INGEZONDEN.
De Nederlandsche Nota aan
de Engelsche Regeering.
Vergadering van den Raad
der gemeente HEER HUGOWAAJtD, op
Dinsdag 4 Februari, 's namiddags half twee.
Tegenwoordig alle leden.
Voorz. de Bnrgemeester.de hr. P. Wonder Az.
Met welkom opent Voorz. de vergadering,
waarna de notulen van de voorgaande
worden gelezen en goedgekeurd.
Ingekomen zijn
1.besluit van Gedeputeerde Staten van 2"-Jan.
1902, houdende vrijstelling van het geven.van
onderwijs in vak j (vrije- en orde-oefeningen
op de lagere schóól, voor den tijd van 3jaar.
ingaande 1 Januari 1902
2. missive van Gedeputeerde staten, hou
dende toezending van de bn K. B. van 15
Januari 1902, no. 17, goedgekeurde verorde
ning op de heffing van een hoofdelijken omslag
3. mededeeling. dat de huurwaarde van
de woningen der hoofden van scholen, ter
berekening van de pensioenbijdrage, door
Gedeputeerde Staten is gesteld op f 200.—
per jaar
4. missive van Gedeputeerde Staten, ten
geleide van de door hen goedgekeurde ver
ordening tot regeling van de onderwijzers-
jaarwedden, enz. Deze stukken worden
voor kennisgeving aangenomen.
Voorz. deelt mede, dat in de daartoe ge
houden zitting van de commissie, niemand
vanwege de H. S. M. is verschenen om het
bezwaarschrift tegen den ligger der wegen
toe te lichten of te verdedigen. De commissie
is echter van meening, dat er alleszins reden
is, om aan de bezwaren tegemoet te komen.
Ook de Raad heeft nu geen bezwaar den
ligger overeenkomstig het verzoek van de
H. S. M. te wijzigen.
Voorts wordt ter tafel gebracht het in de
vorige vergadering aangehouden verzoek van
de heeren Tjalsma en Tauber, om eenige
vergoeding voor hunne extra werkzaamneden
tijdens de onderwijzersvacature aan hunne
school (no. 2). Voorz. vraagt, wie daarover
misschien het woord verlangt.
De heer Appel is er niet tegen, om er wat
voor te geven het is immers regel, niet waar
De Voorz. zegt, dat de gemeente door de
vacature f 40.minder jaarwedde behoeft uit
te keeren. Echter hebben de onderwijzers geen
extra schooluren gehouden, maar de werk
zaamheden in de gewone uren gedaan, zoodat
zij geen aanspraak hebben op het volle bedrag,
dat anders aan jaarwedden had moeten wor
den uitbetaald trouwens, ze vragen ook slechts
„eenige" vergoeding.
De heer De Boer informeert, hoeveel den
vorigen keer is uitbetaaldtoen is, meent hij
ook geen meerdere uren onderwijs gegeven.
Voorz. kan zich dat niet meer herinneren.
De Voorz. vraagt, of men genoegen kan
nemen met aan elk f 10.uit te keeren.
De heer Van Slooten gelooft, dat, waar de
onderwijzers geen meerdere uren hebben
moeten schoolhouden, hun een belooning van
f 10.— wel voldoende zal zijn.
Ook da andere heeren zijn van die meening,
zoodat aldus besloten wordt.
Verder heeft Voorz. een besluit opgemaakt,
hetwelk hij thans aan de goedkeuring der
vergadering onderwerpt, waarbij de metselaars
rekening van f 24.26 over 1900, die wel tijdig
ingediend en betaald was, maar die ver
keerd was geboekt, tengevolge van welk
abuis dat bedrag niet meer in de rekening
over 1900 had kunnen worden opgenomen,
omdat de betrekkelijke begrootingspost was
„opgebruikt" voor af- en overschrijving, wordt
overgebracht naar den dienst van 1901. Spr.
meent, dat dit de meest eerlijke wijze van
redres zal wezen. Ook bij het Provinciaal
bestuur volgt men gewoonlijk dien weg.
De Raad is dadelijk bereid, op deze wijze
tot redres mede te werken. Mochten Ged. St.
dit besluit niet goedkeuren, dan zal wel blij
ken, hoe dan gehandeld moet worden.
Een informatie van Ged. St, of in degem.
ook een Gezondheidscommissie bestaat, aan
wie de Raad het geheel of gedeeltelijk toe
zicht op de volksgezondheid wenschte opge
dragen te zien, in plaats, dat een zoodanige
commissie overeenkomstig de Gezondheidswet
worde In het leven geroepen, in welk geval
dat verzoek vergezeld moet gaan van een
opgave omtrent de inrichting en organisatie
dier bestaande commissie, wordt voor kennis
geving aangenomen, omdat zoodanige com
missie niet bestaat.
