre
den, daartoe uitgenoodigd door het departe
ment van 't „Nut".
Een talrrjk publiek vulde dan ook te
ruim half acht de eeuwig groene zaal. Na
de gewone opening en verwelkoming door
den heer Ds. Pan der Meulen, voorzitter
van 't „Nut", droeg de heer Bigot achter
eenvolgens zijn verschillende nummers
voor en oogstte daarmee telkens een warm
applaus. Het is den heer Bigot gegeven,
zijn gehoor een ganschen avond te boeien
en hoogst aangenaam en opgewekt bezig
te houden. Men zat te schudden van het
lachen of had medelijden met den armen
ond-strijder van '30. Een minister, die er
gemakkelijk een wet op de pensioneeriDg
van dia oud-strijders wil doorhalen, kaD on
getwijfeld niet beter doen, dan de honderd-
vijftig „geachten# te vergasten op de
ze creatie van den heer Bigot
Het Nut deed een dankbaar werk door
het inviteeren van dezen spreker. Moge
het, zooals ook de heer Van der Meulen
in zijn sluitiDgswoord te kennen gaf, door
het toetreden van vele leden, ook een vol
gend jaar in staat zijn, het publiek een
zoo prettigen avond te verschaffen.
De werklieden, die had-
den aangenomen zand te varen ten behoe
ve der stoomtramlijn Schagen-Wognum-
Hoorn, hebben den arbeid gestaakt, om
dat ze h. i. het zand, ouder Obdam,over
grooter afstand moesten vervoeren, dan in
de vcorwaarden omschreven was.
De heer Yan der Zwaag
deed dezer dagen te TJALLEBERD
rekenschap van zijn houding als Kamer
lid. Bij het debat werd hem de vraag
gedaan, of hij de voorgeschreven eeden
zou afleggen bij de inhuldiging der Konin
gin. De heer v. d. Zwaag antwoordde
hieropffals ik er Diet voor weg kan, stel
ik mijn mandaat in handen der kiezers.#
N. G. C.
De officier van Justitie
bij de Airondissements-RechtbaDk tt ALK-
MxAAR maakt bekend, dat terzake van de
onteigening ten algemeenen nutte, ten name
van de Stoomtramw. Maatschappij „West
friesland", gevestigd te Hoorn, voor den
aanleg van een spoorweg van Schagen naar
Wognum, het onderzoek der deskundigen,
benoemd bij vonnis dier Rechtbank van den
derden Eebiuaiil898, ten tinde op te nemen
de perceelen liggende in de gemeente Bar-
singerhorn, thans kadastraal bekend in Sec
tie C, No. 745,748 en 758, en omtrent de
schadeloosstelling, die in deze zal moeten
worden toegekend, advies uit te brengen,
zal geschieden op maandag 21 Febr. 1898.
Als deskundigen zijn benoemd de b.h.
8. de Jong te Oudcrp, J. Blom en
J. M. de Sonnaville te Alkmaar.
Naar Evolutie meldt, is de
vrouw, die op de aanstaande Nationale
Tentoonstelling van Vrouwenarbeid als
typografe werkzaam zal zijn, de echtge-
noote van den bekenden J. K. van der
Veer. Zij zal een snel- en een drukpers
tot haar beschikking hebben en door eeni-
ge vrouwen en meisjes bijgestaan worden.
Allerlei klein drukwerk zal er besteld kun
nen worden en uitsluitend door vrouwen,
staande het bezoek, gereed worden gemaakt.
Op dit oogenblik is de eebtgenoote
van den heer v, d. Veer in Nederland de
eenige aan het bkd tekende typrgrafe en
drukster.
De Tweede Kamer zal hare werkzaam
heden hervatten op dinsdag 1 Maart,
's nam. 2 uur.
In deze vergadering zal worden
overgegaan tot trekking der afdeelin-
gen, wtlke het wetsontwerp van den per
soonleken dienstplicht zullen onderzoeken.
lAfdeeling Landbouw.
