Nitift-,
AlTETUlliE- k
Zondag 13 Februari 1900.
44ste Jaargang No. 3436.
MM mazitkt tier weet
UitgeverP. TRAPMAN.
Medewerker: J. W 1 X iv E L.
Dit nummer bestaat uit
twee bladen.
KERS TE BLAD.
Gemeente Sc hagen.
Bekendmakingen.
Openbare Vergadering van den
RAAD der gemeente 8chagen,op Dins
dag 20 Februari 1900, des voor
middags ten 10 ure.
Buitenlandsch Nieuws.
TRANSVAAL
Binnenlandsch Nieuws.
en
Dit blad verschijnt tweemaal per weekWoensdag-
Zaterdagavond. Bij inzending tot 's morgens 9 ure, worden
A.DVERTENTIEN in het eerstuitkomend nummer geplaatst,
INGEZONDEN STUKKEN één dag vroeger.
Bureao: SCHAWIilll, Laan. O 4.
Prijs per jaar f 8.Franco per post f 8.60,
Afzonderlijke nummers 5 Cents.
ADVERTENTIEN van 1 tot 6 regels f 0.25;iedere regel meer 6 et
Groote letters worden naar plaatsruimte beregend.
Punten van behandeling
1. Ingekomen stukken.
2. Wijziging poütie-verordening.
3. ld. verordening commissie Rietboscb.
Schagen, 16 Februari 1900.
De Burgemeester,
S. BERMAN.
Nu èn Bulier, èn Warren, èn Lyttleton,
èi Methuen, èn Gatacre, én French, èn
White, met hunne 120.000 soldaten niet
in staat vija om de Engelsche suprematie
in Zuid-Afrika te vestigen, zal er in
Engeland een smeekbede tot God-Almach
tig worden gericht, om de Engelsche
wapenen te doen zegevieren.
Een comité van aartsbisschoppen,
bisschoppen en andere godgeleerden heeft
eene verzameling gebeden opgesteld, die
op vijf Zondagen zullen opgezonden
worden tot den Heer der heirscharen,
ten behoeve van Hr, Mr. vloot en leger
in Zuid-Afrika.
Ziehier eene aanhaling uit een dier
gebeden „Allerbarmhartigste Vader, wij
smeeken U nederig,laat Uw beschermende
zorg zijn over hen die opgegaan zijn
om den strijd van hun land te strijden
tot verlossing van de verdrukten en
voor de handhaving van de gerechtigheid
en de gelijkheid onder de men-chen."
Zouden dan die allen verblind zijn en
werkelijk gelooven, dat Milner en Rhodes-
Chamberlain en Comp. den fakkel van
den oorlog hebben ontstoken, om
verdrukten te helpen en gelijkheid onder
de menschen te vestigen Of zou de dui
vel der eer- en heerschzucht deze dienaren
Gods in zijne netten hebben verstrikt
Dan W6e hen In Psalm II vers 4
en 5, lezen we: „Die in den Hemel woont
zal lachen de Heere zal ze bespotten.
Dan zal Hij tot hen spreken in Zijnen
toorn en in Zijne grimmigheid zal Hij ze
verschrikken."Den zegen af te smeeken
voor de staatkunde van een Chamberlain,
is die voor eene kwade zaak. Psalm 139
vers 12 zegt daarvan
Een man van kwade tong zal op de
aarde niet bevestigd worden een boos
man dos gewelde, dien zal men jagen
totdat hij geheel verdreven is.
Wij kunnen begrijpen, dat de Engel-
schen reikhalzend naar beter tijdingen
uit Zuid-Afrika uitzien, te meer daar
men van a.le kanten optrekt, om een
welp van den gekwetsten luipaard te
rooven. Tot hen, die van de gelegenheid
zoeken te profiteeren, behoort ook Ierland.
