DE STAKING.
Uitsluiting op scheepvaartgebied.
T w e e d e Kame r.
Aan den heer P. G r e id an us,
Hoofd der Openb. Lag. School te BURGER-
BRUG, is een pensioen toegekend van t ül
aan mei. S. v. d Ploeg-geb. Tanga, onder
wijzeres te St. MAARTENSBRUG, een pen
sioen van f 246.
WINKEL.
De heer W. Bronneger Onnekes heeit met
gunstigen uitslag zijn theologische studiën
aan de Hoogeschool te Groningen geëindigd.
WINKEL. 5
De heer C. Koornen is benoemd tot boek
houder der Nutsspaarbank.
Te NIEUWE NIEDORP zal Zon
dagavond een concert plaats vinden, dat veel
moois belooft. Niedorp'a Mannenkoor met
damesafdeeling, dat verleden jaar zoo schit
terend met een eersten prijs uit het strijdperk
trad, geeft een uitvoering, waarbij als viool
solist zal optreden de heer G. Groen van
Aartswoud, over wiens spel de Hoornsche
bladen, telkens wanneer hij in „Sappho is
opgetreden, steeds vol bewondering zijn. Gok
elders trad de heer Groen met veel succes op.
Melodia" zal haar succesnummer „Die
Spinnerin" zingen en „last not lenst zal met
genoegen vernomen worden, dat de dames
M. en T. Ploor weer een paar duetten ten
beste zullen geven.
De Dinsdagavond in de Prins
Mauiits te NIEUWE NIEDORP door den
Notaris Backx publiek verkochte huismans
woning met te zamen 2.61.00 H.A. en
bouwland, aan den Ooijevaarsweg te Nieuwe
Niedorp, behoorende aan en bewoond en
gebruikt door A. Schoen, heeft opgebracht
f 4341.—; kooper is de heer S. Kos, eveneens
ftl daar.
Vr ij stelling miliciens.
Door het hoofdbestuur van de Holl. Maat
schappij van Landbouw zal een verzoek wor
den gericht tot de regeering, om de miliciens
en hen die voor herhalings-oefeningen wor
den opgeroepen, vrij te stellen gedurende de
maanden Juli en Augustus, voor zooverre
zij in den landbouw werkzaam zijn.
Men maldt aan de N. Ct.
De reserve-korporaal P. C. Kappetein te
Helder is bij vonnis van den krijgsraad in het
4de militaire arrondissement, standplaats
HAARLEM, veroordeeld tot een gevangenis
straf van 8 maanden en degradatie, wegens
het verspreiden van het bekende manifest
„Aan de militairen", daarbij gebruik makende
van de middelen, hem door zijn ambt ge
schonken. Beklaagde is hiervan in appèl ge
komen bij hel loog Militair Gerechtshof.
Een op 1 enter
Te HEUSDLj. vervoegde zich Zaterdag
bij verschillende ing zetenen een als heer ge
kleed persoon. Bij den ean vertelde hij, predi
kant te zijn in Belgiëbij een tweede dat hij
predikant was, doch nog geen gemeente had
bij een derde, dat hij student was en weldra
eind-examen zou doen. Daar zijn geldelijke
toestand niet rooskleurig was, bood hij een
door hemzelf opgestelde preek aan. Geld
vroeg hij niet, maar wat men gaf, zou hij in
dank aannemen.
Hij vertelde, aanbevelingen te hebben van
den kerkeraad en predikant der Ned. Herv.
kerk te Heusden en noemde verscheidene be
kende personen op als zijn bekenden en
vrienden. Men stelde een onderzoek in en het
bleek, dat alles gelogen was.
De politie werd gewaarschuwd, en toen hij
deze bemerkte, was hij in eens verdwenen
men kon bem nergens meer vinden. Hij
heeft te Heusden vele personen bij den neus
gehad.
- Te 's-GREVELDUIN-CAPELLE
heeft zich een treurig geval van bloedver
giftiging voorgedaan. De 18-jarige C. B. had
vóór 8 dar en haar rechteroog uitge-
wasschen met een doek, welke tevoren door
haar vader was gebruikt bij de behandeling
van een dier, dat aan miltvuur gestorven
was. Maandagmorgen is zij overleden.
Uitslag der op 6 April door
Notaris Backx gehouden veiling te ANNA
PAULOWNA
Een huis en erf met wei- en bouwland
te Anna Paulowna, a. d. Zandvaart, sectie
K, nos. 627 en 935, samen groot 1.26.64 hec
tare. Kooper de heer Jan van Baaren te
Anna Paulowna, voor f 1332.—. Een perceel
weiland aldaar, aan den Stoomweg, sectie
K, no. 1693, groot 1.07.60 hectare. Kooper
de heer Pieter Vink aldaar, voor f 739.
