Aiieitti Nioaws-,
Almntiiiï- Laitliiv
Zondag 15 APRIL 1800.
44ste Jaargang Ho. 3513.
d
ONDERWIJ S.
Wiel overziclt te weel.
Prijs per jaar f 8.—. Franco per post f 8.6G.
Afzonderlijke nummers 5 Cents.
ADVERTENTIEN van 1 tot 5 regels f 0.25;iedere regel meer 6 ct
Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
EERSTE BLAD.
Gemeente Sc hagen.
Bekendmakingen.
BEKENDMAKING.
TRANSVAAL.
Rinnenlandsch Nieuws.
Buitenlandsch Nieuws.
HAGER
Dit blad verschijnt tweemaal per week Woensdag- en
Zaterdagavond. Bij inzending tot 's morgens 9 ure, worden
A.DVERTENTIEN in het eerstuitkomend nummer geplaatst.
INGEZONDEN STUKKEN één dag vroeger.
Bureaa: SCllAÖ^Jï. liaan, II 4.
Uitgeven P. TRAPMAN.
MedewerkerWICHEL.
Bit nummer beslaat uil drie bladen
oQo—
Bil rgemeester en Wethouders van
Schagen, brengen ter kennis van de
ingezetenen
lo. dat het toelaten van nieuwe
leerlingen op de Openbare Lagere School
aldaar zal geschieden op den eersten
Mei a. S., en alsdan kunnen worden
toegelaten de kinderen, geboren in het
jaar 1894;
2e. dat de ouders der betalende
scholieren, welke deze wenschen toege
laten te zien, daarvan aan het Hoofd der
School, den-heer RESSING, kennis moe
ten geven vóór don 24 dezor, ook
voor leerlingen, die onderwijs wenschen
te ontvangen in de Fransche, Duitsche
en Engelsche talen
3o. dat de verzoeken om kosteloos
onderwijs voor de nieuwe leerlingen
alleen moeten worden gedaan ter ge
meente-secretarie, vóór den 22 dezer.
De geboorte- en vaccine-bewijzen der
nieuwe leerlingen moeten bij de toelating
tot de school worden medegebracht.
Schagen, 10 April 1900.
Burg. en Weth. voornoemd,
S. BERMAN,
De Secretaris,
DENIJS.
Burgemeester en Wethouders van
Schagen, brengen ter algemeene kennis,
dat vergunning voor de uitoefening van
den kleinhandel in sterken drank is ver
zocht door Geertruida Beukema,
Wed. H. 8 t a r k e, voor perceel no 83
van wijk E, aan de Loet alhier.
Schagen, 13 April 1900.
B. en W. voornoemd,
S. BERMAN.
De Secretaris,
DENIJS.
Nog steeds van Engelsche zijde geen
bevestiging van de laatste Boeren-over-
winning ten Zuiden van Brandfort. De
Engelsche bladen durven het noemen
een opwarming van oudere overwinningen,
b. v. bij Reddersburg. Wij van onzen
kant zullen het bericht voor waar houden,
zoolang er geen tegenspraak komt, die
het duistere oplost. Door de „Vossische
Zeitung" wordt de veronderstelling ge
maakt, dat Lord Roberts misschien nog
geen tijding heeit gehad van de nederlaag.
Het blad veronderstelt, dat generaal
Brabant, de commandant der koloniale
en ongeregelde troepen, die, blijkens de
berichten van nog zeer korten tijd geleden,
ongeveer 2000 man bijeen had, waarmede
hij uit Aliwal Noord oprukte, den Vrij
staat binnen, over Rouxville marcheerde
naar Wepener, doch door het opdringen
der Boeren werd genoodzaakt terug te
trekken, met een gedeelte zijner troepen
(500 man) te Wepener achterbleef en door
de Boeren omsingeld werd.