John Redmond, de leider der vereenigde
Iersche partijen, heeft eene oproeping
tot het Iersche volk gericht, waai in hij
verklaart, van Engeland's benarden toe
stand gebruik te willen maken ten
voordeele van Ierland. Hij wil over
geheel het eiland eene agitatie in het
leven roepen ter verkrijging van Home
Rule en oplossing der landquaestie.
De strijd voor een eigen parlement,
voor eene eigen Iersche wetgeving naar
de eigenaardige behoeften des lands, de
opheffing van het groot-grond bezit,
sedert de dagen van den stadhouder
koning in handen van enkele Engelsche
baronnen, werd voor eenige jaren onder
de bekwame leiding van Parnell met
grooten geestdrift gevoerd. De groote
„Old Man" Gladstone verklaarde zich in
beginsel voor Parnell's staatkunde, wat
een scheuring in de liberale partij ten
gevolge had. De liberale unionisten,
voorstanders van een onverdeeid rijk,
sloten zich bij de conservatieven aan,
waardoor de partij-verhouding ontstond,die
den tegenwoordigen toestand beheerscht.
Chamberlain met zijne 70 partijgenooten
houden den evenaar des lands in de
band. De conservatieven zijn gedwongen
den radicalen heer Chamberlain in hun
te gedoogen, of zei ven afstand
regeoring te doen.
midden
van do
Poor dik en dun draaft de minister
v. koloniën met zijne amhtgenooten voort,
terwijl dezen den moed en de kracht
ontbreekt, om den wilden voorman tegen
te houdeu.
Welk eene zeldzame inconsequentie
bestuurt de daden van dit ministerie
Den Ieren, een eigen volk van Keltischeir
stam, in taal, godsdienst, zeden en volks
aard geheel met de Angel-saksische En-
gelschen verschillende, wordt zelfbestuur
beslist geweigerd voor het district Johan-
netsburg in Transvaal met zijne geïmpor
teerde vlottende bevolking uit alle natiën
deraarde samengesteld,was een der eischen
der Engelsche regeeringHome Rule.
Zoo wijzigen zich de hoogere politieke
beginsels al naar het eigenbelang het mee
brengt.
Of Engeland ter wille van de mede
werking der Ieren zich concessies zal
getroosten, is moeilijk to gelooven. De
afstand zjjner rechten op het medetoe-
zicht der waterwegen, die de Caraïbische
Zee en den Grooton Oceaan te eeniger tijd 1
zullen verbinden, aan de Vereenigde J
Staten, heeft dezen nog niet tot oube-
paald bezitter van het wereld-kanaal 1
gemaakt. Het nieuwe plan, om langs de
St. Juan-rivier over het Nicaragua-ineer
de verbinding tusschen de beide oceanen
tot stand te brengen, stuit op plotselinge
moeilijkheden.
Tusschen Nicaragua, Frankrijk en Bel
gië bestaat een verdrag, waarbij de eerste
staat het recht van toezicht erkent van
Frankrijk en België op alle waterwegen,
die den Atlantischen Oceaan en de Groote
Stille Zuidzee zullen verbinden.
De beide Europeesche rijken nu zou
den niet genegen zijn om de rechten, door
die overeenkomst verkregen, prijs te ge
ven. 't Is dus nog geen gangbare munt,
die Uncle Sam uit den Afrikaanschen
oorlog heeft geslagen. 't Is opmerkelijk,
in welk een nauw verband alle staat
kundige gebeurtenissen van eenig aanbe-
lang, met de Afrikaansche quaestie staan.
Wij wezen reeds in een vorig over
zicht op de troebelen in Egypte, op de
houding van Abessynië, op de Russische
plannen in Azië, op de aangelegenheden
in Bulgarije eu Turkije. Thaus wordt
bericht, dat te Lissabon ia de Kamer
van afgevaardigden een belangrijk debat
plaats heeft gehad over het door deu
vorigen minister van koloniën uitgespro
ken beginsel, om enkele koloniën van de
haad te doen. Natuurlijk had die afstand
betrekking op de Engelsch-Duitsche j
overeenkomst, waarbij deze rijken Portu
gal tegeu vergoeding van eeu deel zijner
buitenlandsche bezittingen, uit zijne fiuan-
ciëele moeilijkheden zouden redden.
