Snéyeilit ie Maasslafl.
tweede blad.
Zondag 10 Augustus 1002.
46ste Jaargang No. 3756.
Binnenlandsch Nieuws.
FEUILLETON.
MUNT.
CCLXVIL
ROTTERDAM, 5 AugUStuS 1902.
£en Italiaan, die over Holland reisherinne-
stndenten, bekend alom, doch zitten met de
kermis ietwat krom. Om ons recht te maken,
vragen wij drie vrouwelijke snaken, die er
wat voor over hebben, met ons op stang te
raken".
Zóó is het algemeen type. No en dan loopt
er eens een deftige onder, b. v. b.„Volstrekt
ernstig! Twee nette beschaafde Jongelui,
bedaard van karakter, 21 en 22 jaren oud,
reeds flinke positie in de maatschappij beklee-
dend, doen vanwege momenteel gebrek aan
financiën, hiermede een beroep op loyaliteit
van twee Jonge Dames, die geneigd zijn de a.s.
kermis op hare kosten genoegelijk met hen
te passeeren."
„n 'schreef enkele jaren geleden I
mde onder de curiositeiten a la Broek in
vc6 rland, Marken, de Hollandsche klompen
eQade zindelijke strimtsteenen ook de kermis- Ernsti gemeen(iEen nette burgerjongen,
advertenties in het "Nieuwsblad, waann, zoo f be*it*end en goede betrekking van
zeihijtnj°DgeDSeni?ieiSjeSJel^a^r f 25 per week, wenschte niet alleen voor de
dat io bet om zlJn pruderie befaamde Hol- ^erm|s maar Voor goed. in kennis te komen
onder de passielooze Hollanders Hij 1
dus in deze annonces
vond het zeer dwaas, zeer ongehoord, iets
alleen in het Europeesch China mogelijk.
Wanneer de verbaasde Italiaan wat meer
«weten had van onze volkgebruiken in vorige
eeuwen, had hij zijn verbazing niet zoo wijd
wapperend te luchten gehangen. De oudstij 1-
sche kermissen in ons vrome land gaven nog
dwazer dingen te zien, dan deze malle annon
ces. Men kan er het amusante boek van
Ter Gouw over onze volksfeesten op nalezen.
Wat wulpsch idiotisme speelde door de
kermissen in vroegere eeuwen, waarby verge
leken deze kermissen van thans feesten van
vrome bedachtzaamheid zijn.
Meel mal daarin was het kermisvrijer-
sch&P van getrouwde mannen. Voor meisjes
die geen „vrijer" konden machtig worden en
behoorlijk in de duiten zaten, waren getrouw
de mannen beschikbaar, die „tegen nader
overeen te komen condities" haar ter kermis-
se wilden leiden. De vrouwen dier mannen
vonden dat heel best, mits zij van de baten
meedeelden en alles in eer en deugd geschied
de. Het was een aardige bijverdienste
Al is het niet zoo ganschelijk onmogelijk
dat nóg wel eens getrouwde mannen vreemde
jonge dochteren naar de kermis voeren en
er plezier maken", een vak is dit niet meer
en de ega's weten er dan niets van.
Het blijft nu, in openbaarheid, onder de
jongelui alleen.
De kermis-advertenties, waarover de Itali
aan een pagina of wat van zijn boek vol
schreef, kunnen ook voor ons eenigermate
belangwekkend zijn, omdat zij een kijk geven
op den humor onder het volk, op zijne
opvattingen van geest en vernuft. Voor de
folklore van de toekomst hebben zy belang,
voor ons hebben zij dat evenzeer.
Want er blijkt uit, voor zoover nog noodig,
dat van humor onder ons volk, opzettelijken,
bedoelden humor, moeilijk sprake kan zijn.
Het grove in den volksgeest, waarover Hooft
al in één zijner brieven klaagt Hooft, de
courtoise, zwierige, vernuftige, Italiaansch
aangelegde minnezanger! het botte, dat
100 uitnemend wordt gekarakteriseerd in dat
raak-bedachte woord „drollig", het is er
heusch nog altijd. Trouwens, men heeft er
slechts een wijle de straat-discoursen voor te
volgen, bij voorkeur op Zondagavond langs
de Hoogstraat, om een vrij juiste waardeering
te krijgen van wat bij ons volk „aardig
bedoelt te zijn.