Een perceel wei- en bouwland aldaar, aan
den Zwartenweg, sectie K, no. 1325, groot
95.30 aren. Kooper de heer Arie Raven
Jacobszoon aldaar, voor f 865. Samen
f 2936.Zijnde de overige perceelen opge
houden.
MAANDAG.
De staking in het transportbedrijf te water
en te land is uitgebroken.
Zondagnacht is te Amsterdam in het
Paleis voor Volksvlijt vergaderd en is de
staking geproclameerd. Ook te Rotterdam
had een vergadering plaats.
De staking is geproclameerd voor de dwang-
wetten, den loonelsch en het terugnemen der
ontslagenen.
De staking voor de spoorwegen betreft
het geheele land, en voor het transport te water
de plaatsen waar dit te beduiden heeft, te
Amsterdam, Rotterdam, Dordrecht en Zaan
dam.
De heer Oudegeest zeide dat dit gedaan
was naar aanleiding van de houding, door de
Regeering aangenomen in zake de wetten,
en omdat het spoorwegpersoneel de loons-
verhooging wil hebben vóórdat de wetten
eenige verbetering onmogelijk maken en om
dat het spoorwegpersoneel niets verwacht
van de Maatregelen van Bestuur, die de Re
geering heeft toegezegd, en waarvan de
beteekenis van weinig invloed zal wezen op
de verbetering der toestanden.
Deze Btaking op de spoorwegen, dus
voegde de heer Oudegeest hieraan toe, treedt
d a d e 1 ij k in werking, zoodat men geen en
kelen ochtend-trein zou laten loopen en op
de vraag, of ook andere vakken bij de sta
king betrokken zouden worden, zeide hij
„Dat de staking zich wel in andere
richtingen zou ontwikkelen".
De treinen vertrokken van Amsterdam
naar verschillende plaatsen onder militair
geleide. Alle overgangen waren door militai
ren bezet. Binnen den tyd van anderhalf uur
na het uitbreken der staking was elke
militair op zijn post.
De treinen vertrokken vrij geregeld, of
schoon natuurlijk veel minder dan anders.
Een beperkte dienstregeling is ingevoerd.
Van Amsterdam naar Helder, via Zaandam
vertrekken de treinen No. 107 te 9.48 uur
No. 646 te 12.88 uurNo. 661 te 4.30 uur.
Van Helder naar Amsterdam via Zaandam
No. 104 te 7.40 uur; No 648 te 12.16 uur;
No. 666 te 4.06 uur.
Deze dienstregeling wordt eiken dag naar om
standigheden gewyzigd. Ingekrompen zal de
dienst waarschijnlijk niet worden.
Voor het internationaal postverkeer is
gezorgd.
De perrons zijn op elk station ontruimd
en de passagiers mogen de wachtkamers, die
afgesloten zijn, niet veriaten.
Te ongeveer half 10 kwam Maandagmor
gen de eerste trein het Weesperstatiou te
Amsterdam binnen. Het vertrekken der trei
nen gaat vrij geregeld op de aangege
ven uren. IW,
In het Weesperstation zijn een 20U man
militairen ondergebracht; het logies is daarvoor
in het bestelbureau in orde gebracht.
Om het station was het verbazend drufc
Huzaren moesten gedurig met de blanke sabel
de menigte uiteendrijven. 45 Man bleef er op
het station Weesperpoort aan het werk.
Er waren zeer weinig reizigers. Men bleek
algemeen weinig vertrouwen te stellen in de
treinen, men achtte de directie niet in staat
den dienst loopende te houden.
Aan het Centraal-station verzekerde men,
dat de Directie te Amsterdam alleen zeker
rekenen kan op 60 machinisten en 150 man
seinwachters, rangeerders, conducteurs, die
bepaald de Maatschappij trouw zullen blijven.
De eerste schade, die geleden werd, was
voor de paardenkoopers, die geen van allen
de Utrechtsche Palmmarkt met hun die
reu konden bereiken. Schepen, voor Amster
dam gesignaleerd, die reeds het kanaal waren
binnengevaren, zijn, op het hooren van het
nieuws, allen naar Antwerpen gegaan.
Op de fabriek voor spoorwegmateriëel sta
ken 900 man; op de werf van de Scheeps
bouwmaatschappij bijna allen. De boot-
werkers en sleepers te Rotterdam Lebben
eveneens den arbeid neergelegd.
Zoover bekend, wordt reeds gestaakt te
Amsterdam, Rotterdam, Dordrecht, Den Haag,
Nijmegen, Hilversum, Almelo, Apeldoorn,
Leeuwarden, Haarlem, Zwolle, Zutphen,
Utrecht, Rozendaal, Winterswijk, Helder,
Hoorn, Groningen, Zaandam, Enkhuizen,
Alkmaar, Gouda, Delft, Nijmegen, Deventer.
