ilisiflsii iisiis-
MM sul! teral
Zondag 29 September 1901.
Dit blad verschijnt tweemaal per week: Woensdag- en
Zaterdagavond. Bij inzending tot 's morgens 9 ure, worden
ADVERTKNT1EN in het eerstuitkomerd nummer geplaatst.
INGEZONDEN STUKKEN één dag vroeger.
45ste Jaargang No. 3660.
■Bureau ®CII AOKJW, Laan,
UitgeverP. TRAPMAN.
MedewerkerJ. E L.
Prijs per jaar f 3.franco per post f 3.60.
Afzonder]iik>* nummers 5 Cent.
ADVERTENTIEN van 1 tot 5 regels f 0.25 iedere regel meer 5 of.
Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
EERSTE BLAD.
Gemeente Sc hagen,
■Bekendmakingen.
Inkwartiering,
Loting Nationale
Binnenlandsch Nieuws.
Ongeluk te Valkenberg.
Buitenlandsch Nieuws.
SCHAGB8
COURANT
toiiiiirtiii
Dit nummer
bestaat uit licee bladen
IiüeiaaiH<ïevin«?.
OO
Burgemeester en Weihouders der gem. SCHAGEN
brengen ter kennis van de Ingezetenen, dat de Lijst
betrekkelijk de Inkwartiering, bedoeld bij Art. 17
der Wet van 14 September 1866, (Staatsbl. No. 138)
is vastgesteld en ter voldoening aan evengem-ld Wets
artikel, gedurende 14 dagen voor een elk ter inzage
aan bet Raadhuis is nedergelegd, en alzoo vanaf
beden tot den 7 October 1901.
Wordende teveus ter kennis gebracht, dat zij, die
tegeo gemelde Lijst bezwaren hebben in te brengen,
zulk9 schriftelijk beboeren te doen aan Burgemeester
en Wethouders, binnen 14 dagen na het einde der ter-
visie-liggiug en alzoo voor den 7 Octoberl901.
Schagen, den 23 September 1901.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
P. BUIS Jz, I. B,
De Secretaris,
D EN IJS.
liennisgevlïig'
Bij
de
Burgemeester en Wethouders der gemeente Schagen
BreDgen, ter voldoening aan het tweede gedeelte
van Art. 28 der Wet op de Nationale Militie van
den I9den Augustus 1861 (Staatsb.ad No. 72), voor
de tweede maal ter keunisse van de belanghebbenden,
dat de loting van de in 1901 voor de Nationale Militie
ingeschrevenen, overeenkomstig de ontvangen aa
schrijving van Zijne Excellentie den Heer Commissaris
dezer Provincie, dato 3 September 1901,No. 8/2708 M.S
zal plaats hebben op den 8 October 1901, des voor-
middags ten ö1/^ ure, ten Raadhuize alhier, en worden
zij, welke daaraan moeten deelnemen: gelast, om op
den bepaalden tijd aldaar tot dat einde aanwezig
te zijn, of, bij verhindering, zich aldaar door hun
vader, moeder of voogd te doen vertegenwoordigen.
Alsmede dat, overeenkomstig Art. 34 van gemelde
Wet, dadelyk na de trekking van het Nummer, de
redenen van vrijstelling, welke de Ingeschrevene mocht
hebben, moeten worden opgegeven.
Indien hij vermeent vrijstelling te kunnen erlangen
wegens broederdienst, of op groüd vaü te zijn
e e n i g e wettige z o o n, zal hij op Vrijdag deu
11 October, des voormiddags ten 9 ure, in het Ge
meentehuis moeten verschjjnen, vergezeld van twee
bij den Burgemeester bekende en ter goeder naam
en faam staande meerderjarige ingezetenen, die de ver»
eischte getuigenis kunnen afleggen en het aldaar op
te maken getuigschrift ouderteekeuen. Wanneer hij aan
spraak maakt op vrijstelling wegens broederd ienst,
zal hij mede voorzien moeten zyc van zijne geboorte»
acte en van de geboorte-acten van al zijne nog in
leven zijnde broeders, alsmede van de zakboekjes of
paspoorten van gediend hebbende broeders.