Wij vernamen, dat de koopprijs van het
hnis aan het Tournooiveld te VGRAVEN-
HAGE, bestemd tot inrichting van de bu-
reaux der afdeeling Landbouw van het
ministerie van Binnen'.andsche Zrken
f60.000 bedraagt. Da koop is door het
Rijk gesloten, behoudens goedkeuring van
de wetgevende macht. Het wetsontwerp,
waarbij'de bekrachtigiug gevraagd wordt,
zal eerstdaags bij de Tweede Kamer inko-
men. t>
De hoofdcommiezen bij het minrstene
van Binnetilandsche Zaken, mr. Salverda
de Grave en mr. Roest, ber.ever.s de com
mies van het departement van Waterstaat,
Handel en Nijverheid, de heer Capel, zijn
bestemd om bij de afdeeliug Landbouw ete
worden werkzaam gesteld. Hbld.
De minister van binnen-
landsche zaken heeft ter kennis van be
langhebbenden gebracht, dat met 1 Septem
ber de betrekking van drrecteur der te Den
Helder te vestigen rijks hoogere bnrger-
school met 5-jarigen cursus te vervullen
is. Jaarwedde f 3000.
OUDKARSPEL, Februari. Er
bestaat nagenoeg zekerheid, dat spoe
dig een sauvang zal worden gemaakt
met den aanleg der tramlijn van Alkmaar
naar hier. Reeds is voor f 75.000 geteekend,
en binnen korten tijd zal de nog ontbreken
de f 50.000 bijeen zijn gebracht. Met groot
verlangen zien de bewoners van den Langen-
dijk naar het tot stand komen dezer com
municatie uit, die in eene reeds zeer lang
gevoelde behoefte zal voorzien.
Schagen, 16 Februari 1898.
Het was dan j.1. zondag a-
vond voor de derde maal,datFllil0tecllui6
van Wieringerwaard optrad met hare beide
stukken De Oude Kassier en Eigenzin
nigheid. Waren de beide malen in de
Wieringerwaard velen, zeer velen opgeko
men om Philotechoie en vooral den heer
Groneman nog eens te zien spelen, de oude
roem van de kamer en de goede roep
die er van de opvoering van deze beide
stukken was uitgegaan, had zondagavond
j. 1. ook de zaal van den heer Dv. Twui-
ver doen vullen.
En hoe zal de indruk zijn geweest?
Wij twijfelen er geen oogwenk aan, of die
kan niet anders dan uitstekend zijn. De
goeds zorg, de smaak, die aan den dag
werd gelegd bij de aankleeding der too-
neeltjes, bracht al dadelijk een ieder
in de goede stemming. Wij, die daar in
de zaal zitten, zien gaarne, dat
alle best Wordt gedaaD, ook in kleinighe
den, dat alle zorg er aan wordt besteed,
om het ons zoo smakelijk mogelijk te
bereiden.
En 't spel Ja, wij hebben daarover
reeds een overzicht en indruk gegeven.
Wat willen we daar nog aan toevoegen
We kunnen nogmaals zeggen, dat de heer
J. L. 1. Groneman wederom uitstekend
was, nogmaals zeggen, dat zijn spel be
wondering afdwingt en hij is geweest de
oude Kassiernogmaals zeggen dat de
heer Wijker de moeilijke, hoogst moeilijke
en veeleischende rol, die hij op zijn
schouders had, zeer verdienstelijk en am
bitieus heeft vertolkt, maar dat hij ook
zondagavond ons niet geheel heeft bevre
digdnogmaals zeggen, dat mejuffrouw
A. Groneman wederom het lieve, zachtmoe
dige, edtilbartige kind van den koopman
Yan Elten is geNeen, wij zullen
niet voortgaan. We kunDen niet beter
doen, dan er ons bij te bepalen, door naar
waarheid te getuigen, dat het zondagavond
een goed verzorgde, uitstekend geslaagde uit
voering was en dat, hoewel de zaal gevuld
was, de afwezigen zeer groot ongelijk hebben
gehad. Wij hopeD, dat Philotechnie ons
niet al te lang op een volgend bezoek zal
laten wachten.
De gezelligheid en aangename stemming
werd niet weinig verhoogd door de goede
muziek van eenige heeren der Kon. Ned.
Marine-Kapel van Den Helder, onder lei
ding van deu heer L. A. Schouten.
Bal was het slotnummer van den avond.
Op de alphabetische voor-
dracht voor hoofd der school te Haar
lemmermeer komt o. a. voor onze
plaatsgenoot, de heer J. C. Visseronder
wijzer aan onze gemeenteschool.