De rest, 1500 man, trok terug eerst
naar Rouxville, vervolgens weder naar
Aliwal. Doch op het bericht, dat generaal
Brabant met de achterhoede te Wepener
afgesneden was, rukte het detachement,
hetzij op eigen verantwoording, hetzij
door Lord Roberts aangespoord, weder
op, teneinde vanuit het Zuiden een
poging te doen om den commandant en
zijn strijdmakkers te ontzetten. Bij dien
tocht werd Brabant's legertje verrast door
De Wet, die voortdurend ten Zuidoosten
van Bloemfontein het terrein onveilig
maakt voor de Engelschen. In het ge
vecht worden 600 man gedood of gewond
en 900 gevangen genomen, en zoo is
dus de geheele macht in\ handen der
Boeren gevallen. Het berich> daarvan is
door De Wet wel gezonden naar het
hoofdkwartier te Brandfort of Kroonstad
en van daar naar Pretoria. Tei Bloemfon
tein daarentegen heeft men officiéél
wellicht niets van vernomen ho£8sten8 een
geruchten vandaar de reden!' dat lord
Roberts er nog geen melding va?1 Semaakt
heeft.
Deze lezing is gegrond op een zeer
aannemelijke veronderstelling.
Zoolang geen andere berichten ons
inlichten over het gebeurde, zullen we
deze veronderstelling van het Duitsche
blad maar aanvaardeD.
Veel ander nieuws bereikte ons niet,
alleen tijdingen, dat het ook in Natal
weer aan 't spoken is. Over het gevecht,
dat bij Elandslaagte heeft plaats gehad,
kwamen van Engelsche zijde de volgende
bijzonderheden
De vijand, die reeds eeüige dagen
laDg uitermate actief was geweest, had
besloten onze flaük om te trekken en
een sterke strijdmacht te schuiven tus-
schen ons kamp aan de Zondagsrivier
en onze basis te Ladysmith. Het plan
was wèl-overlegd, maar werd dadelijk
gezien en verijdeld.
Het gevecht begon met een hevig
artillerievuur uit de Boeren-batterijen
op het Biggarsgebergte nasr ons kamp
aan de Zondagsrivier met het klaarblij
kelijk doe) om onze aandacht af te leiden
van de flankbewegingen van den vijand.
Het vuren begon om acht uur des
morgens met een schot uit Long Tom
en weldra namen ook twee veldstukken
en een Vickers Maxim aan de beschieting
deel. In de eerste plaats wijdden de
Boeren-artilleristen hun aandacht aan
ons infanterie-kamp, waarvan de meeste
mannen weg waren om oefeningen te
houden. Yan de weinigen, die waren
achtergebleven, werd één man gedood
en een tweede zwaar gewond, voordat
zij dekking konden zoeken.
Vervolgens kwam het cavaleriekamp
aan de beurt, maar toen openden ook de
Britsche kanonnen het vuur, allereerst
een scheepskanon van de „Philomel".
Dadelijk richtten de Boeren hun vuur
op de bedieningsmanschap, waarvan door
een enkel schot twee gedood en een
gewond werden.
Intusschen trokken de Boeren om de
linkerflank, om de gemeenschap tusschen
Elandslaagte en Ladysmith te verbreken,
maar generaal Bulier, die uit de stad
was gekomen om persoonlijk de operatie
te leiden, liet het scheepsgeschut zijn
vuur concentreeren op de liniën der
Boeren, die haastig terugtrokken. Hun
plan was voor het oogenblik mislukt.
Het geschutvuur duurde den geheelen
dag voort en van tijd tot tijd werd er
ook met geweren gevuurd, doch de af
stand was te groot om van dit vuur
veel uitwerking te verwachten.
De Boeren zullen hun plan, om de
Engelschen om te trekken, niet hebben
opgegeven. Dat zal hun wellicht lukken
ook, omdat ze achter de voorste heuvel
reeks voorwaarts kunnen trekken, zonder
dat de Engelschen hen kunnen zien. Daar
om schieten de Britten onophoudelijk in
de dalen achter de eerste heuvelrijen.