Bij overlegging van laatstgenoemde stukken zullen
door den Burgemeester bij den Kommandant van het
korps, waar hij zyn broeders dienen ot gediend hebben,
worden aangevraagd de bewijzen van werkelyken
dienst, of een uittreksel uit het Stambovk.
Schagen, den 23 September 1901.
Burgeinefs'er en Wethouders voornoemd,
P. BUIS Jz, l.B.
De Secretaris,
DENIJS.
Elk der onderwijzers:
a. met minder dan 15 dienstjaren f 600 b met
15 en meer, doch minder dan 20 dienstjaren f 650.
c. met 20 en meer dienstjaren f 700. Voor lioofdactc
f 100 meer Aan gehuwde onderwijzers, 28 jaren
oud, f 50 tegemoetkoming in de huishuur,
overlijden van een gehuwd onderwijzer ontvangt
weduwe 3/12 van de vaste j iarwedde, door den overledene
genoten. De onderwijzers, die op 1 Januari 1902
eeoe hoogere jaarwedde genieten, dan waarop zij
volgens de bij de verordening vastgestelde regeling
recht zouden hel ben, blijven in het genot dier lmogere
jaarwedde ^hoofd der school f 1100 en één onderwij
zer zonder dienstjaren f 650.) Voor het geven van
berhaluigsonderwijs wordt 60 ets. per lesuur verleend.
De heer Groneman merkt op, dat de heer Stadt nu
feitelijk een dubbele vergoeding zal ontvangen voor
het geven van herhalingsonderwijshij acht 'tnoodig
te onderzoeken, of de vaste jaarwedde met f 50 ver
laagd kan worden.
De heer Zijp denkt van niet -} bij de beuoeming is
een vaste jaarwedde toegekend, zonder veimelding
hoeveel voor herhalingsonderwijs werd gerekeud
bovendien zou hij het niet wensehelijk achten, daar
dö ambitie er ouder zou kunnen lijden Verder doet
hij opmerken, dat het vorig hoofd der school, de hr.
Visscher, ook f 1100 plus f 50 voor herhalings
onde" wijs genoot, en de heer Stadt dus thans ongeveer
hetzelfde bedrag zil ontvangen.
Dit laatste is voor den heer Groneman een reden
om goed te vinden, dat de jaarwedde niet verlaagd
wordt.
Verder wordt besloten, vrijstelling te vragen van
de verplichting om overdag herhalingsonderwijs
geven en levers voor afzonderlijke
jongens en meisjes.
De cursus zal jaarlijks hoogstens 100 uren duren.
Hierna wordt de begrooting van het Burgerlijk
Armbestuur, waarop een subsidie van f 3200.uit
de gemeentekas voorkomt, goedgekeurd.
De begi-ooting der gemeente voor 1902 wordt onver
anderd vastgesteld in ontvangst en uitgaaf op f 13106 93
De Voorz. stelt voor, aan den heer Wijker, onder
wijzer, die met 1 Oct. a.s. de gemeente gaat ver-
lateD, voor de degelyke en ijverige waarneming zijner
betrekking gedurende ruim 18 jaren, een gratificatie
te verleenen vao b.v. f' 25
De raadsleden zijn het met den Voorz. eens, dat
den heer Wijker een blijk van waardeering toekomt.
Een gratificatie van f 40 wordt toegestaan.
Niels meer aan de orde zijnde,
vergadering.
te
voor
sluit de Voorz de
Verslag Raadsvergadering te
WIERINGERWAARD, gehouden den 26 Sept. 1901,
des namiddsgs ten 3 ure.
Aanwezig alle leden.
De Voorz., de heer C. Dz. Rezelinan, opent de
vergadering, waarna voorlezing en goedkeuring der
notulen volgen.
Ingekomen
Een schriftelijke medtdeeiing van roej Fraox,
dat zij de benoeming tot onderwijzeres aanneemt.