Verder deelt voorz. mede, bezoek gehad te
hebben van den heer Smit, hoofd der school
no. 4 te Veenhuizen, die kwam mededeelen,
dat er voorziening getroffen zal moeten wor
den in den toestand aan zijne school. De
heer Pekelharing is nl. reeds eenigen tijd
ongesteld en het laat zich aanzien, dat het
nog wel een heele poos duren zal, eer hij
zijne klassen weer zal kunnen waarnemen.
Tot heden heeft de heer Smit zelf ook de
andere klassen waargenomen, maar het is
beter, dat, zoolang de ziekte duurt, een tijde
lijk onderwijzer wordt aangesteld.
De Raad is volkomen van dezelfde meening.
Daarom wordt algemeen goedgevonden, dat
voorz. met den arrondissements-schoolopziener
ui overleg zal treden omtrent de benoeming
van een tijdelijk onderwijzer.
Niets meer aan de orde zijnde sluit de
voorz. onder dank voor de opkomst en mede
werking de vergadering.
In de raadsvergadering van
WIERINGEN van Dinsdag is besloten tot
oprichting van een telefoonkantoor aan Den
Oever en tot bijbouwing van een schoolokaal te
Hippolytushoef wegens plaatsgebrek. Verder
is benoemd tot gemeente- ontvanger de heer
M. Jb. Mostert, in de plaats van den heer Jb.
Mostert, aan wien op zijn verzoek eervol
ontslag werd verleend. De verhuring der
gemeente-eigendommen werd bepaald op
22 Febr., a.s., en het Kohier van den Hoof
delijken omslag vastgesteld op f5295.
(Volledig verslag in 't volgend nommer.)
DRUKFOUT.
In het verslag der vergadering van de Afd.
Lutje winkel Wee re der groentenvereeniging
„DeNiedorper Kogge" staat: Verkoop op
verlangen, dit moet zijn Verkoop op
veilingen.
Bij de op 4 Februari gehouden
stemming voor een Lid van 't Bestuur van den
polder Kerk- en Dergmeer is herbenoemd de
heer C. Ktood C.Kz. te OUDKARSPEL.
De beide uitvoeringen van
het fanfarecorps aan de Gouw te HOOG
WOUD, gegeven ten bate van de concentratie
kampen in Zuid-Afrika op Zondag 26 Jan. in
de Ned. Herv. Kerk te Hoogwoud en op
Zondag 2 Febr. in die te Aartswoud, hebben
in netto opgebracht de som van f 56.99.
De heer P. Groen, gemeente
veldwachter te SINT PANKRAS heeft
wegens hoogen leeftijd eervol ontslag uit deze
betrekking gevraagd, welke door hem meer
dan 30 jaren werd vervuld.
De heer Jb. Fok te SINT PAN
KRAS werd door het Bestuur der afd. S. P.
van Het Witte Kruis" benoemd als bode en
ma,
Legerzaken.
Naar het Hdbld. verneemt, zal voortaan brj
de loting der militie voor het blijvend gedeelte
reeds dadelijk bekend worden gemaakt welke
nummers kans op vrijstelling geven, opdat
van de in art. 109 der militiewet toegestane
onderlinge verwisseling der nummers zoo
veel mogelijk kan worden geprofiteerd.
WIERINGEN.
Naar wij vernemen, zijn de uitvoeringen
van de vereeniging „Harmonie" bepaald op
3 Febr. a.s. voor de ongehuwde en 11 Febr.
1 voor de gehuwde kunstlievende leden, terwijl
op 12 Febr. nog een volksconcert zal worden
gegeven met vrij entree.
Het water in de Zuiderzee is thans aan de
kusten van Hollands Noorderkwartier buiten
gewoon laag.In de haven te KOLHORN liggen
de turfschippers en visschersvaartuigen alle
aan den grond.
Er zal hier een derde ansjovis-zouterij wor
den opgericht.
Een erg preciess juffrouw.
Dezer dagen, weet de N. R. Ct. te vertellen,
ontving het Amsterdamsch gemeentebestuur
een biljet in zake de hondenbelasting van
een juffrouw aldus terugZe verklaarde heel
uitvoerig, dat ze eerst eens een keessie had
gehad, toen een doessie, toen een zwartkop,
vervolgens een fikkie en dat ze was geëindigd
met een schipper. Dat diertje had ze nog,
dat moest ze eerlijk verklaren, maar het
beestje wasopgezet. Daar zij nu uit het
biljet niet had kunnen opmaken, of enkel
levende honden aangegeven moesten worden,
had zij zich verplicht gezien, van haar bezit
aan B. en W. kennis te geven. De juffrouw
wacht nu gelaten haar „aanslag in de belas
ting" af.