Over Elandslaagte lezen we verder nog,
dat de Boeren jl. Dinsdag begonneD, gra
naten in de Engelsche kampen te wer
pen, die weinig schade deden. Ze demas-
queerden toch evenwel zes zware stukken.
Uit het Boerenkamp seinde men onder
dato 11 April
Bij het aanbreken van den dag ruk
ten gisteren de Boeren op naar de heu
velreeks nabij het Engelsche kamp, en
openden van hier het vuur met geschut.
De beschieting hield den geheelen dag
aan het resultaat was groot. De En
gelsche verliezen moeten hevig geweest
zijn.
Verscheiden granaten sprongen onder
de Engelsche troepen. Aan Boerenzijde
werden slechts drie muilezels en twee
paarden gedood.
Het schijnt, dat generaal Botha deze
heele beweging heeft ondernomen tegen
de Engelschen, om hun sterkte vast te
stellen en ze tot een uitval te lokken.
Uit Loren$o-Marquez verneemt de
Daily Mail, dat de stelling der Boeren
bij Kroonstad en Winburg zich 100 K M.
ver uitstrekt langs een heuvelrij, die
bezet is door 35.000 man met 90 kanon
nen. De stelling moet uiterst sterk, bijna
onneembaar zijn
De strijd om Wepener duurt nog
maar steeds voort. Het garnizoen ge
draagt zich volgens de Engelsche berich
ten prachtig, de Boeren bereiken niemen
dal. We zullen het slotresultaat maar
weer afwachten.
Gatacre gaat naar huis. De ezelachtig
heden van dezen Engelschen generaal
worden zelfs zijn beschermers te groot.
Het Londensche departement van
oorlog heeft wederom een staat van ver
liezen bekend gemaakt, die de totale
verliezen opvoert tot 17. <02 man, aldus
verdeeld: officieren gesneuveld 211, ge
wond 675, vermist 175, gestorven aan
ziekte 47, door ongelukken 3 manschap
pen gesneuveld 1960, gewond 9348, ver
mist 3764, gestorven aan ziekte 1485 en
door ongelukken 34.
Dagelijks worden zieken per trein uit
Bloemfontein naar het Zuiden gezonden,
om de hospitalen in de stad zooveel
mogelijk leeg te maken. Volgens de
„Daily Telegr." telt men meer dan 1700
ziektegevallen, voornamelijk koorts, op
gedaan op den marsch van Modderrivier
naar Bloemfontein.
De Engelsche troepen in het Noord
westen van de Kaapkolonie hebben het
niet p'eizierig. Door het natte weder zijn
de wegen volstrekt onbegaanbaar. Het
eenige voedsel (voeder?), dat ze krijgen,
is kaf en graan en de geïmporteerde
paarden eten dat niet. Het ziet er niet
naar uit, dat het weer beter zal worden.
De heer B. Sieswerda te
Nieuwe iNiedorp smaakt het
genoegeD, dat zijn beide leerlingen
Corn. Olie en Sj. Sieswerda met gunstig
gevolg toelatings-examen hebben afgelegd
voor de Rijkskweekschool voor onderwij
zers te Haarlem, en zich ondanks de
groote concurrentie een plaats aan die
inrichting hebben weten te veroveren.
De heer W. J. van Neck
is erkend en toegelaten als vice-consul
van België te Den f leider, voor
Alkmaar, Enkhuizen, Den Helder, Wie-
ringen, Hoorn, Medemblik en Schagen.
Tot Secretaris van den polder
Waard en Gr roet is herbenoemd
de heer T. Koomen Az. te Kol hom en tot
penningmeester de heer J. Breebaart Cz
mede aldaar.
Op de voordracht voor Dijkgraaf
staat de heer J. Breebaart Kz. te Winkel
no. 1 en op die van Heemraad de heer
G. Beers te Kolhorn; beide heeren traden
als zoodanig af.