Maar die advertentiën, bedacht en opgesteld
door vier of vijf jongemannen of jonge
meisjes bijéén, waar elk van zijn geest een
6cheutje bij giet, waar de vernuften tezamen
eu apart zich op het uiterst spannen, om iets
héél bijzonders te vinden, zij bewijzen het nog
nadrukkelijker, hoe „drollig" onze menschen
zijn. De geestigheid is altijd in een mal
naampje of een schuin, nauw gemaskeerd
bed jelinkje. Een paar, waarlijk niet de minste,
schrijf ik over
„Twee flinke heeren, die willen het eens
probeeren, die willen het eens wagen, 2 lieve
Dametjes te vragen. Zij moeten zijn heel chic
en fijn, daar het 2 nette heertjes zijn. Dus
dames, wilt daar goed opletten en zendt dan
tevens uw portretten".
„Twee lollige jonge Dames met hangend
haar, leeftijd 17—19 iaar, zoeken twee Heertjes
chic en fijn, niet te groot en niet te klein,
om de aanst. Kermis op de kosten der Heeren,
genoegelijk te passeeren. Dus Heeren, lief en
net, zendt brieven met portret."
„Dat is je ware. 2 Aardige knappen vragen
2 aardige sjappen om met de kermis overal
hi en uit te stappen."
„Tiet, Jacqnes en John, zijn drie lollige
met een net meisje.
Veel vernuft is er
niet. De bijvoeging aan vele„Op spotbrie-
ven wordt niet gelet" bewijst, dat er op de
geestige advertenties nog geestige correspon
denties volgen. Daar is dus een periodieke
moppigheid die.
nagaan, al zéér laag bij den grond is. Onder zij in Nederland worden verlaagd,
de honderden advertentiën is er niet een, waar- j Ten koste van Nederland, heeft
om vermindering der belasting op de suiker
en verhooging der surtaxe.
Maandag l.L is daartoe te Middelburg eene
voor ieder toegankelijke vergadering belegd,
waarop vele landbouwers aanwezig waren.
De heer Collot d'Escury te Hontenisse heeft
op deze vergadering deD toestand besproken
en erop gewezen, dat door de hooge vlucht,
die de bietencultuur heeft genomen, en de
vele fabrieken, die zijn gesticht, er groote
overproductie van suiker gekomen is, waar
door de suiker daalde in prijs, sommige fa
brieken stil moeten staan en voor de bieten
slechts f 8.25 per 1000 K.G. wordt betaald.
Wil de bietencultuur niet te gronde gaan,
dan is het noodig, dat de Regeering tusschen
beiden kome door vermindering van den
accijns en verhooging der surtaxe.
De coöperatieve fabrieken te Sas van Gent,
die van Vlekke en meer andere hebben tij
dens deze campagne met verlies gewerkt.
Moet dit zoo voortgaan, dan gaan èn fabrie
ken, èn bietencultuur ten gronde.
Spreker besprak daarna in het breede de
suikerconventie en wees er op, dat in alle
landen de premiën verhoogd worden, terwijl
men tn
ontberen, en de vindingrijkheid van de Boeren
voorzag in veel. De vrouwen deden wonde
ren. Er was geen zeep meer, de vrouwen
maakten ze zelfkaarsen maakten ze. Er was
geen zoutmen deed de droge sterk zouthou
dende modder in een pan, deed daar water
bij en kookte, als de vaste stoffen bezonken
waren, zijn vleesch in den pekel. Vunrhoutjes
werden gemaakt, of men gebruikte tondeldoos
of brandglas. In den tijd, dat de perziken rijp
waren, had men daaraan een heerlijk voedsel.
Die groeien in overstelpenden rijkdom, zoodat
men er de paarden en varkens mee voeden
kon. De paarden werden er vet van.