Engeland zou dan in het bezit komen
van de in- en uitvoerhaven der Zuid-
Afrikaansche Republiek de Delagaobaai.
Thans heeft de Kamer eenstemmig ver
klaard, dat Portugal iu geeu geval van
een deel zijner koloniën afstand zal doen.
Hoe het eigenlijk tusschen Engeland
en Italië staat, is voor velen een raadsel.
Het gerucht deed de rondte, dat, nu
Engeland genoodzaakt was geweest Egypte
van een deel zijner troepen te ontblooten,
Italië tijdelijk voor Engeland de Nijldelta
zou bezetten. Een der Fransche afgevaar
digden wenschte het fijne van de zaak te
weten, waarom hij den Minister van
Buitenlandsche Zaken om inlichtingen
vroeg. De heer Delcassé vond evenwel
het oogenblik niet geschikt daarop te
antwoorden. In dit antwoord ligt eene
gedeeltelijke verklaring, dat ook
derden in deze zaak een woordje
meespreken. We zullen later wel ver
nemen, waar de schoen heett gewrongen.
Vrij zeker schijnt Engeland op Japan
te kunnen rekenen. Als een bewijs daar
voor dient, dat Japan een contract bad
afgesloten tot de levering van eenige
Maxioi-kanonnen, welke kanonnen de
fabriek thans met goedvinden van Japan
aan Engeland heeft afgeleverd.
Voor rekening der Britsche regeering
zijn in den Donau-staat 5000 paarden voor
Zuid-Afrika aangekocht.
De rijksregeering heeft verboden, deze
paarden met vanwege den Staat ge-
8ubsidiëerde stoombootlijnen naar Zuid-
Afrika te vervoeren.
Eene vrij welwillende strooming wordt
in Zwitserland voor de Britten waarge
nomen. Zoo heeft de Kantonnale Raad van
Genève verboden, om spotprenten van
koningin Victoria in 't openbaar te ver-
koopen. Te Lucern heeft zich eene com
missie gevormd, die golden zal inzamelen
voor de nagelaten betrekkingen van in
Zuid-Afrika gesneuvelde Engelsche sol
daten.
Gaan wij evenwel na dat dit comité uit
sluitend bestaat uit personen, die sterk
geïnteresseerd zijn bij het vreemdelin
genverkeer in Zwitserland, en nemen wij
in aanmerking, dat Lucern en Genève
zeer gezocht zijn bij Engelsche toeristen,
dat de meren van Genève in den zomer
wemelen van gondels, waarin rosblonde
Engelsche dandy's en lady's spelevaren,
dat de Pilatus en Rigi tot do bedevaart
plaatsen van elke gegoede Engelsche
familie behooren, dan komt er over de
Zwitsersche sympathieën een waas van
egoïsme, waaronder ware deelneming en
belangstelling nauwelijks meer zichtbaar
zijn.
in de gaten te hebben, want ze dringen heer A. Kist te Zu idsachar- wonde
het Noorden van de Kaapkolonie voor- de jaarlijksche Algemeone Vergadering.
in
waarts met het doel, de gemeenschap Na 't lezen der notulen werd door den
van Roberts met de Aar af te snijden, Secretaris verslag van de werkzaamheden
en zoodoende zou het heel gemakkelijk in 't afgeloopen jaar gedaan.
Uit de rekening van den penningmeester
bleek, dat er een batig saldo was van
f 12.87.
In de plaats van de niet herkiesbare
bestuursleden de heeren J. W. C. Kroon
en F. C. Fleischer, werden als zoodanig
kannen gebeuren, dat de Engelsche
Lord tusschen twee vijandelijke machten
kwam.