Na een 1 ij den van al eenige
jaren is de Naai- en Breischool-vereeniging
te AARTSWOUD aan de tering overleden.
De jaarlijksche subsidie van de Ned. Herv.
kerk en de eveneens jaarlijks terugkeerende
inteekenlijst om steun bij de belangstellende
inwoners, als versterkende middelen aange
wend, mochten niet baten.
Zondagavond trad in de aan
gekondigde openbare vergadering van de afd.
Hoogwoud e.o. van de Ned. Vereen, tot
Afsch. van Alcohol-houdende dranken, te
OPMEER voor een klein, maar zeer aandach
tig publiek op de hr. A. K. Noyons, Secret.
v. h. Kruisverbond te Utrecht, met het
onderwerp „Na het Heden een Toekomst."
Na afloop van de rede werd een begin gemaakt
met de oprichting van een afdeeling van het
R. K. Kruisverbond, terwijl ook de Ned.
Vereen, haar ledental zag vergrooten.
Als Vo orzitter en Secretaris
van de Commissie tot wering van schoolver
zuim te HOOGWOUD zijn met algemeene
stemmen op 1 na herkozen respectievelijk de
heeren J. J. van Wijk, hoofd der school in
de Weere en P. Ronner, hoofd der school aan
de Kerkelaan.
Maandagavond hielden de
afd. Winkel e. o. v.d. S. D. A. P. en de afd.
Winkel v.d. Ned. B. van Landarb. een gecom
bineerde openbare vergadering te WINKEL,
waarin als sprekers optraden de heeren
J. Breebaart Jnz. van Winkel en Verweij
van Hoogwoud. Een publiek van ongeveer
60 personen, voornamelijk arbeiders, luisterde
met veel aandacht naar beide sprekers. Debat
had niet plaats.
WINKEL.
Verleden Zaterdag, des voormiddags om
streeks elf uur, stond een der bijgebouwen
van de boerderij bewoond door den heer K.
Breebaart Jz., in brand. Te Winkel en te
Lutjewinkel werd gealarmeerd, zoodat de
spuiten uitrukten.
Gelukkig wist men tijdig het vuur te be
perken en zoodoende het hoofdgebouw te
redden.
Door de Diaconie v. d. Ned.
Herv. Kerk te AARTS WOUD, wordt thans
weer, evenals reeds vele vorige jaren, aan vele
arme schoolkinderen 4 maal 's weeks een
warm middagmaal verschaft. Dit jaar profi-
teeren 21 kinderen van deze weldadigheid.
DIRKSHORN.
Zaterdag j.L werd alhier de gewone drie-
maandelijksche vergadering gehouden van het
veefonds voor de gemeente Haringcarspel.
Over de afgeloopen drie maanden waren
1550 stuks vee verzekerd. De uitgaven voor
10 gestorven runderen, benevens voor admini
stratie en verschillende rekeningen over 1901,
bedroegen f745.60. De rekening sloot met
een batig saldo van f25.
De vrees, in dejongste Witte
Kruis-vergadering te NIEUWE NIEDORP
geuit, dat er dezen winter misschien geen
gelegenheid meer komen zou om den ijskelder
te vullen, is niet bewaarheid. De vorst van
de laatste dagen maakte het mogelijk, dat
Dinsdag de ijskelder geheel gevuld kon wor
den met ijs van uitstekende kwaliteit.
Voor aanschaffing van Noortsch blokijs
behoeft dus de kas van „Het Witte Kruis"
niet aangesproken te worden.
IJ s club te KOLHORN.
In een niet zeer talrijke vergadering deed
Maandag j.1. de Secretaris-Penningmeester
rekening en verantwoording over het afge
loopen boekjaar. Daaruit bleek dat de ont
vangsten f 449.74 hadden bedragen en de
uitgaven f324.93 zoodat er een batig saldo
van f 124.81 in kas bleef. De club bleek
ruim 60 leden sterk te zijn. Als bestuurs
leden traden af de heeren: C. Louw en T.
Koomen. In hunne plaats werden verkozen
de heeren Joh. v. d. Klooster en Cs. Kaper.
Besloten werd, indien de vorst een blijvend
karakter aannam en er deugdzaam ijs kwam,
de vermakelijkheden te openen met een ton
nen- en lepelwedstrijd voor mannen van 18
jaar en daarboven. Zes prijzen respectievelijk
van 1 tot 6 gld. werden daarvoor uitge
trokken en het inleggeld op 25 Ct. bepaald.
Om de toegangen naar de banen te verge
makkelijken, zullen flinke posten vervaardigd
worden. Bjj loting viel dit werk ten deel
aan de heeren J. Jonk en K. Klomp. De
breedte dier posten werd op 70 c.M. bepaald.
