Zondag 16 Maart 1902.
46ste Jaargang. No. 3714.
DERDE BLAD.
TRANSVAAL"
Gemengd Nieuws.
a«r cm.
We hebben steeds moeten hooren: de Boe
ren kunnen niet vechten op open terrein. De
laatste aanval van De la Bey op de Engel-
schen met het bekende verpletterende resul
taat, had nu eens op open terrein plaats, waar
fen kopjes waren. Dit sprookje kunnen de
ngelschen nu wel voortaan achterwege
laten.
De la Bey is, na zijne overwinning, baas
over geheel Westelijk Transvaal, van den
spoorweg naar Mafeking tot de blokhuizen-
linie van Klerksdorp naar Ven tersdorp en
noordelijk tot de Magaliesborgen en het land
ten noorden van Rustenburg. Hij zou, wan-
neer hij dit wilde, Mafeking kunnen afsnijden
en zelfs deze plaats of Vrijburg kunnen
nemen.
Verschillende andere colonnes der Engel-
schen zullen verplicht zijn, door deze over
winning eveneens terug te trekken, zoodat
het gevolg van dit succes zeer beteekenend is.
Steeds is er gezegd, en ook weer in deze
dagen, dat de overwinningen der Boeren zijn
te wjjten aan de slechte waakzaamheid der
Engelschen. Maar de Daily Mail erkent eerlijk,
dat alles het gevolg is en een onvermijde
lijk uitvloeisel van den toestand waarin een
groot en zegevierend leger gekomen is door de
ongeschiktheid en domheid van de staats
lieden, die het daarheen hebben gebracht, dus
dat de toestand van het Engelsche leger
hachelijk begint te worden.
De verliezen zijn ook nog een weinig aan
gedikt. Kitchener meldt nu gesneuveld 4 offi
cieren en 38 man, gewond 10 officieren en 72
man.
De Boeren schijnen hun edelmoedigheid ten
top te voerenook in dit opzicht schijnen ze
de wereld verbaasd te willen doen staan
Generaal Methuen en Kolonel Towsend zijn
in vrjjheid gesteld en zijn te Klerksdorp aan
gekomen. De la Bey schijnt ze in vrijheid te
hebben gesteld.
Er werd in het Engelsche parlement ge
vraagd, of Engeland nu ook Kritzinger in
vrijheid stellen zou. De minister zweeg. In
Engeland is men niet spoedig edelmoedig
De kans schijnt echter voor Kritzinger niet
ongunstiger te worden. Er wordt gemeld, dat
Kritzinger, zonder het te vermoeden, onver
wacht een vriendin heeft gekregen, die met
haar invloed waarschijnlijk meer voor hem doen
kan,dan iemand anders,n.1. koningin Alexandra.
Van den dag af waarop Hare Majesteit
vernam dat Kritzinger gevangen genomen
was terwijl hij een wapenbroeder trachtte te
redden, is zij levendig belang in hem gaan
stellen. In officiëele kringen weet iedereen,
dat de Koningin hartelijk hoopt, dat er geen
krijgsraad te vinden zal zijn, die hem ter dood
veroordeelt, en dat de doodstraf, mocht ze
uitgesproken worden, dadelijk zal worden
verzacht. De persoonlijke invloed van Hare
Majesteit, die zich zelden laat gelden, is er
dan des te sterker om, en het is bijna zeker,
dat de doodstraf niet over den Boerenaan
voerder uitgesproken zal worden.
Voor De Wet schijnt de operatiën van De
la Beij ook een gunstigen invloed te hebben
gehad. De Wet is aan den vuist van
den opperbevelhebber Kitchener ontsnapt
en met hem Steijn. Zij zijn den spoorweg van
Bloemfontein naar Pretoria overgetrokken
ten noorden van Wolvehoek en dat is. wat
de Engelsohe telegrammen er ook van zeg
gen. het resultaat van de drijfjachten. Wat
lcrd Kitrhenener gedurig heelt trachten te
beletten in zijn drijfjachten achter De Wet, nl.
het doorbreken van den Boerengeneraal naar
het Westen, waar de blokhuizenlinies zwak
ker zijn en verder uiteengelegen, en waar de
kans om hem in te sluiten en hem zoo mo
gelijk te vangen, of althans zijn troepenmacht
te vernietigen, geringer is, is nu gebeurd.
De Wet is uit den driehoek, waar hij twee
malen zoo in het nauw werd gebracht, en is
gekomen op een terrein, waar hij veel vrijer
is in zijne bewegingen en waar hij de gelegen
heid heeft, als dit noodig is, zich te herstel
len van de vermoeienissan der laatste weken.