Voor kennisgeving aangem roeo.
Een verzoekschrift van den heer Jb. Waiboer Az.,
om afschrijving van aanslag in den Hoofdelijken
Omslag voor den tijd van 8 maanden, wegens
vertrek naar elders. Toegestaan.
Een adres van den heer P. Stadt, hoofd der
school, hondeode verzoek, in zijne woning en op zijn
ei f voor eigen rekening een gasleiding roet toebehooren
te mogen aanleggen cp dezelfde voorwaarden als het
iadertyd aan den heer dr. D. Bax werd toegestaan.
De heer Groneman stelt de vraag, of het niet
raadzaam zal zijn,zich het recht voor te behouden, om bij
overvloedige gasopbrengst ook verlichting van de
schoollokalen te vorderen. De kosten van verlichting
worden dan uitgewonnen. Spreker wil er echter geen
voorstel van maken, maar alleen het idee opperen.
De Voorz. is van meening, dat bij gebruikmaking
van de gasleiding, de gemeente ook in de onderhouds
kosten zïQ behooren bij te drageD
De heer Zijp is van eenzeltde gevoelen en vreest
noeilijkheden ook wanneer de gas-opbrengst ver-
tuinden. Hij acht het beter, dan maar een apaiten put
te slaan op kosten der gemeente.
De heer Sleutel is er vódr, de bepaling asa de
Voorwaarden toe te voegen bij flinken voorraad gas
kan de school ongehinderd kosteloos verlicht worden
In stemming gebracht, wordt met 6 tegen 1 stem, die
v»n den heer Sleutel, besloten evengenoerade voor-
Vaarde niet te stellen, waarna een gunstige beschikking
volgt op het verzoek van den heer Stadt,
Thans stelt de Voorz. aan de ordet
lo. Benoeming van een onderwijzer (vacature-W.
Wykei) Na onderzoek der stukken wordt met alge-
tneene stemmen benoemd de heer J, J. de Boer te
Groningen. Op de voordracht kwamen mede voor
"e heeren K 1'aeze te Zaandam, E. Hoorn te Meppel.
^H. Wontman te Opperdota en H. J. Blckpoel
2e. Verordening, regelende de jaarwedden der on
derwijzer» De jaarwedden worden vastgesteld als volgt
HooUl der school f 1000, {ongeacht dienstjaren.)
Een groot aantal
bjectij Resr koolbouwers zijn dezer
dagen behalve verkoopers, ook koopera
van kool. Bij velon ia n.1. van de late
kool weinig terecht gekomen en na gaan
dezen in't weetelijk gedeelte van't groen-
tendistrict, te \Yarmenhuizen en om
streken, te veld staande kool koopen, om
die in de scharen op te slaan en zoo
mogelijk in den aanstaanden winter met
winst te verkoopen,
Voor een zetel in dert
gemeenteraad te Uroek op ï^ici-
geudij Lt zijncandidaat gesteld de hrn.
Dr. H. G. Hamaker (lib.)C. Wage
naar J. Gz. (anti-rev.)C. Slot Kz.
(anti-rev.)K. Ven (anti-rev.)
Een dochter van den heer
S. te Hroek op Lnngentlijk
had Woensdag het ongeluk met haar
fiets te vallen en met het gezicht terecht
te komen op een ijzeren hek, waardoor
een scherpe punt in de wang drong en
geneeskundige hulp moest worden inge
roepen.
Gedurende het derde
kwartaal van dit jaar is in de school-
spaarbank te SINT PANKRA3 een
bedrag gespaard van f 211.03.
Te BEVERWIJK werd Donder
dag eene Internationale Harddraverij gehou
den met den volgenden uitslag
1ste prijs f 200 „Huntressi!, van Joh. de
Mol, Den Haag, berijder B. W. Schippers.
2e prijs f 100 „David A," van A. de Goede,
Purmer, berijder C. Bier.
3de prijs Bellwood, van J. Koster, Heem
stede, berijder J. Koster.