Niets meer aan de orde zijnde, sloot de
voorzitter de vergadering, nadat ze vooraf
het Bestuur gemachtigd had, bij doorgaande
vorst den datum van den eersten wedstrijd
te bepalen.
Door den Commissaris der
Koningin in deze provincie, is het navolgende
bepaald
a. dat de jacht op houtsnippen in deze
provincie zal worden gesloten op den 26n
April 1902 met zonsondergang;
b. dat de jacht op eenden zal worden ge
sloten op den 28n Februari 1902 met zons
ondergang;
c. dat de jacht op ander waterwild zal wor
den gesloten op den 29n Maart 1902 met
zonsondergang;
d. dat het weispel van kwartelen met steek
garen of vliegnet zal mogen worden uitge
oefend van 1 Mei tot en met 12 Juli 1902;
e. dat de risscherij met het staande spiering
net zal zijn gesloten van 1 Maart tot 1 Nov.
1902;
f. dat de visscherij met alle overige visch-
tuigen, uitgezonderd die met aalkorven, aal
dobbers en palingfuiken, die met het schep
net of de gebbe om kleine vischjes te vangen
voor de aaldobbers en die op snoek in de
gemeente Texel, zal zijn gesloten van lo Maart
tot 1 Juni 1902, en
g. dat gedurende den gesloten vischtgd,
vermeld sub f van dit besluit, ook het vis-
schen met den hengel in de hand is verboden.
Door het Bestuur van Hol
lands Noorderkwartier is de heer K. Bos
van Koedijk gekozen, om door den heer
Pronk van Warmenhuizen tot veeverloskun-
dige te worden opgeleid. Er waren 23 solli
citanten.
HARINGCARSPEL, 4 Februari 1902
De collecte, gehouden in polder Waarland
en Omstreken voor het comité Alkmaar ter
ondersteuning van de vrouwen en kinderen
der Boeren in de concentratie-kampen, heeft
opgebracht de som van f37.
-WIERINGEN.
J.1. Vrijdagavond hield de afdeeling „Wierin-
gen" der Holl. Maatschappij van Landbouw
haarjaarlijkschen feestavond in 't lokaal van
den heer Lont.
Ten 7'/i uur opende de voorzitter de bijeen
komst met een hartelijk woord aan de tal
rijke aanwezigen en aan den spreker, den
heer Post van Hoorn.
Hierna werden door den heer Post ten
beste gegeven 1. „De oude Admiraal en zijn
omgeving", van A. Weruméus Buning; 2.
„Het geweigerde duel", door Anonymus; 3.
„Het Eerste", door Henri M. Dekking; 4. De
Mottige", A. Weruméus Buning; 6. „Een
probaat middel", door J. van Maurik; 6. „Het
toasten", Anonymus; 7. „Mijn vrouw slaapt",
J. H. Speenhoff. Alles afgewisseld door strijk-
muziek van eenige leden der Zangvereeniging
„Excelsior". Het daverend applaus bewees,
dat hetgeen de spreker ten beste gaf, in den
smaak van het publiek viel.
Een gezellig bal was ook hier 't slot.
WIERINGERWAARD.
Algemeene vergadering der Sociëteit, op
Zaterdag 1 Febr. j.1. Na de gewone plicht
plegingen, bleek uit de rekening en verant
woording van den penningmeester, dat de kas
sloot met een batig saldo van f 6.035.
Drie nieuwe leden van het bestuur werden
gekozen, en wel de heeren C. Haringhuizen,
H. Limpers en R. Bakker. Verder werd
besloten om op Zaterdag 15 Febr. aanstaande
eene ouderlingen biljart- en kolfwedstrijd te
houden.
Bij rondvraag werd nogmaals gewezen op
de ventilatie. Aan het bestuur werd opge
dragen, pogingen aan te wenden om een
betere rookverdrijving te verkrijgen. Hierna
werd de vergadering onder dankzegging
aan de tegenwoordige leden gesloten.
Voor veehouders. Den 2den
Januari dezes jaars is te AMSTERDAM eene
vergadering van veehouders gehouden.
Besloten werd in een adres aan Zijne
Excellentie den Minister van Waterstaat,
Handel en Nijverheid eerbiedig te verzoeken
ten le eene wijziging te brengen in de rege
ling van het onderzoek van aan verdachte
ziekten gestorven veeten 2e. dat van Rijks
wege de cadavers van aan miltvuur gestor
ven vee, worden betaald naar de waarde van
aan onschuldige ziekte gevallen vee.
Een veelvraat.
Op het teerfeest van het schuttersgilde
„St. Sebastiaan" te OSSENDRECHT wedde
een der gildebroeders, dat hij twaalf half-
ponds-worstoubroo.len en even zooveel kruiken
bier zou verorberen. Hij won de weddenschap,
doch plotseling werd hij ongesteld en was
eenige oogenblikken later een lijk.