Nu wordt het in het noordoostelijk deel van
den Vrijstaat waarschijnlijk weer rustig, tot
dat De Wet, als hij de gelegenheid gunstig
acht, daarheen terugkeert. Het in niet de
eerste maal, dat drijfjachten achter De Wet
tot dit resultaat leidden.
Aan de „Time6" wordt uit Brussel geseind,
dat generaal BotLa Ermelo verlaten heeft en
Zuidwaarts trok, terwijl hij tijdelijk De la
Rey beval Kitchener's aandacht van De Wet
af te leiden, wiens toestand door Botha kri
tiek werd geoordeeld. Het plan is geslaagd
en De Wet kan zijn troepen reorganiseeren,
terwijl Botha een sterke positie ten Zuiden
van Ermelo bezet hondt.
Als hij aangevallen wordt door een over
macht van vijanden, is hij van plan terug te
trekken naar Swaziland, met welke Koningin
hij een verdrag heeft gesloten in den loop
van het vorige jaar, waarbij de Boerentroepen
vrij door Swaziland mogen trekken.
Een nieuwe drijfjacht.
Londen, 14 Maart. De avondbladen ver
nemen van 12 Maart uit Heilbron, dat een
nieuwe groote drijfjacht Zondag werd aan
gevangen van de Engelsche linie, die zich
uitstrekt van Frankfort naar de rechterzijde
en Lindley naar links. Vijf colonnes trokken
westwaarts naar Wolvehoek op. Twee offi
cieren met den muilentrein vertrokken vóór
de opdrijvende troepen; zij doorzochten de
Rhenosterrivier en namen negen Boeren ge
vangen, die 'onder rotsen verborgen waren.
Ongelukkigerwijze slaagde de hoofdmacht
der Boeren onder Mentz erin te ontsnappen,
door de gewone tactiek toe te passen, om
groote kudden dolgemaakt vee eerst op de
linie los te drijven. Bijna allen kwamen in
de verwarring weg, doorbrekend ongeveer
halfweg door de blokhuizen-lijn tusschen
Heilbron en Wolvehoek. De drijfjacht had
als gevolg de gevangenneming van vijftig
man, een groot aantal stuks vee en levens
middelen.
Nog een B oer en o ver w inn i ng?
Parijs, 14 Maart. De „Rappel" publiceert
een telegram, melding makende van een
groote Engelsche nederlaag, twee dagen na
de gevangenneming van Lord Methuen. Er
zou sprake zijn van de vernietiging van
Grenfel's colonne. Bijzonderheden ontbreken.
Aardbeving.
)o(—
Over de vreeselijke ramp, die eenigen tijd
geleden Schemacha heeft getroffen, en waar
over we reeds het een en ander hebben ge
meld, lezen we nog
„Niemand kan zich een voorstelling maken
van het verschrikkelijk schouwspel, dat wij
beleefd hebben en waarvan wij' nog niet ver
lost zijn. Een bevolking van 30.000 menschen.
zonder dak, zonder voedsel, zwerft steeds
rond, niet wetende hoe aan een altijd nog
dreigenden dood te ontkomenettelijko lijken
zijn op één dag onder de brandende over
blijfselen der gebouwen begraven.
Niet één land van de onde wereld is zoo
aan aardbevingen blootgesteld, als het gedeelte
van Klein-Azië, waarin het nu verwoeste
Schemacha gelegen was. Deze stad, 90 kilom.
ten Westen van Bakou, omringd van steppen,
naakte rotsen en bronnen van naphta, die
zich van de Cas^ische Zee tot Tiflis uitstrek
ken, was steeds in gevaar, door aardbevingen
verwoest te worden. Van het jaar 1806—1869
was de stad door vijl' aardbevingen geteis
terd. De geleerde Abich, die de geologie van
het land bestudeerd had en in het begin der
vorige eeuw een waarschuwend woord over
de gevaarlijke ligging der stad gesproken
had, vond geen geopend oor. Hij had ver
klaard, dat de grond verraderlijk is en waar
schijnlijk grooter rampen dan in de vorige
jaren te wachten waren; daarom raadde hij
aan, öf de stad te verlaten, óf huizen te
bouwen, hecht genoeg om weerstand te
bieden.
Abich had gelijk, maar hij was een geleer
de en men luisterde niet naar hem. De
inwoners van Schemacha hadden iets anders
te doen, zij hadden al zooveel aardbevingen
bijgewoond en verklaarden, dat meer men
schen aan allerlei ziekten gestorven waren,
dan tengevolge van aardbevingen, ze gingen
verder als altijd huizen te bouwen zonder
cement of kalk, 'met platte, lichte daken
bedekt.