Troostprijs. 1ste prijs f75 „Dawnlicht" van
C. v. Houweningen, Driebergen, berijder J. C.
de Boer.
2de pr. f25 „Spofford", van A. A. v. d. Berg,
Haarlem, berijder B. ten Hage.
3de pr. „Luitenant", van J. Koster, Heem
stede, berijder J. Koster.
Er kwamen 15 van de 16 ingeschreven
paarden uit.
Uitslag openbare verhuring
der landerijen, beboorende aan de Doopsgezinde
Diakonie te ZU1D-ZIJPE, gehouden ten over
staan van Notaris Vrijburg te Zijpe in liet
lokaal van den beer C. de Vries te St.-Maarten,
den 23 September 1901.
a. Eenige perceelen bouwland aan en nabij
de Wijzend, gem. St.-Maarten, Sectie B.
Nos. 268, 269,1266 en 267, groot 3.29.- H.A.,
aan de heeren G. Jonker en D. Schermerhorn
te St.-Maarten voor de jaarlijksche buur van
f240.— No. 201 groot 60.20 A., aan den
beer C. Grin te St.-Maarten voor f65.
No. 237 groot 92.20 A., aan de heeren P.
Biesboer en P. Grin te St.-Maarten voor
f 105.No. 249 groot 86.20 A., aan de
heeren Abr. Zijdewind, Jn. Zijdewind
en P. Bruin te Zijpe voor f 66.
b. Twee perceelen weiland in den polder
R, in Sectie G der gem. Zijpe.
No. 339 groot 2.25.70 H.A., aan den beer
C. Gutker te Zijpe voor f 191.75.
No. 355 groot 1.92.H.A., aan den heerP.
Struijf te Zjjpe voor f 112.75.
- De Afdeeling SINT MAARTEN
van de Naaml. Landbouw- en Handelsvere
niging heeft in hare vergadering, gebonden
den 25 September, in bet lokaal van den lieer
P. Wit te Valkoog, besloten, met algemeene
stemmen, thans geen deel te nemen in het
oprichten van eeu veiling aan de Barnerwiel
te Oudcarspel. Het hoofdbezwaar was, dat
de landbouwers van Groenveld en Valkoog
niet wilden laten veilen op de Ringsloot
tegenover de Wiel, aan de Oostzijde van bet
dorp Oudcarspel. Zij verkozen liever te gaan
naar Nóord-Scharwoude [dorp], waar door
samenwerking vau de Afdeelingen Harenkar
spel en Oudcarspel twee jaar geleden de
veiling werd opgericht.
Dit jaar werd door de Afdeeling St. Maar
ten in bare vergadering, gehouden den 28
Augustus, te Eenigenburg, besloten, dat de
leden hunne producten zooveel mogelijk zou
den laten veilen te Noord-Scbarwoude, en
als proef uien, nep en zakkool te Oudcarspel.
En nu oordeelden sommige leden, dat bet
niet aanging, om de besluiten, nog zoo kort
geleden genomen, thans weer van onwaarde
te verklaren. Dan nog hadden sommige leden
een opgave van de mogelijke oprichtingskosten
verwacht. Ook werd door allen erkend, dat
het oprichten van veilingen niet altijd is in het
belang van de handelaren en van de land
bouwers. Er werd besloten, mede vooral met
het oog op het mogelijk tot-stand-komen der
lijn Broek op LangendijkDirkshorn, dit
verzoek van dé hand te wijzen, want het kon
gebeuren, dat de plaats, die er nu voor werd
gekozen, dan niet geschikt bleek.
Feestconcertop 8 October.
Men zal zeker met veel ingenomenheid
vernemen, dat op 8 October, den Ontzetdag,
in de Groote Kerk te ALKMAAR een zeer
goed verzorgd concert zal worden gegeven,
en wel op den middag te 2 uur. Er zullen
aan medewerken de dames N. Böhm, sopraan,
en H. Scholten, alt, benevens de heeren G.