Een slecht teeken.
De gevangenis te WINSCHOTEN lijdt
aan overbevolking. De marechaussee bracht
Zaterdag iemand binnen, die zijn straf moest
ondergaan. De gevangene kon echter niet
worden opgeborgen, omdat het er te vol was.
Hij zal dus moeten wachten tot er wat
ruimte komt.
Een verstandige maatregel.
De dienstregelingen voor de spoorwegen
zullen bij de eerstvolgende herziening vast
gesteld worden door de spoorwegmaatschap
pijen in overleg met de belanghebbenden uit
den handel en het publiek in verschillende
deelen des lands, welke vertegenwoordigers
te zamen een vergadering zullen vormen ter
bespreking van de wenschen en bezwaren
met betrekking tot de dienstregeling. Tot de
samenstelling van dit college, dat als spoor-
wegraad zal optreden, zal eerlang worden
overgegaan.
Naar „Het Volk" verneemt, zal
ds. De Koe, welbekend uit DEN HELDER,
die het vorige jaar toetrad tot de kolonie der
Internationale Broederschap te Blaricum, deze
verlaten en overgaan tot de kolonie van den
heer Van Eeden te Bussum.
Zondag 2 Febr. had te PUR-
MEREND de jaarvergadering plaats van den
Smedenbond „Hollands Noorderkwartier."
Het slechte weder in aanmerking genomen,
was de opkomst der leden vrij goed. Offi
ciéél werd de verg. bijgewoond door afgevaar
digden der afdeelingen Schagen, Hoorn, Enk
huizen en Purmerend. Uit het verslag van
den Bondssecr. bleek, dat 116 leden, verdeeld
over vier afd., zich hebben aangesloten. De
rekening en verantwoording sloot met een
batig saldo. Uit het jaarverslag bleek verder
dat de aaneensluiting der smeden reeds tot
gunstige resultaten had geleid. Stoffelijke
voordeelen waren verkregen door een contract
voor de levering van steenkolen aan de leden,
terwijl de 2e cursus in hoefbeslag zeker velen
later van nut zal zijn. Voor de afd. Schagen
werd de heer Wissekerke en voor de afd.
Hoorn, in de plaats van den heer W. Mas-
teling, die bedankt had, de heer P. Schellin-
ger tot bestuursleden gekozen.
Als plaats voor de volgende algemeene ver
gadering in 1903 werd bij stemming Schagen
aangewezen. Hierna werd eene lezing over het
nut van vereeniging gehouden door den heer
Van Loon van Hoorn. Onder dankbetuiging
voor de betoonde belangstelling werd de ver
gadering door den heer J. L. Wissekerke van
Kolhorn gesloten.
Xiet-geplaatste ingezonden stukken worden
nimmer teruggegeven
ander gevoelen was toegedaan. -Daaroven-
Z de verordening, waarover mijne bere
kening liep, reeds weder gew.jz.gd
zoo kan het weinig of geen nut hebben
er^langer over te spreken. Liever willen wij
afwachten, of de nieuwe verordening door
H. H. Ged. Staten wordt goedgekeurd.
Inmiddels hoogachtend,
Uw Dienstw. Dien.,
C. A HOOGSCHAGEN.
Schagen, 4 Febr. 1902,
Geachte Redacteur
Met genoegen zag ik in uw blad van Zon
dag j.1., dat de Bond van Nederl. Onderwijzers,
Afd. Schagen, met aandacht heeft nagegaan
wat door mij, in de laatste raadsvergadering,
omtrent de onderwijzers-jaar wedden is
gezegd. Gaarne wil ik erkennen dat er in
mijne berekening eenige onjuistheid voorkwam,
zoo bijv. omtrent het salaris van den heer
De Vries, dien ik (hij vergeve het mijbij
de gehuwde onderwijzers gerekend had. Wat
het salaris van den heer Roep betreft, daar
omtrent verkeert de Bond in dwaling, want
de tegemoetkoming in de huishuur moet
boven het salaris gerekend worden, dus
f <50 plus f 75, iets wat bij de toepassing
der verordening ook wel zou gebleken zijn.
ofschoon de Burgemeester persoonlijk een
Alle hens is aan dek, om zoo mogelijk De
Wet te pakken te krijgen. De correspondent
de Daily News meldt er het volgende
van
van
„Er zijn nu 23 Engelsche colonnes tegen
De Wet in het veld. Meer dan ooit te voren
schijnt de bewering gerechtvaardigd, dat de
gevangenneming of vernietiging van zijn
macht slechts een vraagstuk van tijd is. De
blokhuislijn tusschen Heilbron en Bethlehem
zal spoedig voltooid wezen, en dan zal hij
opgesloten zijn in een klein gebied, waar men
hem dag noch nacht rust zal gunnen, tenzij
hij wegslipt gelijk uit de Kaap-kolonie. Men
gelooft dat als De Wet en Steijn gepakt zijn,
de overige aanvoerders zich onderwerpen zullen.