Overal heeft men een beperkten dienst
gaande kunnen houden. Het Internationaal
Postverkeer is verzekerd.
De stoomtram Haarlem Alkmaar en de
Noordholl. Tram staken eveneens. De post
heeft voor het vervoer van brieven etc. per
automobiel gezorgd.
De socialistische Kamerleden zijn allen in
Den Haag de heeren wisten wat hun boven
het hoofd hing.
Te Amsterdam is Maandag, hoe ongelukkig
het ook is, reeds een schot gevallen.
Te kwart over vieren Maandagmorgen
I stonden voor het administratiegebouw der
H. S. M., op het Droogbak, een tiental werk-
I lieden, verbonden aan deze maatschappij. Zij
wilden de trap op, voerende naar het stations
emplacement. Hier stond echter een soldaat.
Deze hoorde de mannen zeggen „Wij zullen
allemaal maar in eens doorloopen". De schild
wacht waarschuwde, dit niet te doen. Hij
sommeerde tot 4 malen toe: „Halt of ik schiet".
Toch liepen de mannen door. Het schot viel
en de lampenist D. R. Huising, Marnixstraat
48, kreeg een schot in den buik. Hij werd
verbonden in het stationsgebouw en per rij
tuig gebracht naar het Binnen-Gasthuis.
Aan het Centraal-Station zijn de volgende
officiëele bekendmakingen aangeplakt
Bekendmaking.
Aan het stakende personeel wordt bekend
gemaakt, dat allen, die niet binnen 24
uur den arbeid hervat hebben,
geacht worden worden hun ontslag uit den
dienst der Maatschappij genomen te hebben.
DE RAAD VAN ADMINISTRATIE,
's Voormiddags 10 uur, 6 April.
Ook in het Havenbedrijf wordt een alge-
meene uitsluiting toegepast.
De treinen rijden niet volgens seinen, maar
op telegrafische berichten. Dit strekt natuur
lijk ter meerdere veiligheid van de reizigers
nu er minder treinen loopen is het mogelijk
naar telegrafisch bericht te rijden.
De militairen zijn voorzien van zes houders
scherpe patronen en zes houders wachtpatro-
nen, te zamen 60 stuks. Bovendien bevinden
zich op het geweer nog vijf wachtpatronen.
Eerst in het uiterste geval zal van de
scherpe patronen gebruik gemaakt worden de
uitwerking der wachtpatronen is minder hevig.
Het aantal beambten, dat de Hollandsche
IJzeren Maatschappij te Amsterdam getrouw is
gebleven, heeft de raming met een vierde deel
overtroffen.
Sommige beambten, die Maandagmorgen om
te posten waren uitgezet, kw men zich om
elf uur voor den dienst aanmelden.
Door de staking in het schuitenvoerders-
bedrijf hebben een aantal werklieden van de
j suikerraffinaderijen De Amstel en Spakler en
i Tetterode gedaan gekregen. Men heeft geen
i voldoende vervoermiddelen en de fabrieken
worden tot de helft toe teruggebracht.
Een Amsterdamsche reeder en cargadoor
schrijft aan Fairplay, het Engelsche scheep
vaartblad, het volgende
„Wat betreft ladingen naar Holland, zou
ik mij geenszins gelukkig achten, indien mijne
booten naar Holland bevracht werden, wegens
de eindelooze moeilijkheden, die wij hier met
de arbeiders ondervinden, die, gehoor gevende
aan de inblazingen hunner leiders, zich op
de meest onverantwoordelijke wijze gedragen.
Het wil mij voorkomen dat, indien de handel
van Amsterdam naar elders wordt verlegd,
deze volksmenners, die niet verder zien dan
hunne neuzen lang zijn en hunne volgelingen
op een dwaalspoor leiden, de volle verant
woordelijkheid daarvan zullen tedragen hebben,
want de tegenwoordige staat van zaken begint
iedereen de keel uit te hangen".
Het vreemdelingenverkeer in Amsterdam
was de laatste weken bedroevend klein. De
meeste hötelhouders klagen steen en been.
Terwijl in dezen tijd des jaars vele families
uit de provincies naar Amsterdam plegen te
komen, sommige zelfs met haar equipages,
die zij dan elders stallen, terwijl ze zei ven in
hêtels intrek nemen, zijn die er ditmaal bykans
niet geweest, bevreesd blootgesteld te zullen
staan aan onaangename bejegening op straat.