Dr. Jurriaanse sprak met bewondering van
de Transvaalsche vrouwen. Het zijn heldinnen,
zeide hij. Men moet niet denken, dat zij ang
stig werden, als er in de buurt geschoten
werd. Rustig hoorden zij het aan. Hij had
bijgewoond, hoe de vrouw van commandant
Buhrmann, op wiens hoeve in Ermelo dr.
Jurriaanse zijn hospitaal had, tegen de hel
ling van een naburige hoogte haar man met
nog twee Boeren op een troep khaki's zag
losstormen. En zij bleef kalm.
Dr. Jurriaanse moest ook getuigen, dat
zijn landgenooten zich in den oorlog goed
gedragen hadden. Hij had 't niet gedacht,
in eens een goede zet, een vroolijke woord- J Engeland goedkoope suiker, maar om de riet- maar hij kon nu zeggen, dat de Nederlanders
speling, een werkelijk piquante aanduiding suikercultuur in de koloniën te steunen, heeft
loskomt. dat land deelgenomen aan de conventie en
Zooals gezegdter qualificatie van de mate
van humor, die in ons volk leeft, zijn zij van
groote waarde. Zij bewijzen óók, dat het veel
aangevochten, druk bekladde kermisfeest, juist
om zijn banaliteit, wondergoed past bij het
banale volkje. Het heeft dit noodig, het vindt
hier voldoening, en het is dus verstandig die eens
kermis te laten blijven zóó als ze is.
De vroede raadscommissie, die beproeven
zon een ander feest voor te stellen, dat de
kermis behoorlijk zou kunnen vervangen,
heeft trouwens slib gevangen. Zij is met een
rapport gekomen dat niemand en blijkbaar
haarzelve 't allerminst, bevredigen kon en
op aandrang van Engeland kwam zij in 1901
tot stand.
De spreker stelde ten slotte het onhoudbare
van den toestand in het licht.
Daarna werd het woord gevoerd door eenige
andere heeren, die het vrijwel met elkander
waren, dat de surtaxe moet worden
een flinke dosis persoonlijken moed hebben.
Van een kalm beoordeelaar van zaken en men-
schen verdient deze uitspraak wel vermel
ding."
Hollandsche Maatschappij
van Landbouw, afdeeling WIERINGER-
WAARD. Vergadering op Woensdag 6 Aug.
De Voorz., de heer K. A. Kaan, opent de
vergadering, waarna de notulen worden ge-
verhoogd en dat die ten goede moet komen lezen en goedgekeurd,
aan den bietenverbouwer. Dit moet door de lngekomen stukken
fabrikanten en de telers onderling worden 1 -
vastgesteld, maar de macht, die de fabrikan
ten vroeger uitoefenden, moet worden ver
minderd.
Mochten geen maatregelen in dien zin kun-
van een uitvoering van de door haar gegeven nen getroffen worden en de bieten niet meer g„amma
a. Programma der
6-jaarlijksche tentoonstelling te Alkmaar.
Besloten wordt, deze tentoonstelling te steu
nen door het beschikbaar stellen van 10 gld.
voor een zilveren medaille als derden prijs voor
melkgevende vaarzen, no. 44 van het pro
wenken is dan ook, voor zoover bekend, niet
ernstig sprake. Omdat zij onmogelijk is.
De povere remplagantjes, die de commissie
voorstelt, kunnen het drollige feest, waarin
de heele bende zich eens even kan laten
gaan, niet vervangen. Het is ook niet noodig
dat het vervangen wordt, zoo'n enkel koortsje
van laag-bij-den-grondsche lol zal het volks
corpus niet zoo ernstig schaden, 't Ziekt eens
even uit.
Dat de massa des volks niet toegankelijk
is voor het genot van goede kunst, kan zeker
niet worden beweerd. De vereeniging „Voor
de Kunst" heeft, evenals de vroegere veree
niging die volksconcerten gaf, heel veel
plezier van haar werk.
Maar het volk wil ook eens genoegen zon
der inspanning, een pret op zijn eigen peil,
voor hem ontworpen eu dat geeft de kermis.