Zooals in het vorig nummer is gemeld,
zijn de E 'gelachen bij Rensburg en Coles-
Groote oorlogsfeiten zijn niet te ver
melden, en toch is er belangrijk nieuws,
dat de aandacht, die algemeen den laat-
sten tijd op Bulier, Toegela cn Ladysmith
was gevestigd, nu brengt naar Modder-
rivier, Roberts en Cronjé.
In Londen juicht men Waarom On
derstaand telegram maakt dat duidelijk:
Londen, 14 Febr. Generaal Roberts
seint van de Kilsdrift van heden, dat
generaal French met drie brigades cava
lerie, artiilerie cn bereden infanterie den
overtocht over de Modderrivier bij Klip
drift 25 mijlen van daar forceerde en de
heuvels aan den Noordelijken oever be
zette, waarbij drie laagers werden geno
men. Middelerwijl bezette de Hooglan
dersbrigade twee driften en nam zij twee
laagers. Ten westen ontmoette generaal
French eenigen tegenstand. De verliezen
zijn klein, doch zijn operatie is schitte
rend afgeloopen, in aanmerking genomen
de buitensporige hitte en den verblin
denden stofstorm. De zesde divisie staat
aan den noordelijken oever van de Riet
rivier bij Waterval-drifc en rukt voor
waarts om de cavalerie te steunen. De
zevende divisie is hier en rukt heden
middag op.
Vier officieren en 53 man zijn door de hitte
bevangen.
Dus twee divisies der Engelschen be
dreigen den linkervleugel der Boeren, en
Cronjé zal moeten beslissen, zegt de
Daily Mail, of hij te Spijlfontein zal blij
ven, of zal terugtrekken. Trekt hij terug,
dan wordt Kimberley ontzet; doet hij het
niet, dan zal hij zijn achterhoede moeten
verschansen, anders worden zijn stellin
gen genomen. Indien zijn achterhoede
is verschanst, zal hij te Spijtfontein wor
den vastgehouden en wij ontzetten Kim
berley.
In de theorie gaat dat wel op, maar
de praktijk eu de Boeren zullen er wel
voor oppassen. Cronjé is het vuur al
meer heet aan de schenen gelegd en steeds
heeft hij zich gered, zoodat hij ook nu
dat wel zal doen.
De zaak der Boeren is er anders bij
Modderrivier niet gemakkelijker op ge
worden. Zij zelf hebben twee maanden
werkeloos gelegen, wat hen moreel üiet
beter zal hebben gemaakt, en bovendien
is het Engelsche leger daar driemaal -oo
sterk geworden en, wat ook niet weinig
meetelt, Methuen is geen bevelhebber
meer, maar Lord Roberts
Generaal French, die bovenstaande
wapenwonderen heeft bedreven, schijuf
evenwel nog niet met de Boeren slaags
geweest te zijndie genomen laagers
zullen hoogstwaarschijnlijk verlaten laa
gers zijn geweest. Groote bezwaren zal
Lord Roberts met zijn tocht naar Bloem
fontein hebben door den grooten trein
levensmiddelen, dien hij zal moeten mee
voeren; het land, dat ten Noorden van de
Stormbergen ligt, en het zuidelijk deel
van den Vrijstaat is zeer onherbergzaam.
