42ste Jaargang Uo. 3350.
Zondag 2 Octoter 1898.
eerste blad.
kénSisgevTng.
en
Dit blad verschijnt tweemaal per weekWoensdag-
Zaterdagavond. Bij inzending tot 's morgens 9 ure, worden
ADVERTENTIEN in het eerstuitkomend nummer geplaatst.
INGEZONDEN STUKKEN één dag vroeger.
jBureau: S€M1GÜN. liaan, 1> 4.
UitgeverP. TRAPMAN.
MedewerkerJ. WINKEL.
Prijs per jaar f 3.Franco per post f 8.60.
Afzonderlijke nummers 5 Cents.
ADVERTENTIEN van 1 tot 5 regels f 0.25;iedere regel meer 5 ct.
Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
Dit nummer beslaat uil
twee bladen.
Bekendmakingen.
Gemeente Schagen.
Inkwartiering.
Binnenlandse!) Nieuws.
Dirkshorn.
SCHAGER
Alisieei Wicnws-
i
COURANT.
AlitrtdtiB- Lulliiillil
POLITIE.
Ter Sectetarie dezer gemeente worden in
lichtingen verzocht omtrent een verloren
armband en kunnen inlichtingen worden
verkregen omtrent een gevonden paar-
dedeken.
Burgemeester en Wethouders der Ge
meente Schagen brengen ter kennis vsn
d» Ingezetenen, dat de LIJST betrekke
lijk de. INKWARTIERING, bedoeld bij
Art. 17 der Wet van 14 September 1866,
(Staatsbl. no. 138) is vastgesteld en ter
voldoening aan evengerceld Wetsartikel,
gedurende 14 dagen voor een elk ter in
zage aau het Raadhuis is nedergelegd, en
alzoo van af heden tot den Tienden Oc-
tober,
Wordende tevens ter kennis gebracht, dat
zij, die tegen gemelde Lijst bezwaren heb
ben in te brengen, zulks schriftelijk be-
hooren te doen aan Burgemeester en
Wethouders, binnen 14 dagen na bet
einde der ter visielsgging en alzoo vóór
den lOen October 1898.
Schagen, den 26 September 1898.
Burgemeester en Wethouders voorn.,
(get.) S. BERMAN.
De Secretaris,
(get.) DENIJS.
1
I.
Telkenjare, wanneer de troonrede is
uitgesproken, biedt de Minister van
Financiën in de 2de vergadering van de
Tweede Kamer de Staatsbegrooting voor
het volgende jaar aan en houdt daarbij
een rede, die, met het oog op het on
derwerp, „de millioenenrede" wordt
genoemd.
Zoo ook geschiedde het in de zitting
van den 23slen September j.1. en met
te meer belangstelling werden des Mi
nisters cijfers gevolgd, omdat men wist,
dat voor sociale hervormingen geld zou
noodig zijn en tot nu toe aan velen
niet duidelijk was, waaruit, bij de be
staande financieel® verhoudingen, dat
geld zou vloeien. Wel was den 8sten
September door den minister Piersou
een wetsontwerp ingediend tot verhoo
ging der accijnzen op gedistilleerd en
wijn, maar de mededeeling, in de Me
morie van Toelichting gedaan, dat daar
door een vermeerdering van jaarlijksche
inkomsten kan worden verwacht, die
op den duur niet meer dan f 1.600.000
f 1.700.000 zal bedragen, toont aan,
dat dit bedrag meer moet dienen om
een gaatje stoppen, dan om nieuwe
dingen te bekostigen.
Dit is dan ook zoo de uitkeeringen
aan de gemeenten vallen uit de hand, zijn
hooger dan de minister gedacht heeft.
„Hoewel de kosten van den Staatsdienst
blijven toenemen, ook de rijksmiddelen
stjjgen", zegt de minister. Zonder het
tegenvallertje der hoogere uitkeeringen
aan de gemeenten, dan waarop men gere
kend had, zou „voorshands geene ver
sterking van inkomsten van het Rijk
noodig zijD", waaruit de conclusie valt
te trekken, dat wij ons anders juist had
den kunnen bedruipen.
Dien indruk maakt de millioenenrede
dan ook op iedereen, die haar onpartij
dig nagaat. Ons bestek gedoogt niet haar
in bijzonderheden na te gaan toch wil
len wij enkele cijfers geven.