Afgeschaft zal die daarom wel niet zoo spoe
dig kunnen worden. Zaterdag begint zij weei
in volle glorie.
En we zullen nu allicht eens een weekjfe
vrij blijven van het gejammer om de straat
belasting en de hooge aanslagen van onze
inkomsten. De zwaarbelaste burgerij zal, met
of zonder ingenomenheid, den één-weekschen
jool bekijken en het mopperen vergeten. Zoo'n
kermis is ook een beetje bliksemafleiding.
In de schouwburgen zullen wel gelegen
heids-coupletten op de schrikkelijke belastin
gen gezongen worden, maar die hoort men
lachende aan, men vindt ze „raak", ofschoon
hun geestigheid veelal van het allooi is van
de kermis-annonces. Zij zullen de ingezonden
stukken voor een weekje vervangen, stukken
die op hun beurt al even „raak zijn als de
vrljlnstige aanzoeken van den bengel, die „een
meisje jolig en net op hare kosten en zoo
voort" vraagt. Het is alles laag-bij-den
grondsch, kermisgragen, couplettendichters
en ingezonden-stukken-mopperaars. Hun „be
zieling" is van één soort.
13.
Suikerbelasting.
Het bestuur der coöperatieve suikerfabriek
te SAS VAN GENT heeft aan de verschil
lende landbouwafdeelingen een schrijven ge
richt, waarin het verzoekt adhaesie te verlee-
nen aan het bekende adres aan de Regeering
opbrengen dan f8.26, zaai dan zeide een
der sprekers andere vruchten en laat de
bietencultuur schieten. Met de tegenwoordige
behandeling van den grond zijn andere land-
bouwartikelen meer winstgevend.
Dr. Jurriaanse over den oorlog.
Dr. A. Jurriaanse, die geruimen tijd den
krijg in Zuid-Afrika medemaakte, heeft, te
ROTTERDAM teruggekeerd, een gesprek
gevoerd met een lid der redactie der „N. R.
C.", waaraan wij het onderstaande ontleenen
„Wij vroegen, hoeveel Boeren er naar schat
ting gesneuveld zijn in den oorlog. Dat behoef
ik niet te schatten, zeide dr. Jurriaanse. Dat
getal staat vasthet is in een rond getal 3700
man. Van het aantal getroffenen in een ge
vecht werd gewoonlijk 25 °/0 gedood. Maar
al neemt men 't geringer, dan krijgt men
toch niet meer dan een 13 of 14 duizend
gewonden.
Nu een vraag, waarop wij met belangstel
ling antwoord wachttenhoe is het tot den
vrede gekomen Zoodra Schalk Burger de
nota's, gewisseld tusschen de Nederlandsche
en Transvaalsche regeering, ontving, vroeg
hij lord Kitchener, om met Steijn te mogen
spreken. Generaal Botha hoorde er eerst later
van. Toen er ernstig sprake van kwam, of
de oorlog voortgezet kon worden, werd er
een onderzoek ingesteld naar den toestand
der commando's.
En wat kwam toen uit Dat de proviand
bij de commando's in het O. van Transvaal
men weet dat dr. Jurriaanse laatstelijk
in Ermelo gewerkt heeft nagenoeg op
was. Het Wakkerstroom-commando had niets
meer, het Bethal-, het Standertor.-commando
had niets meerin Ermelo wijk I was geen
vleesch meer, alleen wat mielieswijk III
had nog iets, maar zeer weinighet Heidel-
berg-commando had tien dagen lang van
bedorven mielies geleefd. Dat was de grootste
kwestie. Men had niet meer te eten, althans
in die streek, en moest 't dns wel opgeven.
In het Lageveld was het iets beter. En ook
in den Vrijstaat had men meer, vooral in
sommige streken, waar de Engelschen niet
kwamen. En dan had men niet alleen voor
de commando's te zorgeD, maar ook voor de
vele vrouwen en kinderen die nog in het veld
waren. Aan munitie was er nergens gebrek.
Dat nam men voortdurend den Engelschen af.