In dezen tijd, tegen Paschen, kwamen andere
jaren vele Engelschen hun Paaschvacantie in
Nederland doorbrengen en hadden de hotels
hier het daardoor druk. Thans had zekere
hotelhouder nog geen enkele kamer door een
Engelschman besproken.
In Amsterdam hebben Maandag de noodige
relletjes plaats gehad. De nieuwsgierigen hoop
ten zich in den omtrek van het Centraal Station
op. Talrijke detachementen politie rukten
aan. De sabel moest worden getrokken om
de menigte te verspreiden. Hierbij werd
iemand de hand bij den pols afgekapt. Hij
werd ingebracht bij den heer Van Ledden
Hulsebosch, waar hij werd verbonden, om
vervolgens naar het gasthuis te worden ver
voerd. Nog enkele personen liepen verwon
dingen op. Het aantal nieuwsgierigen nam
steeds toe.
Gedurig moesten politie, huzaren en mare
chaussees blijven chargeeren, want de menigte
werd voortdurend grooter en maakte op
sommige punten door luid fluiten de paarden
schichtig.
De naam van den aan den pols verwonde
is David Kobus Bellers, dokwerker van be
roep. De aan het hoofd verwonde werd ge
noemd door iemand die hem vergezeld had
Kooting.
Vooral voor het Centraal Station waren Je
charges hevig en raakte menigeen onder den
voet. Er werden nog een paai' personen licht
verwond, maar hunne namen konden wij niet
vernemen.
Bij een charge stortte een der marechaus
sees met zijn paard en geraakte er onder. De
man bleek echter slechts licht verwond en
kon weer te paard stijgen.
Het Damrak van het Victoria Hotel ai is
geheel ontrnimd met de blanke sabel.
Den reizigers en logeergasten van 't Vic
toria Hotel, die zich op de stoep en in de
entree geplaatst haddeD, werd verzocht naar
binnen te gaan.
Steeds werd de menigte, waaronder hinder
lijk gillende groepen, her- en derwaarts
verspreid.
Van het Stationsplein voor het Centraal
station verplaatste zich de herrie naar de
Prins Hendrikkade, Martelaarsgracht en
Damrak. Daar schoolden eenige duizenden
nieuwsgierigen samen, mannen en. vrouwen,
ouden van dagen en schoolkinderen vooral
van deze laatsten veel, die met een troep op
geschoten jongens er pleizier in vonden, de
bereden manschappen van politie, marechaus
see en cavalerie uit te jouwen en hunne
paarden door fluiten te verschrikken. Van de
stakende werklieden was niemand te be
speuren.
Zóódanig werd" de politie bemoeilijkt in
haar pogingen om de volksmenigte tot door
loopen te bewegen, dat meermalen charges
moesten worden uitgevoerd. Met wapenstok
en sabel werden vinnige slagen uitgedeeld en
in woesten galop veegden de ordebewaarders
te paard de trottoirs scboon. In het Prins
Hendrikplantsoen werden zoo nu en dan
ware „hurdle-races" te zien gegeven, wijl
het volk dekking zocht binnen de hekjes op
de perken.
Een dronken kwajongen, die een passeerend
reiziger een slag in het gezicht had gegeven,
werd gearresteerd en naar den politiepost in
het station gebracht. Bij zijn overbrenging
drong het publiek weder zoodanig op, dat den
beiden agenten, die hem bij den kraag had
den, ruimte moest worden verschaft door
een charge.
Omstreeks vijf uur verplaatste zich een
deel van de drukte naar den N. Z. Voorburg
wal, waar bij het uitvoeren van een charge
twee huzaren van hun paarden vielen, echter
zonder zich te bezeeren. De dieren werden
spoedig weer opgevangen en opnieuw door
hun berijders bestegen.
Waarschuwing.
Volgens opdracht van den Commissaris der
Koningin in de provincie Noord-Holland, over
eenkomstig het verlangen der Regeering,
wordt ter openbare kennis gebracht
dat men op zijn hoede moet zijn bij het
passeeren der overwegen in de spoorbaan, voor-
zooveel betreft het gedeelte van de lijn
AmsterdamRotterdam, gelegen binnen deze
gemeente, daar er, in verband met de heer-
schende werkstaking, geen zekerheid bestaat
dat de sluitboomen der overwegen, bij het
naderen van een trein, gesloten zullen zijn.
Voorts wordt een iegelijk gewaarschuwd:
dat het ten strengste verboden is, anders
dan tot het passeeren van een overweg, zich
op de spoorbaan te begeven en dat elke poging
tot vernieling van die baan, alsmede van de
zich daarin bevindende kunstwerken,niet alleen
strafbaar is, doch met de wapenen zal worden
gekeerd.
De Burgemeester van Amsterdam,
VAN LEEUWEN.
Amsterdam, 6 April 1903.