Er is voor den dienst 1899 een te
kort van bijna twaalf millioenmaar
"laar de minister rekent op drie milli-
0e& besparingen en hij van dit tekort
rui® 7 millioen plaatst onder de buiten
gewone uitgaven, wordt het teruggebracht
tof het bescheiden sommetje van onge-
veer anderhalf millioen, dat dan weer
gedekt wordt door de verhooging der
accijnzen op gedistilleerd en wijn.
Ook bij de nieuwe begrooting zien we
weer, dat het grootste kwaad altijd de
nationale schuld is. De Regeering heeft
ruim negen millioen meer noodig dan
in 1898. Daarvan is alleen vijf millioen
bestemd voor meerdere rente, aflossing
en amortisatie.
Vooral Financiën en Waterstaat vra
gen daarna het leeuwendeel der nog
overige vier millioen.
Tegenover deze hoogere uitgaven staat
het ruimer vloeien der middelen, die het
Rijk in staat stellen de uitgaven te
doen welke noodig geacht worden.
Nu rekent een Minister van Financiën
niet als een gewoon particulier. Deze
zegt, wanneer hij zijn begrooting maakt
„ik heb voor het volgende jaar een in
komen van zooveel guldens, dus ik kan,
zoo noodig, ook zooveel guldens uitge
ven" maar een Minister van Financiën
zegt„ik heb voor het volgend jaar
zooveel millioenen noodig, nu moet ik
zorgen dat ik die millioenen, wanneer
zij niet reeds uit de middelen aanwezig
zijn, vind".
Nu achtte de Minister het „sterke"
toenemen der middelen met ongeveer
zeven millioen het lichtpunt in den toe
stand der financiën. „Te betreuren is
het", zeide hij, „dat in weerwil daarvan
verhooging van een tweetal accijnzen
moest worden voorgedragenmaar
verwondering behoeft dat niet
te baren, wanneer men nagaat,
welke zware offers in den jongsten tijd
van de schatkist zijn gevergd. De nieu
we wetgeving op het personeel en die
op de uitkeeringen aan de gemeenten
gaven wel verlichting van druk, maar
kostten aan het Rijk een som, die voor
1899 op ruim acht millioen kon worden
geschat, terwijl de conversie der 3y2 pet.
Nationale schuld voor Nederland slechts
eene besparing gaf van bijna f 2.000.000
en vele takken van dienst een zeer nood-
kelijke uitbreiding ondergingen".
Men heeft den Minister Pierson steeds,
en ook nu weer, een beminnelijk opti
misme verweten, en ofschoon wij erken
nen, dat het toenemen der middelen is
een lichtpunt, toch moeten wij er op
wijzen, dat, wanneer die sterke toene
ming niet kon worden geconstateerd, het
tekort nog grooter zou zijn, en wij, om het
te dekken, niet zouden kunnen volstaan
met het gemakkelijke en in Nederland
steeds gebruikelijke middel om den ac
cijns op het gedistilleerd met drie gul
den, en den wijn-accijns met vijf gulden
te verhoogen, te meer omdat de Minis
ter van het dienstjaar 1898 geen gun
stige uitkomst voorspelt, waar hij het te
kort bijna één millioen hooger rekent,
dan waarop het ten vorigen jare was
geraamd.
Maar al bleek uit alles, dat de verhoo
ging van den accijns op gedistilleerd en
wijn niet noodig was, dat de minister,
wat betreft het jaar 1898, voor een en
kele maal door een donkeren bril heeft
gekeken, in één woord, al zou het blij
ken dat de Nederlandsche Staat financi-
ëel de beide einden gemakkelijk aan el
kander kon binden, dan nog zouden ve
len vragen van waar zullen wij de mid
delen halen om de uitgaven te bekosti
gen, welke het sociale program der re
geering na zich zal sleepen
„De minister Pierson" zoo rede
neert men „behandelt de zaak geheel
en al als administrateur. Wij hebben
zóóveel noodig voor den dienst 1899.
Justitie, Binnenlandsohe Zaken, Marine,
Nationale Schuld, Financiën, Waterstaat,
verlangen ongeveer negen millioen meer,
de middelen zullen ongeveer zeven mil
lioen meer opbrengen, een nieuw wetje
op den accijns op gedistilleerd en wijn
bezorgt ons het restant en dan zijn wij
klaar. Aan de toekomst schijnt de minis
ter niet te denken of niet te willen den
ken. Zijn hoogste ambitie schijnt te zijn
de assen van het wagentje van staat
zóó goed te smeren, dat het zonder pie
pen of kraken opnieuw een jaar kan
loopen. Niets meer."