Had men overal maar genoeg vleesch en
mielies gehad Het overige had men al leeren
b. Handschrift voor Tuinbouw-
practijk. c. Vogelbescherming, d. circulaire
van het Centraal-Bureau tot aankoop van
meststoffen, welke uitsluitend geleverd wor
den aan afdselingen, en Coöperatieve ver-
eeuigingen, dus niet aan particulieren.
Hierna volgt het verslag van de Algemeene
Vergadering, gehouden te Amsterdam in Kras-
napolsky, alsmede het verslag der Algemeene
Vergadering van Holl. Noorderkwartier. De
beide verslaggevers, de heeren J. K. Kaan
en R. D. Kaan, mochten bij monde van den
Voorz. den dank der vergadering ontvangen
voor hunne zaakrijke, nauwkeurige mede-
deelingen.
Tot leden van het Bestuur worden herko
zen de heeren D. A. Kaan en P. D. Schenk.
Omtrent de punten van behandeling voor
de eerstvolgende Alg. Verg. wordt den afge
vaardigde vrij mandaat gegeven, behalve wat
betreft de verkiezing van leden voor 't Hoofd
bestuur. Tot candidaten worden gesteld: voor
Zuidholland de heer P. Loopuijt van Schie
dam en voor Noordholland de heer J. Zijp Kz.
te Twisk.
®ij rondvraag wijst de heer D. A. Kaan op
de aanstaande tentoonstelling, waarvoor de
aangifte nog openstaat tot 15 Aug. a. s.de
leden kunnen daarin een opwekking zien tbt
deelname.
Onder dankzegging voor de opkomst wordt
de vergadering gesloten.
Vroeg verdorven.
De Arnh. Crt. bevatte 't volgende
Eenige jongens, onder aanvoering van een
16-jarigen zoon van een knappe burgerfamilie,
misbruiken hun vacantie, om de ondoordachte
weldadigheid van medelijdende menschen uit
te buiten. Goed gekleed, belt die voorman
aan, vraagt om mevrouw te spreken, discht
een verhaal op, nu eens van een ongelukkig
visschersgezin, dan weer van een dito werk
man zijn fantasie laat hem niet in den
steek laat haar een eigengemaakte
inteekenlijst zien en klopt inderdaad hier
en daar van onnoozelen een gulden, een
rijksdaalder of meer uit die oplichterij. Laatst
had de bende f 7 bijeen. Dat geld wordt
versnoept en verder verdaan aan allerlei
ongerechtigheden. Niet alleen ARNHEM is
het operatieveld der bende. Onlangs bleek het,
dat zij tot in Doesburg geweest was. Wie
weet, waar ze al niet hun dupes hebben
gemaakt! De ouders trekken tevergeefs tegen
de streken te velde.Zelfs politiestraf baatte niet.
Een vreeselijk ongeluk voor
komen.
't Was te verwachten, schrijft de „Haarl.
Ct.", dat ons bericht onder het opschrift:
„Een vreeselijk ongeluk voorkomen" (zie ons
no. van jl. Zondag) de aandacht zon trekken
eneen streng onderzoek zou uitlokken.
Dat onderzoek heeft aan het licht gebracht,
aan welk een groot gevaar de 600 feestreizi-
gers hebben blootgestaan. Niet alleen de
machinist, die in het eerste oogenblik van
den schrik verklaarde onbekend te zijn op de
lijn, terwijl hij integendeel tal van jaren die
berijdt, doch ook het overige treinpersoneel
schijnt niet van plichtsverzuim vrij te pleiten.
Bij het tot staan brengen van den trein was
de stoker niet te zien, de machinist sprong
van zijn machine, wat streng verboden was.
De hoofdconducteur en de beide conducteurs,
die over den geheelen trein toezicht moeten
houden en wier plaatsen daarom zijn voor,
midden en achter in den trein, zaten bij
elkander in den eersten goederenwagen, wat
niet geoorloofd schijnt te zijn. Door niemand
van het treinpersoneel is dus gelet op de
spoorbaan en op mogelijke onveiligheid eerst
door het schreeuwen van een omstander en
door het roode licht van den seinwachter, werd
de machinist, en enkel hij, opmerkzaam ge
maakt op het gevaar.