Een correspondent van het Handelsblad
heeft een reis per spoor gemaakt en vond
overal alles in orde. Hij zegt, dat een ieder
zonder eenige vrees en met volle gerustheid
in de tegenwoordige dagen gebruik kan
maken van den trein.
De beperkte diensten worden geregeld en
zonder eenige stoornis volgehouden. Op ver
schillende stations is de staking lang niet
algemeen. Op de Zeeuwsche lijnen is de
dienst volledig. In Leeuwarden wordt niet ge
staakt. In Arnhem zullen 52 machinisten, de
overgroote meerderheid, niet staken. In Nij
megen kwamen reeds stakers weer op den
arbeid. Ook te Utrecht en Tilburg was dat
het geval. Bij den Centraal-Spoorweg zijn
reeds stakers ontslagen.
De Koningin.
Volgens te 's-Gravenhage ontvangen berich
ten wordt H. M. de Koningin, zoo niet reeds
vanavond, morgen te 's-Gravenhage van Het
Loo terug verwachtwelk vervoermiddel is
niet bekend.
De staking der bakkers in Amsterdam, die
hangende was, is uitgesteld en zal als laatste
troefkaart worden uitgespeeld.
De ertswerkers te Rotterdam hebben den
arbeid neergelegd.
De bootwerkers te Marseille hebben besloten
Hollandsche schepen te boycotten.
DINSDAG.
De directie der H. IJ. S. M. heeft de beste
verwachtingen voor het verloop van de be
weging, die thans aller aandacht bezighoudt.
Het aantal der mannen, welke de maat
schappij trouw bleven, wordt aanmerkelijk
aangevuld door hen, die zich komen aanbie
den om weder aan 't werk te gaan. Te
twaalf uur Dinsdagmiddag rekent de directie
den termijn van 24 uur geëindigd te zijn en
haar plan staat vast, om diegenen van het
personeel, welke zich dan nog niet hebben
aangemeld, onherroepelijk als ontslagen te
j beschouwen.
Naar aanleiding van haar oproeping om
j werkkrachten, ontving de directie reeds zoo-
i veel aanbiedingen, zoowel van technisch ont
wikkelden als van hen, die zich als niet-vak-
lieden als werkkracht beschikbaar stellen,
j dat waarschijnlijk het aanbod de vraag reeds
overtreft.
Hoeveel werklieden zich voor hervatting
van den arbeid hadden aangemeld vermocht
men nog niet te vernemen. Zulks zal eerst
na het verstrijken van den „fatalen termijn"
kunnen worden medegedeeld.
Het schijnt, dat in het bijzonder de machi
nisten hoog spel spelen, verkeerende in de
meening, dat speciaal zij onmisbaar zijn voor
het bedrijf der maatschappij en dat hun
plaatsen niet zijn in te nemen. Intusschen
voorziet de directie in hare behoefte aan
machinisten, door stokers die voor een machi
nist-aanstelling in de termen vallen, doch
daarop in normale omstandigheden nog
zouden moeten wachten tot opschuiving in
de rangen plaats heeft, op de locomotieven
te plaatsen en hen voor vast als machinisten
aan te stellen.
De directie verklaarde ten slotte er geen
oogenblik aan te twijfelen, of de dienst
zooals die gisteren was ingericht, zal ook
I heden en de volgende dagen zoo plaats heb-
jndien zich reeds heden niet de moge
lijkheid voordoet het aantal per dag rijdende
treinen uit te breiden.
Het vrachtgoederen verkeer is nog gestremd
passagiersgoederen worden op de gewone
I wijze vervoerd. Wanneer na hedenmiddag de
nieuwe krachten aan het werk zullen wor
den gesteld, zal ook zoo spoedig mogelijk
in het vervoer van goederen worden voor
zien. Natuurlijk zal het recruteeren van het
nieuwe personeel eenige krachtsinspanning
vorderen en wat tijd, doch de directie heelt
ook te dezen opzichte goeden moed.
Bij de directie van het Holl. Spoor komen
zich hoe langer hoe meer mannen aanmelden
om weder in dienst te komen, zóó zelfs, dat
men den Parijschen trein kon doen rijden
met twee locomotieven.
Dinsdagochtend kwamen zich de bestellers
bij den stationschef aanmelden om weder in
dienst te gaan. Zij waren niet in uniform
de chef zeide. dat zij zich konden aanmelden
in uniform uiterlijk tot half elf en dat dege
nen, die dan niet in dienst waren, onherroepe
lijk waren ontslagen. Van de 16 bestellers
meldden zich vóór het genoemde uur het
grootste gedeelte weder aan om in dienst te
komen.
Bij de directie van het Holl. Spoor hebben
zich zoovelen aangemeld om in de plaats
der ontslagenen in dienst te komen, dat zij
heden om twaalf uur geen personeel meer
koD aannemen.