De Kaasfabriek te IVIoer-
beek, Woensdag j. 1. ten overstaan
van den Notaris B. van der Veen aldaar
geveild, is gekocht door de heeren J. Over
te Barsingerhorn en C. Hille te OudeNie-
dorp voor f 1175.
Een slimme bedelaar.
De vorige week liep te AA ETEN een
bedelaar rond, die overal vertelde, dat
hij een vluchteling was uit het gevan
gen genomen leger van Cronjé. De man
had, volgens de Zutph. Cour., er succes
meêop verscheidene paatsen kreeg hij
ruime aalmoezen.
Parijsche tentoonstelling.
Tot dusver hebben zich voor de
tijdelijke tentoonstellingen van zuivel
producten, welke dezen zomer te Parijs
zullen gehouden worden, op 23— 28 Mei,
2530 Juli en 1924 September,
slechts 3 deelhebbers aangemeld,
uitsluitend voor boter. Daar het met
het oog op onzen bloeienden export-
handel in kaas naar Frankrijk zeker
zeer zou te betreuren zijn, indien uit
Nederland geene inzendingen van kaas
plaats hadden, terwijl het buitenland
krachtig zal vertegenwoordigd zijn, heeft
de heer H. Löhnis, waarnemend voor
zitter van Groep VII (Landbouw) der
Parijsche tentoonstelling, de aandacht van
belanghebbenden op deze zaak gevestigd.
Daartoe is overgegaan in de veron
derstelling, dat dit hen en anderen
wellicht zal bewegen, alsnog aan deze
tijdelijke tentoonstellingen deel te nemen,
in welk geval het wellicht overweging
zou verdienen, eene gecombineerde
inzending tot stand te brengen. Hbld.
V i 8 s c h e r s v 1 o o t s c h o u w
De af deeling OOSTEREND van de
„Ned. Visscherijvereeniging" heeft beslo
ten, alleen aan een eventuëel nabij Pam
pus te houden vlootrevue deel te nemen,
die van de jeugdige vereeniging uitgaat.
Ook andere visschers van Tessel besloten
in gelijken geest.
Te MAASTRICHT is in het
gesticht Calvariënberg, vermoedelijk ten
gevolge van het bovenmatig gebruik van
sterken drank, overleden een jongen van
10 jaren. Hij was met eenige knapen
van zijn leeftijd mede ge woest om voor
branders jenever rond te brengen, en
had zich bij die gelegenheid met "zijne
kameraden aan dat vocht te goed gedaan.
Smoordronken werden allen in de vesting
werken gevonden. De justitie heeft een
onderzoek en een lijkschouwing bevolen.
Op welken hoogen trap
de Geldersche Paardenfokkerij thans
staat, kan blijken uit het feit, dat in de
laatste weken door de Remonte-Com
missie in ons land zjjn aangekocht 43
paarden, waarvan 38 in Gelderland, 3 in
Noord-Brabant en 2 in Groningen. De
meeste werden tegen goede prijzen gekocht
in de Betuwe, Tielerwaard en te Brummen.
Schadelijke drop.
Uit DEN HAAG wordt gemeld
Op advies van den arts, belast met de
doodschouw en na overleg met de Justi
tie, is door den commissaris van politie
der 2e afdeeling in beslag genomen het
lijkje van een 8-jarig meisje, omdat er
grond is voor het vermoeden, dat dit
kind is overleden na het gebruik van
drop, die schadelijke bestanddeelen bevat
te. De schouwing zal plaats hebben in
het Boerhaave-laboratorium te Leiden.
V o o r b ij GOUDA is Donder-
dagavond een reiziger (Duitscher), met
taseh en stok in zijn hand, uit den trein
gesprongen. De man had verzuimd te
Gouda uit te stappen. Door zijn mede
reizigers werd aan de noodrem getrokken.