Schijnbaar hebben zij, die zoo spreken,
gelijk immers wij lezen in de Troonrede
„Voorstellen tot verzekering van werk
lieden tegen de geldelijke gevolgen van
ongelukken en in het belang van het
onderwijs en de bescherming dei jeugd
hebben U reeds bereikt.
„In dit zittingjaar zal op den ingesla
gen weg worden voortgegaan.
„Ik hoop U ontwerpen te kunnen aan
bieden tot verbetering der woningtoe
standen, tot het tegengaan van overma-
tigen arbeid van volwassen mannen in
fabrieken en werkplaatsen, en tot her
ziening der drankwet".
Dat alles zal geld kosten en, zooals
wij in ons vorig artikel sohreven, hadden
ook wij de hoop, dat de Regeering wel
dra zou doen blijken, hoe zij meende dit
te kunnen vinden, een verwachting, die
door deze millioenrede niet wordt ver
wezenlijkt.
Voor een jaar zijn de gaatjes gestopt;
maar aangenomen, dat wij rondkomen,
dan moeten toch voor de toekomst de
bronnen gevonden worden om de kosten
te betalen, welke de sociale wetgeving
na zioh zal sleepen.
Hoe dit mogelijk zal kunnen zijn, ten
spijt van de laaggespannen verwachtingen
van velen, hopen wij in een volgend
artikel te bespreken.
In den nacht van 28 op
29 Sept., ±12 ure, geraakte door eene
onbekende oorzaak het huis van den
heer C. B. te Ondcarspel in
brand. Met moeite wisten zich de be
woners te redden. Door het vlugge aan
rukken der spuit werd de herberg „De Oli
fant" bewoond door den hr. P.L. behouden.
De kermis te Burgerbrug,
waarvan in het vorig nummer reeds
de grootste aantrekkelijkheid, de ringrij-
derij stond vermeld, is voor het overige
deel niet opgewekt gevierd. Paardenspel,
draaimolen, Turksche schop, kramen en
stalletjes, hoofd van Jut, waarzegsteren
kunstemakers, niets ontbrak, en toch
was het stil. Maandagavond trad voor
een flink bezette zaal een operetten-
en specialiteiten-gezelschap onder direc
tie van den heer "W. Bood van Am
sterdam op. Van eene beoordeeling zal uw
correspondent zich onthouden, maar gaar
ne constateert hij, dat het publiek ui
terst voldaan was en de bezoekers een en al
lof spraken oyer het genot, hun dien avond
geboden. Gaarne zal men den heer Bood
en zijn gezelschap weer zien optreden.
De Dinsdag en zijn avond waren bijzon
der stil, wat voor een deel op rekening
kan worden gesteld van de Schager
harddraverij en vuurwerk we waren er
Schagen niet dankbaar voor.
Uitslag der verkoopin-
gon, ten overstaan van den notaris Mr.
A. P. H. de Langegehouden op
Woensdag 28 Sept., ten locale van den
heer J. Swarthoff te Sint Maar
tensbrug
1. De boerenplaats „de Kleine Vos",
groot 35.37.80 H. A.;
2. Een huis met erf, groot 8 aren
80 centiaren
3. Een perceel boschland, genaamd
„Kamernollen", groot 2.40 H. A., alles ge
kocht door den heer J. de Jongh Ct.
te Schagen voor f 19645.
Het weiland aan de Groote Sloot,
groot 2.44.20 H. A., is opgehouden op
f 3615.
Anna Paulowna. Onze
vroegere plaatsgenoot de Zeereerw. heer
C. Smiers, die verleden Zaterdag tot
priester is gewijd, heeft Woensdag te
Delft zijn eerste H. Dienst gedaan en
zal den 22 October als missionaris naar
Nieuw-Zeeland vertrekken.
Sint Maarten.
Onze vroegere plaatsgenoot, de heer
C. Grootes, thans te Haarlem, is be
noemd tot het geven van onderricht in
het metselvak aan de Ambachtsschool
aldaar.
M en meldt uit Alkmaar
De ruïne der afgebrande meelfabriek
is, nu de experts het over de regeling
der schadevergoeding eens geworden zijn,
voor de openbare veiligheid, bijkans ge
heel naar beneden gehaald, zoodat voor
gevaar nu geen vrees meer behoeft te
bestaan. Nog altijd is het vuur niet ge
heel gebluscht. De bouwval is voor af
braak verkocht.
Opening' der tramlijn
AlkmaarHoorn.