Het personeel aan ons
station is uitgebreid met een leerliDg-as-
sistent, N. Gomes van Den Helder en een
leerling-klerk, L. C. v. d. Berg van An
na Paulowna.
Deheer A. Weltevreden, evan
gelist op SchouweD, hield dinsdag j.
eene stichtelijke bijeenkomst in de Cé ès,
die in hoofdzaak in eene vertooning van
lichtbeelden bestond. Tafereelen uit de
land- en volkenkunde, voorvallen uit het
Oude Testament, grepen uit het daaglijksch
leven, werden voor en na op het wit'.e
doek gebracht en dooreen korte toespraak
verduidelijkt.
Bij afwisseling werd een godsdienstig
lied gezoDgeD. Bij de vertooning van de
beeltenis van koningin Wilhelmina, klonk
het j/Wien Ntêrlandsch Bloed" door de
zaal. Ruim honderd personen woonden
de vergadering bij. Een kindervoorstel
ling die de avondbijeenkomst was vooraf
gegaan, had een bijzonder druk bezoek.
Zondagnacht overleed op bijaa 74-jari
gen leeftijd alhier een onzer meest bekende
ingezetenen, de heer C. de Vries.
Het was hem niet gegeven, na een zeer
werkzaam leven, waaruit hij zich pas on
langs had teruggetrokken, hier eenige ja
ren van welverdiende rust te mogen door
brengen. Onze oude de Vries, zooals bij
in de wandeling werd genoemd, heeft onze
gemeente niet minder dan 37 jaren als
marktmeester gediend; 22 jaren was hij
onze gemeentebode, eveneens 22 jaren
waagmeetter, ditzelfde aantal dienstjaren
telde hij als bode van de baDne eo den pol
der Schagen en als bode van de Scheger
en Niedorper koggen. Yoegt men hier nog
bij, dat hij 21 dienstjaren bij de poste
rijen, 48 dienstjaren als bode bij het be
grafenisfonds achter den rug had, 26 jaren
een meubelhandel heeft gedreven en nog lan
ger lijd aan het hoofd heeft gestaan van
een uitgebreide zaak in wijnen en gedis
tilleerd, dan mag zeker met recht gezegd
worden, dat dezs man weinig rust in zijn
leven heeft gekend en het //arbeid adelt#
ten volle op hem van toepassing mag ge
noemd worden.
Den ouden heer de Vries zq een ruste in
vrede van ganscher harte toegewenicht.
Onze plaatsgenoot J. van
Scheijen heeft tegen 1 April a. s. ontslag
gevraagd als postbode.
Onderwijzer: F rits, welke
is de kortste maand van 't jaar.
FritsAugustus, meester.
Onderwijzer En dat waarom
FritsDan is 't vacantie.
Jong vrouwtje (trotsch):
Willem zegt altijd, dat er niemand zoo
kookt als ik.
Oom (met een medelijdenden glimlach):
En de arme jongen kan daarin wel gelijk
hebben ook!
Hoe hooger, hoe slech
ter. Jacobus I van Engeland vroeg aan
Bacon, zijn kanselier, wat deze dacht van
den franschen gezant, een man van oDge-
wone lengte, die op audiëntie geweest was.
Sire, antwoordde Bacon, menschen
van die afmeting doen me altijd denken
aan huizen met vijf of meer verdiepingen,
waarvan in den regel de bovenste't slechtst
is ingericht.
Het vergaaD van de „Veen-
dam".
Omtrent het vergaan van de Veendam
lezen wij in een telegram uit New-
York aan de Parijsche Herald
//Kapitein Stenger, de gezagvoerder van
de Veendam, verklaart, dat bij hooge zee
een krachtige storm uit het Noordwesten
blies. Te 5 u. 17 min. in den avond van
6 Febr., op 49» 35' N.B. en 20° 1' W.
L. stootte de Veendam op een wrak of een
stuk van een wrak onder water, dat waar
schijnlijk een gat ia deu bodem deed ont
slaan en de as brak.
„Hoewel met alle kracht, ook door de
passagiers, werd gepompt, maakte de stoo-
mer snel water en werden de booten ge
reed gemaakt. Toen de achtersteven begon
te zinken, omstreeks half een in den mor
gen van 7 Februari, werden de lichten van
een stoomschip waargenomen. Het stoom
schip, de St. Louis, antwoordde op de nood
seinen van de Veendam.