Zwaar aan het hoofd verwond, werd de
onvoorzichtige opgenomen. Na een
voorloopig verband werd hij naar Har-
melen gebracht, waar bleek, dat hij reeds
stervende was.
Menschrijft aan het Ut r.
Dbl. uit TIEL
De kerkeraad der Hervormde Gemeente
te Appeltern heeft in zijne vergadering
van verleden Vrijdag besloten er op aan
te dringen bij de hoogere besturen, dat
de deelnemers aan het akelige festijn,
na den moord op den ongelukkigen
Brenkman aangericht, kerkelijk zullen
worden gestraft.
Oude gebruiken.
Evenals overal elders, gaan ook in
Noord-Brabant de oude gebruiken meer
en meer verloren. Toch zijn er nog
plaatsen, waar, fen behoeve van pastoors
en schoolmeesters, in de „Goede Week"
wordt rondgegaan, om eieren, „paasch-
huis" genaamd. In Kempenland b. v.
bestaat dit nog. Meestal doen dit de
dienstmeid en de buurvrouw. Op enkele
dorpen gaat nog de meester zelf rond
met zijn vrouw, of een ander bij hem
inwonend persoonook doet dit wel
zijn vrouw met iemand uit de buurt.
Die geen eieren heeft of geven wil,
schenkt bij dezen rondgang soms geld.
Er zijn ook plaatsen, waar den pastoor
en schoolmeester „paaschhuis" aan huis
wordt bezorgd. Hier en daar gaat eveneens
de veldwachter voor hetzelfde doel uit.
Het gebruik uit vroegeren tijd, waarbij
de schooljongens, van ratels, stokken en
herdersschuppen voorzien, om eieren
rondgingen, bestaat niet meer, al is het
versje, dat daarbij gezongen werd
„Eén ei is geen ei, twee eieren is een ei,
Drie is een huis, vier is een kruis,
Vijf is een Paaschhuis,"
ook wel bewaard gebleven.
Te Luikgestel evenwel komen de jon
gens in den vroegen morgen van Witten
Donderdag, in het Zondagspak gekleed,
nog op een algesproken plaats bij elkan-
den, voor een groot deel voorzien van
een klep. Het eerste werk is dan twee
bazen en twee onderbazen te kiezen.
De twee bazen zijn zij, die het
oudst en tevens de eersten in de
school zijn men noemt hen de beurzen-
dragers de twee onderbazen zijn de vol
genden in ouderdom en bekwaamheid
zij worden eierkorven genoemd. Na
de verkiezing van deze hoofdlieden
verdeelt het gezelschap zich in twee
partijen, elke partij met een beurzen-
drager en een eierkorf bij zich. Iedere
partij kiest een kant van den weg, en
zingende gaan zij de Mis bijwonen.
Na afloop dier plechtigheid keeren zij
op dezelfde wijze naar de plaats van
bijeenkomst terug, waar ieder verder
zijns weegs gaat. Op Goeden Vrijdag
wordt die wandeling herhaald, en op
Zaterdag vóór Paschen ook. Op laatst
genoemden dag heeft ieder beurzen
drager een vrij groote geldbeurs en
iedere eierkorf een mand met hooi er
in, bij zich. Na bijwoning der Mis gaat
men dan de huizen langs, zingende
„Eieren en geld, dat wordt gedeld"
om aan iedere woning van 2 tot 5
eieren of wel van 5 tot 10 centen, al
naarmate de bewoners willen afstaan,
in ontvangst te nemen. De eieren worden
door den eierkorf, de centen door den
beurzendrager in ontvangst en bewaring
genomen, om later gelijkelijk te worden
verdeeld onder alle deelnemers.
De aloude gewoonte, om tegen Paschen
een nieuw pak aan te schaffen, leeft
nog steeds voort. Op Paschen is
iedereen, die het maar even doen kan,
op zijn paaschbest. Het branden van
paaschvuren, gelijk dat in sommige
streken van Gelderland nog in gebruik
is, bestaat, voor zoover ons bekend, in
Noord-Brabant niet. (Nieuws.)