Donderdagmiddag arriveerde aan het
station te Alkmaar omstreeks 12 uur
15 min. de trein van Hoorn ter inspec
tie der lijn. De trein bestond, behalve
uit locomotief en bagagewagen, uit drie
salonrijtuigen, waarin zich bevonden
de leden van den Raad van Toezicht
en die van den Raad van Administratie,
benevens de Wethouders van Alkmaar
ën eenige burgemeesters van aan de lijn
gelegen dorpen. Na een oponthoud van 10
minuten vertrok de trein naar Zandvoort
In dej. 1. gehouden raads-
vergadering der gemeente Alkmaar
werd besloten, de verordening op de
heffing van wik- en weegloonen voor
1899 opnieuw en onveranderd vast te
stellen, zijnde op 60 ots. per 100 K.G.
Bij het onderzoek naar
een gebrek van den telegraafkabel, wel
ke Tessel met Helder verbindt,
is gebleken, dat de breuk zich op een
plek bevond, waar de kabel zoo diep
onder den zeebodem ligt, dat hij niet
gelicht kon worden. Er is thans 500
meter nieuwen kabel aan het gave deel
gelascht, waarmede de verbroken gemeen
schap hierdoor weder hersteld is.
Vee-invoer LSelgië.
De minister van Buitenlandsche Za
ken deelde in de vergadering der Tweede
Kamer van j. 1. Donderdag mede, dat
een telegrafisch bericht van Hr. Ms.
gezant in België was ontvangen, waarin
werd meegedeeld, dat de invoer van
melkvee in België voor 10 October 0-
pengesteld wordt.
Bij onderhandsche aan-
besteding is de levering van 60.000 K.G.
Thomasphosphaat met een gehalte van
13°/o phosphorzuur geheel oplosbaar in
citraat, ten behoeve van landerijen in
den polder Koegras, gegund aan
den heer Joh. E. Morra te Alkmaar tegen
f2.15 de 100 K.G.
Heer Hngowaard, 29
Sept. 1898.
In eene vrij talrijke vergadering werden
heden avond de statuten en het huis
houdelijk reglement vastgesteld voor de
opgerichte Handels- en Landbouwveree-
niging alhier, welke den naam zal dra
gen van: „Nieuw Leven".
De vergadering werd geleid door den
voorzitter van de voorloopige commissie,
den heer 8. Brugman.
Na eenige wijzigingen te hebben on
dergaan, worden de ontwerp-statuten met
algemeene stemmen aangenomen en
wordt besloten
Koninklijke goedkeuring aan te vragen.
Vervolgens kwam het huishoudelijk
reglement aan de orde, en zooals de
commissie trouwens wel had verwacht,
gaven sommige artt. aanleiding tot le
vendige discussie.
Vooral was dit het geval bij art. 3,
waarin den leden de verplichting wordt
opgelegd, hunne zomeraardappelen, bloem
kool en boomvruchten bepaaldelijk op
de veilingen aan het station Noord-Schar-
woude te doen afslaan. Kon dit art.
bij enkele aanwezigen geen genade vin
den, voor de overgroote meerderheid
werd eene oplossing gevonden in 't
voorstel van den voorz., n. 1. om het
bestuur de macht te geven, dispensatie
te verleenen.
Bij de behandeling van dit art. deden
zich twee stroomingen voorde eene in
de riohting van vrijheid voor de leden,
de andere in die der wettelijke verplich
ting. Vele aanwezigen stelden de voor-
deelen in 't licht van 't stelsel, om zoo
veel mogelijk de producten op één plaats
samen te brengen, teneinde op die ma
nier eene markt van eenig belang in 't
leven te roepen. Nadat er door den
Voorzitter nog met nadruk op gewezen
werd, dat men de markt op dit oogen-
blik als in wording moet beschouwen
en niet alleen de handelaars, maar vooral
ook de landbouwers in deze omgeving
zelf het als't ware in hunne macht heb
ben, er eene markt van te maken, die
voor andere volstrekt niet behoeft onder
te doen, wordt dit reglemeDtsartikel met
bijna algemeene stemmen aangenomen.
Dit en het volgend art. leggen den
leden ook de verplichting op, sommige pro
ducten per bepaald gewicht, andere per
bepaald getal te koop aan te bieden,
zoodat er door deze vereeniging ook
medegewerkt zal worden, om de z.g.
overtallen en het in de maat
z ij n langzamerhand tot het verleden te
doen behooren.
De behandeling der overige artt. ging
tamelijk vlug van stapel, zoodat men
was gevorderd tot het stemmen over het
reglement in zijn geheel. Slechts enke
len konden zich er niet aan onderwer
pen, de overigen verklaarden lid der
Vereeniging te willen zijn.