Wij onderzochten of vermoeidheid van
machinist en stoker aanleiding hebben kun
nen geven tot mindere oplettendheid, doch dit
werd beslist tegengesproken.
WORMERVEER. Van de ruim
6000 inwoners onzer gemeente zijn er op dit
oogenblik meer dan 600 lijdende aan
malaria.
Paardendieven.
Dinsdag werd op de Veemarkt te GRO
NINGEN een paard verkocht voor ongeveer
een derde van de waarde. De agent van po
litie Jongsma, wien dit geval ter oorekwam,
vond het een beetje verdacht. De verkooper,
een Duitscher, weid naar het politiebureau
gebracht en het paard in beslag genomen.
Maar er was nog een Duitscher, die ook een
paard ver beneden de waarde had verkocht.Deze
zette het op een loopen, toen Jongsma hem
wilde aanhouden. Jongsma hem achterna,
jas en sabel weggooiend, door slooten en over
hekken, door landerijen en over wegen. Einde
lijk gelukte het Jongsma, den Duitscher nabij
Noorddijk te grijpen. Hij werd geboeid en
bevond zich spoedig met zijn landgenoot on
der één dak.
Het vermoeden, dat de paarden gestolen
zouden zijn, is bevestigd.
De commissaris van politie kreeg spoedig
een telegram uit Bunde (Oost-Friesland), mel
dende dat de paarden daar gestolen waren.
Uit DE STREEK.
In de Streek (tusschen Hoorn en Enk-
huizen) wordt tegenwoordig op akker en in
tuin hard gewerkt; handen schieten vaak te
kort om de vruchten te delven en te plukken.
Over 't algemeen is er alle redeil tot tevreden
heid. Al is de oogst niet altijd even ruim, de
prijzen mogen bevredigend genoemd worden.
Voor sommige producten (bloemkool!) worden
zelfs zeer hooge sommen besteed en verdub
belde de prijs (f9 tot f 17.75). De prijs der
muisjesaardappelen liep daarentegen terug
van f 1.40 tot f 0.95, terwijl de blauwen stegen
tot f 1.60 per half mud.
Boomvruchten zullen dit najaar zeer duur
zijn. Appelen, peren en pruimen komen schaars
vooreen gevolg van het koude voorjaar.
Aan de markt werden tot nu toe alleen nog
aangevoerd eenige manden Gladstone-appelen,
die met een prijs van f3 per halren H.L. werden
betaald. Haantjesperen werden genoteerd op
ruim f5. Van de vruchtboomen belooft de
hazelboom zeer loonend te zijn. Vooral in de
Bangert (bij Hoorn) zijn die boomen zeer
zwaar beladen. Toch wordt, ondanks den rijken
oogst, geen uitbreiding aan deze teelt gegeven.
De hazelboomen vormen dichte kronen met
laag neerhangende takken, waardoor de
aalbessestruiken, die daaronder zijn geplant,
niet voldoende licht en lucht kunnen krijgen.
En juist door de aalbessenteelt is de Bangert
bekend. Dagelijks worden duizenden kilo's per
wagen naar Hoorn of Blokker vervoerd, om
t op binnen- en buitenlandsche markten te wor
den verhandeld. De laatste jaren breidt deze
verbouw zich op een groot aantal andere
plaatsen in de Streek uit. (Tel.)
Ülinkfnd |!Utaal.
Door
OTTO ELSNER.
0-0-0
20.
Hilde lachte, toen de graaf in alle open-
^trtigheid haar deelgenoote maakte van
fijn bewondering over haar houding.
BahZij bereikte slechts dat, wat haar
Wn lang haar doel was geweestrijk- j
^>m, waardigheid, glans en machtdat
*tren de eenige goden, die ze steeds had
S^diend. Zy had alleen maar nooit gedacht
6c geloofd, dat haar wenschen in zulk een
Qa'« zouden worden verwezenlijkt. Nu
te opeens, waarom ze zich in de lagere
r^gen nooit thuis had gevoeldzy be-
L°°rde niet tot diegenenzy was voor
hoogere kringen bestemd. Wét er evenwel
a°g in haar sluimerde, dat zou graaf Tas-
I 0 eerst na de bruiloft in alle deelen
tje" kecnen- Wacht maar
j»eder glimlachte de schoone vrouw.