Het is een zeer woest gebied, waarin op
verren afstand enkele boerderijen, en het
levert weinig meer op dan zand, stug
Kaapsch gras en schapen. Hier en
daar een reeks koppies, waarachter de
Boeren zich zullen verschansen. Lord
Roberts zal dus geen gemakkelijke wan
deling hebbenbovendien is de hitte er
onuitstaanbaar, wat reeds wordt bevestigd
door Lord Roberts' bericht, dat 53 man
door de hitte bevangen waren.—
De Boeren schijnen Lord Roberts reeds
berg alles behalve gelukkigvolgens gekozen de heeren Jb. Greidanus en
geruchten hebbon de Engelschen zich P. Berkhout, beiden te Zuidscharwoude
zelfs niet te Rensburg kunnen handhavon Als afgevaardigde ter Algem. Vergade-
en werden ze op Vaalkop en Arundel ring der Lib. Unie werd benoemd de
teruggeworpen. heer T. J. Kuipers te Broek op L., als
De verliezen in de gevechten voor plaatsvervangend afgevaardigde de heer
Rensburg op 10 en 12 Februari bedra- L. van de Vijzel te Sint Pankras.
gen aan dooden 4 officieren en 7 man,
aan gewonden 6 officieren en 14 man,
aan vermisten 2 officieren en 8 man,
totaal dus 12 officieren en 29 man. Het
aantal gewonden van twee regimenten
is nog onbekend.
D e G. O. Vereen. ÏAolliorn
en Omstreken hield Donderdag eene
Openbare Vergadering. Over het geheel
genomen voldeed de avond lang zoo goed
niet als bij vorige gelegenheden Gedeel
telijk was dit aan den spreker te wijten.
De heer J. G. Jansonius, reizend agent
Van de Toegela weinig nieuws. Gene- der Ned. Vereen, tot afsch. v. alcoh.
raai Botha met een klein troepje Boeren dranken trad op natuurlijk in een
zijn de Toegela overgetrokken om eens duistere zaal met lichtbeelden. Waar
bij de heeren Eugelschen te kijken. die het hart der zaak raakten was de
Zij ontmoetten 40 lanciers, die waar- aandacht vrij wel onverdeeld. Maar een
schijulijk achtergebleven waren; 13 var. groot aantal der vertooningen had
hen sneuvelden, 5 werden gewond en 9 hoegenaamd piets met het punt in quaestie
gevangen genomen.Een der laatsten word (e maken.
naar zijn troepen gezonden om hen te
zeggen, dat ze de gewonden moesten
komen halen.
Om Ladysmith is alles rustig.
Kimberley krijgt nood. 13 Januari
was de bezetting reeds aan groote ont
beringen ten prooi. De mannen kregen
per dag één pond vleesch, meest paarde-
vleescb, en spoedig zou dat ook worden
ingekort. Veel kinderen sterven van ge
brek aan melk, versche groenten en
vleesch.
Mafeking schijnt 't nog wat langer te
kunnen uithoudenmen beweert, daar
mondkost te hebben tot zelfs Juni.
Het aantal Boerengevangenen in En
gelsche handen wordt officiëel genoemd
als 438.
Na de pauze trad Ds. Bax op, die eene
lezing hield, getiteld „Vertellingen van
de Maan."
Nadat de noodige toepassing gegeven
was, sloot de Voorzitter de Vergadering.
Onder een hevigen sneeuwstoim keerde
het groot aantal bezoekers huiswaarts,
D e a f d. JJarsinfferhorn
van „Het Witte Kruis" vergaderde op
Donderdagavond den 15en dezer op de
bovenzaal van de n kastelein A Slotemaker.
De vergadering bestond uit 13 leden.
Deze buitengewone leden-vergadering
was opgeroepen ter bespreking van de
vraag, of de te vt-rkrijgeu subsidie van
het hoofdbestuur zou worden aangewend
tot het bouwen van een regenbak aan
de Kreil, of tot eenig ander bereikbaar
nuttig doel.
In de vorige vergadering n. 1.
was door den heer A. Kamp de bouw
van genoemden regenbak voorgesteld
geworden, doch tot deze vergadering
De groentenprijzen aan aangehouden, daar het bestuur zelf een
den L.»n^eciyi£ zijn nog steeds plan bad, dat] evenwel toen nog niet
rijzende. De eerste soorten kool gelden kon worden medegedeeld aau de ver-
f 15 a f 17 per 100 stuks gadering.