„Te 1 u. 43 min. werd een begin ge
maakt met het overbrengen der reizigers
en bemanning vaD het zinkende stoomschip.
Daartoe werden drie booten van de St. Louis
gebruikt, terwijl de mannea van de
Veendam aan het pompen bleven. Te 4
u. 58 min. waren alle opvarenden zonder
eenig ongeval over, hoewel het reddings
werk zeer werd bemoeilijkt door de zwa
re zeeën. Toen de laatste boot afstootte,
werkte de Veendam zwaar en zonk de ach
tersteven snel.
^Kapitein Randle (van de St. Louis)
verklaart, dat kapitein Stenger en de offi
cieren van de Veendam handhaafden een
uitstekende tncht aan boord en bekwame
hulp boden bij het reddingswerk. De rei
zigers aan boord van de St. Louis stelden
een adres, waarin hulde wordt gebracht aan
den moed, door de bemanning van de St.
Louis bij de redding betoond.#
Merkwaardig.
Professor wordt op weg Daar huis door'n
stortbui overvallen. In gedachten verzonken
bemerkt hij pas bij de voordeur, dat het
regent. Onmiddellijk steekt hij zijn para
pluis op, en terwijl hij de trap opgsat
mompelt hrj Merkwaardig, merkwaar
dig, nauwelijks steek ik m'n parapluie op,
of het houdt op met regenen
W onderl ij ke jager 8.
Te Budapest is de statistiek verschenen
waaria men lezen kaD, wat de gezamenlijke
boheemsche jagers geschoten hebben. Het
is een vreemde buit. In het begin toont
de lijst niets dan namen, die bekend ge
noeg in jagersooren klinken patrijzen, fa
zanten, hazen, enz. Maar daarna blijkt,
dat de boheemsche jagers bovendien niet
minder dan 15.000 honden en 9039 kat
ten geschoten hebben. Twee paarden zijn
slechts door het moordend lood getroffen,
daarentegen hebben de koeien en kalveren
het erger moeten ontgelden en zijn 15 koeien
eu 32 kalveren, benevens 129 sehapeD,
door kortzichtige jagers neergeschoten.
Het merkwaardigste van alles is, dat
2050 menschen getroffen zijn, waarvan er
50 gedood zijn. Het is te begrijpen,
dat de strafrechter wegens overtredingen
va» de jachtwetten in het geheel
75.888 dagen gevangenisstraf en
boeten tot een bedrag van 2y2
millioen francs heeft moeten uitdee-
len. De „Débats" stelt den boheemschen
jagers voor, om evenals Tartaria de Taras-
con de muts in de hoogte te gooien en
daarop te schieten.
Bij de zitling van zaterdag 12 Februari
was het om het paleis van justitie veel
kalmer.
Die zitting bracht het einde van de
confrontatie van kolonel Picquart met an-
dere officieren van den generalen staf. De
verklaringen van kolonel Picquart en ko
lonel Henry staan lijurecht tegenover el
kaar.
Kolonel Picquart protesteert tegen de
woorden van kolonel Henry en handhaaft
krachtig zijn ontkenningen.
Kolouel Henry roept uit*Ik handhaaf
beslist mijn verklaringen
,/Picquart heeft gelogen."
Kolonel Picquart verzoekt een nadere
verklaring te mogen geven en vertelt:
„Kulonel Henry, majoor Lauth en an
deren, daarin bijgestaan door majoor Du
Paty de Clam, brachten tegen mij afschu
welijke beschuldigingen in, omdat zij niet
wilden, dat men aan het werk zon tornen.
Ik voor mij meen, dat klaarheid moet wor
den gebracht. Na overstelpt (e zijn met
beleedigicgen, nu ik op het punt sta nit
het leger weggejaagd te worden, beweer ik,
dat ik het slachtoffer ben van mijn goede
trouw en van mijn zuivere honding."
Toen de verdediger Clémenceau eenige
ophelderingen wenscht te vragen, ontneemt
de voorzitter hem het woord.
De advocaat D e in a n g e, de verdedi
ger van kapitein Dreyfus, komt voor.
Mr. Labori verzoekt den getuige te willen
spreken over de zaak-Zola in verband met
de zaak-Esterhazy.