„Binnenkort komen er 5000 man versche
troepen en uit Indië komt een stel nieuwe
officieren. Alles wijst erop, dat er een krach
tige poging zal worden gedaan om in Maart
en April den tegenstand des vijands te ver
pletteren. Aan den anderen kant zijn de
Boeren, die nog het veld houden, verrassend
talrijk en goed toegerust en hebben zij den
laatsten tijd lust tot den aanval getoond.
Men vermoedt, dat zij versterkt zijn door
Kaapsche opstandelingen."
Over een laatste gevecht van den dapperen
Boerengeneraal De Wet met de Engelschen
lazen we het volgende:
Terwijl de Engelsche troepen slaags waren
met een afdeeling van 50 Boeren bij de
samenvloeiing van de Wilgerivier en de
Leeuwspruit, trokken 100 man van Wessels'
commando, dat De Wet's lijfwacht vormt, de
Wilgerivier meer stoomafwaarts over, en be
stormden de Lichte Ruiterij en dreven de
achterhoede op de vlucht. Toen gebeurde
er iets spannends.
Zeventig Boeren, gekleed in Engelsche
cavaleriejassen, voerden in den regen en onder
dekking van het vuur van een aantal Boeren
die in een kraal op een hoogte lagen, stout
moedig een charge uit tegen de stelling van
de Lichte Ruiterij.
De Boeren vuurden van hun paarden, ter
wijl zij de hoogte bestormden, maar kregen
een zwaar vuur van de Lichte Ruiterij, die
haar pompom, welke al zijn ammunitie ver
schoot, verdedigde. De Boeren kwamen tot
op 500 meters, en vluchtten toen. Het maxim en
de pompom van de Nieuw-Zeelanders hielpen
ze verstrooien. Vier Boeren sneuvelden en
vele werden gewond. Het Engelsche verlies
was één licht gewonde
Generaal De Wet vluchtte met zes man
stroomopwaarts langs de Liebenbergsvlei-
rivier. Steyn is met een lijfwacht van 30 man
tusschen Reitz en Bethlehem.
Het feit, dat Gordon Sprigg, eerste minis
ter der Kaapkolonie zoo wordt uit Londen
bericht op 72-jarigen leeftijd na een loop
baan van vrede en parlementarisme het bevel
op zich heeft genomen over de koloniale
troepen in de Kaapkolonie, geeft der regee-
ringspartij reden tot overpeinzen. Volgens
aller meening beteekent dit binnenkort den
burgeroorlog in de Kaapkolonie, indien de
vrede niet onmiddellijk komt. Sir Gordon
voert dus het bevel over 18.000 kolonialen en
7000 Kaffers. Hij heeft verklaard, dat de
oorlog slechts zou eindigen met de laatste
patroon van den laatsten Boer. Deze woorden
maken den opstand van de Afrikaanders
noodzakelijk, die tot nu toe slechts lijdelijk
de Boerenzaak verstonden. Evenwel doet
de burgeroorlog, waaraan de Kaffers en sir
Gordon zouden deelnemen, zelfs de grootste
voorstanders van den oorlog tot het uiterste
aarzelen. Het is zeker, dat indien de Neder-
landsche tusschenkomst mislukt, de oorlog
in een nieuwe phase zal treden, de derde en
laatste, waarvan de gruweleu zouden doen
verbleeken alles wat tot zoover is geschied.
De mededeeling door de Nederlandsche
Regeering aan de Engelsche Regeering gezon
den, luidde aldus:
1. Naar het inzicht van de Regeering van
Hare Majesteit de Koningin ligt in de excep-
tioneele omstandigheden, waarin eene der
oorlogvoerende partijen in Zuid-Afrika zich
bevindt, en die haar beletten zich rechtstreeks
met de andere in verbinding te stellen, een
der redenen die rusteloos en zonder einde in
die streken een oorlog doen voortwoeden, die
de bron is van zoo groote ellende.
2. Inderdaad is het een geheel exceptioneels
omstandigheid, dat een der beide oorlogvoe
rende partijen geheel ingesloten en van de
buitenwereld afgesloten is, en dat de vertegen
woordigers der Boeren in Europa zich ver
stoken zien van alle middelen van gemeen
schap met de veldheeren die aan het hoofd
van hun troepen staan.
Hieruit toch wordt de ongelegenheid gebo
ren dat de autoriteiten, die van de zijde der
Boeren zouden moeten onderhandelen, in twee
groepen verdeeld zijn, die elk middel missen
om met elkaar overleg te plegen.