De Voorzitter wenscht de vergadering
geluk met de officieele oprichting en
spreekt den wensch uit, dat de veree
niging op zich zelf zal mogen bloeien
niet alleen, maar bloei en welvaart mo
ge brengen onder de landbouwers dezer
omgeving.
Nog wacht de vergadering de aange
name taak, uit haar midden een Bestuur
te kiezen. Daar dit zal bestaan uit 9
leden vorderde deze verkiezing vrij wat
van het geduld der aanwezigen.
Niet te min werd ook deze werkzaam
heid ten einde gebracht en het Bestuur
samengesteld uit de heeren 8. Brugman
voorz., P. Wonder Pz., secr., J. Groot
huizenpenningm. en leden Van der Goes,
N. PoolC. TrompetterJ. de Boer
Brugman en P. Meereboer.
De heer Wonder meent de tolk der
verg. te zijn, wanneer hij hulde brengt
aan den heer Van der Goes voor zjjne
ijverige bemoeiïngen en zijn wel
willendheid tegenover de landbou
wers, en stelt voor, genoemden
heer het Eerelidmaatschap der vereeni
ging aan te bieden. Een daverend ap
plaus bewjjst, dat hier is gesproken naar
het hart der vergadering.
De heer v. cl. Goes dankt de verg.
voor de eer hem bewezen en verklaart
gaarne alles te willen doen, wat kan
strekken tot het welzijn der pas ge
boren vereeniging.
Nog wordt besloten, aan het gemeente
bestuur van H. Hugowaard en dat van
Noord-Scharwoude een adres te richten,
waarin zal worden gevraagd, verbetering
van den toeweg vanaf den Laanderweg
tot het Station Noord-Scharwoude.
Het bestuur wordt opgedragen, een
onderzoek in te stellen naar den toe
stand der slooten, om te eeniger tjjd
voorstellen te kunnen doen tot verbete
ring in dezen.
Nog wordt der vergadering voorgelezen
een schrijven van den heer Nobelrijks-
landbouwieeraar, voorkomendein het no.
van dit blad van 15 Sept.,waarin den land
bouwer er op gewezen wordt, \an hoeveel
belang het is, goede zaaiaardappels te ge
bruiken en op de wenschelijkheid wordt
gewezen, proeven in die richting te ne
men.
Onder dankzegging voor aller mede
werking sluit de voorz. deze vergadering.
Donderdagavond hield de vereeniging
„Nut en Genoegen" alhier eene verga
dering ter afdoening van eenige jaarlijks
wederkeerende zaken rekening, bestuurs
verkiezing, enz. Bij ontstentenis van
een voorzitter, leidde de heer L. Kroon als
oudste lid v. 't bestuur de werkzaamheden.
De rekening over 1897/98 bedroeg in
ontvangst f 56.17 V2, in uitgaaf f 40.85 V9,
sluitende met een batig saldo van f 15.32.
Het aantal leden der vereeniging blijft
de laatste jaren ongeveer hetzelfde en
bedraagt thans 22.
De bibliotheek, in den loop des jaars
weder met een dertigtal nummers ver
rijkt, deed in den vorigen winter op
nieuw goede dienstenaan 54 lezers
werden 404 boekwerken uitgereikt.
In de plaats van den heer L. Reuvers
die als voorzitter bedankt had, werd
gekozen de heer A. Bladterwijl de heer
E. Meijer Breesdie als Secretaris aftrad
en niet herkiesbaar was, vervangen werd
door den heer K. IJ ff. Tot commissa
rissen voor de bibliotheek werden geko
zen de heeren J. Keijser en B. P.
Plaatsman.
Besloten werd, in den aanstaanden
winter weer zes vergaderingen met da
mes te houden, waarin als sprekers zul
len optreden de heeren B. P. Plaats
man, E. Meijer BreesJ. KeijserA.
Blad en C. Bijpastterwijl voor de zesde
vergadering een der afwezige leden zal
worden uitgenoodigdNog werd be
sloten, den heer Thomas uit te noodigen,
op een door hem vast te stellen avond
voor de leden der Vereeniging een ver
klaring te geven van de X-stralen.
Het plan moet reeds nm
bij H. M. de Koningin vaststaan H. M.
gaf het zelf aan eenige autoriteiten in
de laatste dagen te kennen om iu
het volgend jaar weer een reis door het
land te maken en alle provincies op
nieuw te bezoeken.