Zalsman, bas, C. Phlippeau, tenor, W. Robert,
viool, en J. M. Otto, orgel, als solisten, ter
wijl liet Haarlemsche Vocaalkwartet, dat zich
in een uitstekenden naam verheugt, tot deel
name aan dit concert zich heeft bereid ver
klaard. Tot de uit te voeren stukken behooren
kwartetten van Mozart, Praetorius, Valerius,
en Diepenbroek, een duet van Mendelssohn,
solo's van César, Eranck en Gounod, vioolstuk
ken van Bach, Handel en Scliumann, alsmede
orgelstnkken van dr. Volckmar en Handel.
Waar de toegangsprijs, ook met het oog op
den feestdag, gesteld is op slechts vijftig
cents, valt een bezoek aan deze uitvoering
zeker onder veler bereik.
„Daar zondt
repliceerde de
De practijk der Leerplichtwet!
Te X. waren drie vaders van leerplichtige
kinderen voor de commissie tot wering van
schoolverzuim verschenen en door den voor
zitter met nadruk gewaarschuwd tegen her
haling der nalatigheid.
De vaders namen de waarschuwing heel
kalmpjes op. ,,'t Zal zoo'n vaart wel niet nemen,
meneer?''
gij je leelijk in vergissen",
voorzitter. „Wij hebben je
geraden tot je bestwil, maar geeft ge daar
geen gehoor aan en blijven je jongens van
school weg, dan komt ge voor den kanton
rechter, en betalen of zitten is de boodschap".
De vaders met een sceptisch glimlachje af.
Weken later verschenen ze voor den kan
tonrechter. 't Was dan toch meenens, en ze
zouden er dus aan moeten gelooven, zooals
meneer de voorzitter voorspeld had.
Het hoofd der school was als getuige ge
dagvaard.
„Kunt ge aldus de vraag van den kan
tonrechter onder eede bevestigen, dat A.
die en die dagen (volgde een heele reeks
datums) de school verzuimd heeft?"
„Permitteer me, antwoordde het hoofd
der school, een papier voor den dag halend
ik heb hierop de dagen aangeteekend en
zal even nazien
„Geen schrifturen raadplegenviel de
kantonrechter hem in de rede. „Kunt ge
uit uw hoofd de bevestiging onder eede af
leggen, öf kunt go het niet
.[Neen, meneer de kantonrechter, uit mijn
hoofd niet, maar het staat secuur opgetee-
kend. U begrijpt, dat ik al de verschillende
datums van de drie jongens niet in mijn
hoofd heb."
„Kan er niets aan doen. Ik houd me aan
de wet en kan u niet tot den eed toelaten."
Meester verbaasd, de vaders ook.
Het eind was vrijspraak.
Brutaal.
Aan het station der Hollandsche Spoor te
's-GRAVENHAGE is een schrijven ontvangen
van de dieven welke Zaterdag f 300 uit de
brandkast van dat station ontvreemdden.
In dat schrijven staat, dat zij spoedig weder
een bezoek zullen brengen en dan wat meer
hopen te vinden. Tevens meldden zij, dat
onder het gestolene een valsche gulden [twee
francstuk] aanwezig was, welk stuk met de
geldzakjes aan de aschbelt was nederge-
legd. Werkelijk bleek, dat deze daar lagen.
- Accuraat. Te STAVENISSE is
dezer dagen eene nit Deventer verzonden brief
kaart aangekomen met het volgende curiëuse
adres„Aan Mejuffrouw de weduwe [land
bouwster], wier zoon den 6den September
met een jong paard op de Middelburgsche
boot reisde van Middelburg naar Stavenisse,
te Stavenisse."
Door de goede zorg van den betrokken
postambtenaar is de briefkaart na lang zoeken
aan het rechte adres bezorgd.
- WIJK-BIJ-DUURSTEDE.
Voor de Tweede Kamer zijn candidaat ge
steld de heeren mr. J. G. Ridder van Rappard
[lib.] en N. de Ridder te Groningen [kath.
en antir.]