Het is duidelijk dat de gedelegeerden der
Boeren in Europa onmachtig tot handelen
zijn, omdat ze den stand van zaken in Zuid-
Afrika niet kennen, en dat de Boeren te
velde zich moeten onthouden van het doen
van stappen, omdat zij niet op de hoogte
zijn van den stand van zaken in Europa.
3. Bovendien zijn de gedelegeerden in
Europa gebonden door hun geloofsbrieven,
opgesteld in Maart 1900, en die hen zoo
nauw aan de onafhankelijkheid der repu
blieken binden, dat het hun zelfs niet
geoorloofd zou zijn, het herstel van den
status quo ante bellum te aanvaarden,
indien niet tegelijkertijd de wijze waarop
later opkomende geschillen konden beslecht
worden, werd vastgesteld.
4. Deze omstandigheden doen de vraag
rijzen, of niet een aanbod van goede diensten
van de zijde eener onzijdige mogendheid
met vrucht zou kunnen gedaan worden ten
einde onderhandelingen mogelijk te maken,
die anders niet zouden kunnen worden
aangeknoopt.
6. Uit dien hoofde ware het van belang
te achten, indien zekerheid kon worden
verkregen omtrent de vraag, of de Britsche
Regeering genegen zou zijn gebruik te
maken van de goede diensten van een
onzijdige mogendheid bijaldien deze goede
diensten zich bepaalden tot het met elkan
der in aanraking brengen van de onder
handelaars van beide partijen.
6. Allicht ware de Regeering van H. M.
de Koningin te beschouwen als voor deze
taak aangewezen, naardien de gedelegeerden
der Boeren zich in Nederland bevind
alleen bij deze Regeering geaccrediteerd en
7. Bijaldien de Britsche regeering j j?-
gevoelen mocht deelen, zou er aanleid'
voor de Regeering van Hare Mai»!"?
bestaan om aan de gedelegeerden der B0
de vraag voor te leggen, of zij bereid zond6,1
zijn, zich naar Zuid-Afrika te begeven
met de leiders der Boeren daar overle 0111
plegen ten einde na een verblijf daar, waa?
de duur zou zijn vast te stellen (b. y at!
14 dagen), naar Europa terug te keeren vo8£l
zien van volmachten die in alle gebeui-lT
heden voorzagen en die hun bevoegd'
gaven tot het sluiten van een vredesvep
dat zoowel de Boeren in Europa
Boeren in Afrika op onlosmakelijke
bond.
8. Volgde op die vraag een bevestw.
antwoord, dan zou het noodig zijn datd
Regeering van Zijne Britsche Majesteit aa
de Nederlandsche Regeering drie brieven y
vrijgeleide toevertrouwde, die de Boer»9"1
gedelegeerden in staat stelden, zich vrijela
naar Afrika te begeven, er den vo0r
bepaalden tijd vrijelijk te verkeeren, en YrijelKw
naar Europa terug te komen. Bovendien zii
het dan noodzakelijk zijn, dat het Britsch
Gouvernement hun het vrije gebruik van 6
telegraphischen code toeliet, teneinde 'i"
plaats te doen aanwijzen, waar gemeld
gedelegeerden de Boerenleiders zouden kunr.
ontmoeten.
9. Na hun terugkomst zou de
van H. M. de Koningin hen in aatirakjn
kunnen brengen met de gevolmachtigden^
door de regeering van Zijne Britsche Majesteit
voor dit doel aangewezen, en zou zij aan deze
heeren volgaarne de noodige local'iteit voor
hunne beraadslagingen ter beschikking stellen
10. De Regeering van H. M. de Koningin
zou daarmede haar taak als geëindigd be
schouwen.
11. Het behoeft geen betoog, dat desniet
tegenstaande de mogelijkheid blijft bestaan
dat de aldus aangeknoopte onderhandelingen
niet tot het doel zouden leiden, maar de
mogelijkheid van het tegendeel is evenmin
uitgesloten, en bij dien stand van zaken schijnt
het gewenscht het aanknoopen van onder
handelingen te bevorderen, in de hoop, dat
deze het gewenschte gevolg hebben mogen.
En met het oog op de moeilijkheid, die er
altoos voor een oorlogvoerende partij in ligt
om hiertoe den eersten stap te doen, zou het
zaak kunnen zijn, dat een derde zich hiertoe
leende en dienst deed als tusschenschaiei
Het antwoord der Engelsche Regeering
luidde aldus
Ministerie van Buitenlandsche Zaken,
Sir, 29 Januari 1902.