De Russische Regeering was wijzer, zij
nam bij de aardbeving in 1849 de waarschu
wing ter harte, verhet de gevaarlijke streek
en verplaatste zich nanr Bakou, tot nu toe
een kleine provinciestad met 6000 inwoners.
Sedert is Bakou een belangrijke stad gewor
den. Schemacha leed ondertusschen van de
beide rampeu in 1869 en 1872 en ging voort
zich uit te breiden.
Den 81n Januari (volgens Russische tijdreke
ning) 1902 om één uur 's namiddags, terwijl
de grootste bedrijvigheid in de stad heerschte,
begon de grond zich te bewegen als water
dat kookt, huizen, monumenten, menschen
schommelden op en neer. Het gedeelte der
stad, op de helling van een berg gobouwd,
werd plotseling in de hoogte geheven en
draaide daarna in het rond.
Dit verschrikkelijk tooneel duurde eenige
minutenonder hartverscheurende kreten
draaiden huizen en menschen rond, totdat
onder het rollen van den donder de geheele
stad begraven was. Van de zesduizend hui
zen zijn slechts zeven staande gebleven.
Onmiddellijk na den laatsten schok verhief
zich een wolk van stof, waardoor degenen,
die zich in de straten hadden kunnen redden,
verblind werden. Deze sombere nacht werd
hier en daar verlicht door het vreeselijk
schijnsel der brandende huizen. De Tartaren
hebben open haardenoveral brandde, toen
de ramp uitbrak, het vuur in de woningen,
dat zich nu verspreidde en alles verbrandde
na weinige oogenblikken stond alles wat van
Schemacha was gebleven, in lichte laaie.
Men kan nog niet al de ellende berekenen,
door deze ramp veroorzaakt. De stad is ver
woest, en wat zal het lot worden van de onge-
lukkigen, die aan den vreeselijken dood ont
komen zijn
Tot slot en besluit van zijn
glorieuze reis, heeft Prins Heinrich in New-
York ook een ongeluk beleefd, waarvan hij
„bijna" het slachtoffer was geworden.
Het rijtuig, waarin de prins gezeten was,
hield stil voor het Duitsche Théatre. De
menigte barstte los in luid gejubel. De paarden
schrokken, sloegen en raakten den paal van
een eereboog.
De paal bezweek, de boog van takken en
bloemen kwam neer op den prins en de nieuws
gierigen, die het geluk gehad hadden dicht
te kunnen opdringen. De prins werd geraakt
door een tak. maar kreeg gelukkig zelfs geen
schram in het gelaat. Van de omstanders
werden er verschillende gewond.
Aardbeving in Aziatisch
T u r k ij e. De stad Tschangri, aan de
Zwarte Zee is door hevige aardbevingen
in den loop van een uur kwamen er zes
voor geteisterd. Drieduizend huizen wer
den vernield en twintig duizend menschen
zijn zonder onderkomen.
Tot dusver heeft men uit de puinhoopen
honderd gewonden en vier dooden te voor
schijn gehaald.
Het noordel ij k gedeelte van
Parijs is Maandagavond in opschudding ge
bracht door een zeer hevigen brand,
uitgebroken in een groot huis op den hoek
van de ruo De Montmartre en de rue d'Uzès.
De brand werd tegen negen uur opgemerkt
in het zijdemagazijn van Brach en Blum,dat
de tweede en derde verdieping van het gebouw
beslaat. Er ontstond een soort paniek, en het
duurde tien minuten voordat de eerste brand
spuit bij de hand was.
Op de eerste verdieping was een restaurant
gevestigd. De vijfde werd bewoond door
Mesureur. den bekenden Parijschen afgevaar
digde. Er woonden nog verscheiden andere
gezinnen in het huis.
Toen de brand uitbrak waren nog een dertig
tal mannen en vrouwen op het atelier van
Brach en Blum aan het werkvoor de
meesten was het al te laat om langs de trap
te vluchten. De overigen liepen naar het
balkon en in de verwarring sprongen er
dadelijk enkelen op straateen jonge man
werd daarbij zoo ernstig gekwetst, dat hij naar
de Charité overgebracht moest worden. De
anderen werden door de brandweer gered.
Mesureur was thuis. Zijn vrouw en kin
deren verschrikten zoo hevig, dat zij bijna
uit het venster gesprongen warenMesureur
slaagde er echter in, hen en zichzelf voor-
loopig in veiligheid te brengen op het dak,
waar zij later gered werden. Hij heeft bij
den brand alles verloren wat hij bezat, o. m.
zijn boekerij en een merkwaardige verzame
ling handschriften. Een tijdlang dacht men
dat een tachtigjarige dame, mevrouw Lemoine,
die op de zesde verdieping woonde en reeds
naar bed was gegaan, door Mesureur gered