De groote militaire manoeuvres hebben in
Limburg plaats gehad.
Na afioop daarvan reden Dinsdag in een
automobiel naar hun hotel te Valkenberg
de Russische, Fransche en Duitsche militaire
attaché, vergezeld van den kapitein van den
generalen staf Asbeck, en twee chauffeurs.
Het was ongeveer drie uur in den namiddag.
De top van den Kouberg te Valkenberg was
bereikt, men moest nu naar beneden.
De helling van dien berg is zeer steil.
Borden van den Wielrijdersbond manen den
touristen aan, daar af te stappen.
De chauffeurs van den automobiel remden
uit alle macht,
Eensklaps weerklonk een knal, niet ongelijk
aan het lossen kvan een geweerschot. De
remmen van de machine braken, het toestel
weigerde zijn dienst en met meer dan snel
treinsvaart reden de militairen naar beneden.
Onder aan den Kouberg staat een oude
steenen poort, de Maastrichter poort. Deze
poort is zoo-nauw, dat een rijtuig er juist
door kan.
De reizigers begrepen den nood, waarin zij
verkeerden en zij schreeuwden uit alle macht.
De chauffeur had zijn tegenwoordigheid van
geest behouden. Hij stuurde precies de poort
door, en ongelukken zouden niet te betreuren
zijn geweest, wanneer het achterwiel der auto
mobiel niet was geslibt en zoo tegen ec-n der
zijkanten van de poort ware vastgeraakt.
Ontsteld kwamen de dorpelingen uit hunne
woningen loopen. Het eerste oogenblik zagen
zij niets dan een wolk van stoom, rook en
stof waaruit een akelig gekerm opsteeg.
Toen de wolk was opgetrokksu, zag men
een lichaam op den grond liggen.
Het was kapitein jhr. Asbeck.
Een eind verder lag nog een lichaam de
Puitsche attaché.
Onmiddellijk snelde men ter hnlpe.
De heer Philippens-Schetters, kleermaker,
nam kapitein Asbeck op en droeg hem voor
zichtig zijn woning binnen; hij zette hem eerst
op een stoel en legde hem daarna op een sofa
neder.
Vreeselijk was de hoofdwonde, welke deze
Hollandsche officier bekomen had
De Duitsche attaché, baron Von Ziegler,
werd met niet minder vriendelijke handen op
genomen en naar de woning van den heer
Lefrien gedragen.
Geneeskundige hulp werd onmiddellijk inge
roepen. De Valkenbergsche geneesheeren, ge-
assiteerd door vijf officieren van gezondheid
onmiddellijk uit Maastricht overgekomen, ver
leenden heelkundige hulp.
Want ook de Russische attaché en de twee
chauffeurs hadden, hoewel geen ernstige,
hoofdwonden hekomen.
De toestand van kapitein Van Asbeck was
van dien aard, dat hij niet vervoerd kon
worden.
Bij den heer Philippens werd een rustbed in
gereedheid t gebracht en de gewonde daarop
gelegd.
Deze heeft zijne verwondingen niet mogen
overleven. Ondanks alle zorgen, aan hem
besteed, is hij overleden.
Baron Von Ziegler werd in deernis wek-
kenden toestand per rijtuig naar Maastricht,
en van daar naar Calvariënberg gebracht. Deze
heer had een hoofdwonde en een verwonding
aan een der duimen gekregen. Bovendien zijn
vier ribben en een zijner beenen gebroken.
De Pransche attaché, die eveneens in de auto
zat, kwam met den schrik vrij.
Pe schok is zóó hevig geweest, dat stukken
steen met een lengte van bijna een halven
meter en een breedte en hoogte van drie a vier
decimeter uit den poortmuur geslagen zijn.
De automobiel zelf is geheel onbruikbaar
gemaakt.
De onthulling van het Russische monument
te Bergen is naar aanleiding van dit ongeluk
uitgesteld, doordat de Russische attaché door
zijn wonden verhinderd was, de plechtigheid
bij te wonen, waarschijnlijk tot 29 September.