Voor bieten wordt f7 af 11 besteed. Thans deelde Voorzitter mede, wat het
De uien, waarin de handel eindelijk Bestuur op het oog had gehad. Het was
wat levendiger wordt, gelden nog steeds ui. de inrichting van een gebouw of lokaal
f 1.75 per baal van 50 K G. ter verpleging va/i lijders aan besmette-
De wortelen worden niet meer per 1000 lijke ziekten door eene bevoegde zieken-
of per H.L., maar bij het gewicht ver- verpleegster; eene inrichting, die bij
kocht en staau op f 1 k l 1.15 per 50 K G.
Donderdagavond werd in
het locaal van den heer D. Stam te
IXoord-Schai-woude voor de
afd.Langedjjk van „Het Witte Kruis" eeue
lezing gehouden door den heer J. G. h'^^TooTstel-Kamp "ïër nëdereTvwwe-
v° eü' a'^ %nr»rT,i m 8iu8 aan de vergadering overgaf.
Van de ruim 500 leden waren slechts „:„u
een 20-tal aanwezig, wat voor geen ge
ring deel een gevolg was van het slechte
weder.
Het onderwerp was :«Ous Drinkwater."
voorkomende gevallen uitstekende dien-
steii zou kunnen bewijzen. Doch aan deze
zaak waren zulke overwegende bezwaren
verbinden, dat het Bestuur de gedachte
aan de ten-uitvoer-breuging van dit schoo-
ne plan had moeten laten varen en thans
nu voor
De eerste vraag deed zich
is die bak noodzakelijk
Niemand der aanwezigen beweerde het
tegendeel. Met het oog op de omstan-
PSWP diaheid, dat bij de meeste burgerhuizen
Op aangename, bevat ehjke wijze werd aan de KreU bak J
deer den spreker in t licht gesteld, £oe en aaQ het poolland mind
slecht drinkwater allerlei ziekten kan blj lingdurige droogte in de genoemde
veroorzaken en waarom het gebruik van
grondwater daarom aan te bevelen is
boven dat van rivier- of regenwater.
Met bet oog hierop werd door deu spre
ker ook voor den Langedijk de tot-
buurten bij vele bewoners watergebrek
heerscht, werd de vraag dan ook alge
meen bevestigend beantwoord.
Met algemeene stemmen werd daarop
in beginsel besloten tot het luuwenvau
staud-koming van eene waterleiding zeer bedoelden regonbak ten dienste van
weuschelijk geacht.
Station V oord-Schar wonde.
De prijzen der kool waren in den
loop der week als volgt
le soort roode kool f 15.— a 17.
2e
3e
le
2e
3e
le
2e
3e
Uien
Rapen
Wortelen
hoe aan het
noemde inwoners.
Alsnu kwam de vraag:
geld daarvoor te komen?
Door den heer Dubbelman werd de
opmerking gemaakt, dat men hier vooral
rekening had te houden met deu haast
met deu dag stjjgenden pi ijs dor bouw-
a j,ji materialen. De toegestane subsidie van
a jj'het Hoofdbestuur ten bedrage van f 154
a ii_ was °P verre na niet voldoende voor
a den bouw van den bak.
jj'De Doopsgezinde Gemeente van Bar-
,S «iogerhorn staat af het terrein bij de
j 75 Doopsgezinde kerk aan de Kreil, noodig
2 yy voor de plaatsing van den bak.
Hierna werd besloten om voor het
goede doel subsidiëa aan te vragen, en
De Politieke Vereoniging wel bij de gemeente Barsingerhoru als
„Vrijheid ',afd. v. d. L. Unie, hield bij den j voornaamste belanghebbende, eene subsi-
witte
12.— a 14-
9.— a 11.—
15.—
12,—
9
12.—
9 a
6.a
1.70 a
2 a
1 25 a