Het was een medelijdend lachje, met dat
van de meerdere, spottend. Met zulk
0 kalmte, dat een elk, die haar zag,
geweten hebben, dat zij omtrent den weg,
«A11 ze wilde bewandelen, met zichzelf
i* 't reine was.
was het ook
de v'6 ,We"icht verwacht had, dat, nu Hilde
Wit>er °°tde was van den rijksten grond-
VeranderinVan konillkriJk> ziJ
zy, 8 in haar kleeding en optreden
ngön, die had zich vergist. Zy ge
droeg zich even eenvoudig als te voren.
Zelfs haar huiswerk bleef ze verrichten. De
wereld mocht niet zeggen, dat de verhoo
ging van stand, die er straks met haar
zou plaats grijpen, haar hootd op hol
bracht. Wanneer er al een kleine verande
ring plaats greep, dan gebeurde dat zonder
dat iemand er erg in hadhaar ja
ponnen waren van betere stof, en ook kwam
er in huis zoo nu en dan een helpende
hand.
Een oogenblik dacht Hilde er aan, aan
vrouw Bertius te schrijven, dat zij bij haar
moest komen. Maar een inwendige stem
raadde haar dit voornemen af en zoo
doende liet ze het achterwege.
Met haar streven, om zoo eenvoudig mo
gelijk te schijnen en er geen vreugde over
te toonen, dat het lot haar zoo gunstig
was, had Hilde nog een ander doel. Scherp
zinnig als ze was, had ze spoedig genoeg
begrepen, dat geld uitgeven niet naar den
smaak van haar verloofde was. Nu moest
hij denken, dat hy een vrouw kreeg, welke
in dit opzicht zich geheel naar zijn idééën
voegde. Maar aan den anderen kant wilde
Hilde toch niet de gedachte bij hem op
wekken, dat zij zoo in de wolken was over de
eer, dat zij zijn gemalin zou worden. Graaf
Tassilo moest de overtuiging krijgen, dat
by de overeenkomst, die gesloten was, zij
het was, het hem het geluk bracht,
en dat hij haar den grootsten dank ver
schuldigd was.
Dat was het program, waarnaar Hilde
zich, met het oog op de toekomst, ge
droeg. Geen haar breed week ze van het
pad af, dat ze zich had voorgeschreven,
nooit dwaalde zy in zijgangen af.
Graaf Tassilo schreef zijn bankier, haar een
groote som gelds te zenden. Hij was tactvol
genoeg, haar die niet zelf te geven. Met
eenige weinige woorden bracht ze zoo ter
loops hem haar dank daarvoor, terwijl ze
in 't geheel niet liet bemerken, dat ze op
zulk een cadeau had gehoopt, of er een
bijzondere waarde aan hechtte. Maar haar
polsen klopten als hamers, toen zy de
goudstukken door de vingers rollen liet en
haar groote bruine oogen verrieden haar
groote begeerte.
„Eindelyk", fluisterde ze„o, mijn
God, hoe lang heb ik daarnaar verlaDgd."
Natuurlijk kwam ook haar vader te
hooren van den rijkdom, die in Hilde's
beurs gevloeid was.
Sedert zij de verloofde van den graat
was geworden, was hij zich tegenover haar
heel anders gaan gedragen. De ruwe toon,
de bevelende gebaren waren een kruipende
beleefdheid en een vleien van begin tot
het einde geworden. Hilde deed, alsof ze
dat in 't geheel niet bemerktein elk
geval had het niet den minsten invloed op
haar eigen doen en laten. Zij leelde naast
haar vader zooals ze het tot dusverre
steeds had gedaan. Koud, zich afwendend
van elke vertrouwelijkheid, bleef ze ook
nu even ver van hem af als steeds. Maar
zy maakte ook geen twist en oorlog, of
vergold hem het vele onaangename, dat
hij haar vroeger had aangedaan. Blijkbaar
had de oude heer gevreesd, dat zy zich
op de eene of andere wijze op hem zou
wreken. Maar zijn bezorgdheid, dat be
merkte hij spoedig, was ongegrond geweest.