Mr. Demange geeft een verhaal der fei
ten en verklaart, waarom hij zieh Diet tot
den minister van justitie wendde: „Ik sprak
er over met de regeering, maar bemerkte,
dat deze van een herziening niets wilde
weten."
Mr. Labori: „Waarom achtte men een
herziening mogelijk
Mr. Demange: „Omdat men na de ont
hulling vau den heer Sallés de overtuiging
had gekregen, dat de wet geschonden was".
Mr. Olémenceau vraagt den getuige, of
hij het oog heeft op een vertrouwelijka
mededeeling van dan heer Sallès, tot wien
een lid vau den eersten krijgsraad had ge
zegd, dat in de raadkamer een geheim stok
was medegedeeld.
Mr. Demange: „Ja zeker!" (Ontroering).
De voorzitter zegt, maar te laat: „Ik zal
deze vraag niet stellen". (Langdurig gelach).
Mr. Labori vraagt, of het facsimile van
het borderel, dat door de ^Matin" werd ge
publiceerd, niet een duidelijke gelrjkpnis
vertoonde met het origineel, hetgeen door
generaal De Pellieux wordt ontkend.
Mr. Demange: „De gelijkenis was tref
fend".
Mr. Labori vraagt verder, of het het ori
gineel van het borderel was, dat aau deu
krijgsraad werd voorgelegd.
Mr. Demange „De leden vau den krijgs
raad, de regeeringscommissaris en ik zelf
hadden een photographie, die door Bertil-
lon was vervaardigd. Na de zitting nam
kolonel Mauve, die presideerde, ons allen
onze photograpkieën af, deed ze in eeu
enveloppe en vernietigde ze, geloof ik. Ik
meen zelfs te weten dat ze verbrand wer
den. Ik weet niet, of het cliché ook ver
brand is".
De afgevaardigde J a u r s wordt ge
hoord. Hij zegt, dat hij tegenwoordig was
bij de zitting van den krijgsraad, die Es-
terhazy vrijsprak. Hij houdt vervolgens
een gloeiende toespraak, waarin hij vele
handelingen van hen, die het onderzoek
hebben geleid, hekelt. Deze redevoering
heeft uit een politiek oogpunt groote
waarde.
Daarna wordt een begin gemankt met
het verhoor van den heer Bertillon, schrift
kundige, op wiens verklaringen Dreyfus
mede is veroordeeld.
In de zitting van maandag wordt het
verhoor van dezen getuige voortgezet, maar
de uitvoerige behandeling, die hij beloofde
te zullen geven over het schrift van het
borderel, weigerde hij nu te doen.
Bertillon zegt, dat, na er over te heb
ben nagedacht, hij meeat, geen machtiging
te moeten vragen om de photographieën,
die hij gemaakt heeft, mede te brengen.
Hij heeft begrepen, dat hij de beloofde de
monstratie niet kan doen.
De afgevaardigde Hubbard, nu als ge
tuige opgeroepen, verklaart, dat zijn neef
Bertillon het schrift van Esterhazy niet
heeft willen zien, daar hij dien den stroopop
noemde van de jodeD. Hij verklaarde ver
der, dat Bertillon beweerd had, ervan over
tuigd te zijn, dat Dreyfus de schuldige
was.
Hubbard zeide nog, dat generaal Jnng
hem verklaarde, dat wat aan de bureaux
van den generalen staf gebeurde, afschu
welijk was.
Vervolgens wordt de schriftkundige Tey-
sonniöres gehoord, wiens verklaringen, als
zou hij overeenstemming tusschen het
schrift van den veroordeelde en dat van het
bordereau hebben geconstateerd, geheel
worden te niet gedaan door de uitspraak
van den volgenden getuige, den oud-minister
Trarieux, die bij de bestudeering van het
schrift ten zeerste getroffen was door het
verschil daartusschen. Verder vertelt de
minister de eigenaardige gebeurtenis van
hef dossier Dreyfus, dat bij Teysonnière» in
zijne woning door diens keukenmeid was
gevonden. De heer Trarieux bad hem den
raad gegeven, het dossier goed te bewaren
en als hij den persoon, die het had neerge
legd, had ontdekt, daarvan kennis te geven
aan het ministerie van oorlog. Teysonnières
had hem later verteld, aan dat ministerie
zeer slecht te zijn ontvangen.
DaarnB worden nog eenige schriftkundi-