-Daar er in deFriesche gemeen
te OPSTERLAND arme ouders zijn, die hunne
schoolkinderen uit valsche schaamte niet laten
profiteeren van de voeding en kleeding, waar
voor door het gemeentebestuur een post op
de begrooting is gebracht, hebben welgestelde
ouders besloten, om hun eigen kinderen daar
van te laten profiteeren, natuurlijk tegen be
taling. Men hoopt daardoor de arme ouders
te overtuigen, dat het volstrekt geen schande
is als hunne schoolkinderen op kosten der
gemeente gevoed en gekleed worden. Op die
manier krijgen zoowel arme als welgestelde
kinderen tegelijk een boterham.
Hengstenkenring.
De Minister van Binnenlandsche Zaken
heeft in overleg met de Ged. Staten van
Noord-Holland, de algemeene keuringscommis-
j sie voor de paardenfokkerij en de provinciale
regelingscommissie voor de paardenfokkerij
in Noord-Holland bepaald, dat de gewone
Rijkskeuringen van tot dekking bestemde
hengsten van ten minste 2 '/2 jaar oud in het
najaar van 1901 gehouden zullen worden te
Hoofddorp, op 11 Nov.; te SCHAGEN, op
12 Nov. te Beverwijk, op 13 Nov.
Uit het raadsverslag van
GROOTEGAST
De heer Wijma vraagt, of 't billijk is, dat
het stembureau te Doezum uitsluitend door
één kastelein wordt bediend, terwijl er twee
in de nabijheid van de school, waar dat bureau
zitting houdt, wonen. t
Do voorzitter wil hier voor een volgend jaar
wel notitie van nemen.
De heer Pel vraagt, of het niet beter is
dat het stembureau geen drank gebruikt.
De heer Latenbach zegt, dat er geen mis
bruik van wordt gemaakt.
De heer Pel wil het misbruik voorkomen.
De heer Kooi vraagt, of de wet wel drank
gebruik toelaat in het lokaal.
De voorzitter antwoordt, dat de wet hier-
over niet spreekt.
De lieer Hazenberg vraagt, of het niet tegen
den geest der wet is. De wet schijnt den
drank buiten de verkiezing te willen houden.
De voorzitter oordeelt dat het stembureau
dit zelf maar Bioet regelen.
Daar staat geschreven Gij zult niet liegen.
Niet waar, indien dit een zedelijke wet voor
het individu is, dan behoort het dit vooral
te zijn voor hen, die zich opgeworpen hebben,
of geroepen zijn, om de gemeenschap voor te
lichten, te leiden, te regeeren.
En toch is het juist de regeering, die
maar al te vaak het 9de Gebod overtreedt.
't Zijn officiëele leugens hier, en daar, en
overal. Om ons een oogenblik tot ons eigen
land te bepalen. In de troonrede wordt
gezegd, dat de betrekkingen met de mogend
heden van zeer vriendschappelijken aard zijn.
Waren wij nog in de dagen van Tromp en
De Ruijter, dan ware reeds lang gebleken,
van welk een gehalte werkelijk onze
betrekkingen met Engeland zijn. Het is een
officiëele leugen, te spreken van de vriend
schappelijke betrekkingen met de mogend
heden, met inbegrip van Engeland dus, waar
geheel ons volk om wraak roept over het
ongehoorde onrecht, dat door den grooten
roover aan gene zijde van de Noordzee,
ginds in Zuid-Afrika wordt gepleegd. Onze
onmacht alleen maakt ons passief. Het hart
van het volk strijdt meê op de slagvelden
van Zuid-Afrikadat hart heeft reeds lang
aan Engeland den oorlog verklaard.