Mijnheer Schwarz begon daarom meer
hoop te krygen.
„Je kondt mij wel wat geld geven",
begon hij eens.
„Hoeveel heb je noodig?"
De muziekonderwijzer had een veel te
goede opvoeding gehad, om niet te weten
wat Goethe zeidedat slechts een engel
bescheiden is.
Hij noemde een beduidende som.
Hilde krulde spottend de lippen.
„Je hebt mij in den loop van de jaren,
dat ik de twijfelachtige ja zeker, de
zeer twijfelachtige eer had, uw dochter te
zijn, zulk een open blik in uwe ge
dachten geschonken, dat gy er u niet
over verwonderen kunt, wanneer ik van
de wetenschap, daarbij opgedaan, nu eens
gebruik maak, ofschoon het u misschien
niet aangenaam is. Ik wil je even rond
uit zeggen, wat ik van je denk
net precies zooals gij vroeger mij hebt
meêgedeeld, wat ge met my voor hadt. Je
wiidet veel van me trekken. Je wildethet
kapitaal, dat ge in my bezat, zoo uitzetten,
dat het je vol rente afwierp".
„Maar, lieve dochter", viel hy op nede-
rigen toon in.
„Dochter", hoonde zij, terwijl ze hem
met een verachtelijken blik mat„spreek
het woord niet uit, want het doet mijn
ooren pijn. Het herinnert mij aan dien
grooten leugen, waartoe ge mijn leven hebt
gemaakt, het roept mij al die uren in de
gedachten terug, dat ik eenzaam, geheel
aan mijzelt overgelaten, de handlangers-
diensten heb moeten verrichten, welke gij
van mij heb begeerd Nietje dochter
je meid was ik. Of nog meer dan dat, je
slavin En nu zult ge de volle waar
heid te weten komen omtrent de gevoelens,
die er in mijn borst wortel hebben
geschoten Wanneer inderdaad het oor
deel, dat de wereld over my velt, waar
zou zijnwanneer ik dus, zooals die
zwartrok daar mij voor alle menschen in
de kerk te Lindow in het gelaat slingerde,
een harteloos schepsel ben, die elke zoete
stemming, elk medelijdend gevoel mis
klinkend metaal noemde my de ellendeling,
wat ik hem, hoop ik, eens dubbel en
dwars betaald kan zetten wanneer ik
verder jegens den man, wien ik beloofd heb
zijn vrouw te zullen worden, zonder eenige
reden de trouw brak.... in plaats van dat
met liefde vervuld, door geluk gekroond
leven, dat mij aan zyn zijde wachtte,
in te gaan, het ellendige geld, de koude
edelsteenen ben gevolgd, waarmede die grijs
aard mij heeft geloktdan is dat alles jouw
werk de vloekwaardige oogst van wat
gij hebt gezaaid en dat nu in'mijn hart
is opgeschotenje bent de helper bij
myn meineed op jouw hoofd komt alles,
wat het noodlot als straf voor zulk een
j leven over mij zal uitstorten."
Met opgeheven vuisten stond Hilde voor
1 haar vader.
Gillend, schril klonk haar stem. Zij gaf
zich niet eens de moeite, die te dempen.
\ol onvervalscht moesten de gevoelens,
die in haar borst woonden, naar buiten
komen.
Nu ze klaar was, zonk ze als gebroken
in een stoel neer.
De muziekleeraar stond met gebogen
hoofd. Hij durfde zich nauwelijks te ver-
J roeren. Hij, die anders zyn dochter met
de leelykste schimpwoorden bedacht, 6chikte
1 zich nu, zonder een enkel woord te zee
gen.
In de kamer was het zoo stil, dat men
elk tikje van de klok hooren kon.