Door het Comité van Verweer, dat daartoe
hedennacht besloot, is de werkstaking gelast
voor het bakkersbedrijf in het geheele land.
Getracht zal worden daaraan hedenavond
uitvoering te geven.
De Amsterdamsche patroons, die reeds
vroeger de mogelijkheid van eene dergelijke
staking overwogen, hebben maatregelen ge
nomen, waardoor de staking niet werkelijk
algemeen zal worden.
Het rondbrengen van brood zal beperkt
moeten worden.
De handel in meel, steenkool en petroleum
ondervindt wezenlijk nadeel van de staking
in de transportbedrijven. Een enquête, bij de
voornaamste vertegenwoordigers gehouden,
toonde weliswaar, dat de voorraden in Am
sterdam zeer voldoende geacht kunnen wor
den, maar over het algemeen is de toestand
deze, dat men er niet aan kan komen.
Meel ligt bij enkele groote bakkerijen, die
over eigen ruime zolders beschikking hebben,
in voldoende hoeveelheid opgeslagen om
i geen vrees te koesteren, dat zij eerstdaags
j aan hun klanten niet zullen kunnen leveren
i maar daartegenover staat, dat andere bakke
rijen, die afhankelijk zijn van de veemen,
door de staking der schuitenvoerders, die
het meel van de opslagplaatsen naar de
broodbakkerijen moeten vervoeren, spoedig
door hun meel heen zullen zijn. Naar men
hier en daar beweerde, zouden aldus enkele
kleinere bakkerijen haar bedrijf wellicht in
de eerstvolgende dagen moeten staken, door
stagnatie in den meelaanvoer.
In den steenkoolhandel is de toestand feite
lijk dezelfdeAmsterdam is voldoende van
steenkool voorzien, maar door de staking in
de transportvakken kan men deze voor
raden als een dood bezit beschouwen.
Een 200tal werklieden aan de Droogdok
maatschappij Kóningin Wilhelmina hebben
Dinsdagmiddag den arbeid neergelegd. Op
een sein legden de mannen, die vanwege de
maatschappij aan de booten van den West-
Indischen maildienst werkzaam waren, even
eens den arbeid neder.
Te Rotterdam hebben de erts werkers zon
der vergadering besloten, weer aan den arbeid
te gaan.
De geproclameerde staking in het transport
bedrijf is dus hier eene reusachtige misluk
king, en ook voor de spoorwegen schijnt het
die richting uit te gaan, althans aan het
station D. P. waren van de 51 vaste machi
nisten heden reeds 36 in dienst.
De Koningin vertrok Dins
dag naar de residentie.
Het Hbld. verneemt met zekerheid,
dat hedenmiddag om vijf uur
door de werkgevers op het ge
bied van scheepvaart, veemen
en schuitenvervoer, de alge-
meene uitsluiting zal worden
geproclameerd.
Er werden nog verschillende treinen door
de H. S. M. ingelegd.
In het geheel vertrekken thans van het
Centraal Station te Amsterdam naar de Hol
landsche zijde 26 treinen, naar het Oosten 16;
er komen aan van de Hollandsche zijde 26
treinen en van de Oosterzijde 17.
Volgens berichten hebben zich 50 °/o der
machinisten en 80 der andere arbeiders
weder bij de directie der H. S. M. aangemeld.
De lock-out op het gebied van scheepvaart,
veemen en schuitenvervoer is geproclameerd.
De lock-out omvat de werklieden aan alle
stoomboot-en scheepvaartmaatschappijen, alle
expeditie-zaken, alle schuitenvoerders en alle
veemen, naar ruwe, doch ruime schatting 4
èi 6000 man.
De voerlieden te Amsterdam hebben beslo
ten niet te staken.
De staking der bakkers was Dinsdagavond
lang niet algemeen. Op verschillende bakke-
i rijen mankeerde geen enkel gezel. Uit vrees
dat men geen brood zou kunnen krijgen, liep
het bij verschillende bakkers storm.
In menige bakkerijen was de voorraad ge
heel uitverkochtaan sommige winkels werd
bepaald queue gemaakt, om toch maar een
broodje te krijgenhier en daar leek het
wel een inval.
Het leelijke is evenwel, dat de voorraad
meel spoedig opgebruikt zal zijn.
De fabriek voor spoorwegmateriëel zal door
de directie worden gesloten.
Uit Haarlem wordt gemeld, dat alles rustig
is, maar dat geen brood meer is te krygen.
De bakkerswinkels zijn leeg verkocht. In
de grutterijen zijn geen handen genoeg om
het publiek te bedienen. Een aantal bakkergen
werken met half personeel.