Het is ook al een officiëele leugen, te spre
ken van het neutrale Europa, wanneer men
leest, hoe die neutraliteit door Oostenrijk en
Portugal wordt opgevat. In den loop van
den oorlog werden van uit Oostenrijksche
havens groote bezendingen zadels naar Dur-
ban en Kaapstad verscheept. Reeds toen heeft
Dr. Leyds tegen deze soort van neutraliteit
verzet aangeteekend. Nu weer denkt men uit
do haven van Fiume een transportkaarden
en muilezels naar Zuid-Afrikaansraffe havens
te verzenden. Ook nu weer heeft Dr. Leyds
zich over deze schending der neutraliteit
beklaagd. Verwaéhten mag men, dat de Oos
tenrijksche regeering ook dit protest met een
diep stilzwijgen zal beantwoorden. En
Portugal maakt het nog erger. De provinciën
Sofala en Mozambique in Afrika staan geheel
onder Engelsch toezicht. De haven van Lo-
renQO Marquez, de Delagoa-spoorweg, beiden
dienen om het Engelsch leger van proviand
en krijgsvoorraad te voorzien, terwijl er met de
uiterste nauwlettendheid voor gewaakt wordt,
dat voor de Boeren niets wordt binnengesmok
keld. Is dat geen prachtige neutraliteit?
Officiéél wordt de Keizer aller Russen thans
met den vredespalmtak in de hand afgemaald.
Hij, de vader der Haagsche Conferentie, wordt
omgloord door de stralen der vredeszon.
Doch diezelfde Czaar heeft in Frankrijk
slechts oog en oor voor „het dappere Fran
sche leger" en „de prachtige Fransche vloot."
Hij wordt te Compiègne slechts met de
attributen van den oorlog omgeven.; blinkende
uniformen maken zijn geleide en gezelschap
uitspiegelgevechten, parade's en inspecties
namen den geheelen tjjd, dien hij in Frankrijk
heeft doorgebracht, in beslag. Den keizer
van het land, dat jaarlijks 40 millioen pond
sterling, zegge 480 millioen guldens, voor
oorlogsdoeleinden, en 3 milloen pond sterling,
of 36 millioen guldens, voor onderwijs uitgeeft,
die nog onlangs in Duitschland en Frankrijk
alleen genoegen in militaire schouwspelen
toonde, voor te stellen als „den vredevorst," is
een hoofsche vleierij, een offioiëele leugen.
In Frankrijk is men over het verloop van
het bezoek van den Czaar maar matig
gesticht. Parijs had gehoopt, zij het ook
voor weinige uren den Czaar binnen zijue
muren te zien, doch tevergeefs.
De burgemeester van de hoofdstad heeft
alle pogingen aangewend,den Czaar tespreken
te komen, doch zorgvuldig heeft de omgeving
hem buiten het bereik van Nicolaas II weten
te houden. Minister Waldeck-Rousseau wordt
hierover geducht door de nationalistische pers
onder handen genomen. Al de verbeten woede,
die sedert maanden in het overvolle gemoed was
opgepropt, wordt thans met volle maten over
het hoofd van den doortastenden minister
uitgestort. Met handige knapheid wordt de
bevolking van Parijs tegen het gehate minis
terie opgezet. De revanche-held Paul Dé-
roulède richt van uit zijn verbanningsoord
St.-Sebastiaan de pijlen zijner scherpe pen
op den geharnasten minister-president.
„Waldeck-Rousseau heeft zich verzet tegen
het bezoek dat de Czaar wilde en moest
brengen aan Parijs. Parijs wordt door den dicta
tor buiten Frankrijk gezet, datzelfde Parijs, dat
sedeit 30 jaren de trouwe bewaarder is van
onze hoop en onze rechten."
In deze en meer dergelijke uitdrukkingen,met
kwistige hand in de boulevard-bladen ge
strooid, straalt duidelijk door, dat de militair-
nationale partij thans beproeven wil, met behulp
der beweeglijke bevolking van Parijs een
nieuw program van actie te ontworpen.
Of het gelukken zal Als wij de geschie
denis der laatste 100 jaren nagaan, dan zien
wij, dat met behulp vun Parijs al heel wat
tragedies zijn afgespeeld. Nu is het een feit