U heeft de goedheid gehad mij den 25en
dezer een mededeeling van de Nederlandsche
Regeering voor te leggen, waarbij werd voor
gesteld, dat de Regeering van Zijne Majesteit,
met het doel, om een einde te maken aan
den oorlog, vrijgeleide zou verleenen aan de
thans in Nederland verblijf houdende gedele
geerden der Boeren, teneinde hen in staat te
stellen om met de Boerenleiders in Zuid-Afrika
overleg te plegen.
Voorts werd het denkbeeld geopperd, dat
de gedelegeerden na afloop van dit overleg
naar Europa zouden terugkeeren met vol
macht tot het sluiten van een vredesverdrag
met dit land, en de Nederlandsche Regeering
geeft te kennen, dat zij in dat geval later
hare tusschenkomst zou kunnen verleenen
tot het samenbrengen van de gevolmachtigden
der Boeren met de gevolmachtigden die door
de Regeering van Zijne Majesteit moeite
worden aangewezen.
De Nederlandsche Regeering geeft te ken
nen dat zij, mocht dit plan Zijner Majesteits
Regeering aannemelijk voorkomen, aan de
gedelegeerden de vraag zal stellen, of zij be
reid zijn de bedoelde reis naar Zuid-Afrika te
ondernemen.
Hieruit mag dus worden afgeleid, dat de
mededeeling die ik van u ontving, door de
Nederlandsche Regeering uitsluitend op haar
eigen verantwoordelijkheid gedaan is, en buiten
opdracht van de gedelegeerden of de leiders
der Boeren.
Zijner Majesteits Regeering heeft die mede
deeling met den meesten ernst overwogen,
en terwijl zij ten volle de motieven van men-
schelijkheid waardeert, die de Nederlandsche
Regeering tot het doen van dit voorstel geleid
hebben, acht zij zich verplicht te blijven bij
het besluit, eenige maanden nadat de Boeren
de vijandelijkheden begonnen waren, door
haar genomen en ter openbare kennis gebracht,
dat het niet in haar bedoeling ligt, de tusschen
komst van eenige vreemde mogendheid in
den Zuid-Afrikaanschen oorlog te aanvaarden.
Mochten de gedelegeerden der Boeren zei
ven een verzoek om vrijgeleide aan Zr. Ms.
Regeering wenschen te onderwerpen, dan is
er geen reden, waarom zij het niet zouden
doen, maar Zr. Ms. Regeering is uit den
aard der zaak buiten staat zich ten aanzien
van zulk een aanvraag te verklaren, zoolang
zij die niet ontvangen heeft en in staat is
haar juiste beteekenis en de gronden waarop
zij berust, te beoordeelen.
Intusschen zij het mij veroorloofd er op
te wijzen dat het Zr. Ms. Regeering voor
het oogenblik niet duidelijk is, dat
gedelegeerden nog eenigen invloed zouden
hebben op de vertegenwoordigers der Boeren
in Zuid-Afrika, of eenige stem hebben in
hun raad. Volgens de verklaring der
Nederlandsche regeering hebben zij ge®
geloofsbrieven of instructiën van latere dag-
teekening dan van Maart 1900.
Aan den anderen kant had Zijner Majesteit*
Regeering begrepen, dat alle Regeeringsb»-
voegdheden, die tot onderhandelen inbegrepen,
thans uitsluitend berusten bij den heer Steijn
voor de Boeren van de Oranje-Rivierkolonki
en bij den heer Schalk Burger voor die v-!--
de Transvaal. Is dit zoo, dan ware het blik'
baar het snelste en meest afdoende middel j
om tot eene schikking te geraken, dat de
aanvoerders der Boeren in Zuid-Afrika zich
in rechtstreeksche verbinding stellen met den
Opperbevelhebber van ZijnerMajesteits troepen-
die reeds last heeft bekomen om elk voorstel
dat hij mocht ontvangen, onmiddellijk btf
overweging aan Zijner Majesteits Regeering
op te zenden.
Onder deze omstandigheden is Zijner Majes
teits Regeering tot het besluit gekomen dat
indien de Boerenleiders in onderhandel^
mochten wenschen te treden met het do»
om den oorlog te doen eindigen, de onder
handelingen niet in Europa, maar in Zuid-
Afrika moeten plaats hebben.
Bovendien mag niet uit het oog verlor®
worden dat, indien aan de gedelegeerden der
Boeren den tijd moet worden gelaten
naar Zuid-Afrika te gaan, aldaar met de leiders
der Boeren te velde overleg te plegen eB
naar Europa terug te keeren om den uitslag
hunner zending meê te deelen, er tennfins®
drie maanden zouden verloopen, gedurende
welke de vijandelijkheden zouden voortduren
en wellicht noodeloos veel menschelijk W60
zou worden veroorzaakt.
Ik heb enz.
(w. g.) Lansdowns-
Babon Gbmoke van Hebwun®"-