Te 's-Gravenhage is tot dusverre op geen
enkele bakkerij staking uitgebroken.
Te Rotterdam is een algemeene staking
geproclameerd in de bouwvakken, maar men
gelooft aan geen deelneming.
Te Dordrecht is de spoorwegstaking vrij
wel geëindigd; bijna allen hebben zich weer
aangemeld. Ook te Almelo is de staking
geëindigd. Te Leeuwarden is niet één staker.
In Groningen zijn wel stakers, maar alles
gaat geregeld zijn gang, In Utrecht is ie
staking vrij algemeen.
Het algemeen debat werd Zaterdag voortgezet
door den afgevaardigde van Leiden, Prof. v. d.
Vlugt. Deze verdedigde de ontwerpen voorai
tegen de aanvallen der uiterste linkerzijde.
Het gezag dor overheid moet hooggehouden^
de arbeidsvrijheid beschermd tegen coalitie-
dwang, maar tevens moeten aan het perso
neel plichten worden ingescherpt door straf
bepalingen. Vooral de tegemoetkomende hou
ding der Regeering bepaalde zijn sympathie
voor de wetsontwerpen; geen volgzaamheid
van de Regeering, want zij zal hem beslist
tegenover zich vinden b.v. bij haar voorstel tot
tariefheffing in beschermenden zin, terwijl
hy ook geen vijand is van de vakvereenigln-
gen. met welker edel doel hy sympathiseert,
vooral als zy toelagen geven aan werkloozen,
maar het straffen van onverhoeds staken
doodt geenszins het vereenigingsleven.
Tegen dat gedeelte der rede van tnr
Troelsrra was hoofdzakelijk dit betoog
richt, waarbij spreker hem vooral v00r
oogen
hield de regeling der werkstaking^
bij de trade-unions in Engeland, waarbij een
lichaam met de werkgevers onderhandelt
over de eischen der werklieden, alvorens
dezen gaan staken, een beginsel dat niets
dan zegeningen met zich brengt. Z. i. is ;let
vereenigingswezen van Nederlandsche arbei.
ders nog levensvatbaar genoeg om dit voor.
beeld te volgen, in Engeland gegrond 0p
den afkeer van onverhoedsche staking. |je
Duitsche strafbepalingen zullen de socigjjg.
ten zeker niet wenschen.
Spreker verdedigde de enquete naar tt.
beiderstoestanden, in weerwil van de b®.
kendheid met de arbeidersgrieven, ten eind6
ook beide kanten te hooren, en ontwikkelde
op rechtsgeleerde gronden de stelling, dat
verbreking van het arbeidscontract de rech
ten aanrandt der mede-arbeiders en het bin
dend gezag van de rechtsorde wegwerpt.
Het solidariteitsgevoel van het laatst van
Januari als misdadig veroordeelende, kwam
hij op tegen de vooropstelling van het klas-
senbelang en de dwanguitoefening, bij de
spoorwegstaking aan het licht gekomen. Een
Regeering, die dergelijk revolutionnair, ultra-
particularistisch bedrijf met gepaste midde
len poogt tegen te gaan, zal mèt zich vin.
den allen, die krachtens de hoogere roeping
van den Staat, alle egoïsme in het volksleven
willen verbannen.
De heer Van der Zwaag meende, dat na
de ordelijke houding der stakers't niet noodig
was, de miliciens op te roepen, veel minder
in dienst te houden, en gaf daarvan de
schuld aan de opruiende artikelen der pers.
Een nieuwe staking was uitgesloten en er
bestonden geen andere redenen voor dat
samentrekken van leger en vloot te
Amsterdam.
Hij protesteerde tegen de z. i. onzedelijke
bewering, dat de socialisten de oorzaak zijn
van de oproeping der soldaten, ja het in
dienst houden der lichtingen op hun gewe
ten hebben, omdat die bewering verband
houdt met de ook door spr. afgekeurde over
haaste behandeling der dwangwetten.
Meer uadeelig en schadelijk voor het spoor
wegverkeer dan de staking, is de belem
mering van het spoorwegvervoer des winters,
tevens een gevaar voor de persoonlijke
veiligheid. En dat is veel erger zelfs dan
een tweedaagsche algemeene staking. De
Reg. neme spoedig maatregelen en bevoor-
deele niet de spoorwegdirectiën. Vandaar
zijn weinig vertrouwen in de toegezegde
enquête.