De vraag, in hoeverre Portugal, door
aan Engeland het vervoer van troepen
over Beira toe te staan, zijne neutraliteit
schendt, is nog aan de orde van den dag.
Engeland en Portugal beiden rechtvaar
digen hunne houding door de overeen
komst, die tusschen hen op 11 Juni 1891
is gesloten. Art. 12 dier overeenkomst
luidt
„De scheepvaart op de Zambesi en de
Shire, met inbegrip van alle nevenrivieren
en uitmondingsarmen, zal open zijn voor
de schepen van alle natiën. De Portu-
geesche regeering verplicht zich, alle
personen en iedere soort van waren den
doortocht te vergunnen en te vergemakke
lijken op de Zambesi, de Shire, de Pongue,
de Bonsi, de Limpopo en de Sabi, en
op alle bij-rivieren, evenals op de land
wegen, die voor het verkeer dienen, waar
deze wateren niet bevaarbaar zijn."
Volgens de opvattingen van tal van
Europeesche deskundigen en hooggeplaat
ste rechtsgeleerden, kan aan deze over
eenkomst geen andere beteekenis gegeven
worden, dan die van een gewoon handels-
tractaat. Bij de sluiting der conventie
kon van militaire doeleinden geen sprake
zijn. Het achterland van Beira, het tegen
woordige Rhodesia, behoorde toen nog
aan den onafhankelijken Kaffervorst
Lobengula.
Een bekend Duitsch hoogleeraa r in
het internationale recht onderwerpt de
Portugeesch-Engelsche opvatting aan eene
scherpe critiek. Hij schrijft onder meer:
„De verontschuldiging, dat de verplich
ting voor b.g. vervoer reeds vroeger is
aangegaan, verandert aan de zaak volstrekt
niets. Het is mogelijk, dat Portugal een
plicht vervult tegenover Engeland, doch
tegenover de Republieken schendt het
de neutraliteit. "Wat zou Engeland gezegd
hebben, indien Portugal op grond van
een vroeger gesloten overeenkomst, het
vervoer van oorlogsmateriëel over de
Delagoabaai aan de Republieken had
toegestaan Zou Portugal in dat geval
zelfs gewaagd hebben,het tractaat te hand
haven P Natuurlijk niet."
Diepdenkende koppen, die achter iedere
Engelsche handeling een giftig addertje
zoeken, meeuen,dat het Engelsche troepen
vervoer over Beira de regeering der
Zuid-Afrikaansche Republiek tot een
aanval op de Portugeesche bezittingen
moet prikkelen. Het liefst zou Engeland
zien, dat een Boerencorps naar de Dela-
goabaai oprukte. Dat zou Chamberlain
dan eene schoone gelegenheid geven, om,
partij trekkende voor Portugal, Lorenco-
Marquez te bezetten.
Zoo zou men dan langs een omweg
in het bezit van de zoo vurig begeerde
haven komen. We meenen echter, dat
dit plannetje te doorzichtig is Oom Paul
is te slim, om zóó onnoozel in de Engel-
sohe kaart te spelen. Stilzwijgend hebben
de Boeren zich bij de eigenaardige Ed-
gelsch-Portugeesche rechtsopvatting niet
neergelegd. Uit New-York meldt men,
dat de Boeren-republieken Portugal offi
cieel verwittigden, dat zij de vergunning,
aan Engeland's troepen verleend om'
te Beira zich te ontschepen, als eene
vijandige daad beschouwen.Zal de
houding van Portugal aanleiding geven tot
interventie? Wanneer er eene Europeesche
mogendheid ten gunste der Repu
blieken tusschenbeide zal komen, dan
moet dit Rusland zijn. Het is de eenige
mogendheid, die op het verzoek tot be
middeling uit Pretoria, nog geen weigerend
antwoord heeft gegeven. Men wil het
bezoek van den Czaar aan Moskou met de