Voorafgaande dienstopzegging is onmoge
lijk en 't zou er mooi naar toegaan, indien
staking verboden werd, zelfs na verbreking
van het dienstcontract. Zijn bezwaar ligt
vooral hierin, dat de Staat staking onder
personeel van particuliere maatschappijen gaat
straffen. Spr. achtte de tegemoetkomingen
der Regeering en de toegezegde arbeidsvoor
waarden niet zóó gewichtig, dat zij den draai
der liberalen rechtvaardigen, die thans als
een reactionnaire massa tegenover de arbei
ders staan, gelijk steeds. Zijns inziens ken
nen geestelijke adviseurs de arbeidersbelangen
niet, om hun bemoeiing met hen te motiveeren.
Spreker protesteerde tegen de uittartende
houding, Vrijdag door den heer Passtoors
aangenomen, toen hij weinig blijk gaf van
politieke bezadigdheid, door tartend te vragen:
waar blijft nu de staking? Een man als Passtoors
moest begrijpen, hoe schromelijke gevolgen
zulk eene houding kan hebben. (Geroep: zeer
juistdoor de socialisten).
Ten slotte wees spreker op de teekenende
nieuwigheid in het parlement nl. bravoge
roep, hetgeen, werd ze doorgevoerd, ook zou
leiden tot teekenen van afkeuring [geroep
zeer juistSpreker wenscht de heeren Talma
en Passtoors geluk met de hun ten deel ge
vallen bravo-aria's, die uitgingen van mannen,
welke niet staan in de rijen van hen, die op
komen voor de arbeidersbelangen [bravo's van
partijgenooten].
De Voorzitter grijpt de gelegenheid aan,
om de Kamer te verzoeken zich van teekenen
van goed- of afkeuring te onthouden, waar
dit ook voor de tribunes streng is verboden.
De heer Melchers verwachtte van de regeling
der rechtspositie geen wegneming der grieven
van het spoorwegpersoneel en zette uiteen
dat, hoe grooter hun organisarie is, hoe beter
de vrijheid der arbeiders is gewaarborgd.
De heer De Savornin Lohman dankte de
Regeering voor de genomen maatregelen
tegen de desorganisatie van het verkeer en
ter bescherming der rechten van tal van
arbeiders.
De wetsverscherping beoogt niet het doo-
den der vakbeweging, maar een betere be
scherming van het individu.
De heer Nolens achtte de maatregelen
gewenscht in het belang der rechtsorde.
Minister Kuyper dankte voor den steun
van rechter- en linkerzijde, verklarende,
dat de Regeering nog overtuigd is, dat een
ernstige, dreigende toestand wordt doorleefd
en 't haar plicht is zoo spoedig mogelijk ze
kerheid in de rechtsorde te brengen, om een
einde aan de spanning te maken
Hij beantwoordt de bezwaren, door ver
schillende sprekers geopperd, en meent, dat,
als alles meeloopt, de bestuursmaatregel 1 >ins„
dagavond in het Staatsblad zal staan. De
minister haalt verschillende staaltjes aan
van terrorisme, door de arbeiders bedreven en
meent, dat daartegen moet worden gewaakt.
De minister hecht veel aan de vakorganisatie
en zou gaarne willen, dat er eenheid bestond
daarin. Maar dat kan niet, omdat met sociaal
democraten en anarchisten onmogelijk valt
samen te werken, omdat zij allo recht en
zedelijkheid over boord gooien. Staken bn
den spoorweg noemt de minister een misdrijf,
dat moet worden gestraft, en het is plicht
der Regeering, daartegen op te komen. Was
men na de eerste staking bedaard gebleven,
de Regeering zou geen reden hebben gevon
den tot haar actie. Maar de leiders verhoo-
vaardigden zich daarna op het machtsmiddel,
dat gelukt was, dat voortaan in het kantoor
van de heeren Oudegeest en Petter zou wor
den aangewend en niet langer in het paleis
en in de ministeriëele bureaux te 's-Gravenhage,
Waarom was de staking ook op zich zelve
misdudig Omdat men het geheele maatschap
pelijk verkeer liet stilstaan voor het kleine
doel om solidair te wezen met de werklieden
van het Blaauwhoedenveem. Waar zoo iets
gebeuren kan en dit voldoende is om de
hoofdaderen van ons verkeer af te snijden,
is er wel reden voor hen, die belang hebben bij
handel en nijverheid, om te vloeken degenen
die dezen slechten raad hebben gegeven 1
Daarbij kwamen de eischen van de hoogheid
van den Staat, waar de gemeenschapsmiddelen
werden afgesneden tusschen de Koningin en
Hare raadslieden, met de militaire macht, enz.
Daarbij kwam dat de macht zich concen
treerde in een geheim comité, zonder consti-
tutioneele waarborgen van openbaarheid,
zonder gemeen overleg, zonder verantwoor
delijkheid een comité, dat blinde gehoorzaam
heid eischt. Géén gehoorzaamheid aan de wet
wèl als slaven blinde volgzaamheid voor de